Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / జాతక-అట్ఠకథా • Jātaka-aṭṭhakathā

    [౧౨౯] ౯. అగ్గికభారద్వాజజాతకవణ్ణనా

    [129] 9. Aggikabhāradvājajātakavaṇṇanā

    నాయం సిఖా పుఞ్ఞహేతూతి ఇదం సత్థా జేతవనే విహరన్తో కుహకఞ్ఞేవ భిక్ఖుం ఆరబ్భ కథేసి.

    Nāyaṃsikhā puññahetūti idaṃ satthā jetavane viharanto kuhakaññeva bhikkhuṃ ārabbha kathesi.

    అతీతస్మిఞ్హి బారాణసియం బ్రహ్మదత్తే రజ్జం కారేన్తే బోధిసత్తో మూసికరాజా హుత్వా అరఞ్ఞే వసతి. అథేకో సిఙ్గాలో దవడాహే ఉట్ఠితే పలాయితుం అసక్కోన్తో ఏకస్మిం రుక్ఖే సీసం ఆహచ్చ అట్ఠాసి. తస్స సకలసరీరే లోమాని ఝాయింసు, రుక్ఖం ఆహచ్చ ఠితట్ఠానే పన మత్థకే చూళా వియ థోకాని లోమాని అట్ఠంసు. సో ఏకదివసం సోణ్డియం పానీయం పివన్తో ఛాయం ఓలోకేన్తో చూళం దిస్వా ‘‘ఉప్పన్నం దాని మే భణ్డమూల’’న్తి అరఞ్ఞే విచరన్తో తం మూసికాదరిం దిస్వా ‘‘ఇమా మూసికా వఞ్చేత్వా ఖాదిస్సామీ’’తి హేట్ఠా వుత్తనయేనేవ అవిదూరే అట్ఠాసి. అథ నం బోధిసత్తో గోచరాయ చరన్తో దిస్వా ‘‘సీలవా అయ’’న్తి సఞ్ఞాయ ఉపసఙ్కమిత్వా ‘‘త్వం కిన్నామోసీ’’తి పుచ్ఛి. ‘‘అహం అగ్గికభారద్వాజో నామా’’తి. ‘‘అథ కస్మా ఆగతోసీ’’తి? ‘‘తుమ్హాకం రక్ఖనత్థాయా’’తి. ‘‘కిన్తి కత్వా అమ్హే రక్ఖిస్ససీ’’తి? ‘‘అహం అఙ్గుట్ఠగణనం నామ జానామి, తుమ్హాకం పాతోవ నిక్ఖమిత్వా గోచరాయ గమనకాలే ‘ఏత్తకా’తి గణేత్వా పచ్చాగమనకాలేపి గణేస్సామి, ఏవం సాయం పాతం గణేన్తో రక్ఖిస్సామీ’’తి. ‘‘తేన హి రక్ఖ మాతులా’’తి. సో ‘‘సాధూ’’తి సమ్పటిచ్ఛిత్వా నిక్ఖమనకాలే ‘‘ఏకో ద్వే తయో’’తి గణేత్వా పచ్చాగమనకాలేపి తథేవ గణేత్వా సబ్బపచ్ఛిమం గహేత్వా ఖాదతి. సేసం పురిమసదిసమేవ.

    Atītasmiñhi bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto mūsikarājā hutvā araññe vasati. Atheko siṅgālo davaḍāhe uṭṭhite palāyituṃ asakkonto ekasmiṃ rukkhe sīsaṃ āhacca aṭṭhāsi. Tassa sakalasarīre lomāni jhāyiṃsu, rukkhaṃ āhacca ṭhitaṭṭhāne pana matthake cūḷā viya thokāni lomāni aṭṭhaṃsu. So ekadivasaṃ soṇḍiyaṃ pānīyaṃ pivanto chāyaṃ olokento cūḷaṃ disvā ‘‘uppannaṃ dāni me bhaṇḍamūla’’nti araññe vicaranto taṃ mūsikādariṃ disvā ‘‘imā mūsikā vañcetvā khādissāmī’’ti heṭṭhā vuttanayeneva avidūre aṭṭhāsi. Atha naṃ bodhisatto gocarāya caranto disvā ‘‘sīlavā aya’’nti saññāya upasaṅkamitvā ‘‘tvaṃ kinnāmosī’’ti pucchi. ‘‘Ahaṃ aggikabhāradvājo nāmā’’ti. ‘‘Atha kasmā āgatosī’’ti? ‘‘Tumhākaṃ rakkhanatthāyā’’ti. ‘‘Kinti katvā amhe rakkhissasī’’ti? ‘‘Ahaṃ aṅguṭṭhagaṇanaṃ nāma jānāmi, tumhākaṃ pātova nikkhamitvā gocarāya gamanakāle ‘ettakā’ti gaṇetvā paccāgamanakālepi gaṇessāmi, evaṃ sāyaṃ pātaṃ gaṇento rakkhissāmī’’ti. ‘‘Tena hi rakkha mātulā’’ti. So ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchitvā nikkhamanakāle ‘‘eko dve tayo’’ti gaṇetvā paccāgamanakālepi tatheva gaṇetvā sabbapacchimaṃ gahetvā khādati. Sesaṃ purimasadisameva.

    ఇధ పన మూసికరాజా నివత్తిత్వా ఠితో ‘‘భో అగ్గికభారద్వాజ, నాయం తవ ధమ్మసుధమ్మతాయ మత్థకే చూళా ఠపితా, కుచ్ఛికారణా పన ఠపితా’’తి వత్వా ఇమం గాథమాహ –

    Idha pana mūsikarājā nivattitvā ṭhito ‘‘bho aggikabhāradvāja, nāyaṃ tava dhammasudhammatāya matthake cūḷā ṭhapitā, kucchikāraṇā pana ṭhapitā’’ti vatvā imaṃ gāthamāha –

    ౧౨౯.

    129.

    ‘‘నాయం సిఖా పుఞ్ఞహేతు, ఘాసహేతు అయం సిఖా;

    ‘‘Nāyaṃ sikhā puññahetu, ghāsahetu ayaṃ sikhā;

    నాగుట్ఠిగణనం యాతి, అలం తే హోతు అగ్గికా’’తి.

    Nāguṭṭhigaṇanaṃ yāti, alaṃ te hotu aggikā’’ti.

    తత్థ నాగుట్ఠిగణనం యాతీతి ‘‘అఙ్గుట్ఠిగణనా’’తి అఙ్గుట్ఠగణనా వుచ్చతి, అయం మూసికగణో అఙ్గుట్ఠగణనం న గచ్ఛతి న ఉపేతి న పూరేతి, పరిక్ఖయం గచ్ఛతీతి అత్థో. అలం తే హోతు అగ్గికాతి సిఙ్గాలం నామేన ఆలపన్తో ఆహ. ఏత్తావతా తే అలం హోతు, న ఇతో పరం మూసికే ఖాదిస్ససి . అమ్హేహి వా తయా సద్ధిం సంవాసో అలం హోతు, న మయం ఇదాని తయా సద్ధిం వసిస్సామాతిపి అత్థో. సేసం పురిమసదిసమేవ.

    Tattha nāguṭṭhigaṇanaṃ yātīti ‘‘aṅguṭṭhigaṇanā’’ti aṅguṭṭhagaṇanā vuccati, ayaṃ mūsikagaṇo aṅguṭṭhagaṇanaṃ na gacchati na upeti na pūreti, parikkhayaṃ gacchatīti attho. Alaṃ te hotu aggikāti siṅgālaṃ nāmena ālapanto āha. Ettāvatā te alaṃ hotu, na ito paraṃ mūsike khādissasi . Amhehi vā tayā saddhiṃ saṃvāso alaṃ hotu, na mayaṃ idāni tayā saddhiṃ vasissāmātipi attho. Sesaṃ purimasadisameva.

    సత్థా ఇమం ధమ్మదేసనం ఆహరిత్వా జాతకం సమోధానేసి ‘‘తదా సిఙ్గాలో అయం భిక్ఖు అహోసి, మూసికరాజా పన అహమేవ అహోసి’’న్తి.

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi ‘‘tadā siṅgālo ayaṃ bhikkhu ahosi, mūsikarājā pana ahameva ahosi’’nti.

    అగ్గికభారద్వాజజాతకవణ్ణనా నవమా.

    Aggikabhāradvājajātakavaṇṇanā navamā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / జాతకపాళి • Jātakapāḷi / ౧౨౯. అగ్గికభారద్వాజజాతకం • 129. Aggikabhāradvājajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact