Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဒီဃနိကာယ • Dīghanikāya

    ၄. အဂ္ဂညသုတ္တံ

    4. Aggaññasuttaṃ

    ဝာသေဋ္ဌဘာရဒ္ဝာဇာ

    Vāseṭṭhabhāradvājā

    ၁၁၁. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ပုဗ္ဗာရာမေ မိဂာရမာတုပာသာဒေ။ တေန ခော ပန သမယေန ဝာသေဋ္ဌဘာရဒ္ဝာဇာ ဘိက္ခူသု ပရိဝသန္တိ ဘိက္ခုဘာဝံ အာကင္ခမာနာ။ အထ ခော ဘဂဝာ သာယန္ဟသမယံ ပဋိသလ္လာနာ ဝုဋ္ဌိတော ပာသာဒာ ဩရောဟိတ္ဝာ ပာသာဒပစ္ဆာယာယံ 1 အဗ္ဘောကာသေ စင္ကမတိ။

    111. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati pubbārāme migāramātupāsāde. Tena kho pana samayena vāseṭṭhabhāradvājā bhikkhūsu parivasanti bhikkhubhāvaṃ ākaṅkhamānā. Atha kho bhagavā sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito pāsādā orohitvā pāsādapacchāyāyaṃ 2 abbhokāse caṅkamati.

    ၁၁၂. အဒ္ဒသာ ခော ဝာသေဋ္ဌော ဘဂဝန္တံ သာယန္ဟသမယံ ပဋိသလ္လာနာ ဝုဋ္ဌိတံ ပာသာဒာ ဩရောဟိတ္ဝာ ပာသာဒပစ္ဆာယာယံ အဗ္ဘောကာသေ စင္ကမန္တံ။ ဒိသ္ဝာန ဘာရဒ္ဝာဇံ အာမန္တေသိ – ‘‘အယံ, အာဝုသော ဘာရဒ္ဝာဇ, ဘဂဝာ သာယန္ဟသမယံ ပဋိသလ္လာနာ ဝုဋ္ဌိတော ပာသာဒာ ဩရောဟိတ္ဝာ ပာသာဒပစ္ဆာယာယံ အဗ္ဘောကာသေ စင္ကမတိ။ အာယာမာဝုသော ဘာရဒ္ဝာဇ, ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိသ္သာမ; အပ္ပေဝ နာမ လဘေယ္ယာမ ဘဂဝတော သန္တိကာ 3 ဓမ္မိံ ကထံ သဝနာယာ’’တိ။ ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ ခော ဘာရဒ္ဝာဇော ဝာသေဋ္ဌသ္သ ပစ္စသ္သောသိ။

    112. Addasā kho vāseṭṭho bhagavantaṃ sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhitaṃ pāsādā orohitvā pāsādapacchāyāyaṃ abbhokāse caṅkamantaṃ. Disvāna bhāradvājaṃ āmantesi – ‘‘ayaṃ, āvuso bhāradvāja, bhagavā sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito pāsādā orohitvā pāsādapacchāyāyaṃ abbhokāse caṅkamati. Āyāmāvuso bhāradvāja, yena bhagavā tenupasaṅkamissāma; appeva nāma labheyyāma bhagavato santikā 4 dhammiṃ kathaṃ savanāyā’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho bhāradvājo vāseṭṭhassa paccassosi.

    ၁၁၃. အထ ခော ဝာသေဋ္ဌဘာရဒ္ဝာဇာ ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိံသု; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ စင္ကမန္တံ အနုစင္ကမိံသု။ အထ ခော ဘဂဝာ ဝာသေဋ္ဌံ အာမန္တေသိ – ‘‘တုမ္ဟေ ခ္ဝတ္ထ, ဝာသေဋ္ဌ, ဗ္ရာဟ္မဏဇစ္စာ ဗ္ရာဟ္မဏကုလီနာ ဗ္ရာဟ္မဏကုလာ အဂာရသ္မာ အနဂာရိယံ ပဗ္ဗဇိတာ, ကစ္စိ ဝော, ဝာသေဋ္ဌ, ဗ္ရာဟ္မဏာ န အက္ကောသန္တိ န ပရိဘာသန္တီ’’တိ? ‘‘တဂ္ဃ နော, ဘန္တေ, ဗ္ရာဟ္မဏာ အက္ကောသန္တိ ပရိဘာသန္တိ အတ္တရူပာယ ပရိဘာသာယ ပရိပုဏ္ဏာယ, နော အပရိပုဏ္ဏာယာ’’တိ။ ‘‘ယထာ ကထံ ပန ဝော, ဝာသေဋ္ဌ, ဗ္ရာဟ္မဏာ အက္ကောသန္တိ ပရိဘာသန္တိ အတ္တရူပာယ ပရိဘာသာယ ပရိပုဏ္ဏာယ, နော အပရိပုဏ္ဏာယာ’’တိ? ‘‘ဗ္ရာဟ္မဏာ, ဘန္တေ, ဧဝမာဟံသု – ‘ဗ္ရာဟ္မဏောဝ သေဋ္ဌော ဝဏ္ဏော, ဟီနာ အညေ ဝဏ္ဏာ 5။ ဗ္ရာဟ္မဏောဝ သုက္ကော ဝဏ္ဏော , ကဏ္ဟာ အညေ ဝဏ္ဏာ 6။ ဗ္ရာဟ္မဏာဝ သုဇ္ဈန္တိ, နော အဗ္ရာဟ္မဏာ။ ဗ္ရာဟ္မဏာဝ 7 ဗ္ရဟ္မုနော ပုတ္တာ ဩရသာ မုခတော ဇာတာ ဗ္ရဟ္မဇာ ဗ္ရဟ္မနိမ္မိတာ ဗ္ရဟ္မဒာယာဒာ။ တေ တုမ္ဟေ သေဋ္ဌံ ဝဏ္ဏံ ဟိတ္ဝာ ဟီနမတ္ထ ဝဏ္ဏံ အဇ္ဈုပဂတာ, ယဒိဒံ မုဏ္ဍကေ သမဏကေ ဣဗ္ဘေ ကဏ္ဟေ ဗန္ဓုပာဒာပစ္စေ။ တယိဒံ န သာဓု, တယိဒံ နပ္ပတိရူပံ, ယံ တုမ္ဟေ သေဋ္ဌံ ဝဏ္ဏံ ဟိတ္ဝာ ဟီနမတ္ထ ဝဏ္ဏံ အဇ္ဈုပဂတာ ယဒိဒံ မုဏ္ဍကေ သမဏကေ ဣဗ္ဘေ ကဏ္ဟေ ဗန္ဓုပာဒာပစ္စေ’တိ။ ဧဝံ ခော နော, ဘန္တေ, ဗ္ရာဟ္မဏာ အက္ကောသန္တိ ပရိဘာသန္တိ အတ္တရူပာယ ပရိဘာသာယ ပရိပုဏ္ဏာယ, နော အပရိပုဏ္ဏာယာ’’တိ။

    113. Atha kho vāseṭṭhabhāradvājā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā bhagavantaṃ caṅkamantaṃ anucaṅkamiṃsu. Atha kho bhagavā vāseṭṭhaṃ āmantesi – ‘‘tumhe khvattha, vāseṭṭha, brāhmaṇajaccā brāhmaṇakulīnā brāhmaṇakulā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā, kacci vo, vāseṭṭha, brāhmaṇā na akkosanti na paribhāsantī’’ti? ‘‘Taggha no, bhante, brāhmaṇā akkosanti paribhāsanti attarūpāya paribhāsāya paripuṇṇāya, no aparipuṇṇāyā’’ti. ‘‘Yathā kathaṃ pana vo, vāseṭṭha, brāhmaṇā akkosanti paribhāsanti attarūpāya paribhāsāya paripuṇṇāya, no aparipuṇṇāyā’’ti? ‘‘Brāhmaṇā, bhante, evamāhaṃsu – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīnā aññe vaṇṇā 8. Brāhmaṇova sukko vaṇṇo , kaṇhā aññe vaṇṇā 9. Brāhmaṇāva sujjhanti, no abrāhmaṇā. Brāhmaṇāva 10 brahmuno puttā orasā mukhato jātā brahmajā brahmanimmitā brahmadāyādā. Te tumhe seṭṭhaṃ vaṇṇaṃ hitvā hīnamattha vaṇṇaṃ ajjhupagatā, yadidaṃ muṇḍake samaṇake ibbhe kaṇhe bandhupādāpacce. Tayidaṃ na sādhu, tayidaṃ nappatirūpaṃ, yaṃ tumhe seṭṭhaṃ vaṇṇaṃ hitvā hīnamattha vaṇṇaṃ ajjhupagatā yadidaṃ muṇḍake samaṇake ibbhe kaṇhe bandhupādāpacce’ti. Evaṃ kho no, bhante, brāhmaṇā akkosanti paribhāsanti attarūpāya paribhāsāya paripuṇṇāya, no aparipuṇṇāyā’’ti.

    ၁၁၄. ‘‘တဂ္ဃ ဝော, ဝာသေဋ္ဌ, ဗ္ရာဟ္မဏာ ပောရာဏံ အသ္သရန္တာ ဧဝမာဟံသု – ‘ဗ္ရာဟ္မဏောဝ သေဋ္ဌော ဝဏ္ဏော, ဟီနာ အညေ ဝဏ္ဏာ; ဗ္ရာဟ္မဏောဝ သုက္ကော ဝဏ္ဏော, ကဏ္ဟာ အညေ ဝဏ္ဏာ; ဗ္ရာဟ္မဏာဝ သုဇ္ဈန္တိ, နော အဗ္ရာဟ္မဏာ; ဗ္ရာဟ္မဏာဝ ဗ္ရဟ္မုနော ပုတ္တာ ဩရသာ မုခတော ဇာတာ ဗ္ရဟ္မဇာ ဗ္ရဟ္မနိမ္မိတာ ဗ္ရဟ္မဒာယာဒာ’တိ။ ဒိသ္သန္တိ ခော ပန, ဝာသေဋ္ဌ, ဗ္ရာဟ္မဏာနံ ဗ္ရာဟ္မဏိယော ဥတုနိယောပိ ဂဗ္ဘိနိယောပိ ဝိဇာယမာနာပိ ပာယမာနာပိ။ တေ စ ဗ္ရာဟ္မဏာ ယောနိဇာဝ သမာနာ ဧဝမာဟံသု – ‘ဗ္ရာဟ္မဏောဝ သေဋ္ဌော ဝဏ္ဏော, ဟီနာ အညေ ဝဏ္ဏာ; ဗ္ရာဟ္မဏောဝ သုက္ကော ဝဏ္ဏော, ကဏ္ဟာ အညေ ဝဏ္ဏာ; ဗ္ရာဟ္မဏာဝ သုဇ္ဈန္တိ, နော အဗ္ရာဟ္မဏာ; ဗ္ရာဟ္မဏာဝ ဗ္ရဟ္မုနော ပုတ္တာ ဩရသာ မုခတော ဇာတာ ဗ္ရဟ္မဇာ ဗ္ရဟ္မနိမ္မိတာ ဗ္ရဟ္မဒာယာဒာ’တိ။ တေ 11 ဗ္ရဟ္မာနဉ္စေဝ အဗ္ဘာစိက္ခန္တိ, မုသာ စ ဘာသန္တိ, ဗဟုဉ္စ အပုညံ ပသဝန္တိ။

    114. ‘‘Taggha vo, vāseṭṭha, brāhmaṇā porāṇaṃ assarantā evamāhaṃsu – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīnā aññe vaṇṇā; brāhmaṇova sukko vaṇṇo, kaṇhā aññe vaṇṇā; brāhmaṇāva sujjhanti, no abrāhmaṇā; brāhmaṇāva brahmuno puttā orasā mukhato jātā brahmajā brahmanimmitā brahmadāyādā’ti. Dissanti kho pana, vāseṭṭha, brāhmaṇānaṃ brāhmaṇiyo utuniyopi gabbhiniyopi vijāyamānāpi pāyamānāpi. Te ca brāhmaṇā yonijāva samānā evamāhaṃsu – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīnā aññe vaṇṇā; brāhmaṇova sukko vaṇṇo, kaṇhā aññe vaṇṇā; brāhmaṇāva sujjhanti, no abrāhmaṇā; brāhmaṇāva brahmuno puttā orasā mukhato jātā brahmajā brahmanimmitā brahmadāyādā’ti. Te 12 brahmānañceva abbhācikkhanti, musā ca bhāsanti, bahuñca apuññaṃ pasavanti.

