Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / చూళవగ్గపాళి • Cūḷavaggapāḷi |
అగ్గాసనాదిఅనుజాననం
Aggāsanādianujānanaṃ
౩౧౦. అథ ఖో భగవా వేసాలియం యథాభిరన్తం విహరిత్వా యేన సావత్థి తేన చారికం పక్కామి . తేన ఖో పన సమయేన ఛబ్బగ్గియానం భిక్ఖూనం అన్తేవాసికా భిక్ఖూ బుద్ధప్పముఖస్స సఙ్ఘస్స పురతో పురతో గన్త్వా విహారే పరిగ్గణ్హన్తి, సేయ్యాయో పరిగ్గణ్హన్తి – ఇదం అమ్హాకం ఉపజ్ఝాయానం భవిస్సతి, ఇదం అమ్హాకం ఆచరియానం భవిస్సతి, ఇదం అమ్హాకం భవిస్సతీ’’తి.
310. Atha kho bhagavā vesāliyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena sāvatthi tena cārikaṃ pakkāmi . Tena kho pana samayena chabbaggiyānaṃ bhikkhūnaṃ antevāsikā bhikkhū buddhappamukhassa saṅghassa purato purato gantvā vihāre pariggaṇhanti, seyyāyo pariggaṇhanti – idaṃ amhākaṃ upajjhāyānaṃ bhavissati, idaṃ amhākaṃ ācariyānaṃ bhavissati, idaṃ amhākaṃ bhavissatī’’ti.
అథ ఖో ఆయస్మా సారిపుత్తో బుద్ధప్పముఖస్స సఙ్ఘస్స పిట్ఠితో పిట్ఠితో గన్త్వా విహారేసు పరిగ్గహితేసు, సేయ్యాసు పరిగ్గహితాసు, సేయ్యం అలభమానో అఞ్ఞతరస్మిం రుక్ఖమూలే నిసీది. అథ ఖో భగవా రత్తియా పచ్చూససమయం పచ్చుట్ఠాయ ఉక్కాసి. ఆయస్మాపి సారిపుత్తో ఉక్కాసి. ‘‘కో ఏత్థా’’తి? ‘‘అహం, భగవా, సారిపుత్తో’’తి. ‘‘కిస్స త్వం, సారిపుత్తం, ఇధ నిసిన్నో’’తి? అథ ఖో ఆయస్మా సారిపుత్తో భగవతో ఏతమత్థం ఆరోచేసి. అథ ఖో భగవా ఏతస్మిం నిదానే ఏతస్మిం పకరణే భిక్ఖుసఙ్ఘం సన్నిపాతాపేత్వా భిక్ఖూ పటిపుచ్ఛి – ‘‘సచ్చం కిర, భిక్ఖవే, ఛబ్బగ్గియానం భిక్ఖూనం అన్తేవాసికా భిక్ఖూ బుద్ధప్పముఖస్స సఙ్ఘస్స పురతో పురతో గన్త్వా విహారే పరిగ్గణ్హన్తి, సేయ్యాయో పరిగ్గణ్హన్తి – ఇదం అమ్హాకం ఉపజ్ఝాయానం భవిస్సతి, ఇదం అమ్హాకం ఆచరియానం భవిస్సతి, ఇదం అమ్హాకం భవిస్సతీ’’తి? ‘‘సచ్చం భగవా’’తి. విగరహి బుద్ధో భగవా…పే॰… ‘‘కథఞ్హి నామ తే, భిక్ఖవే, మోఘపురిసా బుద్ధప్పముఖస్స సఙ్ఘస్స పురతో పురతో గన్త్వా విహారే పరిగ్గహేస్సన్తి, సేయ్యాయో పరిగ్గహేస్సన్తి – ఇదం అమ్హాకం ఉపజ్ఝాయానం భవిస్సతి, ఇదం అమ్హాకం ఆచరియానం భవిస్సతి, ఇదం అమ్హాకం భవిస్సతీతి! నేతం, భిక్ఖవే, అప్పసన్నానం వా పసాదాయ…పే॰… విగరహిత్వా…పే॰… ధమ్మిం కథం కత్వా భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘కో, భిక్ఖవే, అరహతి అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డ’’న్తి?
Atha kho āyasmā sāriputto buddhappamukhassa saṅghassa piṭṭhito piṭṭhito gantvā vihāresu pariggahitesu, seyyāsu pariggahitāsu, seyyaṃ alabhamāno aññatarasmiṃ rukkhamūle nisīdi. Atha kho bhagavā rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya ukkāsi. Āyasmāpi sāriputto ukkāsi. ‘‘Ko etthā’’ti? ‘‘Ahaṃ, bhagavā, sāriputto’’ti. ‘‘Kissa tvaṃ, sāriputtaṃ, idha nisinno’’ti? Atha kho āyasmā sāriputto bhagavato etamatthaṃ ārocesi. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe bhikkhusaṅghaṃ sannipātāpetvā bhikkhū paṭipucchi – ‘‘saccaṃ kira, bhikkhave, chabbaggiyānaṃ bhikkhūnaṃ antevāsikā bhikkhū buddhappamukhassa saṅghassa purato purato gantvā vihāre pariggaṇhanti, seyyāyo pariggaṇhanti – idaṃ amhākaṃ upajjhāyānaṃ bhavissati, idaṃ amhākaṃ ācariyānaṃ bhavissati, idaṃ amhākaṃ bhavissatī’’ti? ‘‘Saccaṃ bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… ‘‘kathañhi nāma te, bhikkhave, moghapurisā buddhappamukhassa saṅghassa purato purato gantvā vihāre pariggahessanti, seyyāyo pariggahessanti – idaṃ amhākaṃ upajjhāyānaṃ bhavissati, idaṃ amhākaṃ ācariyānaṃ bhavissati, idaṃ amhākaṃ bhavissatīti! Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘ko, bhikkhave, arahati aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍa’’nti?
ఏకచ్చే భిక్ఖూ ఏవమాహంసు – ‘‘యో, భగవా, ఖత్తియకులా పబ్బజితో సో అరహతి అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డ’’న్తి. ఏకచ్చే భిక్ఖూ ఏవమాహంసు – ‘‘యో, భగవా, బ్రాహ్మణకులా పబ్బజితో సో అరహతి అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డ’’న్తి. ఏకచ్చే భిక్ఖూ ఏవమాహంసు – ‘‘యో, భగవా, గహపతికులా పబ్బజితో సో అరహతి అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డ’’న్తి. ఏకచ్చే భిక్ఖూ ఏవమాహంసు – ‘‘యో, భగవా, సుత్తన్తికో సో అరహతి అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డ’’న్తి. ఏకచ్చే భిక్ఖూ ఏవమాహంసు – ‘‘యో, భగవా, వినయధరో సో అరహతి అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డ’’న్తి. ఏకచ్చే భిక్ఖూ ఏవమాహంసు – ‘‘యో, భగవా, ధమ్మకథికో సో అరహతి అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డ’’న్తి. ఏకచ్చే భిక్ఖూ ఏవమాహంసు – ‘‘యో, భగవా, పఠమస్స ఝానస్స లాభీ సో అరహతి అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డ’’న్తి. ఏకచ్చే భిక్ఖూ ఏవమాహంసు – ‘‘యో, భగవా, దుతియస్స ఝానస్స లాభీ సో అరహతి అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డ’’న్తి. ఏకచ్చే భిక్ఖూ ఏవమాహంసు – ‘‘యో, భగవా, తతియస్స ఝానస్స లాభీ సో అరహతి అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డ’’న్తి. ఏకచ్చే భిక్ఖూ ఏవమాహంసు – ‘‘యో, భగవా, చతుత్థస్స ఝానస్స లాభీ సో అరహతి అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డ’’న్తి. ఏకచ్చే భిక్ఖూ ఏవమాహంసు – ‘‘యో, భగవా, సోతాపన్నో సో అరహతి అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డ’’న్తి. ఏకచ్చే భిక్ఖూ ఏవమాహంసు – ‘‘యో, భగవా, సకదాగామీ…పే॰… యో, భగవా, అనాగామీ…పే॰… యో, భగవా , అరహా సో అరహతి అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డ’’న్తి. ఏకచ్చే భిక్ఖూ ఏవమాహంసు – ‘‘యో, భగవా, తేవిజ్జో సో అరహతి అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డ’’న్తి. ఏకచ్చే భిక్ఖూ ఏవమాహంసు – ‘‘యో, భగవా, ఛళభిఞ్ఞో సో అరహతి అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డ’’న్తి.
