| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ចូឡវគ្គបាឡិ • Cūḷavaggapāḷi |
អជាតសត្តុកុមារវត្ថុ
Ajātasattukumāravatthu
៣៣៩. អថ ខោ ទេវទត្តោ យេន អជាតសត្តុ កុមារោ តេនុបសង្កមិ, ឧបសង្កមិត្វា អជាតសត្តុំ កុមារំ ឯតទវោច – ‘‘បុព្ពេ ខោ, កុមារ, មនុស្សា ទីឃាយុកា, ឯតរហិ អប្បាយុកា។ ឋានំ ខោ បនេតំ វិជ្ជតិ យំ ត្វំ កុមារោវ សមានោ កាលំ ករេយ្យាសិ។ តេន ហិ ត្វំ, កុមារ, បិតរំ ហន្ត្វា រាជា ហោហិ។ អហំ ភគវន្តំ ហន្ត្វា ពុទ្ធោ ភវិស្សាមី’’តិ។
339. Atha kho devadatto yena ajātasattu kumāro tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā ajātasattuṃ kumāraṃ etadavoca – ‘‘pubbe kho, kumāra, manussā dīghāyukā, etarahi appāyukā. Ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ tvaṃ kumārova samāno kālaṃ kareyyāsi. Tena hi tvaṃ, kumāra, pitaraṃ hantvā rājā hohi. Ahaṃ bhagavantaṃ hantvā buddho bhavissāmī’’ti.
អថ ខោ អជាតសត្តុ កុមារោ – អយ្យោ ខោ ទេវទត្តោ មហិទ្ធិកោ មហានុភាវោ, ជានេយ្យាសិ អយ្យោ ទេវទត្តោតិ – ឩរុយា បោត្ថនិកំ ពន្ធិត្វា ទិវា ទិវស្ស 1 ភីតោ ឧព្ពិគ្គោ ឧស្សង្កី ឧត្រស្តោ សហសា អន្តេបុរំ បាវិសិ។ អទ្ទសាសុំ ខោ អន្តេបុរេ ឧបចារកា មហាមត្តា អជាតសត្តុំ កុមារំ ទិវា ទិវស្ស ភីតំ ឧព្ពិគ្គំ ឧស្សង្កិំ ឧត្រស្តំ សហសា អន្តេបុរំ បវិសន្តំ; ទិស្វាន អគ្គហេសុំ។ តេ វិចិនន្តា ឩរុយា បោត្ថនិកំ ពទ្ធំ 2 ទិស្វាន អជាតសត្តុំ កុមារំ ឯតទវោចុំ – ‘‘កិំ ត្វំ, កុមារ, កត្តុកាមោសី’’តិ? ‘‘បិតរម្ហិ ហន្តុកាមោ’’តិ។ ‘‘កេនាសិ ឧស្សាហិតោ’’តិ? ‘‘អយ្យេន ទេវទត្តេនា’’តិ។ ឯកច្ចេ មហាមត្តា ឯវំ មតិំ អកំសុ – ‘‘កុមារោ ច ហន្តព្ពោ, ទេវទត្តោ ច, សព្ពេ ច ភិក្ខូ ហន្តព្ពា’’តិ។ ឯកច្ចេ មហាមត្តា ឯវំ មតិំ អកំសុ – ‘‘ន ភិក្ខូ ហន្តព្ពា។ ន ភិក្ខូ កិញ្ចិ អបរជ្ឈន្តិ។ កុមារោ ច ហន្តព្ពោ, ទេវទត្តោ ចា’’តិ។ ឯកច្ចេ មហាមត្តា ឯវំ មតិំ អកំសុ – ‘‘ន កុមារោ ច ហន្តព្ពោ, ន ទេវទត្តោ។ ន ភិក្ខូ ហន្តព្ពា។ រញ្ញោ អារោចេតព្ពំ។ យថា រាជា វក្ខតិ តថា ករិស្សាមា’’តិ។
Atha kho ajātasattu kumāro – ayyo kho devadatto mahiddhiko mahānubhāvo, jāneyyāsi ayyo devadattoti – ūruyā potthanikaṃ bandhitvā divā divassa 3 bhīto ubbiggo ussaṅkī utrasto sahasā antepuraṃ pāvisi. Addasāsuṃ kho antepure upacārakā mahāmattā ajātasattuṃ kumāraṃ divā divassa bhītaṃ ubbiggaṃ ussaṅkiṃ utrastaṃ sahasā antepuraṃ pavisantaṃ; disvāna aggahesuṃ. Te vicinantā ūruyā potthanikaṃ baddhaṃ 4 disvāna ajātasattuṃ kumāraṃ etadavocuṃ – ‘‘kiṃ tvaṃ, kumāra, kattukāmosī’’ti? ‘‘Pitaramhi hantukāmo’’ti. ‘‘Kenāsi ussāhito’’ti? ‘‘Ayyena devadattenā’’ti. Ekacce mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘‘kumāro ca hantabbo, devadatto ca, sabbe ca bhikkhū hantabbā’’ti. Ekacce mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘‘na bhikkhū hantabbā. Na bhikkhū kiñci aparajjhanti. Kumāro ca hantabbo, devadatto cā’’ti. Ekacce mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘‘na kumāro ca hantabbo, na devadatto. Na bhikkhū hantabbā. Rañño ārocetabbaṃ. Yathā rājā vakkhati tathā karissāmā’’ti.
អថ ខោ តេ មហាមត្តា អជាតសត្តុំ កុមារំ អាទាយ យេន រាជា មាគធោ សេនិយោ ពិម្ពិសារោ តេនុបសង្កមិំសុ , ឧបសង្កមិត្វា រញ្ញោ មាគធស្ស សេនិយស្ស ពិម្ពិសារស្ស ឯតមត្ថំ អារោចេសុំ ។ ‘‘កថំ, ភណេ, មហាមត្តេហិ មតិ កតា’’តិ? ‘‘ឯកច្ចេ, ទេវ, មហាមត្តា ឯវំ មតិំ អកំសុ – ‘កុមារោ ច ហន្តព្ពោ, ទេវទត្តោ ច, សព្ពេ ច ភិក្ខូ ហន្តព្ពា’តិ។ ឯកច្ចេ មហាមត្តា ឯវំ មតិំ អកំសុ – ‘ន ភិក្ខូ ហន្តព្ពា។ ន ភិក្ខូ កិញ្ចិ អបរជ្ឈន្តិ។ កុមារោ ច ហន្តព្ពោ, ទេវទត្តោ ចា’តិ។ ឯកច្ចេ មហាមត្តា ឯវំ មតិំ អកំសុ – ‘ន កុមារោ ច ហន្តព្ពោ, ន ទេវទត្តោ។ ន ភិក្ខូ ហន្តព្ពា។ រញ្ញោ អារោចេតព្ពំ។ យថា រាជា វក្ខតិ តថា ករិស្សាមា’’’តិ។ ‘‘កិំ, ភណេ, ករិស្សតិ ពុទ្ធោ វា ធម្មោ វា សង្ឃោ វា? ននុ ភគវតា បដិកច្ចេវ ទេវទត្តោ រាជគហេ បកាសាបិតោ – ‘បុព្ពេ ទេវទត្តស្ស អញ្ញា បកតិ អហោសិ, ឥទានិ អញ្ញា បកតិ។ យំ ទេវទត្តោ ករេយ្យ កាយេន វាចាយ, ន តេន ពុទ្ធោ វា ធម្មោ វា សង្ឃោ វា ទដ្ឋព្ពោ, ទេវទត្តោវ តេន ទដ្ឋព្ពោ’’តិ? តត្ថ យេ តេ មហាមត្តា ឯវំ មតិំ អកំសុ – ‘កុមារោ ច ហន្តព្ពោ ទេវទត្តោ ច; សព្ពេ ច ភិក្ខូ ហន្តព្ពា’តិ; តេ អដ្ឋានេ អកាសិ។ យេ តេ មហាមត្តា ឯវំ មតិំ អកំសុ – ‘ន ភិក្ខូ ហន្តព្ពា; ន ភិក្ខូ កិញ្ចិ អបរជ្ឈន្តិ; កុមារោ ច ហន្តព្ពោ ទេវទត្តោ ចា’តិ; តេ នីចេ ឋានេ ឋបេសិ។ យេ តេ មហាមត្តា ឯវំ មតិំ អកំសុ – ‘ន កុមារោ ច ហន្តព្ពោ, ន ទេវទត្តោ; ន ភិក្ខូ ហន្តព្ពា; រញ្ញោ អារោចេតព្ពំ; យថា រាជា វក្ខតិ តថា ករិស្សាមា’តិ; តេ ឧច្ចេ ឋានេ ឋបេសិ។ អថ ខោ រាជា មាគធោ សេនិយោ ពិម្ពិសារោ អជាតសត្តុំ កុមារំ ឯតទវោច – ‘‘កិស្ស មំ ត្វំ, កុមារ, ហន្តុកាមោសី’’តិ? ‘‘រជ្ជេនាម្ហិ, ទេវ, អត្ថិកោ’’តិ។ ‘‘សចេ ខោ ត្វំ, កុមារ, រជ្ជេន អត្ថិកោ, ឯតំ តេ រជ្ជ’’ន្តិ អជាតសត្តុស្ស កុមារស្ស រជ្ជំ និយ្យាទេសិ។
Atha kho te mahāmattā ajātasattuṃ kumāraṃ ādāya yena rājā māgadho seniyo bimbisāro tenupasaṅkamiṃsu , upasaṅkamitvā rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa etamatthaṃ ārocesuṃ . ‘‘Kathaṃ, bhaṇe, mahāmattehi mati katā’’ti? ‘‘Ekacce, deva, mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘kumāro ca hantabbo, devadatto ca, sabbe ca bhikkhū hantabbā’ti. Ekacce mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘na bhikkhū hantabbā. Na bhikkhū kiñci aparajjhanti. Kumāro ca hantabbo, devadatto cā’ti. Ekacce mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘na kumāro ca hantabbo, na devadatto. Na bhikkhū hantabbā. Rañño ārocetabbaṃ. Yathā rājā vakkhati tathā karissāmā’’’ti. ‘‘Kiṃ, bhaṇe, karissati buddho vā dhammo vā saṅgho vā? Nanu bhagavatā paṭikacceva devadatto rājagahe pakāsāpito – ‘pubbe devadattassa aññā pakati ahosi, idāni aññā pakati. Yaṃ devadatto kareyya kāyena vācāya, na tena buddho vā dhammo vā saṅgho vā daṭṭhabbo, devadattova tena daṭṭhabbo’’ti? Tattha ye te mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘kumāro ca hantabbo devadatto ca; sabbe ca bhikkhū hantabbā’ti; te aṭṭhāne akāsi. Ye te mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘na bhikkhū hantabbā; na bhikkhū kiñci aparajjhanti; kumāro ca hantabbo devadatto cā’ti; te nīce ṭhāne ṭhapesi. Ye te mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘na kumāro ca hantabbo, na devadatto; na bhikkhū hantabbā; rañño ārocetabbaṃ; yathā rājā vakkhati tathā karissāmā’ti; te ucce ṭhāne ṭhapesi. Atha kho rājā māgadho seniyo bimbisāro ajātasattuṃ kumāraṃ etadavoca – ‘‘kissa maṃ tvaṃ, kumāra, hantukāmosī’’ti? ‘‘Rajjenāmhi, deva, atthiko’’ti. ‘‘Sace kho tvaṃ, kumāra, rajjena atthiko, etaṃ te rajja’’nti ajātasattussa kumārassa rajjaṃ niyyādesi.
Footnotes:
Related texts:
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā / បញ្ចសត្ថុកថាវណ្ណនា • Pañcasatthukathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / ឆសក្យបព្ពជ្ជាកថាវណ្ណនា • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā / ឆសក្យបព្ពជ្ជាកថាទិវណ្ណនា • Chasakyapabbajjākathādivaṇṇanā