    စတုဝဏ္ဏသုဒ္ဓိ

    Catuvaṇṇasuddhi

    ၁၁၅. ‘‘စတ္တာရောမေ, ဝာသေဋ္ဌ, ဝဏ္ဏာ – ခတ္တိယာ, ဗ္ရာဟ္မဏာ, ဝေသ္သာ, သုဒ္ဒာ။ ခတ္တိယောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ဣဓေကစ္စော ပာဏာတိပာတီ ဟောတိ အဒိန္နာဒာယီ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရီ မုသာဝာဒီ ပိသုဏဝာစော ဖရုသဝာစော သမ္ဖပ္ပလာပီ အဘိဇ္ဈာလု ဗ္ယာပန္နစိတ္တော မိစ္ဆာဒိဋ္ဌီ။ ဣတိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ယေမေ ဓမ္မာ အကုသလာ အကုသလသင္ခာတာ သာဝဇ္ဇာ သာဝဇ္ဇသင္ခာတာ အသေဝိတဗ္ဗာ အသေဝိတဗ္ဗသင္ခာတာ နအလမရိယာ နအလမရိယသင္ခာတာ ကဏ္ဟာ ကဏ္ဟဝိပာကာ ဝိညုဂရဟိတာ, ခတ္တိယေပိ တေ 13 ဣဓေကစ္စေ သန္ဒိသ္သန္တိ။ ဗ္ရာဟ္မဏောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ။ပေ.။ ဝေသ္သောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ။ပေ.။ သုဒ္ဒောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ဣဓေကစ္စော ပာဏာတိပာတီ ဟောတိ အဒိန္နာဒာယီ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရီ မုသာဝာဒီ ပိသုဏဝာစော ဖရုသဝာစော သမ္ဖပ္ပလာပီ အဘိဇ္ဈာလု ဗ္ယာပန္နစိတ္တော မိစ္ဆာဒိဋ္ဌီ။ ဣတိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ယေမေ ဓမ္မာ အကုသလာ အကုသလသင္ခာတာ။ပေ.။ ကဏ္ဟာ ကဏ္ဟဝိပာကာ ဝိညုဂရဟိတာ; သုဒ္ဒေပိ တေ ဣဓေကစ္စေ သန္ဒိသ္သန္တိ။

    115. ‘‘Cattārome, vāseṭṭha, vaṇṇā – khattiyā, brāhmaṇā, vessā, suddā. Khattiyopi kho, vāseṭṭha, idhekacco pāṇātipātī hoti adinnādāyī kāmesumicchācārī musāvādī pisuṇavāco pharusavāco samphappalāpī abhijjhālu byāpannacitto micchādiṭṭhī. Iti kho, vāseṭṭha, yeme dhammā akusalā akusalasaṅkhātā sāvajjā sāvajjasaṅkhātā asevitabbā asevitabbasaṅkhātā naalamariyā naalamariyasaṅkhātā kaṇhā kaṇhavipākā viññugarahitā, khattiyepi te 14 idhekacce sandissanti. Brāhmaṇopi kho, vāseṭṭha…pe… vessopi kho, vāseṭṭha…pe… suddopi kho, vāseṭṭha, idhekacco pāṇātipātī hoti adinnādāyī kāmesumicchācārī musāvādī pisuṇavāco pharusavāco samphappalāpī abhijjhālu byāpannacitto micchādiṭṭhī. Iti kho, vāseṭṭha, yeme dhammā akusalā akusalasaṅkhātā…pe… kaṇhā kaṇhavipākā viññugarahitā; suddepi te idhekacce sandissanti.

    ‘‘ခတ္တိယောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ဣဓေကစ္စော ပာဏာတိပာတာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, အဒိန္နာဒာနာ ပဋိဝိရတော, ကာမေသုမိစ္ဆာစာရာ ပဋိဝိရတော, မုသာဝာဒာ ပဋိဝိရတော, ပိသုဏာယ ဝာစာယ ပဋိဝိရတော, ဖရုသာယ ဝာစာယ ပဋိဝိရတော, သမ္ဖပ္ပလာပာ ပဋိဝိရတော, အနဘိဇ္ဈာလု အဗ္ယာပန္နစိတ္တော, သမ္မာဒိဋ္ဌီ။ ဣတိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ယေမေ ဓမ္မာ ကုသလာ ကုသလသင္ခာတာ အနဝဇ္ဇာ အနဝဇ္ဇသင္ခာတာ သေဝိတဗ္ဗာ သေဝိတဗ္ဗသင္ခာတာ အလမရိယာ အလမရိယသင္ခာတာ သုက္ကာ သုက္ကဝိပာကာ ဝိညုပ္ပသတ္ထာ, ခတ္တိယေပိ တေ ဣဓေကစ္စေ သန္ဒိသ္သန္တိ။ ဗ္ရာဟ္မဏောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ။ပေ.။ ဝေသ္သောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ။ပေ.။ သုဒ္ဒောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ဣဓေကစ္စော ပာဏာတိပာတာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ။ပေ.။ အနဘိဇ္ဈာလု , အဗ္ယာပန္နစိတ္တော, သမ္မာဒိဋ္ဌီ။ ဣတိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ယေမေ ဓမ္မာ ကုသလာ ကုသလသင္ခာတာ အနဝဇ္ဇာ အနဝဇ္ဇသင္ခာတာ သေဝိတဗ္ဗာ သေဝိတဗ္ဗသင္ခာတာ အလမရိယာ အလမရိယသင္ခာတာ သုက္ကာ သုက္ကဝိပာကာ ဝိညုပ္ပသတ္ထာ; သုဒ္ဒေပိ တေ ဣဓေကစ္စေ သန္ဒိသ္သန္တိ။

    ‘‘Khattiyopi kho, vāseṭṭha, idhekacco pāṇātipātā paṭivirato hoti, adinnādānā paṭivirato, kāmesumicchācārā paṭivirato, musāvādā paṭivirato, pisuṇāya vācāya paṭivirato, pharusāya vācāya paṭivirato, samphappalāpā paṭivirato, anabhijjhālu abyāpannacitto, sammādiṭṭhī. Iti kho, vāseṭṭha, yeme dhammā kusalā kusalasaṅkhātā anavajjā anavajjasaṅkhātā sevitabbā sevitabbasaṅkhātā alamariyā alamariyasaṅkhātā sukkā sukkavipākā viññuppasatthā, khattiyepi te idhekacce sandissanti. Brāhmaṇopi kho, vāseṭṭha…pe… vessopi kho, vāseṭṭha…pe… suddopi kho, vāseṭṭha, idhekacco pāṇātipātā paṭivirato hoti…pe… anabhijjhālu , abyāpannacitto, sammādiṭṭhī. Iti kho, vāseṭṭha, yeme dhammā kusalā kusalasaṅkhātā anavajjā anavajjasaṅkhātā sevitabbā sevitabbasaṅkhātā alamariyā alamariyasaṅkhātā sukkā sukkavipākā viññuppasatthā; suddepi te idhekacce sandissanti.

    ၁၁၆. ‘‘ဣမေသု ခော, ဝာသေဋ္ဌ, စတူသု ဝဏ္ဏေသု ဧဝံ ဥဘယဝောကိဏ္ဏေသု ဝတ္တမာနေသု ကဏ္ဟသုက္ကေသု ဓမ္မေသု ဝိညုဂရဟိတေသု စေဝ ဝိညုပ္ပသတ္ထေသု စ ယဒေတ္ထ ဗ္ရာဟ္မဏာ ဧဝမာဟံသု – ‘ဗ္ရာဟ္မဏောဝ သေဋ္ဌော ဝဏ္ဏော, ဟီနာ အညေ ဝဏ္ဏာ; ဗ္ရာဟ္မဏောဝ သုက္ကော ဝဏ္ဏော, ကဏ္ဟာ အညေ ဝဏ္ဏာ; ဗ္ရာဟ္မဏာဝ သုဇ္ဈန္တိ, နော အဗ္ရာဟ္မဏာ; ဗ္ရာဟ္မဏာဝ ဗ္ရဟ္မုနော ပုတ္တာ ဩရသာ မုခတော ဇာတာ ဗ္ရဟ္မဇာ ဗ္ရဟ္မနိမ္မိတာ ဗ္ရဟ္မဒာယာဒာ’တိ။ တံ တေသံ ဝိညူ နာနုဇာနန္တိ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? ဣမေသဉ္ဟိ, ဝာသေဋ္ဌ, စတုန္နံ ဝဏ္ဏာနံ ယော ဟောတိ ဘိက္ခု အရဟံ ခီဏာသဝော ဝုသိတဝာ ကတကရဏီယော ဩဟိတဘာရော အနုပ္ပတ္တသဒတ္ထော ပရိက္ခီဏဘဝသံယောဇနော သမ္မဒညာဝိမုတ္တော, သော နေသံ အဂ္ဂမက္ခာယတိ ဓမ္မေနေဝ, နော အဓမ္မေန။ ဓမ္မော ဟိ, ဝာသေဋ္ဌ, သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ, ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ အဘိသမ္ပရာယဉ္စ ။

    116. ‘‘Imesu kho, vāseṭṭha, catūsu vaṇṇesu evaṃ ubhayavokiṇṇesu vattamānesu kaṇhasukkesu dhammesu viññugarahitesu ceva viññuppasatthesu ca yadettha brāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīnā aññe vaṇṇā; brāhmaṇova sukko vaṇṇo, kaṇhā aññe vaṇṇā; brāhmaṇāva sujjhanti, no abrāhmaṇā; brāhmaṇāva brahmuno puttā orasā mukhato jātā brahmajā brahmanimmitā brahmadāyādā’ti. Taṃ tesaṃ viññū nānujānanti. Taṃ kissa hetu? Imesañhi, vāseṭṭha, catunnaṃ vaṇṇānaṃ yo hoti bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññāvimutto, so nesaṃ aggamakkhāyati dhammeneva, no adhammena. Dhammo hi, vāseṭṭha, seṭṭho janetasmiṃ, diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāyañca .

    ၁၁၇. ‘‘တဒမိနာပေတံ, ဝာသေဋ္ဌ, ပရိယာယေန ဝေဒိတဗ္ဗံ, ယထာ ဓမ္မောဝ သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ, ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ အဘိသမ္ပရာယဉ္စ။

    117. ‘‘Tadamināpetaṃ, vāseṭṭha, pariyāyena veditabbaṃ, yathā dhammova seṭṭho janetasmiṃ, diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāyañca.

    ‘‘ဇာနာတိ ခော 15, ဝာသေဋ္ဌ, ရာဇာ ပသေနဒိ ကောသလော – ‘သမဏော ဂောတမော အနန္တရာ 16 သက္ယကုလာ ပဗ္ဗဇိတော’တိ။ သက္ယာ ခော ပန, ဝာသေဋ္ဌ, ရညော ပသေနဒိသ္သ ကောသလသ္သ အနုယုတ္တာ 17 ဘဝန္တိ။ ကရောန္တိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, သက္ယာ ရညေ ပသေနဒိမ္ဟိ ကောသလေ နိပစ္စကာရံ အဘိဝာဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ အဉ္ဇလိကမ္မံ သာမီစိကမ္မံ။ ဣတိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ယံ ကရောန္တိ သက္ယာ ရညေ ပသေနဒိမ္ဟိ ကောသလေ နိပစ္စကာရံ အဘိဝာဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ အဉ္ဇလိကမ္မံ သာမီစိကမ္မံ, ကရောတိ တံ ရာဇာ ပသေနဒိ ကောသလော တထာဂတေ နိပစ္စကာရံ အဘိဝာဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ အဉ္ဇလိကမ္မံ သာမီစိကမ္မံ, န နံ 18 ‘သုဇာတော သမဏော ဂောတမော, ဒုဇ္ဇာတောဟမသ္မိ။ ဗလဝာ သမဏော ဂောတမော, ဒုဗ္ဗလောဟမသ္မိ။ ပာသာဒိကော သမဏော ဂောတမော, ဒုဗ္ဗဏ္ဏောဟမသ္မိ။ မဟေသက္ခော သမဏော ဂောတမော, အပ္ပေသက္ခောဟမသ္မီ’တိ။ အထ ခော နံ ဓမ္မံယေဝ သက္ကရောန္တော ဓမ္မံ ဂရုံ ကရောန္တော ဓမ္မံ မာနေန္တော ဓမ္မံ ပူဇေန္တော ဓမ္မံ အပစာယမာနော ဧဝံ ရာဇာ ပသေနဒိ ကောသလော တထာဂတေ နိပစ္စကာရံ ကရောတိ, အဘိဝာဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ အဉ္ဇလိကမ္မံ သာမီစိကမ္မံ။ ဣမိနာပိ ခော ဧတံ, ဝာသေဋ္ဌ, ပရိယာယေန ဝေဒိတဗ္ဗံ, ယထာ ဓမ္မောဝ သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ, ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ အဘိသမ္ပရာယဉ္စ။

    ‘‘Jānāti kho 19, vāseṭṭha, rājā pasenadi kosalo – ‘samaṇo gotamo anantarā 20 sakyakulā pabbajito’ti. Sakyā kho pana, vāseṭṭha, rañño pasenadissa kosalassa anuyuttā 21 bhavanti. Karonti kho, vāseṭṭha, sakyā raññe pasenadimhi kosale nipaccakāraṃ abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ. Iti kho, vāseṭṭha, yaṃ karonti sakyā raññe pasenadimhi kosale nipaccakāraṃ abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ, karoti taṃ rājā pasenadi kosalo tathāgate nipaccakāraṃ abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ, na naṃ 22 ‘sujāto samaṇo gotamo, dujjātohamasmi. Balavā samaṇo gotamo, dubbalohamasmi. Pāsādiko samaṇo gotamo, dubbaṇṇohamasmi. Mahesakkho samaṇo gotamo, appesakkhohamasmī’ti. Atha kho naṃ dhammaṃyeva sakkaronto dhammaṃ garuṃ karonto dhammaṃ mānento dhammaṃ pūjento dhammaṃ apacāyamāno evaṃ rājā pasenadi kosalo tathāgate nipaccakāraṃ karoti, abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ. Imināpi kho etaṃ, vāseṭṭha, pariyāyena veditabbaṃ, yathā dhammova seṭṭho janetasmiṃ, diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāyañca.

    ၁၁၈. ‘‘တုမ္ဟေ ခ္ဝတ္ထ, ဝာသေဋ္ဌ, နာနာဇစ္စာ နာနာနာမာ နာနာဂောတ္တာ နာနာကုလာ အဂာရသ္မာ အနဂာရိယံ ပဗ္ဗဇိတာ။ ‘ကေ တုမ္ဟေ’တိ – ပုဋ္ဌာ သမာနာ ‘သမဏာ သက္ယပုတ္တိယာမ္ဟာ’တိ – ပဋိဇာနာထ။ ယသ္သ ခော ပနသ္သ, ဝာသေဋ္ဌ, တထာဂတေ သဒ္ဓာ နိဝိဋ္ဌာ မူလဇာတာ ပတိဋ္ဌိတာ ဒဠ္ဟာ အသံဟာရိယာ သမဏေန ဝာ ဗ္ရာဟ္မဏေန ဝာ ဒေဝေန ဝာ မာရေန ဝာ ဗ္ရဟ္မုနာ ဝာ ကေနစိ ဝာ လောကသ္မိံ, တသ္သေတံ ကလ္လံ ဝစနာယ – ‘ဘဂဝတောမ္ဟိ ပုတ္တော ဩရသော မုခတော ဇာတော ဓမ္မဇော ဓမ္မနိမ္မိတော ဓမ္မဒာယာဒော’တိ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? တထာဂတသ္သ ဟေတံ, ဝာသေဋ္ဌ, အဓိဝစနံ ‘ဓမ္မကာယော’ ဣတိပိ, ‘ဗ္ရဟ္မကာယော’ ဣတိပိ, ‘ဓမ္မဘူတော’ ဣတိပိ, ‘ဗ္ရဟ္မဘူတော’ ဣတိပိ။

    118. ‘‘Tumhe khvattha, vāseṭṭha, nānājaccā nānānāmā nānāgottā nānākulā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā. ‘Ke tumhe’ti – puṭṭhā samānā ‘samaṇā sakyaputtiyāmhā’ti – paṭijānātha. Yassa kho panassa, vāseṭṭha, tathāgate saddhā niviṭṭhā mūlajātā patiṭṭhitā daḷhā asaṃhāriyā samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmiṃ, tassetaṃ kallaṃ vacanāya – ‘bhagavatomhi putto oraso mukhato jāto dhammajo dhammanimmito dhammadāyādo’ti. Taṃ kissa hetu? Tathāgatassa hetaṃ, vāseṭṭha, adhivacanaṃ ‘dhammakāyo’ itipi, ‘brahmakāyo’ itipi, ‘dhammabhūto’ itipi, ‘brahmabhūto’ itipi.

    ၁၁၉. ‘‘ဟောတိ ခော သော, ဝာသေဋ္ဌ, သမယော ယံ ကဒာစိ ကရဟစိ ဒီဃသ္သ အဒ္ဓုနော အစ္စယေန အယံ လောကော သံဝဋ္ဋတိ။ သံဝဋ္ဋမာနေ လောကေ ယေဘုယ္ယေန သတ္တာ အာဘသ္သရသံဝတ္တနိကာ ဟောန္တိ။ တေ တတ္ထ ဟောန္တိ မနောမယာ ပီတိဘက္ခာ သယံပဘာ အန္တလိက္ခစရာ သုဘဋ္ဌာယိနော စိရံ ဒီဃမဒ္ဓာနံ တိဋ္ဌန္တိ။

    119. ‘‘Hoti kho so, vāseṭṭha, samayo yaṃ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena ayaṃ loko saṃvaṭṭati. Saṃvaṭṭamāne loke yebhuyyena sattā ābhassarasaṃvattanikā honti. Te tattha honti manomayā pītibhakkhā sayaṃpabhā antalikkhacarā subhaṭṭhāyino ciraṃ dīghamaddhānaṃ tiṭṭhanti.

    ‘‘ဟောတိ ခော သော, ဝာသေဋ္ဌ, သမယော ယံ ကဒာစိ ကရဟစိ ဒီဃသ္သ အဒ္ဓုနော အစ္စယေန အယံ လောကော ဝိဝဋ္ဋတိ။ ဝိဝဋ္ဋမာနေ လောကေ ယေဘုယ္ယေန သတ္တာ အာဘသ္သရကာယာ စဝိတ္ဝာ ဣတ္ထတ္တံ အာဂစ္ဆန္တိ။ တေဓ ဟောန္တိ မနောမယာ ပီတိဘက္ခာ သယံပဘာ အန္တလိက္ခစရာ သုဘဋ္ဌာယိနော စိရံ ဒီဃမဒ္ဓာနံ တိဋ္ဌန္တိ။

    ‘‘Hoti kho so, vāseṭṭha, samayo yaṃ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena ayaṃ loko vivaṭṭati. Vivaṭṭamāne loke yebhuyyena sattā ābhassarakāyā cavitvā itthattaṃ āgacchanti. Tedha honti manomayā pītibhakkhā sayaṃpabhā antalikkhacarā subhaṭṭhāyino ciraṃ dīghamaddhānaṃ tiṭṭhanti.

    ရသပထဝိပာတုဘာဝော

    Rasapathavipātubhāvo

    ၁၂၀. ‘‘ဧကောဒကီဘူတံ ခော ပန, ဝာသေဋ္ဌ, တေန သမယေန ဟောတိ အန္ဓကာရော အန္ဓကာရတိမိသာ ။ န စန္ဒိမသူရိယာ ပညာယန္တိ, န နက္ခတ္တာနိ တာရကရူပာနိ ပညာယန္တိ, န ရတ္တိန္ဒိဝာ ပညာယန္တိ, န မာသဍ္ဎမာသာ ပညာယန္တိ, န ဥတုသံဝစ္ဆရာ ပညာယန္တိ , န ဣတ္ထိပုမာ ပညာယန္တိ, သတ္တာ သတ္တာတ္ဝေဝ သင္ခ္ယံ ဂစ္ဆန္တိ။ အထ ခော တေသံ, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာနံ ကဒာစိ ကရဟစိ ဒီဃသ္သ အဒ္ဓုနော အစ္စယေန ရသပထဝီ ဥဒကသ္မိံ သမတနိ 23; သေယ္ယထာပိ နာမ ပယသော တတ္တသ္သ 24 နိဗ္ဗာယမာနသ္သ ဥပရိ သန္တာနကံ ဟောတိ, ဧဝမေဝ ပာတုရဟောသိ။ သာ အဟောသိ ဝဏ္ဏသမ္ပန္နာ ဂန္ဓသမ္ပန္နာ ရသသမ္ပန္နာ, သေယ္ယထာပိ နာမ သမ္ပန္နံ ဝာ သပ္ပိ သမ္ပန္နံ ဝာ နဝနီတံ ဧဝံဝဏ္ဏာ အဟောသိ။ သေယ္ယထာပိ နာမ ခုဒ္ဒမဓုံ 25 အနေဠကံ 26, ဧဝမသ္သာဒာ အဟောသိ။ အထ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, အညတရော သတ္တော လောလဇာတိကော – ‘အမ္ဘော, ကိမေဝိဒံ ဘဝိသ္သတီ’တိ ရသပထဝိံ အင္ဂုလိယာ သာယိ။ တသ္သ ရသပထဝိံ အင္ဂုလိယာ သာယတော အစ္ဆာဒေသိ, တဏ္ဟာ စသ္သ ဩက္ကမိ။ အညေပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာ တသ္သ သတ္တသ္သ ဒိဋ္ဌာနုဂတိံ အာပဇ္ဇမာနာ ရသပထဝိံ အင္ဂုလိယာ သာယိံသု။ တေသံ ရသပထဝိံ အင္ဂုလိယာ သာယတံ အစ္ဆာဒေသိ, တဏ္ဟာ စ တေသံ ဩက္ကမိ။

    120. ‘‘Ekodakībhūtaṃ kho pana, vāseṭṭha, tena samayena hoti andhakāro andhakāratimisā . Na candimasūriyā paññāyanti, na nakkhattāni tārakarūpāni paññāyanti, na rattindivā paññāyanti, na māsaḍḍhamāsā paññāyanti, na utusaṃvaccharā paññāyanti , na itthipumā paññāyanti, sattā sattātveva saṅkhyaṃ gacchanti. Atha kho tesaṃ, vāseṭṭha, sattānaṃ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena rasapathavī udakasmiṃ samatani 27; seyyathāpi nāma payaso tattassa 28 nibbāyamānassa upari santānakaṃ hoti, evameva pāturahosi. Sā ahosi vaṇṇasampannā gandhasampannā rasasampannā, seyyathāpi nāma sampannaṃ vā sappi sampannaṃ vā navanītaṃ evaṃvaṇṇā ahosi. Seyyathāpi nāma khuddamadhuṃ 29 aneḷakaṃ 30, evamassādā ahosi. Atha kho, vāseṭṭha, aññataro satto lolajātiko – ‘ambho, kimevidaṃ bhavissatī’ti rasapathaviṃ aṅguliyā sāyi. Tassa rasapathaviṃ aṅguliyā sāyato acchādesi, taṇhā cassa okkami. Aññepi kho, vāseṭṭha, sattā tassa sattassa diṭṭhānugatiṃ āpajjamānā rasapathaviṃ aṅguliyā sāyiṃsu. Tesaṃ rasapathaviṃ aṅguliyā sāyataṃ acchādesi, taṇhā ca tesaṃ okkami.

    စန္ဒိမသူရိယာဒိပာတုဘာဝော

    Candimasūriyādipātubhāvo

    ၁၂၁. ‘‘အထ ခော တေ, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာ ရသပထဝိံ ဟတ္ထေဟိ အာလုပ္ပကာရကံ ဥပက္ကမိံသု ပရိဘုဉ္ဇိတုံ။ ယတော ခော တေ 31, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာ ရသပထဝိံ ဟတ္ထေဟိ အာလုပ္ပကာရကံ ဥပက္ကမိံသု ပရိဘုဉ္ဇိတုံ။ အထ တေသံ သတ္တာနံ သယံပဘာ အန္တရဓာယိ။ သယံပဘာယ အန္တရဟိတာယ စန္ဒိမသူရိယာ ပာတုရဟေသုံ။ စန္ဒိမသူရိယေသု ပာတုဘူတေသု နက္ခတ္တာနိ တာရကရူပာနိ ပာတုရဟေသုံ။ နက္ခတ္တေသု တာရကရူပေသု ပာတုဘူတေသု ရတ္တိန္ဒိဝာ ပညာယိံသု။ ရတ္တိန္ဒိဝေသု ပညာယမာနေသု မာသဍ္ဎမာသာ ပညာယိံသု။ မာသဍ္ဎမာသေသု ပညာယမာနေသု ဥတုသံဝစ္ဆရာ ပညာယိံသု။ ဧတ္တာဝတာ ခော , ဝာသေဋ္ဌ, အယံ လောကော ပုန ဝိဝဋ္ဋော ဟောတိ။

    121. ‘‘Atha kho te, vāseṭṭha, sattā rasapathaviṃ hatthehi āluppakārakaṃ upakkamiṃsu paribhuñjituṃ. Yato kho te 32, vāseṭṭha, sattā rasapathaviṃ hatthehi āluppakārakaṃ upakkamiṃsu paribhuñjituṃ. Atha tesaṃ sattānaṃ sayaṃpabhā antaradhāyi. Sayaṃpabhāya antarahitāya candimasūriyā pāturahesuṃ. Candimasūriyesu pātubhūtesu nakkhattāni tārakarūpāni pāturahesuṃ. Nakkhattesu tārakarūpesu pātubhūtesu rattindivā paññāyiṃsu. Rattindivesu paññāyamānesu māsaḍḍhamāsā paññāyiṃsu. Māsaḍḍhamāsesu paññāyamānesu utusaṃvaccharā paññāyiṃsu. Ettāvatā kho , vāseṭṭha, ayaṃ loko puna vivaṭṭo hoti.

    ၁၂၂. ‘‘အထ ခော တေ, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာ ရသပထဝိံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ 33 တဒာဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓာနံ အဋ္ဌံသု။ ယထာ ယထာ ခော တေ, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာ ရသပထဝိံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒာဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓာနံ အဋ္ဌံသု, တထာ တထာ တေသံ သတ္တာနံ (ရသပထဝိံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာနံ) 34 ခရတ္တဉ္စေဝ ကာယသ္မိံ ဩက္ကမိ, ဝဏ္ဏဝေဝဏ္ဏတာ 35 စ ပညာယိတ္ထ။ ဧကိဒံ သတ္တာ ဝဏ္ဏဝန္တော ဟောန္တိ, ဧကိဒံ သတ္တာ ဒုဗ္ဗဏ္ဏာ။ တတ္ထ ယေ တေ သတ္တာ ဝဏ္ဏဝန္တော, တေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏေ သတ္တေ အတိမညန္တိ – ‘မယမေတေဟိ ဝဏ္ဏဝန္တတရာ, အမ္ဟေဟေတေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏတရာ’တိ။ တေသံ ဝဏ္ဏာတိမာနပစ္စယာ မာနာတိမာနဇာတိကာနံ ရသပထဝီ အန္တရဓာယိ။ ရသာယ ပထဝိယာ အန္တရဟိတာယ သန္နိပတိံသု။ သန္နိပတိတ္ဝာ အနုတ္ထုနိံသု – ‘အဟော ရသံ, အဟော ရသ’န္တိ! တဒေတရဟိပိ မနုသ္သာ ကဉ္စိဒေဝ သုရသံ 36 လဘိတ္ဝာ ဧဝမာဟံသု – ‘အဟော ရသံ, အဟော ရသ’န္တိ! တဒေဝ ပောရာဏံ အဂ္ဂညံ အက္ခရံ အနုသရန္တိ, န တ္ဝေဝသ္သ အတ္ထံ အာဇာနန္တိ။

    122. ‘‘Atha kho te, vāseṭṭha, sattā rasapathaviṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā 37 tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhaṃsu. Yathā yathā kho te, vāseṭṭha, sattā rasapathaviṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhaṃsu, tathā tathā tesaṃ sattānaṃ (rasapathaviṃ paribhuñjantānaṃ) 38 kharattañceva kāyasmiṃ okkami, vaṇṇavevaṇṇatā 39 ca paññāyittha. Ekidaṃ sattā vaṇṇavanto honti, ekidaṃ sattā dubbaṇṇā. Tattha ye te sattā vaṇṇavanto, te dubbaṇṇe satte atimaññanti – ‘mayametehi vaṇṇavantatarā, amhehete dubbaṇṇatarā’ti. Tesaṃ vaṇṇātimānapaccayā mānātimānajātikānaṃ rasapathavī antaradhāyi. Rasāya pathaviyā antarahitāya sannipatiṃsu. Sannipatitvā anutthuniṃsu – ‘aho rasaṃ, aho rasa’nti! Tadetarahipi manussā kañcideva surasaṃ 40 labhitvā evamāhaṃsu – ‘aho rasaṃ, aho rasa’nti! Tadeva porāṇaṃ aggaññaṃ akkharaṃ anusaranti, na tvevassa atthaṃ ājānanti.

