Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / చూళనిద్దేసపాళి • Cūḷaniddesapāḷi |
పారాయనవగ్గనిద్దేసో
Pārāyanavagganiddeso
౧. అజితమాణవపుచ్ఛానిద్దేసో
1. Ajitamāṇavapucchāniddeso
౧.
1.
కేనస్సు నివుతో లోకో, [ఇచ్చాయస్మా అజితో]
Kenassunivuto loko, [iccāyasmā ajito]
కేనస్సు నప్పకాసతి;
Kenassu nappakāsati;
కేనస్సు నివుతో లోకోతి. లోకోతి నిరయలోకో తిరచ్ఛానలోకో పేత్తివిసయలోకో మనుస్సలోకో దేవలోకో ఖన్ధలోకో ధాతులోకో ఆయతనలోకో అయం లోకో పరో లోకో బ్రహ్మలోకో దేవలోకో – అయం వుచ్చతి లోకో. అయం లోకో కేన ఆవుతో నివుతో ఓవుతో 3 పిహితో పటిచ్ఛన్నో పటికుజ్జితోతి – కేనస్సు నివుతో లోకో?
Kenassu nivuto lokoti. Lokoti nirayaloko tiracchānaloko pettivisayaloko manussaloko devaloko khandhaloko dhātuloko āyatanaloko ayaṃ loko paro loko brahmaloko devaloko – ayaṃ vuccati loko. Ayaṃ loko kena āvuto nivuto ovuto 4 pihito paṭicchanno paṭikujjitoti – kenassu nivuto loko?
ఇచ్చాయస్మా అజితోతి. ఇచ్చాతి పదసన్ధి పదసంసగ్గో పదపారిపూరీ అక్ఖరసమవాయో బ్యఞ్జనసిలిట్ఠతా పదానుపుబ్బతాపేతం 5 ఇచ్చాతి. ఆయస్మాతి పియవచనం గరువచనం సగారవసప్పతిస్సాధివచనమేతం ఆయస్మాతి. అజితోతి తస్స బ్రాహ్మణస్స నామం సఙ్ఖా సమఞ్ఞా పఞ్ఞత్తి వోహారో నామం నామకమ్మం నామధేయ్యం నిరుత్తి బ్యఞ్జనం అభిలాపోతి – ఇచ్చాయస్మా అజితో.
Iccāyasmā ajitoti. Iccāti padasandhi padasaṃsaggo padapāripūrī akkharasamavāyo byañjanasiliṭṭhatā padānupubbatāpetaṃ 6 iccāti. Āyasmāti piyavacanaṃ garuvacanaṃ sagāravasappatissādhivacanametaṃ āyasmāti. Ajitoti tassa brāhmaṇassa nāmaṃ saṅkhā samaññā paññatti vohāro nāmaṃ nāmakammaṃ nāmadheyyaṃ nirutti byañjanaṃ abhilāpoti – iccāyasmā ajito.
కేనస్సు నప్పకాసతీతి కేన లోకో నప్పకాసతి న భాసతి న తపతి న విరోచతి న ఞాయతి న పఞ్ఞాయతీతి – కేనస్సు నప్పకాసతి .
Kenassu nappakāsatīti kena loko nappakāsati na bhāsati na tapati na virocati na ñāyati na paññāyatīti – kenassu nappakāsati .
కింసు తస్స మహబ్భయన్తి కిం లోకస్స భయం మహబ్భయం పీళనం ఘట్టనం ఉపద్దవో ఉపసగ్గోతి – కింసు తస్స మహబ్భయం. తేనాహ సో బ్రాహ్మణో –
Kiṃsutassa mahabbhayanti kiṃ lokassa bhayaṃ mahabbhayaṃ pīḷanaṃ ghaṭṭanaṃ upaddavo upasaggoti – kiṃsu tassa mahabbhayaṃ. Tenāha so brāhmaṇo –
‘‘కేనస్సు నివుతో లోకో, [ఇచ్చాయస్మా అజితో]
‘‘Kenassu nivuto loko, [iccāyasmā ajito]
కేనస్సు నప్పకాసతి;
Kenassu nappakāsati;
కిస్సాభిలేపనం బ్రూసి, కింసు తస్స మహబ్భయ’’న్తి.
Kissābhilepanaṃ brūsi, kiṃsu tassa mahabbhaya’’nti.
౨.
2.
అవిజ్జాయ నివుతో లోకో, [అజితాతి భగవా]
Avijjāya nivuto loko, [ajitāti bhagavā]
వేవిచ్ఛా పమాదా నప్పకాసతి;
Vevicchā pamādā nappakāsati;
జప్పాభిలేపనం బ్రూమి, దుక్ఖమస్స మహబ్భయం.
