| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ਅਗ੍ਗਾਸਨਾਦਿਅਨੁਜਾਨਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Aggāsanādianujānanakathāvaṇṇanā
੩੧੦-੩੧੧. ਦਕ੍ਖਿਣੋਦਕਨ੍ਤਿ ਅਗ੍ਗਤੋ ਉਪਨੀਯਮਾਨਂ ਦਕ੍ਖਿਣੋਦਕਂ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸੀਤਿ (ਜਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧.੧.੩੬ ਤਿਤ੍ਤਿਰਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ) ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰੁਚਿવਸੇਨ ਅਗ੍ਗਾਸਨਾਦਿਰਹਾਨਂ ਕਥਿਤਕਾਲੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਯ੍ਹਂ ਸਾਸਨੇ ਅਗ੍ਗਾਸਨਾਦੀਨਿ ਪਤ੍વਾ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਪਮਾਣਂ, ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲਾ, ਨ ਗਹਪਤਿਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਨ વਿਨਯਧਰੋ, ਨ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿਕੋ, ਨ ਆਭਿਧਮ੍ਮਿਕੋ, ਨ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਾਦਿਲਾਭਿਨੋ, ਨ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਪਮਾਣਂ, ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਯਥਾવੁਡ੍ਢਂ ਅਭਿવਾਦਨਂ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਨਂ ਅਞ੍ਜਲਿਕਮ੍ਮਂ ਸਾਮੀਚਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਅਗ੍ਗਾਸਨਂ ਅਗ੍ਗੋਦਕਂ ਅਗ੍ਗਪਿਣ੍ਡੋ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬੋ, ਇਦਮੇਤ੍ਥ ਪਮਾਣਂ, ਤਸ੍ਮਾ વੁਡ੍ਢਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਤੇਸਂ ਅਨੁਚ੍ਛવਿਕੋ। ਇਦਾਨਿ ਖੋ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਮਯ੍ਹਂ ਅਗ੍ਗਸਾવਕੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪ੍ਪવਤ੍ਤਕੋ ਮਮਾਨਨ੍ਤਰਸੇਨਾਸਨਂ ਲਦ੍ਧੁਂ ਅਰਹਤਿ। ਸੋ ਇਮਂ ਰਤ੍ਤਿਂ ਸੇਨਾਸਨਂ ਅਲਭਨ੍ਤੋ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ વੀਤਿਨਾਮੇਸਿ। ਤੁਮ੍ਹੇ ਇਦਾਨੇવ ਏવਂ ਅਗਾਰવਾ ਅਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸਾ, ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਕਾਲੇ ਕਿਨ੍ਤਿ ਕਤ੍વਾ વਿਹਰਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਅਥ ਨੇਸਂ ਓવਾਦਦਾਨਤ੍ਥਾਯ ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਾਪਿ ‘ਨ ਖੋ ਪਨੇਤਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਤਿਰੂਪਂ, ਯਂ ਮਯਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਅਗਾਰવਾ ਅਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸਾ ਅਸਭਾਗવੁਤ੍ਤਿਨੋ વਿਹਰੇਯ੍ਯਾਮ, ਅਮ੍ਹੇਸੁ ਮਹਲ੍ਲਕਤਰਂ ਜਾਨਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਅਭਿવਾਦਨਾਦੀਨਿ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ ਸਾਧੁਕਂ વੀਮਂਸਿਤ੍વਾ ‘ਅਯਂ ਮਹਲ੍ਲਕੋ’ਤਿ ਞਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਅਭਿવਾਦਨਾਦੀਨਿ ਕਤ੍વਾ ਦੇવਪਥਂ ਪੂਰਯਮਾਨਾ ਗਤਾ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ।
310-311.Dakkhiṇodakanti aggato upanīyamānaṃ dakkhiṇodakaṃ. Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesīti (jā. aṭṭha. 1.1.36 tittirajātakavaṇṇanā) tehi bhikkhūhi attano attano rucivasena aggāsanādirahānaṃ kathitakāle ‘‘na, bhikkhave, mayhaṃ sāsane aggāsanādīni patvā khattiyakulā pabbajito pamāṇaṃ, na brāhmaṇakulā, na gahapatikulā pabbajito, na vinayadharo, na suttantiko, na ābhidhammiko, na paṭhamajjhānādilābhino, na sotāpannādayo pamāṇaṃ, atha kho, bhikkhave, imasmiṃ sāsane yathāvuḍḍhaṃ abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ kattabbaṃ, aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍo laddhabbo, idamettha pamāṇaṃ, tasmā vuḍḍhataro bhikkhu etesaṃ anucchaviko. Idāni kho pana, bhikkhave, sāriputto mayhaṃ aggasāvako anudhammacakkappavattako mamānantarasenāsanaṃ laddhuṃ arahati. So imaṃ rattiṃ senāsanaṃ alabhanto rukkhamūle vītināmesi. Tumhe idāneva evaṃ agāravā appatissā, gacchante gacchante kāle kinti katvā viharissathā’’ti vatvā atha nesaṃ ovādadānatthāya ‘‘pubbe, bhikkhave, tiracchānagatāpi ‘na kho panetaṃ amhākaṃ patirūpaṃ, yaṃ mayaṃ aññamaññaṃ agāravā appatissā asabhāgavuttino vihareyyāma, amhesu mahallakataraṃ jānitvā tassa abhivādanādīni karissāmā’ti sādhukaṃ vīmaṃsitvā ‘ayaṃ mahallako’ti ñatvā tassa abhivādanādīni katvā devapathaṃ pūrayamānā gatā’’ti vatvā atītaṃ āharitvā dassetuṃ bhikkhū āmantesi.
ਯੇ વੁਡ੍ਢਮਪਚਾਯਨ੍ਤੀਤਿ ਜਾਤਿવੁਡ੍ਢੋ વਯੋવੁਡ੍ਢੋ ਗੁਣવੁਡ੍ਢੋਤਿ ਤਯੋ વੁਡ੍ਢਾ। ਤੇਸੁ ਜਾਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਜਾਤਿવੁਡ੍ਢੋ ਨਾਮ, વਯੇ ਠਿਤੋ વਯੋવੁਡ੍ਢੋ ਨਾਮ, ਗੁਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਗੁਣવੁਡ੍ਢੋ ਨਾਮ। ਤੇਸੁ ਗੁਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ વਯੋવੁਡ੍ਢੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ વੁਡ੍ਢੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ। ਅਪਚਾਯਨ੍ਤੀਤਿ ਜੇਟ੍ਠਾਪਚਾਯਿਕਕਮ੍ਮੇਨ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ। ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕੋવਿਦਾਤਿ ਜੇਟ੍ਠਾਪਚਾਯਨਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕੋવਿਦਾ ਕੁਸਲਾ। ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਅਤ੍ਤਭਾવੇ। ਪਾਸਂਸਾਤਿ ਪਸਂਸਾਰਹਾ। ਸਮ੍ਪਰਾਯੇ ਚ ਸੁਗ੍ਗਤੀਤਿ ਸਮ੍ਪਰੇਤਬ੍ਬੇ ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਹਿਤ੍વਾ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬੇ ਪਰਲੋਕੇਪਿ ਤੇਸਂ ਸੁਗਤਿਯੇવ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਿਣ੍ਡਤ੍ਥੋ – ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਖਤ੍ਤਿਯਾ વਾ ਹੋਨ੍ਤੁ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ વੇਸ੍ਸਾ વਾ ਸੁਦ੍ਦਾ વਾ ਗਹਟ੍ਠਾ વਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ વਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਾ વਾ, ਯੇ ਕੇਚਿ ਸਤ੍ਤਾ ਜੇਟ੍ਠਾਪਚਿਤਿਕਮ੍ਮੇ ਛੇਕਾ ਕੁਸਲਾ ਗੁਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ વਯੋવੁਡ੍ਢਾਨਂ ਅਪਚਿਤਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਅਤ੍ਤਭਾવੇ ਜੇਟ੍ਠਾਪਚਿਤਿਕਾਰਕਾਤਿ ਪਸਂਸਂ વਣ੍ਣਨਂ ਥੋਮਨਂ ਲਭਨ੍ਤਿ, ਕਾਯਸ੍ਸ ਚ ਭੇਦਾ ਸਗ੍ਗੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ।
Ye vuḍḍhamapacāyantīti jātivuḍḍho vayovuḍḍho guṇavuḍḍhoti tayo vuḍḍhā. Tesu jātisampanno jātivuḍḍho nāma, vaye ṭhito vayovuḍḍho nāma, guṇasampanno guṇavuḍḍho nāma. Tesu guṇasampanno vayovuḍḍho imasmiṃ ṭhāne vuḍḍhoti adhippeto. Apacāyantīti jeṭṭhāpacāyikakammena pūjenti. Dhammassa kovidāti jeṭṭhāpacāyanadhammassa kovidā kusalā. Diṭṭheva dhammeti imasmiṃyeva attabhāve. Pāsaṃsāti pasaṃsārahā. Samparāye ca suggatīti samparetabbe imaṃ lokaṃ hitvā gantabbe paralokepi tesaṃ sugatiyeva hotīti attho. Ayaṃ panettha piṇḍattho – bhikkhave, khattiyā vā hontu brāhmaṇā vā vessā vā suddā vā gahaṭṭhā vā pabbajitā vā tiracchānagatā vā, ye keci sattā jeṭṭhāpacitikamme chekā kusalā guṇasampannānaṃ vayovuḍḍhānaṃ apacitiṃ karonti, te imasmiñca attabhāve jeṭṭhāpacitikārakāti pasaṃsaṃ vaṇṇanaṃ thomanaṃ labhanti, kāyassa ca bhedā sagge nibbattantīti.
ਅਗ੍ਗਾਸਨਾਦਿਅਨੁਜਾਨਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Aggāsanādianujānanakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Cūḷavaggapāḷi / ਅਗ੍ਗਾਸਨਾਦਿਅਨੁਜਾਨਨਂ • Aggāsanādianujānanaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / વਿਹਾਰਾਨੁਜਾਨਨਕਥਾ • Vihārānujānanakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / વਿਹਾਰਾਨੁਜਾਨਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Vihārānujānanakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / વਿਹਾਰਾਨੁਜਾਨਨਕਥਾ • Vihārānujānanakathā
