| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
၁၅. အာဟာရပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ
15. Āhārapaccayaniddesavaṇṇanā
၁၅. အာဟာရပစ္စယနိဒ္ဒေသေ ကဗဠီကာရော အာဟာရောတိ စတုသန္တတိသမုဋ္ဌာနေ ရူပေ ဩဇာ အာဟာရော နာမ။ သော ပန ယသ္မာ ကဗဠံ ကရိတ္ဝာ အဇ္ဈောဟရိတောဝ အာဟာရကိစ္စံ ကရောတိ, န ဗဟိ ဌိတော, တသ္မာ အာဟာရောတိ အဝတ္ဝာ ‘‘ကဗဠီကာရော အာဟာရော’’တိ ဝုတ္တံ။ ကဗဠံ ကရိတ္ဝာ အဇ္ဈောဟရိတဗ္ဗဝတ္ထုကတ္တာ ဝာ ကဗဠီကာရောတိ နာမမေတံ တသ္သ။ အရူပိနော အာဟာရာတိ ဖသ္သစေတနာဝိညာဏာဟာရာ ။ တံသမုဋ္ဌာနာနန္တိ ဣဓာပိ ကမ္မသမုဋ္ဌာနာနိ ဂဟိတာနေဝ။ ဝုတ္တဉ္ဟေတံ ပဉ္ဟာဝာရေ – ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝိပာကာဗ္ယာကတာ အာဟာရာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပာနံ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယောတိ။ အယံ တာဝေတ္ထ ပာဠိဝဏ္ဏနာ။
15. Āhārapaccayaniddese kabaḷīkāro āhāroti catusantatisamuṭṭhāne rūpe ojā āhāro nāma. So pana yasmā kabaḷaṃ karitvā ajjhoharitova āhārakiccaṃ karoti, na bahi ṭhito, tasmā āhāroti avatvā ‘‘kabaḷīkāro āhāro’’ti vuttaṃ. Kabaḷaṃ karitvā ajjhoharitabbavatthukattā vā kabaḷīkāroti nāmametaṃ tassa. Arūpino āhārāti phassacetanāviññāṇāhārā . Taṃsamuṭṭhānānanti idhāpi kammasamuṭṭhānāni gahitāneva. Vuttañhetaṃ pañhāvāre – paṭisandhikkhaṇe vipākābyākatā āhārā sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ āhārapaccayena paccayoti. Ayaṃ tāvettha pāḷivaṇṇanā.
အယံ ပန အာဟာရပစ္စယော သင္ခေပတော ကဗဠီကာရော အာဟာရော, ဖသ္သော, စေတနာ, ဝိညာဏန္တိ စတ္တာရောဝ ဓမ္မာ ဟောန္တိ။ တတ္ထ ဌပေတ္ဝာ ကဗဠီကာရာဟာရံ သေသာ တယော အရူပာဟာရာ ဇာတိဝသေန ကုသလာကုသလဝိပာကကိရိယဘေဒတော စတုဓာ ဘိဇ္ဇန္တိ။ ပုန ဘူမိဘေဒေန ကုသလော စတုဓာ, အကုသလော ဧကဓာ, ဝိပာကော စတုဓာ, ကိရိယာ တိဓာတိ ဧဝံ အနေကဓာ ဘိဇ္ဇန္တိ။ ကဗဠီကာရာဟာရော ပန ဇာတိတော အဗ္ယာကတော, ဘူမိတော ကာမာဝစရောဝာတိ ဧဝမေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။
Ayaṃ pana āhārapaccayo saṅkhepato kabaḷīkāro āhāro, phasso, cetanā, viññāṇanti cattārova dhammā honti. Tattha ṭhapetvā kabaḷīkārāhāraṃ sesā tayo arūpāhārā jātivasena kusalākusalavipākakiriyabhedato catudhā bhijjanti. Puna bhūmibhedena kusalo catudhā, akusalo ekadhā, vipāko catudhā, kiriyā tidhāti evaṃ anekadhā bhijjanti. Kabaḷīkārāhāro pana jātito abyākato, bhūmito kāmāvacarovāti evamettha nānappakārabhedato viññātabbo vinicchayo.
ဧဝံ ဘိန္နေ ပနေတ္ထ စတုဘူမကာပိ တယော ကုသလာဟာရာ ပဉ္စဝောကာရေ အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပသ္သ စ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော, ဌပေတ္ဝာ ပန ရူပာဝစရံ အဝသေသာ အာရုပ္ပေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနညေဝ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ အကုသလာဟာရေသုပိ ဧသေဝ နယော။ စတုဘူမကဝိပာကာဟာရာ ပန သဗ္ဗတ္ထ သမ္ပယုတ္တကာနံ အာဟာရပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ကာမာဝစရရူပာဝစရဝိပာကာ ပနေတ္ထ ပဉ္စဝောကာရေ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာ ပဝတ္တေ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပသ္သ ပဋိသန္ဓိယံ ကဋတ္တာရူပသ္သာပိ အာဟာရပစ္စယာ ဟောန္တိ။ လောကုတ္တရာ ပန စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပသ္သေဝ, အာရုပ္ပေ ဥပ္ပန္နာ ရူပသ္သ ပစ္စယာ န ဟောန္တိ။ တေဘူမကာပိ တယော ကိရိယာဟာရာ ပဉ္စဝောကာရေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပသ္သ စ, ကာမာဝစရာရူပာဝစရာ ပန အာရုပ္ပေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနညေဝ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော ။ စတုသန္တတိသမုဋ္ဌာနော ကဗဠီကာရာဟာရော ကိဉ္စာပိ ‘‘ဣမသ္သ ကာယသ္သာ’’တိ အဝိသေသတော ဝုတ္တော, ဝိသေသတော ပနာယမေတ္ထ အာဟာရသမုဋ္ဌာနရူပသ္သ ဇနကော စေဝ အနုပာလကော စ ဟုတ္ဝာ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော ဟောတိ, သေသတိသန္တတိသမုဋ္ဌာနသ္သ အနုပာလကောဝ ဟုတ္ဝာ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော ဟောတီတိ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။
Evaṃ bhinne panettha catubhūmakāpi tayo kusalāhārā pañcavokāre attanā sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca āhārapaccayena paccayo, ṭhapetvā pana rūpāvacaraṃ avasesā āruppe sampayuttadhammānaññeva āhārapaccayena paccayo. Akusalāhāresupi eseva nayo. Catubhūmakavipākāhārā pana sabbattha sampayuttakānaṃ āhārapaccayā honti. Kāmāvacararūpāvacaravipākā panettha pañcavokāre uppajjamānā pavatte cittasamuṭṭhānarūpassa paṭisandhiyaṃ kaṭattārūpassāpi āhārapaccayā honti. Lokuttarā pana cittasamuṭṭhānarūpasseva, āruppe uppannā rūpassa paccayā na honti. Tebhūmakāpi tayo kiriyāhārā pañcavokāre sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca, kāmāvacarārūpāvacarā pana āruppe sampayuttadhammānaññeva āhārapaccayena paccayo . Catusantatisamuṭṭhāno kabaḷīkārāhāro kiñcāpi ‘‘imassa kāyassā’’ti avisesato vutto, visesato panāyamettha āhārasamuṭṭhānarūpassa janako ceva anupālako ca hutvā āhārapaccayena paccayo hoti, sesatisantatisamuṭṭhānassa anupālakova hutvā āhārapaccayena paccayo hotīti evamettha paccayuppannatopi viññātabbo vinicchayoti.
အာဟာရပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။
Āhārapaccayaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ပဋ္ဌာနပာဠိ • Paṭṭhānapāḷi / (၂) ပစ္စယနိဒ္ဒေသော • (2) Paccayaniddeso
