| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணி-அட்ட²கதா² • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
அப்³யாகதபத³ங்
Abyākatapadaṃ
அஹேதுககுஸலவிபாகோ
Ahetukakusalavipāko
431. இதா³னி அப்³யாகதபத³ங் பா⁴ஜெத்வா த³ஸ்ஸேதுங் கதமே த⁴ம்மா அப்³யாகதாதிஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். தத்த² சதுப்³பி³த⁴ங் அப்³யாகதங் – விபாகங் கிரியங் ரூபங் நிப்³பா³னந்தி. தேஸு விபாகாப்³யாகதங். விபாகாப்³யாகதேபி குஸலவிபாகங். தஸ்மிம்பி பரித்தவிபாகங். தஸ்மிம்பி அஹேதுகங். தஸ்மிம்பி பஞ்சவிஞ்ஞாணங். தஸ்மிம்பி த்³வாரபடிபாடியா சக்கு²விஞ்ஞாணங் . தஸ்ஸாபி, ட²பெத்வா த்³வாராரம்மணாதி³ஸாதா⁴ரணபச்சயங், அஸாதா⁴ரணகம்மபச்சயவஸேனேவ உப்பத்திங் தீ³பேதுங் காமாவசரஸ்ஸ குஸலஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ கதத்தாதிஆதி³ வுத்தங். தத்த² கதத்தாதி கதகாரணா. உபசிதத்தாதி ஆசிதத்தா, வட்³டி⁴தகாரணா. சக்கு²விஞ்ஞாணந்தி காரணபூ⁴தஸ்ஸ சக்கு²ஸ்ஸ விஞ்ஞாணங், சக்கு²தோ வா பவத்தங், சக்கு²ஸ்மிங் வா நிஸ்ஸிதங் விஞ்ஞாணந்தி சக்கு²விஞ்ஞாணங். பரதோ ஸோதவிஞ்ஞாணாதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ.
431. Idāni abyākatapadaṃ bhājetvā dassetuṃ katame dhammā abyākatātiādi āraddhaṃ. Tattha catubbidhaṃ abyākataṃ – vipākaṃ kiriyaṃ rūpaṃ nibbānanti. Tesu vipākābyākataṃ. Vipākābyākatepi kusalavipākaṃ. Tasmimpi parittavipākaṃ. Tasmimpi ahetukaṃ. Tasmimpi pañcaviññāṇaṃ. Tasmimpi dvārapaṭipāṭiyā cakkhuviññāṇaṃ . Tassāpi, ṭhapetvā dvārārammaṇādisādhāraṇapaccayaṃ, asādhāraṇakammapaccayavaseneva uppattiṃ dīpetuṃ kāmāvacarassa kusalassa kammassa katattātiādi vuttaṃ. Tattha katattāti katakāraṇā. Upacitattāti ācitattā, vaḍḍhitakāraṇā. Cakkhuviññāṇanti kāraṇabhūtassa cakkhussa viññāṇaṃ, cakkhuto vā pavattaṃ, cakkhusmiṃ vā nissitaṃ viññāṇanti cakkhuviññāṇaṃ. Parato sotaviññāṇādīsupi eseva nayo.
தத்த² சக்கு²ஸன்னிஸ்ஸிதரூபவிஜானநலக்க²ணங் சக்கு²விஞ்ஞாணங், ரூபமத்தாரம்மணரஸங், ரூபாபி⁴முக²பா⁴வபச்சுபட்டா²னங் , ரூபாரம்மணாய கிரியமனோதா⁴துயா அபக³மபத³ட்டா²னங். பரதோ ஆக³தானி ஸோதாதி³ஸன்னிஸ்ஸிதஸத்³தா³தி³விஜானநலக்க²ணானி ஸோதகா⁴னஜிவ்ஹாகாயவிஞ்ஞாணானி ஸத்³தா³தி³மத்தாரம்மணரஸானி, ஸத்³தா³தி³அபி⁴முக²பா⁴வபச்சுபட்டா²னானி, ஸத்³தா³தி³ஆரம்மணானங் கிரியமனோதா⁴தூனங் அபக³மபத³ட்டா²னானி.
Tattha cakkhusannissitarūpavijānanalakkhaṇaṃ cakkhuviññāṇaṃ, rūpamattārammaṇarasaṃ, rūpābhimukhabhāvapaccupaṭṭhānaṃ , rūpārammaṇāya kiriyamanodhātuyā apagamapadaṭṭhānaṃ. Parato āgatāni sotādisannissitasaddādivijānanalakkhaṇāni sotaghānajivhākāyaviññāṇāni saddādimattārammaṇarasāni, saddādiabhimukhabhāvapaccupaṭṭhānāni, saddādiārammaṇānaṃ kiriyamanodhātūnaṃ apagamapadaṭṭhānāni.
இத⁴ பத³படிபாடியா த³ஸ பதா³னி ஹொந்தி. அக்³க³ஹிதக்³க³ஹணேன ஸத்த. தேஸு பஞ்ச அவிப⁴த்திகானி, த்³வே ஸவிப⁴த்திகானி. தேஸு சித்தங் ப²ஸ்ஸபஞ்சகவஸேன சேவ இந்த்³ரியவஸேன ச த்³வீஸு டா²னேஸு விப⁴த்திங் க³ச்ச²தி, வேத³னா ப²ஸ்ஸபஞ்சகஜா²னங்க³இந்த்³ரியவஸேன தீஸுயேவ. ராஸயோபி இமேவ தயோ ஹொந்தி. யேவாபனகோ ஏகோ மனஸிகாரோ ஏவ.
Idha padapaṭipāṭiyā dasa padāni honti. Aggahitaggahaṇena satta. Tesu pañca avibhattikāni, dve savibhattikāni. Tesu cittaṃ phassapañcakavasena ceva indriyavasena ca dvīsu ṭhānesu vibhattiṃ gacchati, vedanā phassapañcakajhānaṅgaindriyavasena tīsuyeva. Rāsayopi imeva tayo honti. Yevāpanako eko manasikāro eva.
436. நித்³தே³ஸவாரே சக்கு²விஞ்ஞாணங் பண்ட³ரந்தி வத்து²தோ வுத்தங். குஸலஞ்ஹி அத்தனோ பரிஸுத்³த⁴தாய பண்ட³ரங் நாம, அகுஸலங் ப⁴வங்க³னிஸ்ஸந்தே³ன, விபாகங் வத்து²பண்ட³ரத்தா.
436. Niddesavāre cakkhuviññāṇaṃ paṇḍaranti vatthuto vuttaṃ. Kusalañhi attano parisuddhatāya paṇḍaraṃ nāma, akusalaṃ bhavaṅganissandena, vipākaṃ vatthupaṇḍarattā.
439. சித்தஸ்ஸேகக்³க³தானித்³தே³ஸே சித்தஸ்ஸ டி²தீதி ஏகமேவ பத³ங் வுத்தங். இத³ம்பி ஹி து³ப்³ப³லங் சித்தங் பவத்திட்டி²திமத்தமேவெத்த² லப்³ப⁴தி, ‘ஸண்டி²திஅவட்டி²தி’-பா⁴வங் பாபுணிதுங் ந ஸக்கோதி. ஸங்க³ஹவாரே ஜா²னங்க³மக்³க³ங்கா³னி ந உத்³த⁴டானி. கஸ்மா? விதக்கபச்சி²மகஞ்ஹி ஜா²னங் நாம, ஹேதுபச்சி²மகோ மக்³கோ³ நாம. பகதியா அவிதக்கசித்தே ஜா²னங்க³ங் ந லப்³ப⁴தி, அஹேதுகசித்தே ச மக்³க³ங்கா³னி. தஸ்மா இத⁴ உப⁴யம்பி ந உத்³த⁴டங். ஸங்கா²ரக்க²ந்தோ⁴பெத்த² சதுரங்கி³கோயேவ பா⁴ஜிதோ. ஸுஞ்ஞதவாரோ பாகதிகோயேவ. ஸோதவிஞ்ஞாணாதி³னித்³தே³ஸாபி இமினாவ நயேன வேதி³தப்³பா³.
439. Cittassekaggatāniddese cittassa ṭhitīti ekameva padaṃ vuttaṃ. Idampi hi dubbalaṃ cittaṃ pavattiṭṭhitimattamevettha labbhati, ‘saṇṭhitiavaṭṭhiti’-bhāvaṃ pāpuṇituṃ na sakkoti. Saṅgahavāre jhānaṅgamaggaṅgāni na uddhaṭāni. Kasmā? Vitakkapacchimakañhi jhānaṃ nāma, hetupacchimako maggo nāma. Pakatiyā avitakkacitte jhānaṅgaṃ na labbhati, ahetukacitte ca maggaṅgāni. Tasmā idha ubhayampi na uddhaṭaṃ. Saṅkhārakkhandhopettha caturaṅgikoyeva bhājito. Suññatavāro pākatikoyeva. Sotaviññāṇādiniddesāpi imināva nayena veditabbā.
கேவலஞ்ஹி சக்கு²விஞ்ஞாணாதீ³ஸு ‘உபெக்கா²’ பா⁴ஜிதா, காயவிஞ்ஞாணே ‘ஸுக²’ந்தி, அயமெத்த² விஸேஸோ. ஸோபி ச க⁴ட்டனவஸேன ஹோதீதி வேதி³தப்³போ³. சக்கு²த்³வாராதீ³ஸு ஹி சதூஸு உபாதா³ரூபமேவ உபாதா³ரூபங் க⁴ட்டேதி, உபாதா³ரூபேயேவ உபாதா³ரூபங் க⁴ட்டெந்தே படிக⁴ட்டனானிக⁴ங்ஸோ ப³லவா ந ஹோதி. சதுன்னங் அதி⁴கரணீனங் உபரி சத்தாரோ கப்பாஸபிசுபிண்டே³ ட²பெத்வா பிசுபிண்டே³ஹேவ பஹதகாலோ விய பு²ட்ட²மத்தமேவ ஹோதி. வேத³னா மஜ்ஜ²த்தட்டா²னே திட்ட²தி. காயத்³வாரே பன ப³ஹித்³தா⁴ மஹாபூ⁴தாரம்மணங் அஜ்ஜ²த்திககாயபஸாத³ங் க⁴ட்டெத்வா பஸாத³பச்சயேஸு மஹாபூ⁴தேஸு படிஹஞ்ஞதி. யதா² அதி⁴கரணீமத்த²கே கப்பாஸபிசுபிண்ட³ங் ட²பெத்வா கூடேன பஹரந்தஸ்ஸ கப்பாஸபிசுபிண்ட³ங் சி²ந்தி³த்வா கூடங் அதி⁴கரணிங் க³ண்ஹதீதி, நிக⁴ங்ஸோ ப³லவா ஹோதி, ஏவமேவ படிக⁴ட்டனானிக⁴ங்ஸோ ப³லவா ஹோதி. இட்டே² ஆரம்மணே ஸுக²ஸஹக³தங் காயவிஞ்ஞாணங் உப்பஜ்ஜதி, அனிட்டே² து³க்க²ஸஹக³தங்.
