| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
8. අග්‌ගිකසුත්‌තවණ්‌ණනා
8. Aggikasuttavaṇṇanā
194. අට්‌ඨමෙ අග්‌ගිකභාරද්‌වාජොති අයම්‌පි භාරද්‌වාජොව, අග්‌ගි පරිචරණවසෙන පනස්‌ස සඞ්‌ගීතිකාරෙහි එතං නාමං ගහිතං. සන්‌නිහිතො හොතීති සංයොජිතො හොති. අට්‌ඨාසීති කස්‌මා තත්‌ථ අට්‌ඨාසි? භගවා කිර පච්‌චූසසමයෙ ලොකං ඔලොකෙන්‌තො ඉමං බ්‍රාහ්‌මණං දිස්‌වා චින්‌තෙසි – ‘‘අයං බ්‍රාහ්‌මණො එවරූපං අග්‌ගපායාසං ගහෙත්‌වා ‘මහාබ්‍රහ්‌මානං භොජෙමී’ති අග්‌ගිම්‌හි ඣාපෙන්‌තො අඵලං කරොති අපායමග්‌ගං ඔක්‌කමති, ඉමං ලද්‌ධිං අවිස්‌සජ්‌ජන්‌තො අපායපූරකොව භවිස්‌සති, ගච්‌ඡාමිස්‌ස ධම්‌මදෙසනාය, මිච්‌ඡාදිට්‌ඨිං භින්‌දිත්‌වා පබ්‌බාජෙත්‌වා චත්‌තාරො මග්‌ගෙ චෙව චත්‌තාරි ච ඵලානි දෙමී’’ති, තස්‌මා පුබ්‌බණ්‌හසමයෙ රාජගහං පවිසිත්‌වා තත්‌ථ අට්‌ඨාසි.
194. Aṭṭhame aggikabhāradvājoti ayampi bhāradvājova, aggi paricaraṇavasena panassa saṅgītikārehi etaṃ nāmaṃ gahitaṃ. Sannihito hotīti saṃyojito hoti. Aṭṭhāsīti kasmā tattha aṭṭhāsi? Bhagavā kira paccūsasamaye lokaṃ olokento imaṃ brāhmaṇaṃ disvā cintesi – ‘‘ayaṃ brāhmaṇo evarūpaṃ aggapāyāsaṃ gahetvā ‘mahābrahmānaṃ bhojemī’ti aggimhi jhāpento aphalaṃ karoti apāyamaggaṃ okkamati, imaṃ laddhiṃ avissajjanto apāyapūrakova bhavissati, gacchāmissa dhammadesanāya, micchādiṭṭhiṃ bhinditvā pabbājetvā cattāro magge ceva cattāri ca phalāni demī’’ti, tasmā pubbaṇhasamaye rājagahaṃ pavisitvā tattha aṭṭhāsi.
තීහි විජ්‌ජාහීති තීහි වෙදෙහි. ජාතිමාති යාව සත්‌තමා පිතාමහයුගා පරිසුද්‌ධාය ජාතියා සමන්‌නාගතො. සුතවා බහූති බහු නානප්‌පකාරෙ ගන්‌ථෙ සුතවා. සොමං භුඤ්‌ජෙය්‍යාති සො තෙවිජ්‌ජො බ්‍රාහ්‌මණො ඉමං පායාසං භුඤ්‌ජිතුං යුත්‌තො, තුම්‌හාකං පනෙස පායාසො අයුත්‌තොති වදති.
Tīhi vijjāhīti tīhi vedehi. Jātimāti yāva sattamā pitāmahayugā parisuddhāya jātiyā samannāgato. Sutavā bahūti bahu nānappakāre ganthe sutavā. Somaṃ bhuñjeyyāti so tevijjo brāhmaṇo imaṃ pāyāsaṃ bhuñjituṃ yutto, tumhākaṃ panesa pāyāso ayuttoti vadati.
වෙදීති පුබ්‌බෙනිවාසඤාණෙන ජානි පටිවිජ්‌ඣි. සග්‌ගාපායන්‌ති දිබ්‌බෙන චක්‌ඛුනා සග්‌ගම්‌පි අපායම්‌පි පස්‌සති. ජාතික්‌ඛයන්‌ති අරහත්‌තං. අභිඤ්‌ඤාවොසිතොති ජානිත්‌වා වොසිතවොසානො. බ්‍රාහ්‌මණො භවන්‌ති අවීචිතො යාව භවග්‌ගා භොතා ගොතමෙන සදිසො ජාතිසම්‌පන්‌නො ඛීණාසවබ්‍රාහ්‌මණො නත්‌ථි, භවංයෙව බ්‍රාහ්‌මණොති.
Vedīti pubbenivāsañāṇena jāni paṭivijjhi. Saggāpāyanti dibbena cakkhunā saggampi apāyampi passati. Jātikkhayanti arahattaṃ. Abhiññāvositoti jānitvā vositavosāno. Brāhmaṇobhavanti avīcito yāva bhavaggā bhotā gotamena sadiso jātisampanno khīṇāsavabrāhmaṇo natthi, bhavaṃyeva brāhmaṇoti.
එවඤ්‌ච පන වත්‌වා සුවණ්‌ණපාතිං පූරෙත්‌වා දසබලස්‌ස පායාසං උපනාමෙසි. සත්‌ථා උප්‌පත්‌තිං දීපෙත්‌වා භොජනං පටික්‌ඛිපන්‌තො ගාථාභිගීතං මෙතිආදිමාහ. තත්‌ථ ගාථාභිගීතන්‌ති ගාථාහි අභිගීතං. අභොජනෙය්‍යන්‌ති අභුඤ්‌ජිතබ්‌බං . ඉදං වුත්‌තං හොති – ත්‌වං, බ්‍රාහ්‌මණ, මය්‌හං එත්‌තකං කාලං භික්‌ඛාචාරවත්‌තෙන ඨිතස්‌ස කටච්‌ඡුමත්‌තම්‌පි දාතුං නාසක්‌ඛි, ඉදානි පන මයා තුය්‌හං කිලඤ්‌ජම්‌හි තිලෙ විත්‌ථාරෙන්‌තෙන විය සබ්‌බෙ බුද්‌ධගුණා පකාසිතා, ඉති ගායනෙන ගායිත්‌වා ලද්‌ධං විය ඉදං භොජනං හොති, තස්‌මා ඉදං ගාථාභිගීතං මෙ අභොජනෙය්‍යන්‌ති. සම්‌පස්‌සතං, බ්‍රාහ්‌මණ, නෙස ධම්‌මොති, බ්‍රාහ්‌මණ, අත්‌ථඤ්‌ච ධම්‌මඤ්‌ච සම්‌පස්‌සන්‌තානං ‘‘එවරූපං භොජනං භුඤ්‌ජිතබ්‌බ’’න්‌ති එස ධම්‌මො න හොති. සුධාභොජනම්‌පි ගාථාභිගීතං පනුදන්‌ති බුද්‌ධා, ගාථාහි ගායිත්‌වා ලද්‌ධං බුද්‌ධා නීහරන්‌තියෙව. ධම්‌මෙ සති, බ්‍රාහ්‌මණ, වුත්‌තිරෙසාති, බ්‍රාහ්‌මණ, ධම්‌මෙ සති ධම්‌මං අපෙක්‌ඛිත්‌වා ධම්‌මෙ පතිට්‌ඨාය ජීවිතං කප්‌පෙන්‌තානං එසා වුත්‌ති අයං ආජීවො – එවරූපං නීහරිත්‌වා ධම්‌මලද්‌ධමෙව භුඤ්‌ජිතබ්‌බන්‌ති.
Evañca pana vatvā suvaṇṇapātiṃ pūretvā dasabalassa pāyāsaṃ upanāmesi. Satthā uppattiṃ dīpetvā bhojanaṃ paṭikkhipanto gāthābhigītaṃ metiādimāha. Tattha gāthābhigītanti gāthāhi abhigītaṃ. Abhojaneyyanti abhuñjitabbaṃ . Idaṃ vuttaṃ hoti – tvaṃ, brāhmaṇa, mayhaṃ ettakaṃ kālaṃ bhikkhācāravattena ṭhitassa kaṭacchumattampi dātuṃ nāsakkhi, idāni pana mayā tuyhaṃ kilañjamhi tile vitthārentena viya sabbe buddhaguṇā pakāsitā, iti gāyanena gāyitvā laddhaṃ viya idaṃ bhojanaṃ hoti, tasmā idaṃ gāthābhigītaṃ me abhojaneyyanti. Sampassataṃ, brāhmaṇa, nesa dhammoti, brāhmaṇa, atthañca dhammañca sampassantānaṃ ‘‘evarūpaṃ bhojanaṃ bhuñjitabba’’nti esa dhammo na hoti. Sudhābhojanampi gāthābhigītaṃ panudanti buddhā, gāthāhi gāyitvā laddhaṃ buddhā nīharantiyeva. Dhamme sati, brāhmaṇa, vuttiresāti, brāhmaṇa, dhamme sati dhammaṃ apekkhitvā dhamme patiṭṭhāya jīvitaṃ kappentānaṃ esā vutti ayaṃ ājīvo – evarūpaṃ nīharitvā dhammaladdhameva bhuñjitabbanti.
අථ බ්‍රාහ්‌මණො චින්‌තෙසි – අහං පුබ්‌බෙ සමණස්‌ස ගොතමස්‌ස ගුණෙ වා අගුණෙ වා න ජානාමි. ඉදානි පනස්‌සාහං ගුණෙ ඤත්‌වා මම ගෙහෙ අසීතිකොටිමත්‌තං ධනං සාසනෙ විප්‌පකිරිතුකාමො ජාතො, අයඤ්‌ච ‘‘මයා දින්‌නපච්‌චයා අකප්‌පියා’’ති වදති. අප්‌පටිග්‌ගය්‌හො අහං සමණෙන ගොතමෙනාති. අථ භගවා සබ්‌බඤ්‌ඤුතඤ්‌ඤාණං පෙසෙත්‌වා තස්‌ස චිත්‌තාචාරං වීමංසන්‌තො, ‘‘අයං සබ්‌බෙපි අත්‌තනා දින්‌නපච්‌චයෙ ‘අකප්‌පියා’ති සල්‌ලක්‌ඛෙති. යං හි භොජනං ආරබ්‌භ කථා උප්‌පන්‌නා, එතදෙව න වට්‌ටති, සෙසා නිද්‌දොසා’’ති බ්‍රාහ්‌මණස්‌ස චතුන්‌නං පච්‌චයානං දානද්‌වාරං දස්‌සෙන්‌තො අඤ්‌ඤෙන චාතිආදිමාහ. තත්‌ථ කුක්‌කුච්‌චවූපසන්‌තන්‌ති හත්‌ථකුක්‌කුච්‌චාදීනං වසෙන වූපසන්‌තකුක්‌කුච්‌චං. අන්‌නෙන පානෙනාති දෙසනාමත්‌තමෙතං . අයං පනත්‌ථො – අඤ්‌ඤෙහි තයා ‘‘පරිච්‌චජිස්‌සාමී’’ති සල්‌ලක්‌ඛිතෙහි චීවරාදීහි පච්‌චයෙහි උපට්‌ඨහස්‌සු. ඛෙත්‌තං හි තං පුඤ්‌ඤපෙක්‌ඛස්‌ස හොතීති එතං තථාගතසාසනං නාම පුඤ්‌ඤපෙක්‌ඛස්‌ස පුඤ්‌ඤත්‌ථිකස්‌ස තුය්‌හං අප්‌පෙපි බීජෙ බහුසස්‌සඵලදායකං සුඛෙත්‌තං විය පටියත්‌තං හොති. අට්‌ඨමං.
Atha brāhmaṇo cintesi – ahaṃ pubbe samaṇassa gotamassa guṇe vā aguṇe vā na jānāmi. Idāni panassāhaṃ guṇe ñatvā mama gehe asītikoṭimattaṃ dhanaṃ sāsane vippakiritukāmo jāto, ayañca ‘‘mayā dinnapaccayā akappiyā’’ti vadati. Appaṭiggayho ahaṃ samaṇena gotamenāti. Atha bhagavā sabbaññutaññāṇaṃ pesetvā tassa cittācāraṃ vīmaṃsanto, ‘‘ayaṃ sabbepi attanā dinnapaccaye ‘akappiyā’ti sallakkheti. Yaṃ hi bhojanaṃ ārabbha kathā uppannā, etadeva na vaṭṭati, sesā niddosā’’ti brāhmaṇassa catunnaṃ paccayānaṃ dānadvāraṃ dassento aññena cātiādimāha. Tattha kukkuccavūpasantanti hatthakukkuccādīnaṃ vasena vūpasantakukkuccaṃ. Annena pānenāti desanāmattametaṃ . Ayaṃ panattho – aññehi tayā ‘‘pariccajissāmī’’ti sallakkhitehi cīvarādīhi paccayehi upaṭṭhahassu. Khettaṃ hi taṃ puññapekkhassa hotīti etaṃ tathāgatasāsanaṃ nāma puññapekkhassa puññatthikassa tuyhaṃ appepi bīje bahusassaphaladāyakaṃ sukhettaṃ viya paṭiyattaṃ hoti. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 8. අග්‌ගිකසුත්‌තං • 8. Aggikasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 8. අග්‌ගිකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 8. Aggikasuttavaṇṇanā