    ဘူမိပပ္ပဋကပာတုဘာဝော

    Bhūmipappaṭakapātubhāvo

    ၁၂၃. ‘‘အထ ခော တေသံ, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာနံ ရသာယ ပထဝိယာ အန္တရဟိတာယ ဘူမိပပ္ပဋကော ပာတုရဟောသိ။ သေယ္ယထာပိ နာမ အဟိစ္ဆတ္တကော, ဧဝမေဝ ပာတုရဟောသိ။ သော အဟောသိ ဝဏ္ဏသမ္ပန္နော ဂန္ဓသမ္ပန္နော ရသသမ္ပန္နော, သေယ္ယထာပိ နာမ သမ္ပန္နံ ဝာ သပ္ပိ သမ္ပန္နံ ဝာ နဝနီတံ ဧဝံဝဏ္ဏော အဟောသိ။ သေယ္ယထာပိ နာမ ခုဒ္ဒမဓုံ အနေဠကံ, ဧဝမသ္သာဒော အဟောသိ။

    123. ‘‘Atha kho tesaṃ, vāseṭṭha, sattānaṃ rasāya pathaviyā antarahitāya bhūmipappaṭako pāturahosi. Seyyathāpi nāma ahicchattako, evameva pāturahosi. So ahosi vaṇṇasampanno gandhasampanno rasasampanno, seyyathāpi nāma sampannaṃ vā sappi sampannaṃ vā navanītaṃ evaṃvaṇṇo ahosi. Seyyathāpi nāma khuddamadhuṃ aneḷakaṃ, evamassādo ahosi.

    ‘‘အထ ခော တေ, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာ ဘူမိပပ္ပဋကံ ဥပက္ကမိံသု ပရိဘုဉ္ဇိတုံ။ တေ တံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒာဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓာနံ အဋ္ဌံသု။ ယထာ ယထာ ခော တေ, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာ ဘူမိပပ္ပဋကံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒာဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓာနံ အဋ္ဌံသု, တထာ တထာ တေသံ သတ္တာနံ ဘိယ္ယောသော မတ္တာယ ခရတ္တဉ္စေဝ ကာယသ္မိံ ဩက္ကမိ, ဝဏ္ဏဝေဝဏ္ဏတာ စ ပညာယိတ္ထ။ ဧကိဒံ သတ္တာ ဝဏ္ဏဝန္တော ဟောန္တိ, ဧကိဒံ သတ္တာ ဒုဗ္ဗဏ္ဏာ။ တတ္ထ ယေ တေ သတ္တာ ဝဏ္ဏဝန္တော, တေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏေ သတ္တေ အတိမညန္တိ – ‘မယမေတေဟိ ဝဏ္ဏဝန္တတရာ, အမ္ဟေဟေတေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏတရာ’တိ။ တေသံ ဝဏ္ဏာတိမာနပစ္စယာ မာနာတိမာနဇာတိကာနံ ဘူမိပပ္ပဋကော အန္တရဓာယိ။

    ‘‘Atha kho te, vāseṭṭha, sattā bhūmipappaṭakaṃ upakkamiṃsu paribhuñjituṃ. Te taṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhaṃsu. Yathā yathā kho te, vāseṭṭha, sattā bhūmipappaṭakaṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhaṃsu, tathā tathā tesaṃ sattānaṃ bhiyyoso mattāya kharattañceva kāyasmiṃ okkami, vaṇṇavevaṇṇatā ca paññāyittha. Ekidaṃ sattā vaṇṇavanto honti, ekidaṃ sattā dubbaṇṇā. Tattha ye te sattā vaṇṇavanto, te dubbaṇṇe satte atimaññanti – ‘mayametehi vaṇṇavantatarā, amhehete dubbaṇṇatarā’ti. Tesaṃ vaṇṇātimānapaccayā mānātimānajātikānaṃ bhūmipappaṭako antaradhāyi.

    ပဒာလတာပာတုဘာဝော

    Padālatāpātubhāvo

    ၁၂၄. ‘‘ဘူမိပပ္ပဋကေ အန္တရဟိတေ ပဒာလတာ 41 ပာတုရဟောသိ, သေယ္ယထာပိ နာမ ကလမ္ဗုကာ 42, ဧဝမေဝ ပာတုရဟောသိ။ သာ အဟောသိ ဝဏ္ဏသမ္ပန္နာ ဂန္ဓသမ္ပန္နာ ရသသမ္ပန္နာ, သေယ္ယထာပိ နာမ သမ္ပန္နံ ဝာ သပ္ပိ သမ္ပန္နံ ဝာ နဝနီတံ ဧဝံဝဏ္ဏာ အဟောသိ။ သေယ္ယထာပိ နာမ ခုဒ္ဒမဓုံ အနေဠကံ, ဧဝမသ္သာဒာ အဟောသိ။

    124. ‘‘Bhūmipappaṭake antarahite padālatā 43 pāturahosi, seyyathāpi nāma kalambukā 44, evameva pāturahosi. Sā ahosi vaṇṇasampannā gandhasampannā rasasampannā, seyyathāpi nāma sampannaṃ vā sappi sampannaṃ vā navanītaṃ evaṃvaṇṇā ahosi. Seyyathāpi nāma khuddamadhuṃ aneḷakaṃ, evamassādā ahosi.

    ‘‘အထ ခော တေ, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာ ပဒာလတံ ဥပက္ကမိံသု ပရိဘုဉ္ဇိတုံ။ တေ တံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒာဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓာနံ အဋ္ဌံသု။ ယထာ ယထာ ခော တေ, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာ ပဒာလတံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒာဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓာနံ အဋ္ဌံသု, တထာ တထာ တေသံ သတ္တာနံ ဘိယ္ယောသောမတ္တာယ ခရတ္တဉ္စေဝ ကာယသ္မိံ ဩက္ကမိ, ဝဏ္ဏဝေဝဏ္ဏတာ စ ပညာယိတ္ထ။ ဧကိဒံ သတ္တာ ဝဏ္ဏဝန္တော ဟောန္တိ, ဧကိဒံ သတ္တာ ဒုဗ္ဗဏ္ဏာ။ တတ္ထ ယေ တေ သတ္တာ ဝဏ္ဏဝန္တော, တေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏေ သတ္တေ အတိမညန္တိ – ‘မယမေတေဟိ ဝဏ္ဏဝန္တတရာ, အမ္ဟေဟေတေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏတရာ’တိ။ တေသံ ဝဏ္ဏာတိမာနပစ္စယာ မာနာတိမာနဇာတိကာနံ ပဒာလတာ အန္တရဓာယိ။

    ‘‘Atha kho te, vāseṭṭha, sattā padālataṃ upakkamiṃsu paribhuñjituṃ. Te taṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhaṃsu. Yathā yathā kho te, vāseṭṭha, sattā padālataṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhaṃsu, tathā tathā tesaṃ sattānaṃ bhiyyosomattāya kharattañceva kāyasmiṃ okkami, vaṇṇavevaṇṇatā ca paññāyittha. Ekidaṃ sattā vaṇṇavanto honti, ekidaṃ sattā dubbaṇṇā. Tattha ye te sattā vaṇṇavanto, te dubbaṇṇe satte atimaññanti – ‘mayametehi vaṇṇavantatarā, amhehete dubbaṇṇatarā’ti. Tesaṃ vaṇṇātimānapaccayā mānātimānajātikānaṃ padālatā antaradhāyi.

    ‘‘ပဒာလတာယ အန္တရဟိတာယ သန္နိပတိံသု။ သန္နိပတိတ္ဝာ အနုတ္ထုနိံသု – ‘အဟု ဝတ နော, အဟာယိ ဝတ နော ပဒာလတာ’တိ! တဒေတရဟိပိ မနုသ္သာ ကေနစိ 45 ဒုက္ခဓမ္မေန ဖုဋ္ဌာ ဧဝမာဟံသု – ‘အဟု ဝတ နော, အဟာယိ ဝတ နော’တိ! တဒေဝ ပောရာဏံ အဂ္ဂညံ အက္ခရံ အနုသရန္တိ, န တ္ဝေဝသ္သ အတ္ထံ အာဇာနန္တိ။

    ‘‘Padālatāya antarahitāya sannipatiṃsu. Sannipatitvā anutthuniṃsu – ‘ahu vata no, ahāyi vata no padālatā’ti! Tadetarahipi manussā kenaci 46 dukkhadhammena phuṭṭhā evamāhaṃsu – ‘ahu vata no, ahāyi vata no’ti! Tadeva porāṇaṃ aggaññaṃ akkharaṃ anusaranti, na tvevassa atthaṃ ājānanti.

    အကဋ္ဌပာကသာလိပာတုဘာဝော

    Akaṭṭhapākasālipātubhāvo

    ၁၂၅. ‘‘အထ ခော တေသံ, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာနံ ပဒာလတာယ အန္တရဟိတာယ အကဋ္ဌပာကော သာလိ ပာတုရဟောသိ အကဏော အထုသော သုဒ္ဓော သုဂန္ဓော တဏ္ဍုလပ္ဖလော။ ယံ တံ သာယံ သာယမာသာယ အာဟရန္တိ, ပာတော တံ ဟောတိ ပက္ကံ ပဋိဝိရူဠ္ဟံ။ ယံ တံ ပာတော ပာတရာသာယ အာဟရန္တိ, သာယံ တံ ဟောတိ ပက္ကံ ပဋိဝိရူဠ္ဟံ; နာပဒာနံ ပညာယတိ။ အထ ခော တေ, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာ အကဋ္ဌပာကံ သာလိံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒာဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓာနံ အဋ္ဌံသု။

    125. ‘‘Atha kho tesaṃ, vāseṭṭha, sattānaṃ padālatāya antarahitāya akaṭṭhapāko sāli pāturahosi akaṇo athuso suddho sugandho taṇḍulapphalo. Yaṃ taṃ sāyaṃ sāyamāsāya āharanti, pāto taṃ hoti pakkaṃ paṭivirūḷhaṃ. Yaṃ taṃ pāto pātarāsāya āharanti, sāyaṃ taṃ hoti pakkaṃ paṭivirūḷhaṃ; nāpadānaṃ paññāyati. Atha kho te, vāseṭṭha, sattā akaṭṭhapākaṃ sāliṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhaṃsu.

    ဣတ္ထိပုရိသလိင္ဂပာတုဘာဝော

    Itthipurisaliṅgapātubhāvo

    ၁၂၆. ‘‘ယထာ ယထာ ခော တေ, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာ အကဋ္ဌပာကံ သာလိံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒာဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓာနံ အဋ္ဌံသု, တထာ တထာ တေသံ သတ္တာနံ ဘိယ္ယောသောမတ္တာယ ခရတ္တဉ္စေဝ ကာယသ္မိံ ဩက္ကမိ, ဝဏ္ဏဝေဝဏ္ဏတာ စ ပညာယိတ္ထ, ဣတ္ထိယာ စ ဣတ္ထိလိင္ဂံ ပာတုရဟောသိ ပုရိသသ္သ စ ပုရိသလိင္ဂံ။ ဣတ္ထီ စ ပုရိသံ အတိဝေလံ ဥပနိဇ္ဈာယတိ ပုရိသော စ ဣတ္ထိံ။ တေသံ အတိဝေလံ အညမညံ ဥပနိဇ္ဈာယတံ သာရာဂော ဥဒပာဒိ, ပရိဠာဟော ကာယသ္မိံ ဩက္ကမိ။ တေ ပရိဠာဟပစ္စယာ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝိံသု။

    126. ‘‘Yathā yathā kho te, vāseṭṭha, sattā akaṭṭhapākaṃ sāliṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhaṃsu, tathā tathā tesaṃ sattānaṃ bhiyyosomattāya kharattañceva kāyasmiṃ okkami, vaṇṇavevaṇṇatā ca paññāyittha, itthiyā ca itthiliṅgaṃ pāturahosi purisassa ca purisaliṅgaṃ. Itthī ca purisaṃ ativelaṃ upanijjhāyati puriso ca itthiṃ. Tesaṃ ativelaṃ aññamaññaṃ upanijjhāyataṃ sārāgo udapādi, pariḷāho kāyasmiṃ okkami. Te pariḷāhapaccayā methunaṃ dhammaṃ paṭiseviṃsu.

    ‘‘ယေ ခော ပန တေ, ဝာသေဋ္ဌ, တေန သမယေန သတ္တာ ပသ္သန္တိ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တေ, အညေ ပံသုံ ခိပန္တိ, အညေ သေဋ္ဌိံ ခိပန္တိ , အညေ ဂောမယံ ခိပန္တိ – ‘နသ္သ အသုစိ 47, နသ္သ အသုစီ’တိ။ ‘ကထဉ္ဟိ နာမ သတ္တော သတ္တသ္သ ဧဝရူပံ ကရိသ္သတီ’တိ! တဒေတရဟိပိ မနုသ္သာ ဧကစ္စေသု ဇနပဒေသု ဝဓုယာ နိဗ္ဗုယ္ဟမာနာယ 48 အညေ ပံသုံ ခိပန္တိ, အညေ သေဋ္ဌိံ ခိပန္တိ, အညေ ဂောမယံ ခိပန္တိ။ တဒေဝ ပောရာဏံ အဂ္ဂညံ အက္ခရံ အနုသရန္တိ, န တ္ဝေဝသ္သ အတ္ထံ အာဇာနန္တိ။

    ‘‘Ye kho pana te, vāseṭṭha, tena samayena sattā passanti methunaṃ dhammaṃ paṭisevante, aññe paṃsuṃ khipanti, aññe seṭṭhiṃ khipanti , aññe gomayaṃ khipanti – ‘nassa asuci 49, nassa asucī’ti. ‘Kathañhi nāma satto sattassa evarūpaṃ karissatī’ti! Tadetarahipi manussā ekaccesu janapadesu vadhuyā nibbuyhamānāya 50 aññe paṃsuṃ khipanti, aññe seṭṭhiṃ khipanti, aññe gomayaṃ khipanti. Tadeva porāṇaṃ aggaññaṃ akkharaṃ anusaranti, na tvevassa atthaṃ ājānanti.

    မေထုနဓမ္မသမာစာရော

    Methunadhammasamācāro

    ၁၂၇. ‘‘အဓမ္မသမ္မတံ ခော ပန 51, ဝာသေဋ္ဌ, တေန သမယေန ဟောတိ, တဒေတရဟိ ဓမ္မသမ္မတံ။ ယေ ခော ပန, ဝာသေဋ္ဌ, တေန သမယေန သတ္တာ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တိ, တေ မာသမ္ပိ ဒ္ဝေမာသမ္ပိ န လဘန္တိ ဂာမံ ဝာ နိဂမံ ဝာ ပဝိသိတုံ။ ယတော ခော တေ, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာ တသ္မိံ အသဒ္ဓမ္မေ အတိဝေလံ ပာတဗ္ယတံ အာပဇ္ဇိံသု။ အထ အဂာရာနိ ဥပက္ကမိံသု ကာတုံ တသ္သေဝ အသဒ္ဓမ္မသ္သ ပဋိစ္ဆာဒနတ္ထံ။ အထ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, အညတရသ္သ သတ္တသ္သ အလသဇာတိကသ္သ ဧတဒဟောသိ – ‘အမ္ဘော, ကိမေဝာဟံ ဝိဟညာမိ သာလိံ အာဟရန္တော သာယံ သာယမာသာယ ပာတော ပာတရာသာယ! ယံနူနာဟံ သာလိံ အာဟရေယ္ယံ သကိံဒေဝ 52 သာယပာတရာသာယာ’တိ !

    127. ‘‘Adhammasammataṃ kho pana 53, vāseṭṭha, tena samayena hoti, tadetarahi dhammasammataṃ. Ye kho pana, vāseṭṭha, tena samayena sattā methunaṃ dhammaṃ paṭisevanti, te māsampi dvemāsampi na labhanti gāmaṃ vā nigamaṃ vā pavisituṃ. Yato kho te, vāseṭṭha, sattā tasmiṃ asaddhamme ativelaṃ pātabyataṃ āpajjiṃsu. Atha agārāni upakkamiṃsu kātuṃ tasseva asaddhammassa paṭicchādanatthaṃ. Atha kho, vāseṭṭha, aññatarassa sattassa alasajātikassa etadahosi – ‘ambho, kimevāhaṃ vihaññāmi sāliṃ āharanto sāyaṃ sāyamāsāya pāto pātarāsāya! Yaṃnūnāhaṃ sāliṃ āhareyyaṃ sakiṃdeva 54 sāyapātarāsāyā’ti !

    ‘‘အထ ခော သော, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တော သာလိံ အာဟာသိ သကိံဒေဝ သာယပာတရာသာယ။ အထ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, အညတရော သတ္တော ယေန သော သတ္တော တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ တံ သတ္တံ ဧတဒဝောစ – ‘ဧဟိ, ဘော သတ္တ, သာလာဟာရံ ဂမိသ္သာမာ’တိ။ ‘အလံ, ဘော သတ္တ, အာဟတော 55 မေ သာလိ သကိံဒေဝ သာယပာတရာသာယာ’တိ။ အထ ခော သော, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တော တသ္သ သတ္တသ္သ ဒိဋ္ဌာနုဂတိံ အာပဇ္ဇမာနော သာလိံ အာဟာသိ သကိံဒေဝ ဒ္ဝီဟာယ။ ‘ဧဝမ္ပိ ကိရ, ဘော, သာဓူ’တိ။

    ‘‘Atha kho so, vāseṭṭha, satto sāliṃ āhāsi sakiṃdeva sāyapātarāsāya. Atha kho, vāseṭṭha, aññataro satto yena so satto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ sattaṃ etadavoca – ‘ehi, bho satta, sālāhāraṃ gamissāmā’ti. ‘Alaṃ, bho satta, āhato 56 me sāli sakiṃdeva sāyapātarāsāyā’ti. Atha kho so, vāseṭṭha, satto tassa sattassa diṭṭhānugatiṃ āpajjamāno sāliṃ āhāsi sakiṃdeva dvīhāya. ‘Evampi kira, bho, sādhū’ti.

    ‘‘အထ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, အညတရော သတ္တော ယေန သော သတ္တော တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ တံ သတ္တံ ဧတဒဝောစ – ‘ဧဟိ, ဘော သတ္တ, သာလာဟာရံ ဂမိသ္သာမာ’တိ။ ‘အလံ, ဘော သတ္တ, အာဟတော မေ သာလိ သကိံဒေဝ ဒ္ဝီဟာယာ’တိ။ အထ ခော သော, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တော တသ္သ သတ္တသ္သ ဒိဋ္ဌာနုဂတိံ အာပဇ္ဇမာနော သာလိံ အာဟာသိ သကိံဒေဝ စတူဟာယ, ‘ဧဝမ္ပိ ကိရ, ဘော, သာဓူ’တိ။

    ‘‘Atha kho, vāseṭṭha, aññataro satto yena so satto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ sattaṃ etadavoca – ‘ehi, bho satta, sālāhāraṃ gamissāmā’ti. ‘Alaṃ, bho satta, āhato me sāli sakiṃdeva dvīhāyā’ti. Atha kho so, vāseṭṭha, satto tassa sattassa diṭṭhānugatiṃ āpajjamāno sāliṃ āhāsi sakiṃdeva catūhāya, ‘evampi kira, bho, sādhū’ti.

    ‘‘အထ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, အညတရော သတ္တော ယေန သော သတ္တော တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ တံ သတ္တံ ဧတဒဝောစ – ‘ဧဟိ, ဘော သတ္တ, သာလာဟာရံ ဂမိသ္သာမာ’တိ။ ‘အလံ, ဘော သတ္တ, အာဟတော မေ သာလိ သကိဒေဝ စတူဟာယာ’တိ။ အထ ခော သော, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တော တသ္သ သတ္တသ္သ ဒိဋ္ဌာနုဂတိံ အာပဇ္ဇမာနော သာလိံ အာဟာသိ သကိဒေဝ အဋ္ဌာဟာယ, ‘ဧဝမ္ပိ ကိရ, ဘော, သာဓူ’တိ။

    ‘‘Atha kho, vāseṭṭha, aññataro satto yena so satto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ sattaṃ etadavoca – ‘ehi, bho satta, sālāhāraṃ gamissāmā’ti. ‘Alaṃ, bho satta, āhato me sāli sakideva catūhāyā’ti. Atha kho so, vāseṭṭha, satto tassa sattassa diṭṭhānugatiṃ āpajjamāno sāliṃ āhāsi sakideva aṭṭhāhāya, ‘evampi kira, bho, sādhū’ti.

    ‘‘ယတော ခော တေ, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာ သန္နိဓိကာရကံ သာလိံ ဥပက္ကမိံသု ပရိဘုဉ္ဇိတုံ။ အထ ကဏောပိ တဏ္ဍုလံ ပရိယောနန္ဓိ, ထုသောပိ တဏ္ဍုလံ ပရိယောနန္ဓိ; လူနမ္ပိ နပ္ပဋိဝိရူဠ္ဟံ , အပဒာနံ ပညာယိတ္ထ, သဏ္ဍသဏ္ဍာ သာလယော အဋ္ဌံသု။

    ‘‘Yato kho te, vāseṭṭha, sattā sannidhikārakaṃ sāliṃ upakkamiṃsu paribhuñjituṃ. Atha kaṇopi taṇḍulaṃ pariyonandhi, thusopi taṇḍulaṃ pariyonandhi; lūnampi nappaṭivirūḷhaṃ , apadānaṃ paññāyittha, saṇḍasaṇḍā sālayo aṭṭhaṃsu.

    သာလိဝိဘာဂော

    Sālivibhāgo

    ၁၂၈. ‘‘အထ ခော တေ, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာ သန္နိပတိံသု, သန္နိပတိတ္ဝာ အနုတ္ထုနိံသု – ‘ပာပကာ ဝတ, ဘော, ဓမ္မာ သတ္တေသု ပာတုဘူတာ။ မယဉ္ဟိ ပုဗ္ဗေ မနောမယာ အဟုမ္ဟာ ပီတိဘက္ခာ သယံပဘာ အန္တလိက္ခစရာ သုဘဋ္ဌာယိနော, စိရံ ဒီဃမဒ္ဓာနံ အဋ္ဌမ္ဟာ။ တေသံ နော အမ္ဟာကံ ကဒာစိ ကရဟစိ ဒီဃသ္သ အဒ္ဓုနော အစ္စယေန ရသပထဝီ ဥဒကသ္မိံ သမတနိ။ သာ အဟောသိ ဝဏ္ဏသမ္ပန္နာ ဂန္ဓသမ္ပန္နာ ရသသမ္ပန္နာ။ တေ မယံ ရသပထဝိံ ဟတ္ထေဟိ အာလုပ္ပကာရကံ ဥပက္ကမိမ္ဟ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ, တေသံ နော ရသပထဝိံ ဟတ္ထေဟိ အာလုပ္ပကာရကံ ဥပက္ကမတံ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ သယံပဘာ အန္တရဓာယိ။ သယံပဘာယ အန္တရဟိတာယ စန္ဒိမသူရိယာ ပာတုရဟေသုံ, စန္ဒိမသူရိယေသု ပာတုဘူတေသု နက္ခတ္တာနိ တာရကရူပာနိ ပာတုရဟေသုံ, နက္ခတ္တေသု တာရကရူပေသု ပာတုဘူတေသု ရတ္တိန္ဒိဝာ ပညာယိံသု, ရတ္တိန္ဒိဝေသု ပညာယမာနေသု မာသဍ္ဎမာသာ ပညာယိံသု။ မာသဍ္ဎမာသေသု ပညာယမာနေသု ဥတုသံဝစ္ဆရာ ပညာယိံသု။ တေ မယံ ရသပထဝိံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒာဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓာနံ အဋ္ဌမ္ဟာ။ တေသံ နော ပာပကာနံယေဝ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ပာတုဘာဝာ ရသပထဝီ အန္တရဓာယိ။ ရသပထဝိယာ အန္တရဟိတာယ ဘူမိပပ္ပဋကော ပာတုရဟောသိ။ သော အဟောသိ ဝဏ္ဏသမ္ပန္နော ဂန္ဓသမ္ပန္နော ရသသမ္ပန္နော။ တေ မယံ ဘူမိပပ္ပဋကံ ဥပက္ကမိမ္ဟ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ။ တေ မယံ တံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒာဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓာနံ အဋ္ဌမ္ဟာ။ တေသံ နော ပာပကာနံယေဝ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ပာတုဘာဝာ ဘူမိပပ္ပဋကော အန္တရဓာယိ။ ဘူမိပပ္ပဋကေ အန္တရဟိတေ ပဒာလတာ ပာတုရဟောသိ။ သာ အဟောသိ ဝဏ္ဏသမ္ပန္နာ ဂန္ဓသမ္ပန္နာ ရသသမ္ပန္နာ။ တေ မယံ ပဒာလတံ ဥပက္ကမိမ္ဟ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ။ တေ မယံ တံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒာဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓာနံ အဋ္ဌမ္ဟာ။ တေသံ နော ပာပကာနံယေဝ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ပာတုဘာဝာ ပဒာလတာ အန္တရဓာယိ။ ပဒာလတာယ အန္တရဟိတာယ အကဋ္ဌပာကော သာလိ ပာတုရဟောသိ အကဏော အထုသော သုဒ္ဓော သုဂန္ဓော တဏ္ဍုလပ္ဖလော။ ယံ တံ သာယံ သာယမာသာယ အာဟရာမ, ပာတော တံ ဟောတိ ပက္ကံ ပဋိဝိရူဠ္ဟံ။ ယံ တံ ပာတော ပာတရာသာယ အာဟရာမ, သာယံ တံ ဟောတိ ပက္ကံ ပဋိဝိရူဠ္ဟံ။ နာပဒာနံ ပညာယိတ္ထ။ တေ မယံ အကဋ္ဌပာကံ သာလိံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒာဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓာနံ အဋ္ဌမ္ဟာ။ တေသံ နော ပာပကာနံယေဝ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ပာတုဘာဝာ ကဏောပိ တဏ္ဍုလံ ပရိယောနန္ဓိ, ထုသောပိ တဏ္ဍုလံ ပရိယောနန္ဓိ, လူနမ္ပိ နပ္ပဋိဝိရူဠ္ဟံ, အပဒာနံ ပညာယိတ္ထ, သဏ္ဍသဏ္ဍာ သာလယော ဌိတာ။ ယံနူန မယံ သာလိံ ဝိဘဇေယ္ယာမ, မရိယာဒံ ဌပေယ္ယာမာ’တိ! အထ ခော တေ, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာ သာလိံ ဝိဘဇိံသု, မရိယာဒံ ဌပေသုံ။

    128. ‘‘Atha kho te, vāseṭṭha, sattā sannipatiṃsu, sannipatitvā anutthuniṃsu – ‘pāpakā vata, bho, dhammā sattesu pātubhūtā. Mayañhi pubbe manomayā ahumhā pītibhakkhā sayaṃpabhā antalikkhacarā subhaṭṭhāyino, ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhamhā. Tesaṃ no amhākaṃ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena rasapathavī udakasmiṃ samatani. Sā ahosi vaṇṇasampannā gandhasampannā rasasampannā. Te mayaṃ rasapathaviṃ hatthehi āluppakārakaṃ upakkamimha paribhuñjituṃ, tesaṃ no rasapathaviṃ hatthehi āluppakārakaṃ upakkamataṃ paribhuñjituṃ sayaṃpabhā antaradhāyi. Sayaṃpabhāya antarahitāya candimasūriyā pāturahesuṃ, candimasūriyesu pātubhūtesu nakkhattāni tārakarūpāni pāturahesuṃ, nakkhattesu tārakarūpesu pātubhūtesu rattindivā paññāyiṃsu, rattindivesu paññāyamānesu māsaḍḍhamāsā paññāyiṃsu. Māsaḍḍhamāsesu paññāyamānesu utusaṃvaccharā paññāyiṃsu. Te mayaṃ rasapathaviṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhamhā. Tesaṃ no pāpakānaṃyeva akusalānaṃ dhammānaṃ pātubhāvā rasapathavī antaradhāyi. Rasapathaviyā antarahitāya bhūmipappaṭako pāturahosi. So ahosi vaṇṇasampanno gandhasampanno rasasampanno. Te mayaṃ bhūmipappaṭakaṃ upakkamimha paribhuñjituṃ. Te mayaṃ taṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhamhā. Tesaṃ no pāpakānaṃyeva akusalānaṃ dhammānaṃ pātubhāvā bhūmipappaṭako antaradhāyi. Bhūmipappaṭake antarahite padālatā pāturahosi. Sā ahosi vaṇṇasampannā gandhasampannā rasasampannā. Te mayaṃ padālataṃ upakkamimha paribhuñjituṃ. Te mayaṃ taṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhamhā. Tesaṃ no pāpakānaṃyeva akusalānaṃ dhammānaṃ pātubhāvā padālatā antaradhāyi. Padālatāya antarahitāya akaṭṭhapāko sāli pāturahosi akaṇo athuso suddho sugandho taṇḍulapphalo. Yaṃ taṃ sāyaṃ sāyamāsāya āharāma, pāto taṃ hoti pakkaṃ paṭivirūḷhaṃ. Yaṃ taṃ pāto pātarāsāya āharāma, sāyaṃ taṃ hoti pakkaṃ paṭivirūḷhaṃ. Nāpadānaṃ paññāyittha. Te mayaṃ akaṭṭhapākaṃ sāliṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhamhā. Tesaṃ no pāpakānaṃyeva akusalānaṃ dhammānaṃ pātubhāvā kaṇopi taṇḍulaṃ pariyonandhi, thusopi taṇḍulaṃ pariyonandhi, lūnampi nappaṭivirūḷhaṃ, apadānaṃ paññāyittha, saṇḍasaṇḍā sālayo ṭhitā. Yaṃnūna mayaṃ sāliṃ vibhajeyyāma, mariyādaṃ ṭhapeyyāmā’ti! Atha kho te, vāseṭṭha, sattā sāliṃ vibhajiṃsu, mariyādaṃ ṭhapesuṃ.