Ekacce bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘yo, bhagavā, khattiyakulā pabbajito so arahati aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍa’’nti. Ekacce bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘yo, bhagavā, brāhmaṇakulā pabbajito so arahati aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍa’’nti. Ekacce bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘yo, bhagavā, gahapatikulā pabbajito so arahati aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍa’’nti. Ekacce bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘yo, bhagavā, suttantiko so arahati aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍa’’nti. Ekacce bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘yo, bhagavā, vinayadharo so arahati aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍa’’nti. Ekacce bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘yo, bhagavā, dhammakathiko so arahati aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍa’’nti. Ekacce bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘yo, bhagavā, paṭhamassa jhānassa lābhī so arahati aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍa’’nti. Ekacce bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘yo, bhagavā, dutiyassa jhānassa lābhī so arahati aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍa’’nti. Ekacce bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘yo, bhagavā, tatiyassa jhānassa lābhī so arahati aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍa’’nti. Ekacce bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘yo, bhagavā, catutthassa jhānassa lābhī so arahati aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍa’’nti. Ekacce bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘yo, bhagavā, sotāpanno so arahati aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍa’’nti. Ekacce bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘yo, bhagavā, sakadāgāmī…pe… yo, bhagavā, anāgāmī…pe… yo, bhagavā , arahā so arahati aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍa’’nti. Ekacce bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘yo, bhagavā, tevijjo so arahati aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍa’’nti. Ekacce bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘yo, bhagavā, chaḷabhiñño so arahati aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍa’’nti.
౩౧౧. అథ ఖో భగవా భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘భూతపుబ్బం, భిక్ఖవే, హిమవన్తపదేసే 1 మహానిగ్రోధో అహోసి. తం తయో సహాయా ఉపనిస్సాయ విహరింసు – తిత్తిరో చ, మక్కటో చ, హత్థినాగో చ. తే అఞ్ఞమఞ్ఞం అగారవా అప్పతిస్సా అసభాగవుత్తికా విహరన్తి. అథ ఖో, భిక్ఖవే, తేసం సహాయానం ఏతదహోసి – ‘అహో నూన మయం జానేయ్యామ యం అమ్హాకం జాతియా మహన్తతరం తం మయం సక్కరేయ్యామ గరుం కరేయ్యామ మానేయ్యామ పూజేయ్యామ, తస్స చ మయం ఓవాదే తిట్ఠేయ్యామా’తి.
311. Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhūtapubbaṃ, bhikkhave, himavantapadese 2 mahānigrodho ahosi. Taṃ tayo sahāyā upanissāya vihariṃsu – tittiro ca, makkaṭo ca, hatthināgo ca. Te aññamaññaṃ agāravā appatissā asabhāgavuttikā viharanti. Atha kho, bhikkhave, tesaṃ sahāyānaṃ etadahosi – ‘aho nūna mayaṃ jāneyyāma yaṃ amhākaṃ jātiyā mahantataraṃ taṃ mayaṃ sakkareyyāma garuṃ kareyyāma māneyyāma pūjeyyāma, tassa ca mayaṃ ovāde tiṭṭheyyāmā’ti.
