Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ (ဋီကာ) • Majjhimanikāya (ṭīkā)

    ၂. အဂ္ဂိဝစ္ဆသုတ္တဝဏ္ဏနာ

    2. Aggivacchasuttavaṇṇanā

    ၁၈၇. လောကသ္သ သသ္သတတာပဝတ္တိပဋိက္ခေပဝသေန ပဝတ္တော ဝာဒော ဥစ္ဆေဒဝာဒော ဧဝ ဟောတီတိ သသ္သတဂ္ဂာဟာဘာဝေ ဥစ္ဆေဒဂ္ဂာဟဘာဝတော ပုန ပရိဗ္ဗာဇကေန ‘‘အသသ္သတော လောကော’’တိ ဝဒန္တေန ဥစ္ဆေဒဂ္ဂာဟော ပုစ္ဆိတော, ဘဂဝတာပိ သော ဧဝ ပဋိက္ခိတ္တောတိ အာဟ ‘‘ဒုတိယေ နာဟံ ဥစ္ဆေဒဒိဋ္ဌိကော’’တိ။ အန္တာနန္တိကာဒိဝသေနာတိ ဧတ္ထ အန္တာနန္တိကဂ္ဂဟဏေန အန္တဝာ လောကော အနန္တဝာ လောကောတိ ဣမံ ဝာဒဒ္ဝယမာဟ။ အာဒိ-သဒ္ဒေန ‘‘တံ ဇီဝံ တံ သရီရ’’န္တိအာဒိဝာဒစတုက္ကံ သင္ဂဏ္ဟာတိ, ဣတရံ ပန ဒ္ဝယံ သရူပေနေဝ ဂဟိတန္တိ။ ပဋိက္ခေပော ဝေဒိတဗ္ဗောတိ ‘‘တတိယေ နာဟံ အန္တဝာဒိဋ္ဌိကော, စတုတ္ထေ နာဟံ အနန္တဝာဒိဋ္ဌိကော’’တိ ဧဝမာဒိနာ ပဋိက္ခေပော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ‘‘ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ အယမ္ပိ သသ္သတဝာဒော, သော စ ခော အပရန္တကပ္ပိကဝသေန, ‘‘သသ္သတော လောကော’’တိ ပန ပုဗ္ဗန္တကပ္ပိကဝသေနာတိ အယမေတေသံ ဝိသေသော။ ‘‘န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ အယမ္ပိ ဥစ္ဆေဒဝာဒော, သော စ ခော သတ္တဝသေန, ‘‘အသသ္သတော လောကော’’တိ ပန သတ္တသင္ခာရဝသေနာတိ ဝဒန္တိ။

    187. Lokassa sassatatāpavattipaṭikkhepavasena pavatto vādo ucchedavādo eva hotīti sassataggāhābhāve ucchedaggāhabhāvato puna paribbājakena ‘‘asassato loko’’ti vadantena ucchedaggāho pucchito, bhagavatāpi so eva paṭikkhittoti āha ‘‘dutiye nāhaṃ ucchedadiṭṭhiko’’ti. Antānantikādivasenāti ettha antānantikaggahaṇena antavā loko anantavā lokoti imaṃ vādadvayamāha. Ādi-saddena ‘‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’’ntiādivādacatukkaṃ saṅgaṇhāti, itaraṃ pana dvayaṃ sarūpeneva gahitanti. Paṭikkhepo veditabboti ‘‘tatiye nāhaṃ antavādiṭṭhiko, catutthe nāhaṃ anantavādiṭṭhiko’’ti evamādinā paṭikkhepo veditabbo. ‘‘Hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti ayampi sassatavādo, so ca kho aparantakappikavasena, ‘‘sassato loko’’ti pana pubbantakappikavasenāti ayametesaṃ viseso. ‘‘Na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti ayampi ucchedavādo, so ca kho sattavasena, ‘‘asassato loko’’ti pana sattasaṅkhāravasenāti vadanti.

    ၁၈၉. သပ္ပတိဘယံ ဥပ္ပဇ္ဇနတော သဟ ဒုက္ခေနာတိ သဒုက္ခံ။ တေနာဟ ‘‘ကိလေသဒုက္ခေနာ’’တိအာဒိ။ တေသံယေဝာတိ ကိလေသဒုက္ခဝိပာကဒုက္ခာနံယေဝ။ သဥပဃာတကန္တိ သဗာဓံ။ သဥပာယာသန္တိ သပရိသ္သမံ သဥပတာပံ သပီဠံ။ သပရိဠာဟန္တိ သဒရထံ။

    189. Sappatibhayaṃ uppajjanato saha dukkhenāti sadukkhaṃ. Tenāha ‘‘kilesadukkhenā’’tiādi. Tesaṃyevāti kilesadukkhavipākadukkhānaṃyeva. Saupaghātakanti sabādhaṃ. Saupāyāsanti saparissamaṃ saupatāpaṃ sapīḷaṃ. Sapariḷāhanti sadarathaṃ.

    ကိဉ္စိ ဒိဋ္ဌိဂတန္တိ ဣမာ တာဝ အဋ္ဌ ဒိဋ္ဌိယော မာ ဟောန္တု, အတ္ထိ ပန, ဘော ဂောတမ, ယံ ကိဉ္စိ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဂဟိတံ။ န ဟိ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ ဝိနာ ကဉ္စိ သမယံ ပဝတ္တေတုံ ယုဇ္ဇတီတိ အဓိပ္ပာယေန ပုစ္ဆတိ။ အပဝိဒ္ဓန္တိ သမုစ္ဆေဒပ္ပဟာနဝသေန ဆဍ္ဍိတံ။ ပညာယ ဒိဋ္ဌန္တိ ဝိပသ္သနာပညာသဟိတာယ မဂ္ဂပညာယ ဘဂဝတာ ပဋိဝိဒ္ဓံ။ ယတ္ထ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, တံ သတ္တံ မထေန္တိ သမ္မဒ္ဒန္တီတိ မထိတာတိ အာဟ ‘‘မထိတာနန္တိ တေသံယေဝ ဝေဝစန’’န္တိ။ ကဉ္စိ ဓမ္မန္တိ ရူပဓမ္မံ အရူပဓမ္မံ ဝာ။ အနုပာဒိယိတ္ဝာတိ အဂ္ဂဟေတ္ဝာ။

    Kiñci diṭṭhigatanti imā tāva aṭṭha diṭṭhiyo mā hontu, atthi pana, bho gotama, yaṃ kiñci diṭṭhigataṃ gahitaṃ. Na hi tāya diṭṭhiyā vinā kañci samayaṃ pavattetuṃ yujjatīti adhippāyena pucchati. Apaviddhanti samucchedappahānavasena chaḍḍitaṃ. Paññāya diṭṭhanti vipassanāpaññāsahitāya maggapaññāya bhagavatā paṭividdhaṃ. Yattha uppajjanti, taṃ sattaṃ mathenti sammaddantīti mathitāti āha ‘‘mathitānanti tesaṃyeva vevacana’’nti. Kañci dhammanti rūpadhammaṃ arūpadhammaṃ vā. Anupādiyitvāti aggahetvā.

    ၁၉၀. န ဥပေတီတိ သင္ခံ န ဂစ္ဆတီတိ အတ္ထောတိ အာဟ ‘‘န ယုဇ္ဇတီ’’တိ။ အနုဇာနိတဗ္ဗံ သိယာ အနုပာဒာဝိမုတ္တသ္သ ကဉ္စိပိ ဥပ္ပတ္တိယာ အဘာဝတော။ ‘‘ဧဝံ ဝိမုတ္တစိတ္တော န ဥပပဇ္ဇတီ’’တိ ကာမဉ္စေတံ သဘာဝပဝေဒနံ ပရိနိဗ္ဗာနံ, ဧကေ ပန ဥစ္ဆေဒဝာဒိနော ‘‘မယမ္ပိ ‘သတ္တော အာယတိံ န ဥပပဇ္ဇတီ’တိ ဝဒာမ, သမဏော ဂောတမောပိ တထာ ဝဒတီ’’တိ ဥစ္ဆေဒဘာဝေယေဝ ပတိဋ္ဌဟိသ္သန္တိ, တသ္မာ ဘဂဝာ ‘‘န ဥပပဇ္ဇတီတိ ခော ဝစ္ဆ န ဥပေတီ’’တိ အာဟ။ ‘‘ဥပပဇ္ဇတီ’’တိ ပန ဝုတ္တေ သသ္သတမေဝ ဂဏ္ဟေယ္ယာတိ ယောဇနာ။ သေသဒ္ဝယေပိ ဧသေဝ နယော။ အပ္ပတိဋ္ဌောတိ ဥစ္ဆေဒဝာဒာဒိဝသေန ပတိဋ္ဌာရဟိတော။ အနာလမ္ဗောတိ တေသံယေဝ ဝာဒာနံ ဩလမ္ဗာရမ္မဏသ္သ အဘာဝေန အနာလမ္ဗော။ သုခပဝေသနဋ္ဌာနန္တိ တေသညေဝ ဝာဒာနံ သုခပဝေသနောကာသံ မာ လဘတူတိ။ အနနုညာယ ဌတ္ဝာတိ ‘‘န ဥပပဇ္ဇတီ’’တိအာဒိနာ အနုဇာနိတဗ္ဗာယ ပဋိညာယ ဌာနဟေတု။ အနုညမ္ပီတိ အနုဇာနိတဗ္ဗမ္ပိ ဒုတိယပဉ္ဟံ ပဋိက္ခိပိ။ ပရိယတ္တော ပန ဓမ္မော အတ္ထတော ပစ္စယာကာရော ဧဝာတိ အာဟ ‘‘ဓမ္မောတိ ပစ္စယာကာရဓမ္မော’’တိ။ အညတ္ထ ပယောဂေနာတိ ဣမမ္ဟာ နိယ္ယာနိကသာသနာ အညသ္မိံ မိစ္ဆာသမယေ ပဝတ္တပ္ပယောဂေန, အနိယ္ယာနိကံ ဝိဝိဓံ မိစ္ဆာပဋိပတ္တိံ ပဋိပဇ္ဇန္တေနာတိ အတ္ထော။ ‘‘အညဝာဒိယကေနာ’’တိပိ ပာဌော, ပစ္စယာကာရတော အညာကာရဒီပကအာစရိယဝာဒံ ပဂ္ဂယ္ဟ တိဋ္ဌန္တေနာတိ အတ္ထော။

    190.Na upetīti saṅkhaṃ na gacchatīti atthoti āha ‘‘na yujjatī’’ti. Anujānitabbaṃ siyā anupādāvimuttassa kañcipi uppattiyā abhāvato. ‘‘Evaṃ vimuttacitto na upapajjatī’’ti kāmañcetaṃ sabhāvapavedanaṃ parinibbānaṃ, eke pana ucchedavādino ‘‘mayampi ‘satto āyatiṃ na upapajjatī’ti vadāma, samaṇo gotamopi tathā vadatī’’ti ucchedabhāveyeva patiṭṭhahissanti, tasmā bhagavā ‘‘na upapajjatīti kho vaccha na upetī’’ti āha. ‘‘Upapajjatī’’ti pana vutte sassatameva gaṇheyyāti yojanā. Sesadvayepi eseva nayo. Appatiṭṭhoti ucchedavādādivasena patiṭṭhārahito. Anālamboti tesaṃyeva vādānaṃ olambārammaṇassa abhāvena anālambo. Sukhapavesanaṭṭhānanti tesaññeva vādānaṃ sukhapavesanokāsaṃ mā labhatūti. Ananuññāya ṭhatvāti ‘‘na upapajjatī’’tiādinā anujānitabbāya paṭiññāya ṭhānahetu. Anuññampīti anujānitabbampi dutiyapañhaṃ paṭikkhipi. Pariyatto pana dhammo atthato paccayākāro evāti āha ‘‘dhammoti paccayākāradhammo’’ti. Aññattha payogenāti imamhā niyyānikasāsanā aññasmiṃ micchāsamaye pavattappayogena, aniyyānikaṃ vividhaṃ micchāpaṭipattiṃ paṭipajjantenāti attho. ‘‘Aññavādiyakenā’’tipi pāṭho, paccayākārato aññākāradīpakaācariyavādaṃ paggayha tiṭṭhantenāti attho.

    ၁၉၁. အပ္ပစ္စယောတိ အနုပာဒာနော, နိရိန္ဓနောတိ အတ္ထော။

    191.Appaccayoti anupādāno, nirindhanoti attho.

