| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ជាតក-អដ្ឋកថា • Jātaka-aṭṭhakathā |
[១២៩] ៩. អគ្គិកភារទ្វាជជាតកវណ្ណនា
[129] 9. Aggikabhāradvājajātakavaṇṇanā
នាយំ សិខា បុញ្ញហេតូតិ ឥទំ សត្ថា ជេតវនេ វិហរន្តោ កុហកញ្ញេវ ភិក្ខុំ អារព្ភ កថេសិ។
Nāyaṃsikhā puññahetūti idaṃ satthā jetavane viharanto kuhakaññeva bhikkhuṃ ārabbha kathesi.
អតីតស្មិញ្ហិ ពារាណសិយំ ព្រហ្មទត្តេ រជ្ជំ ការេន្តេ ពោធិសត្តោ មូសិករាជា ហុត្វា អរញ្ញេ វសតិ។ អថេកោ សិង្គាលោ ទវឌាហេ ឧដ្ឋិតេ បលាយិតុំ អសក្កោន្តោ ឯកស្មិំ រុក្ខេ សីសំ អាហច្ច អដ្ឋាសិ។ តស្ស សកលសរីរេ លោមានិ ឈាយិំសុ, រុក្ខំ អាហច្ច ឋិតដ្ឋានេ បន មត្ថកេ ចូឡា វិយ ថោកានិ លោមានិ អដ្ឋំសុ។ សោ ឯកទិវសំ សោណ្ឌិយំ បានីយំ បិវន្តោ ឆាយំ ឱលោកេន្តោ ចូឡំ ទិស្វា ‘‘ឧប្បន្នំ ទានិ មេ ភណ្ឌមូល’’ន្តិ អរញ្ញេ វិចរន្តោ តំ មូសិកាទរិំ ទិស្វា ‘‘ឥមា មូសិកា វញ្ចេត្វា ខាទិស្សាមី’’តិ ហេដ្ឋា វុត្តនយេនេវ អវិទូរេ អដ្ឋាសិ។ អថ នំ ពោធិសត្តោ គោចរាយ ចរន្តោ ទិស្វា ‘‘សីលវា អយ’’ន្តិ សញ្ញាយ ឧបសង្កមិត្វា ‘‘ត្វំ កិន្នាមោសី’’តិ បុច្ឆិ។ ‘‘អហំ អគ្គិកភារទ្វាជោ នាមា’’តិ។ ‘‘អថ កស្មា អាគតោសី’’តិ? ‘‘តុម្ហាកំ រក្ខនត្ថាយា’’តិ។ ‘‘កិន្តិ កត្វា អម្ហេ រក្ខិស្សសី’’តិ? ‘‘អហំ អង្គុដ្ឋគណនំ នាម ជានាមិ, តុម្ហាកំ បាតោវ និក្ខមិត្វា គោចរាយ គមនកាលេ ‘ឯត្តកា’តិ គណេត្វា បច្ចាគមនកាលេបិ គណេស្សាមិ, ឯវំ សាយំ បាតំ គណេន្តោ រក្ខិស្សាមី’’តិ។ ‘‘តេន ហិ រក្ខ មាតុលា’’តិ។ សោ ‘‘សាធូ’’តិ សម្បដិច្ឆិត្វា និក្ខមនកាលេ ‘‘ឯកោ ទ្វេ តយោ’’តិ គណេត្វា បច្ចាគមនកាលេបិ តថេវ គណេត្វា សព្ពបច្ឆិមំ គហេត្វា ខាទតិ។ សេសំ បុរិមសទិសមេវ។
Atītasmiñhi bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto mūsikarājā hutvā araññe vasati. Atheko siṅgālo davaḍāhe uṭṭhite palāyituṃ asakkonto ekasmiṃ rukkhe sīsaṃ āhacca aṭṭhāsi. Tassa sakalasarīre lomāni jhāyiṃsu, rukkhaṃ āhacca ṭhitaṭṭhāne pana matthake cūḷā viya thokāni lomāni aṭṭhaṃsu. So ekadivasaṃ soṇḍiyaṃ pānīyaṃ pivanto chāyaṃ olokento cūḷaṃ disvā ‘‘uppannaṃ dāni me bhaṇḍamūla’’nti araññe vicaranto taṃ mūsikādariṃ disvā ‘‘imā mūsikā vañcetvā khādissāmī’’ti heṭṭhā vuttanayeneva avidūre aṭṭhāsi. Atha naṃ bodhisatto gocarāya caranto disvā ‘‘sīlavā aya’’nti saññāya upasaṅkamitvā ‘‘tvaṃ kinnāmosī’’ti pucchi. ‘‘Ahaṃ aggikabhāradvājo nāmā’’ti. ‘‘Atha kasmā āgatosī’’ti? ‘‘Tumhākaṃ rakkhanatthāyā’’ti. ‘‘Kinti katvā amhe rakkhissasī’’ti? ‘‘Ahaṃ aṅguṭṭhagaṇanaṃ nāma jānāmi, tumhākaṃ pātova nikkhamitvā gocarāya gamanakāle ‘ettakā’ti gaṇetvā paccāgamanakālepi gaṇessāmi, evaṃ sāyaṃ pātaṃ gaṇento rakkhissāmī’’ti. ‘‘Tena hi rakkha mātulā’’ti. So ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchitvā nikkhamanakāle ‘‘eko dve tayo’’ti gaṇetvā paccāgamanakālepi tatheva gaṇetvā sabbapacchimaṃ gahetvā khādati. Sesaṃ purimasadisameva.
ឥធ បន មូសិករាជា និវត្តិត្វា ឋិតោ ‘‘ភោ អគ្គិកភារទ្វាជ, នាយំ តវ ធម្មសុធម្មតាយ មត្ថកេ ចូឡា ឋបិតា, កុច្ឆិការណា បន ឋបិតា’’តិ វត្វា ឥមំ គាថមាហ –
Idha pana mūsikarājā nivattitvā ṭhito ‘‘bho aggikabhāradvāja, nāyaṃ tava dhammasudhammatāya matthake cūḷā ṭhapitā, kucchikāraṇā pana ṭhapitā’’ti vatvā imaṃ gāthamāha –
១២៩.
129.
‘‘នាយំ សិខា បុញ្ញហេតុ, ឃាសហេតុ អយំ សិខា;
‘‘Nāyaṃ sikhā puññahetu, ghāsahetu ayaṃ sikhā;
នាគុដ្ឋិគណនំ យាតិ, អលំ តេ ហោតុ អគ្គិកា’’តិ។
Nāguṭṭhigaṇanaṃ yāti, alaṃ te hotu aggikā’’ti.
តត្ថ នាគុដ្ឋិគណនំ យាតីតិ ‘‘អង្គុដ្ឋិគណនា’’តិ អង្គុដ្ឋគណនា វុច្ចតិ, អយំ មូសិកគណោ អង្គុដ្ឋគណនំ ន គច្ឆតិ ន ឧបេតិ ន បូរេតិ, បរិក្ខយំ គច្ឆតីតិ អត្ថោ។ អលំ តេ ហោតុ អគ្គិកាតិ សិង្គាលំ នាមេន អាលបន្តោ អាហ។ ឯត្តាវតា តេ អលំ ហោតុ, ន ឥតោ បរំ មូសិកេ ខាទិស្សសិ ។ អម្ហេហិ វា តយា សទ្ធិំ សំវាសោ អលំ ហោតុ, ន មយំ ឥទានិ តយា សទ្ធិំ វសិស្សាមាតិបិ អត្ថោ។ សេសំ បុរិមសទិសមេវ។
Tattha nāguṭṭhigaṇanaṃ yātīti ‘‘aṅguṭṭhigaṇanā’’ti aṅguṭṭhagaṇanā vuccati, ayaṃ mūsikagaṇo aṅguṭṭhagaṇanaṃ na gacchati na upeti na pūreti, parikkhayaṃ gacchatīti attho. Alaṃ te hotu aggikāti siṅgālaṃ nāmena ālapanto āha. Ettāvatā te alaṃ hotu, na ito paraṃ mūsike khādissasi . Amhehi vā tayā saddhiṃ saṃvāso alaṃ hotu, na mayaṃ idāni tayā saddhiṃ vasissāmātipi attho. Sesaṃ purimasadisameva.
សត្ថា ឥមំ ធម្មទេសនំ អាហរិត្វា ជាតកំ សមោធានេសិ ‘‘តទា សិង្គាលោ អយំ ភិក្ខុ អហោសិ, មូសិករាជា បន អហមេវ អហោសិ’’ន្តិ។
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi ‘‘tadā siṅgālo ayaṃ bhikkhu ahosi, mūsikarājā pana ahameva ahosi’’nti.
អគ្គិកភារទ្វាជជាតកវណ្ណនា នវមា។
Aggikabhāradvājajātakavaṇṇanā navamā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / ខុទ្ទកនិកាយ • Khuddakanikāya / ជាតកបាឡិ • Jātakapāḷi / ១២៩. អគ្គិកភារទ្វាជជាតកំ • 129. Aggikabhāradvājajātakaṃ
