| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / मिलिन्दपञ्हपाळि • Milindapañhapāḷi |
१०. अजगरङ्गपञ्हो
10. Ajagaraṅgapañho
१०. ‘‘भन्ते नागसेन, ‘अजगरस्स एकं अङ्गं गहेतब्ब’न्ति यं वदेसि, कतमं तं एकं अङ्गं गहेतब्ब’’न्ति? ‘‘यथा, महाराज, अजगरो महतिमहाकायो बहूपि दिवसे ऊनूदरो दीनतरो कुच्छिपूरं आहारं न लभति, अपरिपुण्णो येव यावदेव सरीरयापनमत्तकेन यापेति, एवमेव खो, महाराज, योगिनो योगावचरस्स भिक्खाचरियप्पसुतस्स परपिण्डमुपगतस्स परदिन्नप्पाटिकङ्खिस्स सयंगाहप्पटिविरतस्स दुल्लभं उदरपरिपूरं आहारं, अपि च अत्थवसिकेन कुलपुत्तेन चत्तारो पञ्च आलोपे अभुञ्जित्वा अवसेसं उदकेन परिपूरेतब्बं। इदं, महाराज, अजगरस्स एकं अङ्गं गहेतब्बं। भासितम्पेतं, महाराज, थेरेन सारिपुत्तेन धम्मसेनापतिना –
10. ‘‘Bhante nāgasena, ‘ajagarassa ekaṃ aṅgaṃ gahetabba’nti yaṃ vadesi, katamaṃ taṃ ekaṃ aṅgaṃ gahetabba’’nti? ‘‘Yathā, mahārāja, ajagaro mahatimahākāyo bahūpi divase ūnūdaro dīnataro kucchipūraṃ āhāraṃ na labhati, aparipuṇṇo yeva yāvadeva sarīrayāpanamattakena yāpeti, evameva kho, mahārāja, yogino yogāvacarassa bhikkhācariyappasutassa parapiṇḍamupagatassa paradinnappāṭikaṅkhissa sayaṃgāhappaṭiviratassa dullabhaṃ udaraparipūraṃ āhāraṃ, api ca atthavasikena kulaputtena cattāro pañca ālope abhuñjitvā avasesaṃ udakena paripūretabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, ajagarassa ekaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, therena sāriputtena dhammasenāpatinā –
‘‘‘अल्लं सुक्खं वा भुञ्जन्तो, न बाळ्हं सुहितो सिया।
‘‘‘Allaṃ sukkhaṃ vā bhuñjanto, na bāḷhaṃ suhito siyā;
ऊनूदरो मिताहारो, सतो भिक्खु परिब्बजे॥
Ūnūdaro mitāhāro, sato bhikkhu paribbaje.
‘‘‘चत्तारो पञ्च आलोपे, अभुत्वा उदकं पिवे।
‘‘‘Cattāro pañca ālope, abhutvā udakaṃ pive;
अलं फासु विहाराय, पहितत्तस्स भिक्खुनो’’’ति॥
Alaṃ phāsu vihārāya, pahitattassa bhikkhuno’’’ti.
अजगरङ्गपञ्हो दसमो।
Ajagaraṅgapañho dasamo.
सीहवग्गो पञ्चमो।
Sīhavaggo pañcamo.
तस्सुद्दानं –
Tassuddānaṃ –
केसरी चक्कवाको च, पेणाहि घरकपोतको।
Kesarī cakkavāko ca, peṇāhi gharakapotako;
उलूको सतपत्तो च, वग्गुलि च जलूपिका।
Ulūko satapatto ca, vagguli ca jalūpikā;
सप्पो अजगरो चेव, वग्गो तेन पवुच्चतीति॥
Sappo ajagaro ceva, vaggo tena pavuccatīti.
