| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
८. अग्गिकसुत्तं
8. Aggikasuttaṃ
१९४. एकं समयं भगवा राजगहे विहरति वेळुवने कलन्दकनिवापे। तेन खो पन समयेन अग्गिकभारद्वाजस्स ब्राह्मणस्स सप्पिना पायसो सन्निहितो होति – ‘‘अग्गिं जुहिस्सामि, अग्गिहुत्तं परिचरिस्सामी’’ति।
194. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena aggikabhāradvājassa brāhmaṇassa sappinā pāyaso sannihito hoti – ‘‘aggiṃ juhissāmi, aggihuttaṃ paricarissāmī’’ti.
अथ खो भगवा पुब्बण्हसमयं निवासेत्वा पत्तचीवरमादाय राजगहं पिण्डाय पाविसि। राजगहे सपदानं पिण्डाय चरमानो येन अग्गिकभारद्वाजस्स ब्राह्मणस्स निवेसनं तेनुपसङ्कमि ; उपसङ्कमित्वा एकमन्तं अट्ठासि। अद्दसा खो अग्गिकभारद्वाजो ब्राह्मणो भगवन्तं पिण्डाय ठितं। दिस्वान भगवन्तं गाथाय अज्झभासि –
Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya rājagahaṃ piṇḍāya pāvisi. Rājagahe sapadānaṃ piṇḍāya caramāno yena aggikabhāradvājassa brāhmaṇassa nivesanaṃ tenupasaṅkami ; upasaṅkamitvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Addasā kho aggikabhāradvājo brāhmaṇo bhagavantaṃ piṇḍāya ṭhitaṃ. Disvāna bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
‘‘तीहि विज्जाहि सम्पन्नो, जातिमा सुतवा बहू।
‘‘Tīhi vijjāhi sampanno, jātimā sutavā bahū;
विज्जाचरणसम्पन्नो, सोमं भुञ्जेय्य पायस’’न्ति॥
Vijjācaraṇasampanno, somaṃ bhuñjeyya pāyasa’’nti.
‘‘बहुम्पि पलपं जप्पं, न जच्चा होति ब्राह्मणो।
‘‘Bahumpi palapaṃ jappaṃ, na jaccā hoti brāhmaṇo;
अन्तोकसम्बु संकिलिट्ठो, कुहनापरिवारितो॥
Antokasambu saṃkiliṭṭho, kuhanāparivārito.
‘‘पुब्बेनिवासं यो वेदी, सग्गापायञ्च पस्सति।
‘‘Pubbenivāsaṃ yo vedī, saggāpāyañca passati;
अथो जातिक्खयं पत्तो, अभिञ्ञावोसितो मुनि॥
Atho jātikkhayaṃ patto, abhiññāvosito muni.
‘‘एताहि तीहि विज्जाहि, तेविज्जो होति ब्राह्मणो।
‘‘Etāhi tīhi vijjāhi, tevijjo hoti brāhmaṇo;
विज्जाचरणसम्पन्नो, सोमं भुञ्जेय्य पायस’’न्ति॥
Vijjācaraṇasampanno, somaṃ bhuñjeyya pāyasa’’nti.
‘‘भुञ्जतु भवं गोतमो। ब्राह्मणो भव’’न्ति।
‘‘Bhuñjatu bhavaṃ gotamo. Brāhmaṇo bhava’’nti.
‘‘गाथाभिगीतं मे अभोजनेय्यं,
‘‘Gāthābhigītaṃ me abhojaneyyaṃ,
सम्पस्सतं ब्राह्मण नेस धम्मो।
Sampassataṃ brāhmaṇa nesa dhammo;
गाथाभिगीतं पनुदन्ति बुद्धा,
Gāthābhigītaṃ panudanti buddhā,
धम्मे सति ब्राह्मण वुत्तिरेसा॥
Dhamme sati brāhmaṇa vuttiresā.
‘‘अञ्ञेन च केवलिनं महेसिं,
‘‘Aññena ca kevalinaṃ mahesiṃ,
खीणासवं कुक्कुच्चवूपसन्तं।
Khīṇāsavaṃ kukkuccavūpasantaṃ;
अन्नेन पानेन उपट्ठहस्सु,
Annena pānena upaṭṭhahassu,
खेत्तञ्हि तं पुञ्ञपेक्खस्स होती’’ति॥
Khettañhi taṃ puññapekkhassa hotī’’ti.
एवं वुत्ते, अग्गिकभारद्वाजो ब्राह्मणो भगवन्तं एतदवोच – ‘‘अभिक्कन्तं, भो गोतम…पे॰… अञ्ञतरो च पनायस्मा अग्गिकभारद्वाजो अरहतं अहोसी’’ति।
Evaṃ vutte, aggikabhāradvājo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama…pe… aññataro ca panāyasmā aggikabhāradvājo arahataṃ ahosī’’ti.
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ८. अग्गिकसुत्तवण्णना • 8. Aggikasuttavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ८. अग्गिकसुत्तवण्णना • 8. Aggikasuttavaṇṇanā