    ၁၉၂. ယေန ရူပေနာတိ ယေန ဘူတုပာဒာဒိဘေဒေန ရူပဓမ္မေန။ တံ ရူပံ တပ္ပဋိဗဒ္ဓသံယောဇနပ္ပဟာနေန ခီဏာသဝ-တထာဂတသ္သ ပဟီနံ အနုပ္ပတ္တိဓမ္မတံ အာပန္နံ။ တေန ဝုတ္တံ ပာဠိယံ ‘‘အနုပ္ပာဒဓမ္မ’’န္တိအာဒိ။ အညေသံ ဇာနနာယ အဘာဝဂုဏတာယ ဂုဏဂမ္ဘီရော။ ‘‘ဧတ္တကာ ဂုဏာ’’တိ ပမာဏံ ဂဏ္ဟိတုံ န သက္ကုဏေယ္ယော။ ‘‘ဤဒိသာ ဧတသ္သ ဂုဏာ’’တိ ပရိယောဂာဟိတုံ အသက္ကုဏေယ္ယတာယ ဒုပ္ပရိယောဂာဠ္ဟောတိ။ ဒုဇ္ဇာနောတိ အဂာဓတာယ ဂမ္ဘီရော ‘‘ဧတ္တကာနိ ဥဒကဠ္ဟကသတာနီ’’တိအာဒိနာ ပမေတုံ န သက္ကာတိ အပ္ပမေယ္ယော, တတော ဧဝ ဒုဇ္ဇာနော။ ဧဝမေဝာန္တိ ယထာ မဟာသမုဒ္ဒော ဂမ္ဘီရော အပ္ပမေယ္ယော ဒုဇ္ဇာနော, ဧဝမေဝ ခီဏာသဝောပိ ဂုဏဝသေန, တသ္မာ အယံ ရူပာဒိံ ဂဟေတ္ဝာ ရူပီတိအာဒိဝောဟာရော ဘဝေယ္ယ, ပရိနိဗ္ဗုတသ္သ ပန တဒဘာဝာ တထာ ပညာပေတုံ န သက္ကာ, တတော တံ အာရဗ္ဘ ဥပပဇ္ဇတီတိအာဒိ န ယုဇ္ဇေယ္ယ။ ယထာ ပန ဝိဇ္ဇမာနော ဧဝ ဇာတဝေဒော ဗ္ယတ္တေန ပုရိသေန နီယမာနော ပုရတ္ထိမာဒိဒိသံ ဂတောတိ ဝုစ္စေယ္ယ, န နိဗ္ဗုတော, ဧဝံ ခီဏာသဝောပီတိ ဒသ္သေန္တော ‘‘ဧဝမေဝာ’’တိအာဒိမာဟ။

    192.Yena rūpenāti yena bhūtupādādibhedena rūpadhammena. Taṃ rūpaṃ tappaṭibaddhasaṃyojanappahānena khīṇāsava-tathāgatassa pahīnaṃ anuppattidhammataṃ āpannaṃ. Tena vuttaṃ pāḷiyaṃ ‘‘anuppādadhamma’’ntiādi. Aññesaṃ jānanāya abhāvaguṇatāya guṇagambhīro. ‘‘Ettakā guṇā’’ti pamāṇaṃ gaṇhituṃ na sakkuṇeyyo. ‘‘Īdisā etassa guṇā’’ti pariyogāhituṃ asakkuṇeyyatāya duppariyogāḷhoti. Dujjānoti agādhatāya gambhīro ‘‘ettakāni udakaḷhakasatānī’’tiādinā pametuṃ na sakkāti appameyyo, tato eva dujjāno. Evamevānti yathā mahāsamuddo gambhīro appameyyo dujjāno, evameva khīṇāsavopi guṇavasena, tasmā ayaṃ rūpādiṃ gahetvā rūpītiādivohāro bhaveyya, parinibbutassa pana tadabhāvā tathā paññāpetuṃ na sakkā, tato taṃ ārabbha upapajjatītiādi na yujjeyya. Yathā pana vijjamāno eva jātavedo byattena purisena nīyamāno puratthimādidisaṃ gatoti vucceyya, na nibbuto, evaṃ khīṇāsavopīti dassento ‘‘evamevā’’tiādimāha.

    အနိစ္စတာတိ ဧတ္ထ အနိစ္စတာဂဟဏံ အသာရနိဒသ္သနံ။ တေန ယထာ သော သာလရုက္ခော သာခာပလာသာဒိအသာရာပဂမေန သုဒ္ဓော သာရေ ပတိဋ္ဌိတော, ဧဝမယံ ဓမ္မဝိနယော သာသဝသင္ခာတအသာရဝိဂမေန လောကုတ္တရဓမ္မသာရေ ပတိဋ္ဌိတောတိ ဒသ္သေတိ။ သေသံ သုဝိညေယ္ယမေဝ။

    Aniccatāti ettha aniccatāgahaṇaṃ asāranidassanaṃ. Tena yathā so sālarukkho sākhāpalāsādiasārāpagamena suddho sāre patiṭṭhito, evamayaṃ dhammavinayo sāsavasaṅkhātaasāravigamena lokuttaradhammasāre patiṭṭhitoti dasseti. Sesaṃ suviññeyyameva.

    အဂ္ဂိဝစ္ဆသုတ္တဝဏ္ဏနာယ လီနတ္ထပ္ပကာသနာ သမတ္တာ။

    Aggivacchasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.







    Related texts:



    တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ • Majjhimanikāya / ၂. အဂ္ဂိဝစ္ဆသုတ္တံ • 2. Aggivacchasuttaṃ

    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ၂. အဂ္ဂိဝစ္ဆသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 2. Aggivacchasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact