| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
๘-๙. อคฺคิกฺขโนฺธปมสุตฺตาทิวณฺณนา
8-9. Aggikkhandhopamasuttādivaṇṇanā
๗๒-๗๓. อฎฺฐเม ปสฺสถ นูติ อปิ ปสฺสถฯ มหนฺตนฺติ วิปุลํฯ อคฺคิกฺขนฺธนฺติ อคฺคิสมูหํฯ อาทิตฺตนฺติ ปทิตฺตํฯ สมฺปชฺชลิตนฺติ สมนฺตโต ปชฺชลิตํ อจฺจิวิปฺผุลิงฺคานิ มุญฺจนฺตํฯ สโชติภูตนฺติ สมนฺตโต อุฎฺฐิตาหิ ชาลาหิ เอกปฺปภาสมุทยภูตํฯ ตํ กิํ มญฺญถาติ ตํ อิทานิ มยา วุจฺจมานตฺถํ กิํ มญฺญถาติ อนุมติคฺคหณตฺถํ ปุจฺฉติฯ ยเทตฺถ สตฺถา อคฺคิกฺขนฺธาลิงฺคนํ กญฺญาลิงฺคนญฺจ อาเนสิ, ตมตฺถํ วิภาเวตุํ ‘‘อาโรจยามี’’ติอาทิมาหฯ
72-73. Aṭṭhame passatha nūti api passatha. Mahantanti vipulaṃ. Aggikkhandhanti aggisamūhaṃ. Ādittanti padittaṃ. Sampajjalitanti samantato pajjalitaṃ accivipphuliṅgāni muñcantaṃ. Sajotibhūtanti samantato uṭṭhitāhi jālāhi ekappabhāsamudayabhūtaṃ. Taṃ kiṃ maññathāti taṃ idāni mayā vuccamānatthaṃ kiṃ maññathāti anumatiggahaṇatthaṃ pucchati. Yadettha satthā aggikkhandhāliṅganaṃ kaññāliṅganañca ānesi, tamatthaṃ vibhāvetuṃ ‘‘ārocayāmī’’tiādimāha.
ทุสฺสีลสฺสาติ นิสฺสีลสฺส สีลวิรหิตสฺสฯ ปาปธมฺมสฺสาติ ทุสฺสีลตฺตา เอว หีนชฺฌาสยตาย ลามกสภาวสฺสฯ อสุจิสงฺกสฺสรสมาจารสฺสาติ อปริสุทฺธตาย อสุจิ หุตฺวา สงฺกาย สริตพฺพสมาจารสฺสฯ ทุสฺสีโล หิ กิญฺจิเทว อสารุปฺปํ ทิสฺวา ‘‘อิทํ อสุเกน กตํ ภวิสฺสตี’’ติ ปเรสํ อาสงฺกา โหติฯ เกนจิเทว กรณีเยน มนฺตยเนฺต ภิกฺขู ทิสฺวา ‘‘กจฺจิ นุ โข อิเม มยา กตกมฺมํ ชานิตฺวา มเนฺตนฺตี’’ติ อตฺตโนเยว สงฺกาย สริตพฺพสมาจาโร ฯ ปฎิจฺฉนฺนกมฺมนฺตสฺสาติ ลชฺชิตพฺพตาย ปฎิจฺฉาเทตพฺพกมฺมนฺตสฺสฯ อสฺสมณสฺสาติ น สมณสฺสฯ สลากคฺคหณาทีสุ ‘‘อหมฺปิ สมโณ’’ติ มิจฺฉาปฎิญฺญาย สมณปฎิญฺญสฺสฯ อเสฎฺฐจาริตาย อพฺรหฺมจาริสฺสฯ อุโปสถาทีสุ ‘‘อหมฺปิ พฺรหฺมจารี’’ติ มิจฺฉาปฎิญฺญาย พฺรหฺมจาริปฎิญฺญสฺสฯ ปูตินา กเมฺมน สีลวิปตฺติยา อโนฺต อนุปวิฎฺฐตฺตา อโนฺตปูติกสฺสฯ ฉทฺวาเรหิ ราคาทิกิเลสานุสฺสวเนน ตินฺตตฺตา อวสฺสุตสฺสฯ สญฺชาตราคาทิกจวรตฺตา สีลวเนฺตหิ ฉเฑฺฑตพฺพตฺตา จ กสมฺพุชาตสฺสฯ
Dussīlassāti nissīlassa sīlavirahitassa. Pāpadhammassāti dussīlattā eva hīnajjhāsayatāya lāmakasabhāvassa. Asucisaṅkassarasamācārassāti aparisuddhatāya asuci hutvā saṅkāya saritabbasamācārassa. Dussīlo hi kiñcideva asāruppaṃ disvā ‘‘idaṃ asukena kataṃ bhavissatī’’ti paresaṃ āsaṅkā hoti. Kenacideva karaṇīyena mantayante bhikkhū disvā ‘‘kacci nu kho ime mayā katakammaṃ jānitvā mantentī’’ti attanoyeva saṅkāya saritabbasamācāro . Paṭicchannakammantassāti lajjitabbatāya paṭicchādetabbakammantassa. Assamaṇassāti na samaṇassa. Salākaggahaṇādīsu ‘‘ahampi samaṇo’’ti micchāpaṭiññāya samaṇapaṭiññassa. Aseṭṭhacāritāya abrahmacārissa. Uposathādīsu ‘‘ahampi brahmacārī’’ti micchāpaṭiññāya brahmacāripaṭiññassa. Pūtinā kammena sīlavipattiyā anto anupaviṭṭhattā antopūtikassa. Chadvārehi rāgādikilesānussavanena tintattā avassutassa. Sañjātarāgādikacavarattā sīlavantehi chaḍḍetabbattā ca kasambujātassa.
วาลรชฺชุยาติ วาเลหิ กตรชฺชุยาฯ สา หิ ขรตรา โหติฯ ฆํเสยฺยาติ มถนวเสน ฆํเสยฺยฯ เตลโธตายาติ เตเลน นิสิตายฯ ปโจฺจรสฺมินฺติ ปติอุรสฺมิํ, อภิมุเข อุรมเชฺฌติ อธิปฺปาโยฯ อโยสงฺกุนาติ สณฺฑาเสนฯ เผณุเทฺทหกนฺติ เผณํ อุเทฺทเหตฺวา อุเทฺทเหตฺวา, อเนกวารํ เผณํ อุฎฺฐาเปตฺวาติ อโตฺถฯ เอวเมตฺถ สเงฺขปโต ปาฬิวณฺณนา เวทิตพฺพาฯ นวมํ อุตฺตานเมวฯ
Vālarajjuyāti vālehi katarajjuyā. Sā hi kharatarā hoti. Ghaṃseyyāti mathanavasena ghaṃseyya. Teladhotāyāti telena nisitāya. Paccorasminti patiurasmiṃ, abhimukhe uramajjheti adhippāyo. Ayosaṅkunāti saṇḍāsena. Pheṇuddehakanti pheṇaṃ uddehetvā uddehetvā, anekavāraṃ pheṇaṃ uṭṭhāpetvāti attho. Evamettha saṅkhepato pāḷivaṇṇanā veditabbā. Navamaṃ uttānameva.
อคฺคิกฺขโนฺธปมสุตฺตาทิวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Aggikkhandhopamasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya
๘. อคฺคิกฺขโนฺธปมสุตฺตํ • 8. Aggikkhandhopamasuttaṃ
๙. สุเนตฺตสุตฺตํ • 9. Sunettasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๘. อคฺคิกฺขโนฺธปมสุตฺตวณฺณนา • 8. Aggikkhandhopamasuttavaṇṇanā