    ၁၂၉. ‘‘အထ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, အညတရော သတ္တော လောလဇာတိကော သကံ ဘာဂံ ပရိရက္ခန္တော အညတရံ 57 ဘာဂံ အဒိန္နံ အာဒိယိတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိ။ တမေနံ အဂ္ဂဟေသုံ, ဂဟေတ္ဝာ ဧတဒဝောစုံ – ‘ပာပကံ ဝတ, ဘော သတ္တ, ကရောသိ, ယတ္ရ ဟိ နာမ သကံ ဘာဂံ ပရိရက္ခန္တော အညတရံ ဘာဂံ အဒိန္နံ အာဒိယိတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇသိ။ မာသ္သု, ဘော သတ္တ, ပုနပိ ဧဝရူပမကာသီ’တိ။ ‘ဧဝံ, ဘော’တိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, သော သတ္တော တေသံ သတ္တာနံ ပစ္စသ္သောသိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, သော သတ္တော။ပေ.။ တတိယမ္ပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, သော သတ္တော သကံ ဘာဂံ ပရိရက္ခန္တော အညတရံ ဘာဂံ အဒိန္နံ အာဒိယိတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိ။ တမေနံ အဂ္ဂဟေသုံ, ဂဟေတ္ဝာ ဧတဒဝောစုံ – ‘ပာပကံ ဝတ, ဘော သတ္တ, ကရောသိ, ယတ္ရ ဟိ နာမ သကံ ဘာဂံ ပရိရက္ခန္တော အညတရံ ဘာဂံ အဒိန္နံ အာဒိယိတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇသိ။ မာသ္သု, ဘော သတ္တ, ပုနပိ ဧဝရူပမကာသီ’တိ။ အညေ ပာဏိနာ ပဟရိံသု, အညေ လေဍ္ဍုနာ ပဟရိံသု, အညေ ဒဏ္ဍေန ပဟရိံသု။ တဒဂ္ဂေ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, အဒိန္နာဒာနံ ပညာယတိ, ဂရဟာ ပညာယတိ, မုသာဝာဒော ပညာယတိ, ဒဏ္ဍာဒာနံ ပညာယတိ။

    129. ‘‘Atha kho, vāseṭṭha, aññataro satto lolajātiko sakaṃ bhāgaṃ parirakkhanto aññataraṃ 58 bhāgaṃ adinnaṃ ādiyitvā paribhuñji. Tamenaṃ aggahesuṃ, gahetvā etadavocuṃ – ‘pāpakaṃ vata, bho satta, karosi, yatra hi nāma sakaṃ bhāgaṃ parirakkhanto aññataraṃ bhāgaṃ adinnaṃ ādiyitvā paribhuñjasi. Māssu, bho satta, punapi evarūpamakāsī’ti. ‘Evaṃ, bho’ti kho, vāseṭṭha, so satto tesaṃ sattānaṃ paccassosi. Dutiyampi kho, vāseṭṭha, so satto…pe… tatiyampi kho, vāseṭṭha, so satto sakaṃ bhāgaṃ parirakkhanto aññataraṃ bhāgaṃ adinnaṃ ādiyitvā paribhuñji. Tamenaṃ aggahesuṃ, gahetvā etadavocuṃ – ‘pāpakaṃ vata, bho satta, karosi, yatra hi nāma sakaṃ bhāgaṃ parirakkhanto aññataraṃ bhāgaṃ adinnaṃ ādiyitvā paribhuñjasi. Māssu, bho satta, punapi evarūpamakāsī’ti. Aññe pāṇinā pahariṃsu, aññe leḍḍunā pahariṃsu, aññe daṇḍena pahariṃsu. Tadagge kho, vāseṭṭha, adinnādānaṃ paññāyati, garahā paññāyati, musāvādo paññāyati, daṇḍādānaṃ paññāyati.

    မဟာသမ္မတရာဇာ

    Mahāsammatarājā

    ၁၃၀. ‘‘အထ ခော တေ, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာ သန္နိပတိံသု, သန္နိပတိတ္ဝာ အနုတ္ထုနိံသု – ‘ပာပကာ ဝတ ဘော ဓမ္မာ သတ္တေသု ပာတုဘူတာ, ယတ္ရ ဟိ နာမ အဒိန္နာဒာနံ ပညာယိသ္သတိ, ဂရဟာ ပညာယိသ္သတိ, မုသာဝာဒော ပညာယိသ္သတိ, ဒဏ္ဍာဒာနံ ပညာယိသ္သတိ။ ယံနူန မယံ ဧကံ သတ္တံ သမ္မန္နေယ္ယာမ, ယော နော သမ္မာ ခီယိတဗ္ဗံ ခီယေယ္ယ, သမ္မာ ဂရဟိတဗ္ဗံ ဂရဟေယ္ယ, သမ္မာ ပဗ္ဗာဇေတဗ္ဗံ ပဗ္ဗာဇေယ္ယ။ မယံ ပနသ္သ သာလီနံ ဘာဂံ အနုပ္ပဒသ္သာမာ’တိ။

    130. ‘‘Atha kho te, vāseṭṭha, sattā sannipatiṃsu, sannipatitvā anutthuniṃsu – ‘pāpakā vata bho dhammā sattesu pātubhūtā, yatra hi nāma adinnādānaṃ paññāyissati, garahā paññāyissati, musāvādo paññāyissati, daṇḍādānaṃ paññāyissati. Yaṃnūna mayaṃ ekaṃ sattaṃ sammanneyyāma, yo no sammā khīyitabbaṃ khīyeyya, sammā garahitabbaṃ garaheyya, sammā pabbājetabbaṃ pabbājeyya. Mayaṃ panassa sālīnaṃ bhāgaṃ anuppadassāmā’ti.

    ‘‘အထ ခော တေ, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာ ယော နေသံ သတ္တော အဘိရူပတရော စ ဒသ္သနီယတရော စ ပာသာဒိကတရော စ မဟေသက္ခတရော စ တံ သတ္တံ ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဧတဒဝောစုံ – ‘ဧဟိ, ဘော သတ္တ, သမ္မာ ခီယိတဗ္ဗံ ခီယ, သမ္မာ ဂရဟိတဗ္ဗံ ဂရဟ, သမ္မာ ပဗ္ဗာဇေတဗ္ဗံ ပဗ္ဗာဇေဟိ။ မယံ ပန တေ သာလီနံ ဘာဂံ အနုပ္ပဒသ္သာမာ’တိ။ ‘ဧဝံ, ဘော’တိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, သော သတ္တော တေသံ သတ္တာနံ ပဋိသ္သုဏိတ္ဝာ သမ္မာ ခီယိတဗ္ဗံ ခီယိ, သမ္မာ ဂရဟိတဗ္ဗံ ဂရဟိ, သမ္မာ ပဗ္ဗာဇေတဗ္ဗံ ပဗ္ဗာဇေသိ။ တေ ပနသ္သ သာလီနံ ဘာဂံ အနုပ္ပဒံသု။

    ‘‘Atha kho te, vāseṭṭha, sattā yo nesaṃ satto abhirūpataro ca dassanīyataro ca pāsādikataro ca mahesakkhataro ca taṃ sattaṃ upasaṅkamitvā etadavocuṃ – ‘ehi, bho satta, sammā khīyitabbaṃ khīya, sammā garahitabbaṃ garaha, sammā pabbājetabbaṃ pabbājehi. Mayaṃ pana te sālīnaṃ bhāgaṃ anuppadassāmā’ti. ‘Evaṃ, bho’ti kho, vāseṭṭha, so satto tesaṃ sattānaṃ paṭissuṇitvā sammā khīyitabbaṃ khīyi, sammā garahitabbaṃ garahi, sammā pabbājetabbaṃ pabbājesi. Te panassa sālīnaṃ bhāgaṃ anuppadaṃsu.

    ၁၃၁. ‘‘မဟာဇနသမ္မတောတိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ‘မဟာသမ္မတော, မဟာသမ္မတော’ တ္ဝေဝ ပဌမံ အက္ခရံ ဥပနိဗ္ဗတ္တံ။ ခေတ္တာနံ အဓိပတီတိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ‘ခတ္တိယော, ခတ္တိယော’ တ္ဝေဝ ဒုတိယံ အက္ခရံ ဥပနိဗ္ဗတ္တံ။ ဓမ္မေန ပရေ ရဉ္ဇေတီတိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ‘ရာဇာ, ရာဇာ’ တ္ဝေဝ တတိယံ အက္ခရံ ဥပနိဗ္ဗတ္တံ။ ဣတိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ဧဝမေတသ္သ ခတ္တိယမဏ္ဍလသ္သ ပောရာဏေန အဂ္ဂညေန အက္ခရေန အဘိနိဗ္ဗတ္တိ အဟောသိ တေသံယေဝ သတ္တာနံ, အနညေသံ။ သဒိသာနံယေဝ, နော အသဒိသာနံ။ ဓမ္မေနေဝ, နော အဓမ္မေန။ ဓမ္မော ဟိ, ဝာသေဋ္ဌ, သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ အဘိသမ္ပရာယဉ္စ။

    131. ‘‘Mahājanasammatoti kho, vāseṭṭha, ‘mahāsammato, mahāsammato’ tveva paṭhamaṃ akkharaṃ upanibbattaṃ. Khettānaṃ adhipatīti kho, vāseṭṭha, ‘khattiyo, khattiyo’ tveva dutiyaṃ akkharaṃ upanibbattaṃ. Dhammena pare rañjetīti kho, vāseṭṭha, ‘rājā, rājā’ tveva tatiyaṃ akkharaṃ upanibbattaṃ. Iti kho, vāseṭṭha, evametassa khattiyamaṇḍalassa porāṇena aggaññena akkharena abhinibbatti ahosi tesaṃyeva sattānaṃ, anaññesaṃ. Sadisānaṃyeva, no asadisānaṃ. Dhammeneva, no adhammena. Dhammo hi, vāseṭṭha, seṭṭho janetasmiṃ diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāyañca.

    ဗ္ရာဟ္မဏမဏ္ဍလံ

    Brāhmaṇamaṇḍalaṃ

    ၁၃၂. ‘‘အထ ခော တေသံ, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာနံယေဝ 59 ဧကစ္စာနံ ဧတဒဟောသိ – ‘ပာပကာ ဝတ, ဘော, ဓမ္မာ သတ္တေသု ပာတုဘူတာ, ယတ္ရ ဟိ နာမ အဒိန္နာဒာနံ ပညာယိသ္သတိ, ဂရဟာ ပညာယိသ္သတိ, မုသာဝာဒော ပညာယိသ္သတိ, ဒဏ္ဍာဒာနံ ပညာယိသ္သတိ, ပဗ္ဗာဇနံ ပညာယိသ္သတိ။ ယံနူန မယံ ပာပကေ အကုသလေ ဓမ္မေ ဝာဟေယ္ယာမာ’တိ။ တေ ပာပကေ အကုသလေ ဓမ္မေ ဝာဟေသုံ ။ ပာပကေ အကုသလေ ဓမ္မေ ဝာဟေန္တီတိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ‘ဗ္ရာဟ္မဏာ, ဗ္ရာဟ္မဏာ’ တ္ဝေဝ ပဌမံ အက္ခရံ ဥပနိဗ္ဗတ္တံ။ တေ အရညာယတနေ ပဏ္ဏကုဋိယော ကရိတ္ဝာ ပဏ္ဏကုဋီသု ဈာယန္တိ ဝီတင္ဂာရာ ဝီတဓူမာ ပန္နမုသလာ သာယံ သာယမာသာယ ပာတော ပာတရာသာယ ဂာမနိဂမရာဇဓာနိယော ဩသရန္တိ ဃာသမေသမာနာ 60။ တေ ဃာသံ ပဋိလဘိတ္ဝာ ပုနဒေဝ အရညာယတနေ ပဏ္ဏကုဋီသု ဈာယန္တိ။ တမေနံ မနုသ္သာ ဒိသ္ဝာ ဧဝမာဟံသု – ‘ဣမေ ခော, ဘော, သတ္တာ အရညာယတနေ ပဏ္ဏကုဋိယော ကရိတ္ဝာ ပဏ္ဏကုဋီသု ဈာယန္တိ, ဝီတင္ဂာရာ ဝီတဓူမာ ပန္နမုသလာ သာယံ သာယမာသာယ ပာတော ပာတရာသာယ ဂာမနိဂမရာဇဓာနိယော ဩသရန္တိ ဃာသမေသမာနာ။ တေ ဃာသံ ပဋိလဘိတ္ဝာ ပုနဒေဝ အရညာယတနေ ပဏ္ဏကုဋီသု ဈာယန္တီ’တိ, ဈာယန္တီတိ ခော 61, ဝာသေဋ္ဌ, ‘ဈာယကာ, ဈာယကာ’ တ္ဝေဝ ဒုတိယံ အက္ခရံ ဥပနိဗ္ဗတ္တံ။ တေသံယေဝ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာနံ ဧကစ္စေ သတ္တာ အရညာယတနေ ပဏ္ဏကုဋီသု တံ ဈာနံ အနဘိသမ္ဘုဏမာနာ 62 ဂာမသာမန္တံ နိဂမသာမန္တံ ဩသရိတ္ဝာ ဂန္ထေ ကရောန္တာ အစ္ဆန္တိ။ တမေနံ မနုသ္သာ ဒိသ္ဝာ ဧဝမာဟံသု – ‘ဣမေ ခော, ဘော, သတ္တာ အရညာယတနေ ပဏ္ဏကုဋီသု တံ ဈာနံ အနဘိသမ္ဘုဏမာနာ ဂာမသာမန္တံ နိဂမသာမန္တံ ဩသရိတ္ဝာ ဂန္ထေ ကရောန္တာ အစ္ဆန္တိ, န ဒာနိမေ ဈာယန္တီ’တိ။ န ဒာနိမေ 63 ဈာယန္တီတိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ‘အဇ္ဈာယကာ အဇ္ဈာယကာ’ တ္ဝေဝ တတိယံ အက္ခရံ ဥပနိဗ္ဗတ္တံ။ ဟီနသမ္မတံ ခော ပန, ဝာသေဋ္ဌ, တေန သမယေန ဟောတိ, တဒေတရဟိ သေဋ္ဌသမ္မတံ။ ဣတိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ဧဝမေတသ္သ ဗ္ရာဟ္မဏမဏ္ဍလသ္သ ပောရာဏေန အဂ္ဂညေန အက္ခရေန အဘိနိဗ္ဗတ္တိ အဟောသိ တေသံယေဝ သတ္တာနံ , အနညေသံ သဒိသာနံယေဝ နော အသဒိသာနံ ဓမ္မေနေဝ , နော အဓမ္မေန။ ဓမ္မော ဟိ, ဝာသေဋ္ဌ, သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ အဘိသမ္ပရာယဉ္စ။

    132. ‘‘Atha kho tesaṃ, vāseṭṭha, sattānaṃyeva 64 ekaccānaṃ etadahosi – ‘pāpakā vata, bho, dhammā sattesu pātubhūtā, yatra hi nāma adinnādānaṃ paññāyissati, garahā paññāyissati, musāvādo paññāyissati, daṇḍādānaṃ paññāyissati, pabbājanaṃ paññāyissati. Yaṃnūna mayaṃ pāpake akusale dhamme vāheyyāmā’ti. Te pāpake akusale dhamme vāhesuṃ . Pāpake akusale dhamme vāhentīti kho, vāseṭṭha, ‘brāhmaṇā, brāhmaṇā’ tveva paṭhamaṃ akkharaṃ upanibbattaṃ. Te araññāyatane paṇṇakuṭiyo karitvā paṇṇakuṭīsu jhāyanti vītaṅgārā vītadhūmā pannamusalā sāyaṃ sāyamāsāya pāto pātarāsāya gāmanigamarājadhāniyo osaranti ghāsamesamānā 65. Te ghāsaṃ paṭilabhitvā punadeva araññāyatane paṇṇakuṭīsu jhāyanti. Tamenaṃ manussā disvā evamāhaṃsu – ‘ime kho, bho, sattā araññāyatane paṇṇakuṭiyo karitvā paṇṇakuṭīsu jhāyanti, vītaṅgārā vītadhūmā pannamusalā sāyaṃ sāyamāsāya pāto pātarāsāya gāmanigamarājadhāniyo osaranti ghāsamesamānā. Te ghāsaṃ paṭilabhitvā punadeva araññāyatane paṇṇakuṭīsu jhāyantī’ti, jhāyantīti kho 66, vāseṭṭha, ‘jhāyakā, jhāyakā’ tveva dutiyaṃ akkharaṃ upanibbattaṃ. Tesaṃyeva kho, vāseṭṭha, sattānaṃ ekacce sattā araññāyatane paṇṇakuṭīsu taṃ jhānaṃ anabhisambhuṇamānā 67 gāmasāmantaṃ nigamasāmantaṃ osaritvā ganthe karontā acchanti. Tamenaṃ manussā disvā evamāhaṃsu – ‘ime kho, bho, sattā araññāyatane paṇṇakuṭīsu taṃ jhānaṃ anabhisambhuṇamānā gāmasāmantaṃ nigamasāmantaṃ osaritvā ganthe karontā acchanti, na dānime jhāyantī’ti. Na dānime 68 jhāyantīti kho, vāseṭṭha, ‘ajjhāyakā ajjhāyakā’ tveva tatiyaṃ akkharaṃ upanibbattaṃ. Hīnasammataṃ kho pana, vāseṭṭha, tena samayena hoti, tadetarahi seṭṭhasammataṃ. Iti kho, vāseṭṭha, evametassa brāhmaṇamaṇḍalassa porāṇena aggaññena akkharena abhinibbatti ahosi tesaṃyeva sattānaṃ , anaññesaṃ sadisānaṃyeva no asadisānaṃ dhammeneva , no adhammena. Dhammo hi, vāseṭṭha, seṭṭho janetasmiṃ diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāyañca.

    ဝေသ္သမဏ္ဍလံ

    Vessamaṇḍalaṃ

    ၁၃၃. ‘‘တေသံယေဝ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာနံ ဧကစ္စေ သတ္တာ မေထုနံ ဓမ္မံ သမာဒာယ ဝိသုကမ္မန္တေ 69 ပယောဇေသုံ။ မေထုနံ ဓမ္မံ သမာဒာယ ဝိသုကမ္မန္တေ ပယောဇေန္တီတိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ‘ဝေသ္သာ, ဝေသ္သာ’ တ္ဝေဝ အက္ခရံ ဥပနိဗ္ဗတ္တံ။ ဣတိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ဧဝမေတသ္သ ဝေသ္သမဏ္ဍလသ္သ ပောရာဏေန အဂ္ဂညေန အက္ခရေန အဘိနိဗ္ဗတ္တိ အဟောသိ တေသညေဝ သတ္တာနံ အနညေသံ သဒိသာနံယေဝ , နော အသဒိသာနံ, ဓမ္မေနေဝ နော အဓမ္မေန။ ဓမ္မော ဟိ, ဝာသေဋ္ဌ, သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ အဘိသမ္ပရာယဉ္စ။

    133. ‘‘Tesaṃyeva kho, vāseṭṭha, sattānaṃ ekacce sattā methunaṃ dhammaṃ samādāya visukammante 70 payojesuṃ. Methunaṃ dhammaṃ samādāya visukammante payojentīti kho, vāseṭṭha, ‘vessā, vessā’ tveva akkharaṃ upanibbattaṃ. Iti kho, vāseṭṭha, evametassa vessamaṇḍalassa porāṇena aggaññena akkharena abhinibbatti ahosi tesaññeva sattānaṃ anaññesaṃ sadisānaṃyeva , no asadisānaṃ, dhammeneva no adhammena. Dhammo hi, vāseṭṭha, seṭṭho janetasmiṃ diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāyañca.

    သုဒ္ဒမဏ္ဍလံ

    Suddamaṇḍalaṃ

    ၁၃၄. ‘‘တေသညေဝ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, သတ္တာနံ ယေ တေ သတ္တာ အဝသေသာ တေ လုဒ္ဒာစာရာ ခုဒ္ဒာစာရာ အဟေသုံ။ လုဒ္ဒာစာရာ ခုဒ္ဒာစာရာတိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ‘သုဒ္ဒာ, သုဒ္ဒာ’ တ္ဝေဝ အက္ခရံ ဥပနိဗ္ဗတ္တံ။ ဣတိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ဧဝမေတသ္သ သုဒ္ဒမဏ္ဍလသ္သ ပောရာဏေန အဂ္ဂညေန အက္ခရေန အဘိနိဗ္ဗတ္တိ အဟောသိ တေသံယေဝ သတ္တာနံ အနညေသံ, သဒိသာနံယေဝ နော အသဒိသာနံ, ဓမ္မေနေဝ, နော အဓမ္မေန။ ဓမ္မော ဟိ, ဝာသေဋ္ဌ, သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ အဘိသမ္ပရာယဉ္စ။

    134. ‘‘Tesaññeva kho, vāseṭṭha, sattānaṃ ye te sattā avasesā te luddācārā khuddācārā ahesuṃ. Luddācārā khuddācārāti kho, vāseṭṭha, ‘suddā, suddā’ tveva akkharaṃ upanibbattaṃ. Iti kho, vāseṭṭha, evametassa suddamaṇḍalassa porāṇena aggaññena akkharena abhinibbatti ahosi tesaṃyeva sattānaṃ anaññesaṃ, sadisānaṃyeva no asadisānaṃ, dhammeneva, no adhammena. Dhammo hi, vāseṭṭha, seṭṭho janetasmiṃ diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāyañca.

    ၁၃၅. ‘‘အဟု ခော သော, ဝာသေဋ္ဌ, သမယော, ယံ ခတ္တိယောပိ သကံ ဓမ္မံ ဂရဟမာနော အဂာရသ္မာ အနဂာရိယံ ပဗ္ဗဇတိ – ‘သမဏော ဘဝိသ္သာမီ’တိ။ ဗ္ရာဟ္မဏောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ။ပေ.။ ဝေသ္သောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ။ပေ.။ သုဒ္ဒောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, သကံ ဓမ္မံ ဂရဟမာနော အဂာရသ္မာ အနဂာရိယံ ပဗ္ဗဇတိ – ‘သမဏော ဘဝိသ္သာမီ’တိ။ ဣမေဟိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, စတူဟိ မဏ္ဍလေဟိ သမဏမဏ္ဍလသ္သ အဘိနိဗ္ဗတ္တိ အဟောသိ, တေသံယေဝ သတ္တာနံ အနညေသံ, သဒိသာနံယေဝ နော အသဒိသာနံ, ဓမ္မေနေဝ နော အဓမ္မေန။ ဓမ္မော ဟိ, ဝာသေဋ္ဌ, သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ အဘိသမ္ပရာယဉ္စ။

    135. ‘‘Ahu kho so, vāseṭṭha, samayo, yaṃ khattiyopi sakaṃ dhammaṃ garahamāno agārasmā anagāriyaṃ pabbajati – ‘samaṇo bhavissāmī’ti. Brāhmaṇopi kho, vāseṭṭha…pe… vessopi kho, vāseṭṭha…pe… suddopi kho, vāseṭṭha, sakaṃ dhammaṃ garahamāno agārasmā anagāriyaṃ pabbajati – ‘samaṇo bhavissāmī’ti. Imehi kho, vāseṭṭha, catūhi maṇḍalehi samaṇamaṇḍalassa abhinibbatti ahosi, tesaṃyeva sattānaṃ anaññesaṃ, sadisānaṃyeva no asadisānaṃ, dhammeneva no adhammena. Dhammo hi, vāseṭṭha, seṭṭho janetasmiṃ diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāyañca.

    ဒုစ္စရိတာဒိကထာ

    Duccaritādikathā

    ၁၃၆. ‘‘ခတ္တိယောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ကာယေန ဒုစ္စရိတံ စရိတ္ဝာ ဝာစာယ ဒုစ္စရိတံ စရိတ္ဝာ မနသာ ဒုစ္စရိတံ စရိတ္ဝာ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒာနော 71 မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒာနဟေတု ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ အပာယံ ဒုဂ္ဂတိံ ဝိနိပာတံ နိရယံ ဥပပဇ္ဇတိ။ ဗ္ရာဟ္မဏောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ။ပေ.။ ဝေသ္သောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ။ သုဒ္ဒောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ။ သမဏောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ကာယေန ဒုစ္စရိတံ စရိတ္ဝာ ဝာစာယ ဒုစ္စရိတံ စရိတ္ဝာ မနသာ ဒုစ္စရိတံ စရိတ္ဝာ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒာနော မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒာနဟေတု ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ အပာယံ ဒုဂ္ဂတိံ ဝိနိပာတံ နိရယံ ဥပပဇ္ဇတိ။

    136. ‘‘Khattiyopi kho, vāseṭṭha, kāyena duccaritaṃ caritvā vācāya duccaritaṃ caritvā manasā duccaritaṃ caritvā micchādiṭṭhiko micchādiṭṭhikammasamādāno 72 micchādiṭṭhikammasamādānahetu kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati. Brāhmaṇopi kho, vāseṭṭha…pe… vessopi kho, vāseṭṭha… suddopi kho, vāseṭṭha… samaṇopi kho, vāseṭṭha, kāyena duccaritaṃ caritvā vācāya duccaritaṃ caritvā manasā duccaritaṃ caritvā micchādiṭṭhiko micchādiṭṭhikammasamādāno micchādiṭṭhikammasamādānahetu kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati.

    ‘‘ခတ္တိယောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ကာယေန သုစရိတံ စရိတ္ဝာ ဝာစာယ သုစရိတံ စရိတ္ဝာ မနသာ သုစရိတံ စရိတ္ဝာ သမ္မာဒိဋ္ဌိကော သမ္မာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒာနော 73 သမ္မာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒာနဟေတု ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ သုဂတိံ သဂ္ဂံ လောကံ ဥပပဇ္ဇတိ။ ဗ္ရာဟ္မဏောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ။ပေ.။ ဝေသ္သောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ။ သုဒ္ဒောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ။ သမဏောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ကာယေန သုစရိတံ စရိတ္ဝာ ဝာစာယ သုစရိတံ စရိတ္ဝာ မနသာ သုစရိတံ စရိတ္ဝာ သမ္မာဒိဋ္ဌိကော သမ္မာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒာနော သမ္မာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒာနဟေတု ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ သုဂတိံ သဂ္ဂံ လောကံ ဥပပဇ္ဇတိ။

    ‘‘Khattiyopi kho, vāseṭṭha, kāyena sucaritaṃ caritvā vācāya sucaritaṃ caritvā manasā sucaritaṃ caritvā sammādiṭṭhiko sammādiṭṭhikammasamādāno 74 sammādiṭṭhikammasamādānahetu kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjati. Brāhmaṇopi kho, vāseṭṭha…pe… vessopi kho, vāseṭṭha… suddopi kho, vāseṭṭha… samaṇopi kho, vāseṭṭha, kāyena sucaritaṃ caritvā vācāya sucaritaṃ caritvā manasā sucaritaṃ caritvā sammādiṭṭhiko sammādiṭṭhikammasamādāno sammādiṭṭhikammasamādānahetu kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjati.

    ၁၃၇. ‘‘ခတ္တိယောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ကာယေန ဒ္ဝယကာရီ, ဝာစာယ ဒ္ဝယကာရီ, မနသာ ဒ္ဝယကာရီ, ဝိမိသ္သဒိဋ္ဌိကော ဝိမိသ္သဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒာနော ဝိမိသ္သဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒာနဟေတု 75 ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ သုခဒုက္ခပ္ပဋိသံဝေဒီ ဟောတိ။ ဗ္ရာဟ္မဏောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ ။ပေ.။ ဝေသ္သောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ။ သုဒ္ဒောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ။ သမဏောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ကာယေန ဒ္ဝယကာရီ , ဝာစာယ ဒ္ဝယကာရီ, မနသာ ဒ္ဝယကာရီ, ဝိမိသ္သဒိဋ္ဌိကော ဝိမိသ္သဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒာနော ဝိမိသ္သဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒာနဟေတု ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ သုခဒုက္ခပ္ပဋိသံဝေဒီ ဟောတိ။

    137. ‘‘Khattiyopi kho, vāseṭṭha, kāyena dvayakārī, vācāya dvayakārī, manasā dvayakārī, vimissadiṭṭhiko vimissadiṭṭhikammasamādāno vimissadiṭṭhikammasamādānahetu 76 kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sukhadukkhappaṭisaṃvedī hoti. Brāhmaṇopi kho, vāseṭṭha …pe… vessopi kho, vāseṭṭha… suddopi kho, vāseṭṭha… samaṇopi kho, vāseṭṭha, kāyena dvayakārī , vācāya dvayakārī, manasā dvayakārī, vimissadiṭṭhiko vimissadiṭṭhikammasamādāno vimissadiṭṭhikammasamādānahetu kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sukhadukkhappaṭisaṃvedī hoti.

    ဗောဓိပက္ခိယဘာဝနာ

    Bodhipakkhiyabhāvanā

    ၁၃၈. ‘‘ခတ္တိယောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ကာယေန သံဝုတော ဝာစာယ သံဝုတော မနသာ သံဝုတော သတ္တန္နံ ဗောဓိပက္ခိယာနံ ဓမ္မာနံ ဘာဝနမန္ဝာယ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ ပရိနိဗ္ဗာယတိ 77။ ဗ္ရာဟ္မဏောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ။ပေ.။ ဝေသ္သောပိ ခော ဝာသေဋ္ဌ။ သုဒ္ဒောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ ။ သမဏောပိ ခော, ဝာသေဋ္ဌ, ကာယေန သံဝုတော ဝာစာယ သံဝုတော မနသာ သံဝုတော သတ္တန္နံ ဗောဓိပက္ခိယာနံ ဓမ္မာနံ ဘာဝနမန္ဝာယ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ ပရိနိဗ္ဗာယတိ။

    138. ‘‘Khattiyopi kho, vāseṭṭha, kāyena saṃvuto vācāya saṃvuto manasā saṃvuto sattannaṃ bodhipakkhiyānaṃ dhammānaṃ bhāvanamanvāya diṭṭheva dhamme parinibbāyati 78. Brāhmaṇopi kho, vāseṭṭha…pe… vessopi kho vāseṭṭha… suddopi kho, vāseṭṭha … samaṇopi kho, vāseṭṭha, kāyena saṃvuto vācāya saṃvuto manasā saṃvuto sattannaṃ bodhipakkhiyānaṃ dhammānaṃ bhāvanamanvāya diṭṭheva dhamme parinibbāyati.

    ၁၃၉. ‘‘ဣမေသဉ္ဟိ, ဝာသေဋ္ဌ, စတုန္နံ ဝဏ္ဏာနံ ယော ဟောတိ ဘိက္ခု အရဟံ ခီဏာသဝော ဝုသိတဝာ ကတကရဏီယော ဩဟိတဘာရော အနုပ္ပတ္တသဒတ္ထော ပရိက္ခီဏဘဝသံယောဇနော သမ္မဒညာ ဝိမုတ္တော သော နေသံ အဂ္ဂမက္ခာယတိ ဓမ္မေနေဝ။ နော အဓမ္မေန။ ဓမ္မော ဟိ, ဝာသေဋ္ဌ, သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ အဘိသမ္ပရာယဉ္စ။

    139. ‘‘Imesañhi, vāseṭṭha, catunnaṃ vaṇṇānaṃ yo hoti bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto so nesaṃ aggamakkhāyati dhammeneva. No adhammena. Dhammo hi, vāseṭṭha, seṭṭho janetasmiṃ diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāyañca.

    ၁၄၀. ‘‘ဗ္ရဟ္မုနာ ပေသာ, ဝာသေဋ္ဌ, သနင္ကုမာရေန ဂာထာ ဘာသိတာ –

    140. ‘‘Brahmunā pesā, vāseṭṭha, sanaṅkumārena gāthā bhāsitā –

    ‘ခတ္တိယော သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ၊ ယေ ဂောတ္တပဋိသာရိနော။

    ‘Khattiyo seṭṭho janetasmiṃ, ye gottapaṭisārino;

    ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နော၊ သော သေဋ္ဌော ဒေဝမာနုသေ’တိ။

    Vijjācaraṇasampanno, so seṭṭho devamānuse’ti.

    ‘‘သာ ခော ပနေသာ, ဝာသေဋ္ဌ, ဗ္ရဟ္မုနာ သနင္ကုမာရေန ဂာထာ သုဂီတာ, နော ဒုဂ္ဂီတာ။ သုဘာသိတာ, နော ဒုဗ္ဘာသိတာ။ အတ္ထသံဟိတာ, နော အနတ္ထသံဟိတာ။ အနုမတာ မယာ။ အဟမ္ပိ, ဝာသေဋ္ဌ, ဧဝံ ဝဒာမိ –

    ‘‘Sā kho panesā, vāseṭṭha, brahmunā sanaṅkumārena gāthā sugītā, no duggītā. Subhāsitā, no dubbhāsitā. Atthasaṃhitā, no anatthasaṃhitā. Anumatā mayā. Ahampi, vāseṭṭha, evaṃ vadāmi –

    ‘ခတ္တိယော သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ၊ ယေ ဂောတ္တပဋိသာရိနော။

    ‘Khattiyo seṭṭho janetasmiṃ, ye gottapaṭisārino;

    ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နော၊ သော သေဋ္ဌော ဒေဝမာနုသေ’တိ။

    Vijjācaraṇasampanno, so seṭṭho devamānuse’ti.

    ဣဒမဝောစ ဘဂဝာ။ အတ္တမနာ ဝာသေဋ္ဌဘာရဒ္ဝာဇာ ဘဂဝတော ဘာသိတံ အဘိနန္ဒုန္တိ။

    Idamavoca bhagavā. Attamanā vāseṭṭhabhāradvājā bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.

    အဂ္ဂညသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ စတုတ္ထံ။

    Aggaññasuttaṃ niṭṭhitaṃ catutthaṃ.







    Footnotes:
    1. ပာသာဒစ္ဆာယာယံ (က.)
    2. pāsādacchāyāyaṃ (ka.)
    3. သမ္မုခာ (သ္ယာ. က.)
    4. sammukhā (syā. ka.)
    5. ဟီနော အညော ဝဏ္ဏော (သီ. ပီ. မ. နိ. ၂ မဓုရသုတ္တ)
    6. ကဏ္ဟော အညော ဝဏ္ဏော (သီ. ပီ. မ. နိ. ၂ မဓုရသုတ္တ)
    7. ဗ္ရာဟ္မဏာ (သ္ယာ.)
    8. hīno añño vaṇṇo (sī. pī. ma. ni. 2 madhurasutta)
    9. kaṇho añño vaṇṇo (sī. pī. ma. ni. 2 madhurasutta)
    10. brāhmaṇā (syā.)
    11. တေ စ (သ္ယာ. က.)
    12. te ca (syā. ka.)
    13. ခော ဝာသေဋ္ဌ (က.)
    14. kho vāseṭṭha (ka.)
    15. ခော ပန (က.)
    16. အနုတ္တရော (ဗဟူသု)
    17. အနန္တရာ အနုယန္တာ (သ္ယာ.), အနန္တရာ အနုယုတ္တာ (က.)
    18. နနု (ဗဟူသု)
    19. kho pana (ka.)
    20. anuttaro (bahūsu)
    21. anantarā anuyantā (syā.), anantarā anuyuttā (ka.)
    22. nanu (bahūsu)
    23. သမတာနိ (ဗဟူသု)
    24. ပယတတ္တသ္သ (သ္ယာ.)
    25. ခုဒ္ဒံ မဓုံ (က. သီ.)
    26. အနေလကံ (သီ. ပီ.)
    27. samatāni (bahūsu)
    28. payatattassa (syā.)
    29. khuddaṃ madhuṃ (ka. sī.)
    30. anelakaṃ (sī. pī.)
    31. ယတော ခော (သီ. သ္ယာ. ပီ.)
    32. yato kho (sī. syā. pī.)
    33. တဗ္ဘက္ခာ (သ္ယာ.)
    34. ( ) သီ. သ္ယာ. ပီ. ပောတ္ထကေသု နတ္ထိ
    35. ဝဏ္ဏဝေဝဇ္ဇတာ (ဋီကာ)
    36. သာဓုရသံ (သီ. သ္ယာ. ပီ.)
    37. tabbhakkhā (syā.)
    38. ( ) sī. syā. pī. potthakesu natthi
    39. vaṇṇavevajjatā (ṭīkā)
    40. sādhurasaṃ (sī. syā. pī.)
    41. သဒ္ဒာလတာ (သီ.)
    42. ကလမ္ဗကာ (သ္ယာ.)
    43. saddālatā (sī.)
    44. kalambakā (syā.)
    45. ကေနစိဒေဝ (သီ. သ္ယာ. ပီ.)
    46. kenacideva (sī. syā. pī.)
    47. ဝသလိ (သ္ယာ.), ဝသလီ (က.)
    48. နိဝယ္ဟမာနာယ, နိဂ္ဂယ္ဟမာနာယ (က.)
    49. vasali (syā.), vasalī (ka.)
    50. nivayhamānāya, niggayhamānāya (ka.)
    51. အဓမ္မသမ္မတံ တံ ခော ပန (သ္ယာ.), အဓမ္မသမ္မတံ ခော ပန တံ (?)
    52. သကိံဒေဝ (က.)
    53. adhammasammataṃ taṃ kho pana (syā.), adhammasammataṃ kho pana taṃ (?)
    54. sakiṃdeva (ka.)
    55. အာဟဋော (သ္ယာ.)
    56. āhaṭo (syā.)
    57. အညသ္သ (?)
    58. aññassa (?)
    59. တေသံ ယေဝ ခော ဝာသေဋ္ဌ သတ္တာနံ (သီ. ပီ.)
    60. ဃာသမေသနာ (သီ. သ္ယာ. ပီ.)
    61. ပဏ္ဏကုဋီသု ဈာယန္တိ ဈာယန္တီတိ ခော (သီ. ပီ.), ပဏ္ဏကုဋီသု ဈာယန္တီတိ ခော (က.)
    62. အနဘိသံဘူနမာနာ (ကတ္ထစိ)
    63. န ဒာနိမေ ဈာယန္တီ န ဒာနိမေ (သီ. ပီ. က.)
    64. tesaṃ yeva kho vāseṭṭha sattānaṃ (sī. pī.)
    65. ghāsamesanā (sī. syā. pī.)
    66. paṇṇakuṭīsu jhāyanti jhāyantīti kho (sī. pī.), paṇṇakuṭīsu jhāyantīti kho (ka.)
    67. anabhisaṃbhūnamānā (katthaci)
    68. na dānime jhāyantī na dānime (sī. pī. ka.)
    69. ဝိသ္သုတကမ္မန္တေ (သီ. ပီ.), ဝိသ္သုကမ္မန္တေ (က. သီ.), ဝိသုံ ကမ္မန္တေ (သ္ယာ. က.)
    70. vissutakammante (sī. pī.), vissukammante (ka. sī.), visuṃ kammante (syā. ka.)
    71. ဣဒံ ပဒံ သီ. ဣပောတ္ထကေသု နတ္ထိ
    72. idaṃ padaṃ sī. ipotthakesu natthi
    73. ဣဒံ ပဒံ သီ. ပီ. ပောတ္ထကေသု နတ္ထိ
    74. idaṃ padaṃ sī. pī. potthakesu natthi
    75. ဝိမိသ္သဒိဋ္ဌိကော ဝိမိသ္သကမ္မသမာဒာနော ဝိမိသ္သကမ္မသမာဒာနဟေတု (သ္ယာ.), ဝီတိမိသ္သဒိဋ္ဌိကော ဝီတိမိသ္သဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒာနဟေတု (သီ. ပီ.)
    76. vimissadiṭṭhiko vimissakammasamādāno vimissakammasamādānahetu (syā.), vītimissadiṭṭhiko vītimissadiṭṭhikammasamādānahetu (sī. pī.)
    77. ပရိနိဗ္ဗာတိ (က.)
    78. parinibbāti (ka.)



    Related texts:



    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ဒီဃ နိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ၄. အဂ္ဂညသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Aggaññasuttavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ဒီဃနိကာယ (ဋီကာ) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ၄. အဂ္ဂညသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Aggaññasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact