Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi |
๓๗. อหิวาตกโรควตฺถุ
37. Ahivātakarogavatthu
๑๐๐. เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรํ กุลํ อหิวาตกโรเคน กาลงฺกตํ โหติฯ ตสฺส ปิตาปุตฺตกา เสสา โหนฺติฯ เต ภิกฺขูสุ ปพฺพชิตฺวา เอกโตว ปิณฺฑาย จรนฺติฯ อถ โข โส ทารโก ปิตุโน ภิกฺขาย ทินฺนาย อุปธาวิตฺวา เอตทโวจ – ‘‘มยฺหมฺปิ, ตาต, เทหิ; มยฺหมฺปิ , ตาต, เทหี’’ติฯ มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘อพฺรหฺมจาริโน อิเม สมณา สกฺยปุตฺติยาฯ อยมฺปิ ทารโก ภิกฺขุนิยา ชาโต’’ติฯ อโสฺสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขิยฺยนฺตานํ วิปาเจนฺตานํฯ อถ โข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ น, ภิกฺขเว, อูนปนฺนรสวโสฺส ทารโก ปพฺพาเชตโพฺพฯ โย ปพฺพาเชยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฎสฺสาติฯ
100. Tena kho pana samayena aññataraṃ kulaṃ ahivātakarogena kālaṅkataṃ hoti. Tassa pitāputtakā sesā honti. Te bhikkhūsu pabbajitvā ekatova piṇḍāya caranti. Atha kho so dārako pituno bhikkhāya dinnāya upadhāvitvā etadavoca – ‘‘mayhampi, tāta, dehi; mayhampi , tāta, dehī’’ti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘abrahmacārino ime samaṇā sakyaputtiyā. Ayampi dārako bhikkhuniyā jāto’’ti. Assosuṃ kho bhikkhū tesaṃ manussānaṃ ujjhāyantānaṃ khiyyantānaṃ vipācentānaṃ. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Na, bhikkhave, ūnapannarasavasso dārako pabbājetabbo. Yo pabbājeyya, āpatti dukkaṭassāti.
เตน โข ปน สมเยน อายสฺมโต อานนฺทสฺส อุปฎฺฐากกุลํ สทฺธํ ปสนฺนํ อหิวาตกโรเคน กาลงฺกตํ โหติ, เทฺว จ ทารกา เสสา โหนฺติฯ เต โปราณเกน อาจิณฺณกเปฺปน ภิกฺขู ปสฺสิตฺวา อุปธาวนฺติฯ ภิกฺขู อปสาเทนฺติฯ เต ภิกฺขูหิ อปสาทิยมานา โรทนฺติฯ อถ โข อายสฺมโต อานนฺทสฺส เอตทโหสิ – ‘‘ภควตา ปญฺญตฺตํ ‘น อูนปนฺนรสวโสฺส ทารโก ปพฺพาเชตโพฺพ’ติฯ อิเม จ ทารกา อูนปนฺนรสวสฺสาฯ เกน นุ โข อุปาเยน อิเม ทารกา น วินเสฺสยฺยุ’’นฺติ? อถ โข อายสฺมา อานโนฺท ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสิฯ อุสฺสหนฺติ ปน เต, อานนฺท, ทารกา กาเก อุฑฺฑาเปตุนฺติ? อุสฺสหนฺติ, ภควาติฯ อถ โข ภควา เอตสฺมิํ นิทาเน เอตสฺมิํ ปกรเณ ธมฺมิํ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามเนฺตสิ – ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, อูนปนฺนรสวสฺสํ ทารกํ กากุเฑฺฑปกํ ปพฺพาเชตุ’’นฺติฯ
Tena kho pana samayena āyasmato ānandassa upaṭṭhākakulaṃ saddhaṃ pasannaṃ ahivātakarogena kālaṅkataṃ hoti, dve ca dārakā sesā honti. Te porāṇakena āciṇṇakappena bhikkhū passitvā upadhāvanti. Bhikkhū apasādenti. Te bhikkhūhi apasādiyamānā rodanti. Atha kho āyasmato ānandassa etadahosi – ‘‘bhagavatā paññattaṃ ‘na ūnapannarasavasso dārako pabbājetabbo’ti. Ime ca dārakā ūnapannarasavassā. Kena nu kho upāyena ime dārakā na vinasseyyu’’nti? Atha kho āyasmā ānando bhagavato etamatthaṃ ārocesi. Ussahanti pana te, ānanda, dārakā kāke uḍḍāpetunti? Ussahanti, bhagavāti. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, ūnapannarasavassaṃ dārakaṃ kākuḍḍepakaṃ pabbājetu’’nti.
อหิวาตกโรควตฺถุ นิฎฺฐิตํฯ
Ahivātakarogavatthu niṭṭhitaṃ.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā / กมฺมารภณฺฑุวตฺถาทิกถา • Kammārabhaṇḍuvatthādikathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / กมฺมารภณฺฑุวตฺถาทิกถาวณฺณนา • Kammārabhaṇḍuvatthādikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๓๕. กมฺมารภณฺฑุวตฺถุอาทิกถา • 35. Kammārabhaṇḍuvatthuādikathā