Kevalañhi cakkhuviññāṇādīsu ‘upekkhā’ bhājitā, kāyaviññāṇe ‘sukha’nti, ayamettha viseso. Sopi ca ghaṭṭanavasena hotīti veditabbo. Cakkhudvārādīsu hi catūsu upādārūpameva upādārūpaṃ ghaṭṭeti, upādārūpeyeva upādārūpaṃ ghaṭṭente paṭighaṭṭanānighaṃso balavā na hoti. Catunnaṃ adhikaraṇīnaṃ upari cattāro kappāsapicupiṇḍe ṭhapetvā picupiṇḍeheva pahatakālo viya phuṭṭhamattameva hoti. Vedanā majjhattaṭṭhāne tiṭṭhati. Kāyadvāre pana bahiddhā mahābhūtārammaṇaṃ ajjhattikakāyapasādaṃ ghaṭṭetvā pasādapaccayesu mahābhūtesu paṭihaññati. Yathā adhikaraṇīmatthake kappāsapicupiṇḍaṃ ṭhapetvā kūṭena paharantassa kappāsapicupiṇḍaṃ chinditvā kūṭaṃ adhikaraṇiṃ gaṇhatīti, nighaṃso balavā hoti, evameva paṭighaṭṭanānighaṃso balavā hoti. Iṭṭhe ārammaṇe sukhasahagataṃ kāyaviññāṇaṃ uppajjati, aniṭṭhe dukkhasahagataṃ.
இமேஸங் பன பஞ்சன்னங் சித்தானங் வத்து²த்³வாராரம்மணானி நிப³த்³தா⁴னேவ ஹொந்தி, வத்தா²தி³ஸங்கமனங் நாமெத்த² நத்தி². குஸலவிபாகசக்கு²விஞ்ஞாணஞ்ஹி சக்கு²பஸாத³ங் வத்து²ங் கத்வா இட்டே² ச இட்ட²மஜ்ஜ²த்தே ச சதுஸமுட்டா²னிகரூபாரம்மணே த³ஸ்ஸனகிச்சங் ஸாத⁴யமானங் சக்கு²த்³வாரே ட²த்வா விபச்சதி. ஸோதவிஞ்ஞாணாதீ³னி ஸோதபஸாதா³தீ³னி வத்து²ங் கத்வா இட்ட²இட்ட²மஜ்ஜ²த்தேஸு ஸத்³தா³தீ³ஸு ஸவனகா⁴யனஸாயனபு²ஸனகிச்சானி ஸாத⁴யமானானி ஸோதத்³வாராதீ³ஸு ட²த்வா விபச்சந்தி. ஸத்³தோ³ பனெத்த² த்³விஸமுட்டா²னிகோயேவ ஹோதி.
Imesaṃ pana pañcannaṃ cittānaṃ vatthudvārārammaṇāni nibaddhāneva honti, vatthādisaṅkamanaṃ nāmettha natthi. Kusalavipākacakkhuviññāṇañhi cakkhupasādaṃ vatthuṃ katvā iṭṭhe ca iṭṭhamajjhatte ca catusamuṭṭhānikarūpārammaṇe dassanakiccaṃ sādhayamānaṃ cakkhudvāre ṭhatvā vipaccati. Sotaviññāṇādīni sotapasādādīni vatthuṃ katvā iṭṭhaiṭṭhamajjhattesu saddādīsu savanaghāyanasāyanaphusanakiccāni sādhayamānāni sotadvārādīsu ṭhatvā vipaccanti. Saddo panettha dvisamuṭṭhānikoyeva hoti.
455. மனோதா⁴துனித்³தே³ஸே ஸபா⁴வஸுஞ்ஞதனிஸ்ஸத்தட்டே²ன மனோயேவ தா⁴து மனோதா⁴து. ஸா சக்கு²விஞ்ஞாணாதீ³னங் அனந்தரங் ரூபாதி³விஜானநலக்க²ணா, ரூபாதீ³னங் ஸம்படிச்ச²னரஸா, ததா²பா⁴வபச்சுபட்டா²னா, சக்கு²விஞ்ஞாணாதி³அபக³மபத³ட்டா²னா . இத⁴ த⁴ம்முத்³தே³ஸே த்³வாத³ஸ பதா³னி ஹொந்தி. அக்³க³ஹிதக்³க³ஹணேன நவ. தேஸு ஸத்த அவிப⁴த்திகானி த்³வே ஸவிப⁴த்திகானி. அதி⁴மொக்கோ² மனஸிகாரோதி த்³வே யேவாபனகா. விதக்கனித்³தே³ஸோ அபி⁴னிரோபனங் பாபெத்வா ட²பிதோ. யஸ்மா பனேதங் சித்தங் நேவ குஸலங் நாகுஸலங், தஸ்மா ஸம்மாஸங்கப்போதி வா மிச்சா²ஸங்கப்போதி வா ந வுத்தங். ஸங்க³ஹவாரே லப்³ப⁴மானம்பி ஜா²னங்க³ங் பஞ்சவிஞ்ஞாணஸோதே பதித்வா க³தந்தி. மக்³க³ங்க³ங் பன ந லப்³ப⁴தியேவாதி ந உத்³த⁴டங். ஸுஞ்ஞதவாரோ பாகதிகோயேவ. இமஸ்ஸ சித்தஸ்ஸ வத்து² நிப³த்³த⁴ங் ஹத³யவத்து²மேவ ஹோதி. த்³வாராரம்மணானி அனிப³த்³தா⁴னி. தத்த² கிஞ்சாபி த்³வாராரம்மணானி ஸங்கமந்தி, டா²னங் பன ஏகங். ஸம்படிச்ச²னகிச்சமேவ ஹேதங் ஹோதி. இத³ஞ்ஹி பஞ்சத்³வாரே பஞ்சஸு ஆரம்மணேஸு ஸம்படிச்ச²னங் ஹுத்வா விபச்சதி. குஸலவிபாகேஸு சக்கு²விஞ்ஞாணாதீ³ஸு நிருத்³தே⁴ஸு தங்ஸமனந்தரா தானேவ டா²னப்பத்தானி ரூபாரம்மணாதீ³னி ஸம்படிச்ச²தி.
455. Manodhātuniddese sabhāvasuññatanissattaṭṭhena manoyeva dhātu manodhātu. Sā cakkhuviññāṇādīnaṃ anantaraṃ rūpādivijānanalakkhaṇā, rūpādīnaṃ sampaṭicchanarasā, tathābhāvapaccupaṭṭhānā, cakkhuviññāṇādiapagamapadaṭṭhānā . Idha dhammuddese dvādasa padāni honti. Aggahitaggahaṇena nava. Tesu satta avibhattikāni dve savibhattikāni. Adhimokkho manasikāroti dve yevāpanakā. Vitakkaniddeso abhiniropanaṃ pāpetvā ṭhapito. Yasmā panetaṃ cittaṃ neva kusalaṃ nākusalaṃ, tasmā sammāsaṅkappoti vā micchāsaṅkappoti vā na vuttaṃ. Saṅgahavāre labbhamānampi jhānaṅgaṃ pañcaviññāṇasote patitvā gatanti. Maggaṅgaṃ pana na labbhatiyevāti na uddhaṭaṃ. Suññatavāro pākatikoyeva. Imassa cittassa vatthu nibaddhaṃ hadayavatthumeva hoti. Dvārārammaṇāni anibaddhāni. Tattha kiñcāpi dvārārammaṇāni saṅkamanti, ṭhānaṃ pana ekaṃ. Sampaṭicchanakiccameva hetaṃ hoti. Idañhi pañcadvāre pañcasu ārammaṇesu sampaṭicchanaṃ hutvā vipaccati. Kusalavipākesu cakkhuviññāṇādīsu niruddhesu taṃsamanantarā tāneva ṭhānappattāni rūpārammaṇādīni sampaṭicchati.
469. மனோவிஞ்ஞாணதா⁴துனித்³தே³ஸேஸு பட²மமனோவிஞ்ஞாணதா⁴துயங் ‘பீதி’பத³ங் அதி⁴கங். வேத³னாபி ‘ஸோமனஸ்ஸ’-வேத³னா ஹோதி. அயஞ்ஹி இட்டா²ரம்மணஸ்மிங்யேவ பவத்ததி. து³தியமனோவிஞ்ஞாணதா⁴து இட்ட²மஜ்ஜ²த்தாரம்மணே. தஸ்மா தத்த² ‘உபெக்கா²’ வேத³னா ஹோதீதி. பதா³னி மனோதா⁴துனித்³தே³ஸஸதி³ஸானேவ. உப⁴யத்தா²பி பஞ்சவிஞ்ஞாணஸோதே பதித்வா க³தத்தாயேவ ஜா²னங்கா³னி ந உத்³த⁴டானி. மக்³க³ங்கா³னி அலாப⁴தோயேவ. ஸேஸங் ஸப்³ப³த்த² வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங். லக்க²ணாதி³தோ பனேஸா து³விதா⁴பி மனோவிஞ்ஞாணதா⁴து அஹேதுகவிபாகா, ச²ளாரம்மணவிஜானநலக்க²ணா, ஸந்தீரணாதி³ரஸா, ததா²பா⁴வபச்சுபட்டா²னா, ஹத³யவத்து²பத³ட்டா²னாதி வேதி³தப்³பா³.
469. Manoviññāṇadhātuniddesesu paṭhamamanoviññāṇadhātuyaṃ ‘pīti’padaṃ adhikaṃ. Vedanāpi ‘somanassa’-vedanā hoti. Ayañhi iṭṭhārammaṇasmiṃyeva pavattati. Dutiyamanoviññāṇadhātu iṭṭhamajjhattārammaṇe. Tasmā tattha ‘upekkhā’ vedanā hotīti. Padāni manodhātuniddesasadisāneva. Ubhayatthāpi pañcaviññāṇasote patitvā gatattāyeva jhānaṅgāni na uddhaṭāni. Maggaṅgāni alābhatoyeva. Sesaṃ sabbattha vuttanayeneva veditabbaṃ. Lakkhaṇādito panesā duvidhāpi manoviññāṇadhātu ahetukavipākā, chaḷārammaṇavijānanalakkhaṇā, santīraṇādirasā, tathābhāvapaccupaṭṭhānā, hadayavatthupadaṭṭhānāti veditabbā.
தத்த² பட²மா த்³வீஸு டா²னேஸு விபச்சதி. ஸா ஹி பஞ்சத்³வாரே குஸலவிபாகசக்கு²விஞ்ஞாணாதி³அனந்தரங், விபாகமனோதா⁴துயா தங் ஆரம்மணங் ஸம்படிச்சி²த்வா நிருத்³தா⁴ய, தஸ்மிங் யேவாரம்மணே ஸந்தீரணகிச்சங் ஸாத⁴யமானா பஞ்சஸு த்³வாரேஸு ட²த்வா விபச்சதி. ச²ஸு த்³வாரேஸு பன ப³லவாரம்மணே ததா³ரம்மணா ஹுத்வா விபச்சதி. கத²ங்? யதா² ஹி சண்ட³ஸோதே, திரியங் நாவாய க³ச்ச²ந்தியா, உத³கங் சி²ஜ்ஜித்வா தோ²கங் டா²னங் நாவங் அனுப³ந்தி⁴த்வா யதா²ஸோதமேவ க³ச்ச²தி, ஏவமேவ ச²ஸு த்³வாரேஸு ப³லவாரம்மணே பலோப⁴யமானே ஆபாத²க³தே ஜவனங் ஜவதி. தஸ்மிங் ஜவிதே ப⁴வங்க³ஸ்ஸ வாரோ. இத³ங் பன சித்தங் ப⁴வங்க³ஸ்ஸ வாரங் அத³த்வா ஜவனேன க³ஹிதாரம்மணங் க³ஹெத்வா ஏகங் த்³வே சித்தவாரே பவத்தித்வா ப⁴வங்க³மேவ ஓதரதி. க³வக்க²ந்தே⁴ நதி³ங் தரந்தேபி ஏவமேவ உபமா வித்தா²ரேதப்³பா³. ஏவமேஸா யங் ஜவனேன க³ஹிதாரம்மணங் தஸ்ஸேவ க³ஹிதத்தா ததா³ரம்மணங் நாம ஹுத்வா விபச்சதி.
Tattha paṭhamā dvīsu ṭhānesu vipaccati. Sā hi pañcadvāre kusalavipākacakkhuviññāṇādianantaraṃ, vipākamanodhātuyā taṃ ārammaṇaṃ sampaṭicchitvā niruddhāya, tasmiṃ yevārammaṇe santīraṇakiccaṃ sādhayamānā pañcasu dvāresu ṭhatvā vipaccati. Chasu dvāresu pana balavārammaṇe tadārammaṇā hutvā vipaccati. Kathaṃ? Yathā hi caṇḍasote, tiriyaṃ nāvāya gacchantiyā, udakaṃ chijjitvā thokaṃ ṭhānaṃ nāvaṃ anubandhitvā yathāsotameva gacchati, evameva chasu dvāresu balavārammaṇe palobhayamāne āpāthagate javanaṃ javati. Tasmiṃ javite bhavaṅgassa vāro. Idaṃ pana cittaṃ bhavaṅgassa vāraṃ adatvā javanena gahitārammaṇaṃ gahetvā ekaṃ dve cittavāre pavattitvā bhavaṅgameva otarati. Gavakkhandhe nadiṃ tarantepi evameva upamā vitthāretabbā. Evamesā yaṃ javanena gahitārammaṇaṃ tasseva gahitattā tadārammaṇaṃ nāma hutvā vipaccati.
து³தியா பன பஞ்சஸு டா²னேஸு விபச்சதி. கத²ங்? மனுஸ்ஸலோகே தாவ ஜச்சந்த⁴ஜச்சப³தி⁴ரஜச்சஏளஜச்சும்மத்தகஉப⁴தொப்³யஞ்ஜனகனபுங்ஸகானங் படிஸந்தி⁴க்³க³ஹணகாலே படிஸந்தி⁴ ஹுத்வா விபச்சதி. படிஸந்தி⁴யா வீதிவத்தாய யாவதாயுகங் ப⁴வங்க³ங் ஹுத்வா விபச்சதி. இட்ட²மஜ்ஜ²த்தே பஞ்சாரம்மணவீதி²யா ஸந்தீரணங் ஹுத்வா, ப³லவாரம்மணே ச²ஸு த்³வாரேஸு ததா³ரம்மணங் ஹுத்வா, மரணகாலே சுதி ஹுத்வாதி இமேஸு பஞ்சஸு டா²னேஸு விபச்சதீதி.
Dutiyā pana pañcasu ṭhānesu vipaccati. Kathaṃ? Manussaloke tāva jaccandhajaccabadhirajaccaeḷajaccummattakaubhatobyañjanakanapuṃsakānaṃ paṭisandhiggahaṇakāle paṭisandhi hutvā vipaccati. Paṭisandhiyā vītivattāya yāvatāyukaṃ bhavaṅgaṃ hutvā vipaccati. Iṭṭhamajjhatte pañcārammaṇavīthiyā santīraṇaṃ hutvā, balavārammaṇe chasu dvāresu tadārammaṇaṃ hutvā, maraṇakāle cuti hutvāti imesu pañcasu ṭhānesu vipaccatīti.
மனோவிஞ்ஞாணதா⁴துத்³வயங் நிட்டி²தங்.
Manoviññāṇadhātudvayaṃ niṭṭhitaṃ.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணீபாளி • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / அப்³யாகதவிபாகோ • Abyākatavipāko
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-மூலடீகா • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / அஹேதுககுஸலவிபாகவண்ணனா • Ahetukakusalavipākavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-அனுடீகா • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / அஹேதுககுஸலவிபாகவண்ணனா • Ahetukakusalavipākavaṇṇanā