‘‘అథ ఖో, భిక్ఖవే, తిత్తిరో చ మక్కటో చ హత్థినాగం పుచ్ఛింసు – ‘త్వం, సమ్మ, కిం పోరాణం సరసీ’తి? ‘యదాహం, సమ్మా, పోతో హోమి, ఇమం నిగ్రోధం అన్తరా సత్థీనం 3 కరిత్వా అతిక్కమామి, అగ్గఙ్కురకం మే ఉదరం ఛుపతి. ఇమాహం, సమ్మా, పోరాణం సరామీ’తి.
‘‘Atha kho, bhikkhave, tittiro ca makkaṭo ca hatthināgaṃ pucchiṃsu – ‘tvaṃ, samma, kiṃ porāṇaṃ sarasī’ti? ‘Yadāhaṃ, sammā, poto homi, imaṃ nigrodhaṃ antarā satthīnaṃ 4 karitvā atikkamāmi, aggaṅkurakaṃ me udaraṃ chupati. Imāhaṃ, sammā, porāṇaṃ sarāmī’ti.
‘‘అథ ఖో, భిక్ఖవే, తిత్తిరో చ హత్థినాగో చ మక్కటం పుచ్ఛింసు – ‘త్వం, సమ్మ, కిం పోరాణం సరసీ’తి? ‘యదాహం, సమ్మా, ఛాపో హోమి, ఛమాయం నిసీదిత్వా ఇమస్స నిగ్రోధస్స అగ్గఙ్కురకం ఖాదామి. ఇమాహం, సమ్మా, పోరాణం సరామీ’తి.
‘‘Atha kho, bhikkhave, tittiro ca hatthināgo ca makkaṭaṃ pucchiṃsu – ‘tvaṃ, samma, kiṃ porāṇaṃ sarasī’ti? ‘Yadāhaṃ, sammā, chāpo homi, chamāyaṃ nisīditvā imassa nigrodhassa aggaṅkurakaṃ khādāmi. Imāhaṃ, sammā, porāṇaṃ sarāmī’ti.
‘‘అథ ఖో, భిక్ఖవే, మక్కటో చ హత్థినాగో చ తిత్తిరం పుచ్ఛింసు – ‘త్వం, సమ్మ, కిం పోరాణం సరసీ’తి? ‘అముకస్మిం, సమ్మా, ఓకాసే మహానిగ్రోధో అహోసి. తతో అహం ఫలం భక్ఖిత్వా ఇమస్మిం ఓకాసే వచ్చం అకాసిం; తస్సాయం నిగ్రోధో జాతో. తదాహం, సమ్మా, జాతియా మహన్తతరో’తి .
‘‘Atha kho, bhikkhave, makkaṭo ca hatthināgo ca tittiraṃ pucchiṃsu – ‘tvaṃ, samma, kiṃ porāṇaṃ sarasī’ti? ‘Amukasmiṃ, sammā, okāse mahānigrodho ahosi. Tato ahaṃ phalaṃ bhakkhitvā imasmiṃ okāse vaccaṃ akāsiṃ; tassāyaṃ nigrodho jāto. Tadāhaṃ, sammā, jātiyā mahantataro’ti .
‘‘అథ ఖో, భిక్ఖవే, మక్కటో చ హత్థినాగో చ తిత్తిరం ఏతదవోచుం – ‘త్వం, సమ్మ, అమ్హాకం జాతియా మహన్తతరో. తం మయం సక్కరిస్సామ గరుం కరిస్సామ మానేస్సామ పూజేస్సామ, తుయ్హఞ్చ మయం ఓవాదే పతిట్ఠిస్సామా’తి. అథ ఖో, భిక్ఖవే, తిత్తిరో మక్కటఞ్చ హత్థినాగఞ్చ పఞ్చసు సీలేసు సమాదపేసి, అత్తనా చ పఞ్చసు సీలేసు సమాదాయ వత్తతి. తే అఞ్ఞమఞ్ఞం సగారవా సప్పతిస్సా సభాగవుత్తికా విహరిత్వా కాయస్స భేదా పరం మరణా సుగతిం సగ్గం లోకం ఉపపజ్జింసు. ఏవం ఖో తం, భిక్ఖవే, తిత్తిరియం నామ బ్రహ్మచరియం అహోసి.
‘‘Atha kho, bhikkhave, makkaṭo ca hatthināgo ca tittiraṃ etadavocuṃ – ‘tvaṃ, samma, amhākaṃ jātiyā mahantataro. Taṃ mayaṃ sakkarissāma garuṃ karissāma mānessāma pūjessāma, tuyhañca mayaṃ ovāde patiṭṭhissāmā’ti. Atha kho, bhikkhave, tittiro makkaṭañca hatthināgañca pañcasu sīlesu samādapesi, attanā ca pañcasu sīlesu samādāya vattati. Te aññamaññaṃ sagāravā sappatissā sabhāgavuttikā viharitvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjiṃsu. Evaṃ kho taṃ, bhikkhave, tittiriyaṃ nāma brahmacariyaṃ ahosi.
దిట్ఠే ధమ్మే చ పాసంసా, సమ్పరాయే చ సుగ్గతీ’’తి.
Diṭṭhe dhamme ca pāsaṃsā, samparāye ca suggatī’’ti.
‘‘తే హి నామ, భిక్ఖవే, తిరచ్ఛానగతా పాణా అఞ్ఞమఞ్ఞం సగారవా సప్పతిస్సా సభాగవుత్తికా విహరిస్సన్తి. ఇధ ఖో తం, భిక్ఖవే, సోభేథ యం తుమ్హే ఏవం స్వాక్ఖాతే ధమ్మవినయే పబ్బజితా సమానా అఞ్ఞమఞ్ఞం అగారవా అప్పతిస్సా అసభాగవుత్తికా విహరేయ్యాథ? నేతం, భిక్ఖవే , అప్పసన్నానం వా పసాదాయ…పే॰… విగరహిత్వా…పే॰… ధమ్మిం కథం కత్వా భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘అనుజానామి, భిక్ఖవే, యథావుడ్ఢం అభివాదనం, పచ్చుట్ఠానం, అఞ్జలికమ్మం, సామీచికమ్మం, అగ్గాసనం, అగ్గోదకం, అగ్గపిణ్డం. న చ, భిక్ఖవే, సఙ్ఘికం యథావుడ్ఢం పటిబాహితబ్బం. యో పటిబాహేయ్య, ఆపత్తి దుక్కటస్సా’’తి.
‘‘Te hi nāma, bhikkhave, tiracchānagatā pāṇā aññamaññaṃ sagāravā sappatissā sabhāgavuttikā viharissanti. Idha kho taṃ, bhikkhave, sobhetha yaṃ tumhe evaṃ svākkhāte dhammavinaye pabbajitā samānā aññamaññaṃ agāravā appatissā asabhāgavuttikā vihareyyātha? Netaṃ, bhikkhave , appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, yathāvuḍḍhaṃ abhivādanaṃ, paccuṭṭhānaṃ, añjalikammaṃ, sāmīcikammaṃ, aggāsanaṃ, aggodakaṃ, aggapiṇḍaṃ. Na ca, bhikkhave, saṅghikaṃ yathāvuḍḍhaṃ paṭibāhitabbaṃ. Yo paṭibāheyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / చూళవగ్గ-అట్ఠకథా • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / విహారానుజాననకథా • Vihārānujānanakathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / అగ్గాసనాదిఅనుజాననకథావణ్ణనా • Aggāsanādianujānanakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / విహారానుజాననకథావణ్ణనా • Vihārānujānanakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / విహారానుజాననకథా • Vihārānujānanakathā