| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / စူဠဝဂ္ဂပာဠိ • Cūḷavaggapāḷi |
အဇာတသတ္တုကုမာရဝတ္ထု
Ajātasattukumāravatthu
၃၃၉. အထ ခော ဒေဝဒတ္တော ယေန အဇာတသတ္တု ကုမာရော တေနုပသင္ကမိ, ဥပသင္ကမိတ္ဝာ အဇာတသတ္တုံ ကုမာရံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ပုဗ္ဗေ ခော, ကုမာရ, မနုသ္သာ ဒီဃာယုကာ, ဧတရဟိ အပ္ပာယုကာ။ ဌာနံ ခော ပနေတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ တ္ဝံ ကုမာရောဝ သမာနော ကာလံ ကရေယ္ယာသိ။ တေန ဟိ တ္ဝံ, ကုမာရ, ပိတရံ ဟန္တ္ဝာ ရာဇာ ဟောဟိ။ အဟံ ဘဂဝန္တံ ဟန္တ္ဝာ ဗုဒ္ဓော ဘဝိသ္သာမီ’’တိ။
339. Atha kho devadatto yena ajātasattu kumāro tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā ajātasattuṃ kumāraṃ etadavoca – ‘‘pubbe kho, kumāra, manussā dīghāyukā, etarahi appāyukā. Ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ tvaṃ kumārova samāno kālaṃ kareyyāsi. Tena hi tvaṃ, kumāra, pitaraṃ hantvā rājā hohi. Ahaṃ bhagavantaṃ hantvā buddho bhavissāmī’’ti.
အထ ခော အဇာတသတ္တု ကုမာရော – အယ္ယော ခော ဒေဝဒတ္တော မဟိဒ္ဓိကော မဟာနုဘာဝော, ဇာနေယ္ယာသိ အယ္ယော ဒေဝဒတ္တောတိ – ဦရုယာ ပောတ္ထနိကံ ဗန္ဓိတ္ဝာ ဒိဝာ ဒိဝသ္သ 1 ဘီတော ဥဗ္ဗိဂ္ဂော ဥသ္သင္ကီ ဥတ္ရသ္တော သဟသာ အန္တေပုရံ ပာဝိသိ။ အဒ္ဒသာသုံ ခော အန္တေပုရေ ဥပစာရကာ မဟာမတ္တာ အဇာတသတ္တုံ ကုမာရံ ဒိဝာ ဒိဝသ္သ ဘီတံ ဥဗ္ဗိဂ္ဂံ ဥသ္သင္ကိံ ဥတ္ရသ္တံ သဟသာ အန္တေပုရံ ပဝိသန္တံ; ဒိသ္ဝာန အဂ္ဂဟေသုံ။ တေ ဝိစိနန္တာ ဦရုယာ ပောတ္ထနိကံ ဗဒ္ဓံ 2 ဒိသ္ဝာန အဇာတသတ္တုံ ကုမာရံ ဧတဒဝောစုံ – ‘‘ကိံ တ္ဝံ, ကုမာရ, ကတ္တုကာမောသီ’’တိ? ‘‘ပိတရမ္ဟိ ဟန္တုကာမော’’တိ။ ‘‘ကေနာသိ ဥသ္သာဟိတော’’တိ? ‘‘အယ္ယေန ဒေဝဒတ္တေနာ’’တိ။ ဧကစ္စေ မဟာမတ္တာ ဧဝံ မတိံ အကံသု – ‘‘ကုမာရော စ ဟန္တဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တော စ, သဗ္ဗေ စ ဘိက္ခူ ဟန္တဗ္ဗာ’’တိ။ ဧကစ္စေ မဟာမတ္တာ ဧဝံ မတိံ အကံသု – ‘‘န ဘိက္ခူ ဟန္တဗ္ဗာ။ န ဘိက္ခူ ကိဉ္စိ အပရဇ္ဈန္တိ။ ကုမာရော စ ဟန္တဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တော စာ’’တိ။ ဧကစ္စေ မဟာမတ္တာ ဧဝံ မတိံ အကံသု – ‘‘န ကုမာရော စ ဟန္တဗ္ဗော, န ဒေဝဒတ္တော။ န ဘိက္ခူ ဟန္တဗ္ဗာ။ ရညော အာရောစေတဗ္ဗံ။ ယထာ ရာဇာ ဝက္ခတိ တထာ ကရိသ္သာမာ’’တိ။
Atha kho ajātasattu kumāro – ayyo kho devadatto mahiddhiko mahānubhāvo, jāneyyāsi ayyo devadattoti – ūruyā potthanikaṃ bandhitvā divā divassa 3 bhīto ubbiggo ussaṅkī utrasto sahasā antepuraṃ pāvisi. Addasāsuṃ kho antepure upacārakā mahāmattā ajātasattuṃ kumāraṃ divā divassa bhītaṃ ubbiggaṃ ussaṅkiṃ utrastaṃ sahasā antepuraṃ pavisantaṃ; disvāna aggahesuṃ. Te vicinantā ūruyā potthanikaṃ baddhaṃ 4 disvāna ajātasattuṃ kumāraṃ etadavocuṃ – ‘‘kiṃ tvaṃ, kumāra, kattukāmosī’’ti? ‘‘Pitaramhi hantukāmo’’ti. ‘‘Kenāsi ussāhito’’ti? ‘‘Ayyena devadattenā’’ti. Ekacce mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘‘kumāro ca hantabbo, devadatto ca, sabbe ca bhikkhū hantabbā’’ti. Ekacce mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘‘na bhikkhū hantabbā. Na bhikkhū kiñci aparajjhanti. Kumāro ca hantabbo, devadatto cā’’ti. Ekacce mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘‘na kumāro ca hantabbo, na devadatto. Na bhikkhū hantabbā. Rañño ārocetabbaṃ. Yathā rājā vakkhati tathā karissāmā’’ti.
အထ ခော တေ မဟာမတ္တာ အဇာတသတ္တုံ ကုမာရံ အာဒာယ ယေန ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော တေနုပသင္ကမိံသု , ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ရညော မာဂဓသ္သ သေနိယသ္သ ဗိမ္ဗိသာရသ္သ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ ။ ‘‘ကထံ, ဘဏေ, မဟာမတ္တေဟိ မတိ ကတာ’’တိ? ‘‘ဧကစ္စေ, ဒေဝ, မဟာမတ္တာ ဧဝံ မတိံ အကံသု – ‘ကုမာရော စ ဟန္တဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တော စ, သဗ္ဗေ စ ဘိက္ခူ ဟန္တဗ္ဗာ’တိ။ ဧကစ္စေ မဟာမတ္တာ ဧဝံ မတိံ အကံသု – ‘န ဘိက္ခူ ဟန္တဗ္ဗာ။ န ဘိက္ခူ ကိဉ္စိ အပရဇ္ဈန္တိ။ ကုမာရော စ ဟန္တဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တော စာ’တိ။ ဧကစ္စေ မဟာမတ္တာ ဧဝံ မတိံ အကံသု – ‘န ကုမာရော စ ဟန္တဗ္ဗော, န ဒေဝဒတ္တော။ န ဘိက္ခူ ဟန္တဗ္ဗာ။ ရညော အာရောစေတဗ္ဗံ။ ယထာ ရာဇာ ဝက္ခတိ တထာ ကရိသ္သာမာ’’’တိ။ ‘‘ကိံ, ဘဏေ, ကရိသ္သတိ ဗုဒ္ဓော ဝာ ဓမ္မော ဝာ သင္ဃော ဝာ? နနု ဘဂဝတာ ပဋိကစ္စေဝ ဒေဝဒတ္တော ရာဇဂဟေ ပကာသာပိတော – ‘ပုဗ္ဗေ ဒေဝဒတ္တသ္သ အညာ ပကတိ အဟောသိ, ဣဒာနိ အညာ ပကတိ။ ယံ ဒေဝဒတ္တော ကရေယ္ယ ကာယေန ဝာစာယ, န တေန ဗုဒ္ဓော ဝာ ဓမ္မော ဝာ သင္ဃော ဝာ ဒဋ္ဌဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တောဝ တေန ဒဋ္ဌဗ္ဗော’’တိ? တတ္ထ ယေ တေ မဟာမတ္တာ ဧဝံ မတိံ အကံသု – ‘ကုမာရော စ ဟန္တဗ္ဗော ဒေဝဒတ္တော စ; သဗ္ဗေ စ ဘိက္ခူ ဟန္တဗ္ဗာ’တိ; တေ အဋ္ဌာနေ အကာသိ။ ယေ တေ မဟာမတ္တာ ဧဝံ မတိံ အကံသု – ‘န ဘိက္ခူ ဟန္တဗ္ဗာ; န ဘိက္ခူ ကိဉ္စိ အပရဇ္ဈန္တိ; ကုမာရော စ ဟန္တဗ္ဗော ဒေဝဒတ္တော စာ’တိ; တေ နီစေ ဌာနေ ဌပေသိ။ ယေ တေ မဟာမတ္တာ ဧဝံ မတိံ အကံသု – ‘န ကုမာရော စ ဟန္တဗ္ဗော, န ဒေဝဒတ္တော; န ဘိက္ခူ ဟန္တဗ္ဗာ; ရညော အာရောစေတဗ္ဗံ; ယထာ ရာဇာ ဝက္ခတိ တထာ ကရိသ္သာမာ’တိ; တေ ဥစ္စေ ဌာနေ ဌပေသိ။ အထ ခော ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော အဇာတသတ္တုံ ကုမာရံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ကိသ္သ မံ တ္ဝံ, ကုမာရ, ဟန္တုကာမောသီ’’တိ? ‘‘ရဇ္ဇေနာမ္ဟိ, ဒေဝ, အတ္ထိကော’’တိ။ ‘‘သစေ ခော တ္ဝံ, ကုမာရ, ရဇ္ဇေန အတ္ထိကော, ဧတံ တေ ရဇ္ဇ’’န္တိ အဇာတသတ္တုသ္သ ကုမာရသ္သ ရဇ္ဇံ နိယ္ယာဒေသိ။
Atha kho te mahāmattā ajātasattuṃ kumāraṃ ādāya yena rājā māgadho seniyo bimbisāro tenupasaṅkamiṃsu , upasaṅkamitvā rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa etamatthaṃ ārocesuṃ . ‘‘Kathaṃ, bhaṇe, mahāmattehi mati katā’’ti? ‘‘Ekacce, deva, mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘kumāro ca hantabbo, devadatto ca, sabbe ca bhikkhū hantabbā’ti. Ekacce mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘na bhikkhū hantabbā. Na bhikkhū kiñci aparajjhanti. Kumāro ca hantabbo, devadatto cā’ti. Ekacce mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘na kumāro ca hantabbo, na devadatto. Na bhikkhū hantabbā. Rañño ārocetabbaṃ. Yathā rājā vakkhati tathā karissāmā’’’ti. ‘‘Kiṃ, bhaṇe, karissati buddho vā dhammo vā saṅgho vā? Nanu bhagavatā paṭikacceva devadatto rājagahe pakāsāpito – ‘pubbe devadattassa aññā pakati ahosi, idāni aññā pakati. Yaṃ devadatto kareyya kāyena vācāya, na tena buddho vā dhammo vā saṅgho vā daṭṭhabbo, devadattova tena daṭṭhabbo’’ti? Tattha ye te mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘kumāro ca hantabbo devadatto ca; sabbe ca bhikkhū hantabbā’ti; te aṭṭhāne akāsi. Ye te mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘na bhikkhū hantabbā; na bhikkhū kiñci aparajjhanti; kumāro ca hantabbo devadatto cā’ti; te nīce ṭhāne ṭhapesi. Ye te mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘na kumāro ca hantabbo, na devadatto; na bhikkhū hantabbā; rañño ārocetabbaṃ; yathā rājā vakkhati tathā karissāmā’ti; te ucce ṭhāne ṭhapesi. Atha kho rājā māgadho seniyo bimbisāro ajātasattuṃ kumāraṃ etadavoca – ‘‘kissa maṃ tvaṃ, kumāra, hantukāmosī’’ti? ‘‘Rajjenāmhi, deva, atthiko’’ti. ‘‘Sace kho tvaṃ, kumāra, rajjena atthiko, etaṃ te rajja’’nti ajātasattussa kumārassa rajjaṃ niyyādesi.
Footnotes:
Related texts:
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ပဉ္စသတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Pañcasatthukathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ဆသက္ယပဗ္ဗဇ္ဇာကထာဝဏ္ဏနာ • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ဆသက္ယပဗ္ဗဇ္ဇာကထာဒိဝဏ္ဏနာ • Chasakyapabbajjākathādivaṇṇanā