Jappābhilepanaṃ brūmi, dukkhamassa mahabbhayaṃ.
అవిజ్జాయ నివుతో లోకోతి. అవిజ్జాతి దుక్ఖే అఞ్ఞాణం దుక్ఖసముదయే అఞ్ఞాణం దుక్ఖనిరోధే అఞ్ఞాణం దుక్ఖనిరోధగామినియా పటిపదాయ అఞ్ఞాణం, పుబ్బన్తే అఞ్ఞాణం అపరన్తే అఞ్ఞాణం పుబ్బన్తాపరన్తే అఞ్ఞాణం, ఇదప్పచ్చయతాపటిచ్చసముప్పన్నేసు ధమ్మేసు అఞ్ఞాణం, యం ఏవరూపం అఞ్ఞాణం అదస్సనం అనభిసమయో అననుబోధో అసమ్బోధో అప్పటివేధో అసంగాహనా అపరియోగాహనా అసమపేక్ఖనా అపచ్చవేక్ఖణా 11 అపచ్చవేక్ఖణకమ్మం దుమ్మేజ్ఝం బాల్యం అసమ్పజఞ్ఞం మోహో పమోహో సమ్మోహో అవిజ్జా అవిజ్జోఘో అవిజ్జాయోగో అవిజ్జానుసయో అవిజ్జాపరియుట్ఠానం అవిజ్జాలఙ్గీ మోహో అకుసలమూలం, అయం వుచ్చతి – అవిజ్జా.
Avijjāya nivuto lokoti. Avijjāti dukkhe aññāṇaṃ dukkhasamudaye aññāṇaṃ dukkhanirodhe aññāṇaṃ dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya aññāṇaṃ, pubbante aññāṇaṃ aparante aññāṇaṃ pubbantāparante aññāṇaṃ, idappaccayatāpaṭiccasamuppannesu dhammesu aññāṇaṃ, yaṃ evarūpaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ anabhisamayo ananubodho asambodho appaṭivedho asaṃgāhanā apariyogāhanā asamapekkhanā apaccavekkhaṇā 12 apaccavekkhaṇakammaṃ dummejjhaṃ bālyaṃ asampajaññaṃ moho pamoho sammoho avijjā avijjogho avijjāyogo avijjānusayo avijjāpariyuṭṭhānaṃ avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ, ayaṃ vuccati – avijjā.
లోకోతి నిరయలోకో తిరచ్ఛానలోకో పేత్తివిసయలోకో మనుస్సలోకో దేవలోకో ఖన్ధలోకో ధాతులోకో ఆయతనలోకో అయం లోకో పరో లోకో బ్రహ్మలోకో దేవలోకో – అయం వుచ్చతి లోకో. అయం లోకో ఇమాయ అవిజ్జాయ ఆవుతో నివుతో ఓవుతో పిహితో పటిచ్ఛన్నో పటికుజ్జితోతి – అవిజ్జాయ నివుతో లోకో.
Lokoti nirayaloko tiracchānaloko pettivisayaloko manussaloko devaloko khandhaloko dhātuloko āyatanaloko ayaṃ loko paro loko brahmaloko devaloko – ayaṃ vuccati loko. Ayaṃ loko imāya avijjāya āvuto nivuto ovuto pihito paṭicchanno paṭikujjitoti – avijjāya nivuto loko.
అజితాతి భగవా తం బ్రాహ్మణం నామేన ఆలపతి. భగవాతి గారవాధివచనం. అపి చ, భగ్గరాగోతి భగవా; భగ్గదోసోతి భగవా; భగ్గమోహోతి భగవా; భగ్గమానోతి భగవా; భగ్గదిట్ఠీతి భగవా; భగ్గకణ్టకోతి భగవా; భగ్గకిలేసోతి భగవా; భజి విభజి పవిభజి ధమ్మరతనన్తి భగవా; భవానం అన్తకరోతి భగవా; భావితకాయో భావితసీలో భావితచిత్తో 13 భావితపఞ్ఞోతి భగవా; భజి వా భగవా అరఞ్ఞవనపత్థాని పన్తాని సేనాసనాని అప్పసద్దాని అప్పనిగ్ఘోసాని విజనవాతాని మనుస్సరాహస్సేయ్యకాని 14 పటిసల్లానసారుప్పానీతి భగవా; భాగీ వా భగవా చీవరపిణ్డపాతసేనాసనగిలానపచ్చయభేసజ్జపరిక్ఖారానన్తి భగవా; భాగీ వా భగవా అత్థరసస్స ధమ్మరసస్స విముత్తిరసస్స అధిసీలస్స అధిచిత్తస్స అధిపఞ్ఞాయాతి భగవా; భాగీ వా భగవా చతున్నం ఝానానం చతున్నం అప్పమఞ్ఞానం చతున్నం అరూపసమాపత్తీనన్తి భగవా; భాగీ వా భగవా అట్ఠన్నం విమోక్ఖానం అట్ఠన్నం అభిభాయతనానం నవన్నం అనుపుబ్బసమాపత్తీనన్తి భగవా; భాగీ వా భగవా దసన్నం సఞ్ఞాభావనానం కసిణసమాపత్తీనం ఆనాపానస్సతిసమాధిస్స అసుభసమాపత్తియాతి భగవా; భాగీ వా భగవా చతున్నం సతిపట్ఠానానం చతున్నం సమ్మప్పధానానం చతున్నం ఇద్ధిపాదానం పఞ్చన్నం ఇన్ద్రియానం పఞ్చన్నం బలానం సత్తన్నం బోజ్ఝఙ్గానం అరియస్స అట్ఠఙ్గికస్స మగ్గస్సాతి భగవా; భాగీ వా భగవా దసన్నం తథాగతబలానం చతున్నం వేసారజ్జానం చతున్నం పటిసమ్భిదానం ఛన్నం అభిఞ్ఞానం ఛన్నం బుద్ధధమ్మానన్తి భగవా; భగవాతి నేతం నామం మాతరా కతం న పితరా కతం న భాతరా కతం న భగినియా కతం న మిత్తామచ్చేహి కతం న ఞాతిసాలోహితేహి కతం న సమణబ్రాహ్మణేహి కతం న దేవతాహి కతం. విమోక్ఖన్తికమేతం బుద్ధానం భగవన్తానం బోధియా మూలే సహ సబ్బఞ్ఞుతఞాణస్స పటిలాభా సచ్ఛికా పఞ్ఞత్తి, యదిదం భగవాతి – అజితాతి భగవా.
Ajitāti bhagavā taṃ brāhmaṇaṃ nāmena ālapati. Bhagavāti gāravādhivacanaṃ. Api ca, bhaggarāgoti bhagavā; bhaggadosoti bhagavā; bhaggamohoti bhagavā; bhaggamānoti bhagavā; bhaggadiṭṭhīti bhagavā; bhaggakaṇṭakoti bhagavā; bhaggakilesoti bhagavā; bhaji vibhaji pavibhaji dhammaratananti bhagavā; bhavānaṃ antakaroti bhagavā; bhāvitakāyo bhāvitasīlo bhāvitacitto 15 bhāvitapaññoti bhagavā; bhaji vā bhagavā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni appasaddāni appanigghosāni vijanavātāni manussarāhasseyyakāni 16 paṭisallānasāruppānīti bhagavā; bhāgī vā bhagavā cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārānanti bhagavā; bhāgī vā bhagavā attharasassa dhammarasassa vimuttirasassa adhisīlassa adhicittassa adhipaññāyāti bhagavā; bhāgī vā bhagavā catunnaṃ jhānānaṃ catunnaṃ appamaññānaṃ catunnaṃ arūpasamāpattīnanti bhagavā; bhāgī vā bhagavā aṭṭhannaṃ vimokkhānaṃ aṭṭhannaṃ abhibhāyatanānaṃ navannaṃ anupubbasamāpattīnanti bhagavā; bhāgī vā bhagavā dasannaṃ saññābhāvanānaṃ kasiṇasamāpattīnaṃ ānāpānassatisamādhissa asubhasamāpattiyāti bhagavā; bhāgī vā bhagavā catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ catunnaṃ sammappadhānānaṃ catunnaṃ iddhipādānaṃ pañcannaṃ indriyānaṃ pañcannaṃ balānaṃ sattannaṃ bojjhaṅgānaṃ ariyassa aṭṭhaṅgikassa maggassāti bhagavā; bhāgī vā bhagavā dasannaṃ tathāgatabalānaṃ catunnaṃ vesārajjānaṃ catunnaṃ paṭisambhidānaṃ channaṃ abhiññānaṃ channaṃ buddhadhammānanti bhagavā; bhagavāti netaṃ nāmaṃ mātarā kataṃ na pitarā kataṃ na bhātarā kataṃ na bhaginiyā kataṃ na mittāmaccehi kataṃ na ñātisālohitehi kataṃ na samaṇabrāhmaṇehi kataṃ na devatāhi kataṃ. Vimokkhantikametaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ bodhiyā mūle saha sabbaññutañāṇassa paṭilābhā sacchikā paññatti, yadidaṃ bhagavāti – ajitāti bhagavā.
వేవిచ్ఛా పమాదా నప్పకాసతీతి. వేవిచ్ఛం వుచ్చతి పఞ్చ మచ్ఛరియాని – ఆవాసమచ్ఛరియం, కులమచ్ఛరియం, లాభమచ్ఛరియం, వణ్ణమచ్ఛరియం , ధమ్మమచ్ఛరియం. యం ఏవరూపం మచ్ఛేరం మచ్ఛరాయనా మచ్ఛరాయితత్తం వేవిచ్ఛం కదరియం కటుకఞ్చుకతా అగ్గహితత్తం చిత్తస్స – ఇదం వుచ్చతి మచ్ఛరియం. అపి చ ఖన్ధమచ్ఛరియమ్పి మచ్ఛరియం, ధాతుమచ్ఛరియమ్పి మచ్ఛరియం, ఆయతనమచ్ఛరియమ్పి మచ్ఛరియం, గాహో వుచ్చతి మచ్ఛరియం. పమాదో వత్తబ్బో – కాయదుచ్చరితే వా వచీదుచ్చరితే వా మనోదుచ్చరితే వా పఞ్చసు కామగుణేసు వా చిత్తస్స వోసగ్గో 17 వోసగ్గానుప్పదానం కుసలానం ధమ్మానం భావనాయ అసక్కచ్చకిరియతా అసాతచ్చకిరియతా అనట్ఠితకిరియతా 18 ఓలీనవుత్తితా నిక్ఖిత్తచ్ఛన్దతా నిక్ఖిత్తధురతా అనాసేవనా అభావనా అబహులీకమ్మం అనధిట్ఠానం అననుయోగో పమాదో. యో ఏవరూపో పమాదో పమజ్జనా పమజ్జితత్తం – అయం వుచ్చతి పమాదో. వేవిచ్ఛా పమాదా నప్పకాసతీతి ఇమినా చ మచ్ఛరియేన ఇమినా చ పమాదేన లోకో నప్పకాసతి న భాసతి న తపతి న విరోచతి న ఞాయతి న పఞ్ఞాయతీతి – వేవిచ్ఛా పమాదా నప్పకాసతి.
Vevicchā pamādā nappakāsatīti. Vevicchaṃ vuccati pañca macchariyāni – āvāsamacchariyaṃ, kulamacchariyaṃ, lābhamacchariyaṃ, vaṇṇamacchariyaṃ , dhammamacchariyaṃ. Yaṃ evarūpaṃ maccheraṃ maccharāyanā maccharāyitattaṃ vevicchaṃ kadariyaṃ kaṭukañcukatā aggahitattaṃ cittassa – idaṃ vuccati macchariyaṃ. Api ca khandhamacchariyampi macchariyaṃ, dhātumacchariyampi macchariyaṃ, āyatanamacchariyampi macchariyaṃ, gāho vuccati macchariyaṃ. Pamādo vattabbo – kāyaduccarite vā vacīduccarite vā manoduccarite vā pañcasu kāmaguṇesu vā cittassa vosaggo 19 vosaggānuppadānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ bhāvanāya asakkaccakiriyatā asātaccakiriyatā anaṭṭhitakiriyatā 20 olīnavuttitā nikkhittacchandatā nikkhittadhuratā anāsevanā abhāvanā abahulīkammaṃ anadhiṭṭhānaṃ ananuyogo pamādo. Yo evarūpo pamādo pamajjanā pamajjitattaṃ – ayaṃ vuccati pamādo. Vevicchā pamādā nappakāsatīti iminā ca macchariyena iminā ca pamādena loko nappakāsati na bhāsati na tapati na virocati na ñāyati na paññāyatīti – vevicchā pamādā nappakāsati.
జప్పాభిలేపనం బ్రూమీతి జప్పా వుచ్చతి తణ్హా. యో రాగో సారాగో అనునయో అనురోధో నన్దీ 21 నన్దిరాగో చిత్తస్స సారాగో ఇచ్ఛా ముచ్ఛా అజ్ఝోసానం గేధో పలిగేధో సఙ్గో పఙ్కో ఏజా మాయా జనికా సఞ్జననీ సిబ్బినీ జాలినీ సరితా విసత్తికా సుత్తం విసటా 22 ఆయూహనీ దుతియా ద్పణిధి భవనేత్తి వనం వనథో సన్థవో 23 సినేహో అపేక్ఖా పటిబన్ధు ఆసా ఆసీసనా 24 ఆసీసితత్తం రూపాసా సద్దాసా గన్ధాసా రసాసా ఫోట్ఠబ్బాసా లాభాసా ధనాసా పుత్తాసా జీవితాసా జప్పా పజప్పా అభిజప్పా జప్పనా జప్పితత్తం లోలుప్పం లోలుప్పాయనా లోలుప్పాయితత్తం పుచ్ఛఞ్జికతా సాధుకమ్యతా అధమ్మరాగో విసమలోభో నికన్తి నికామనా పత్థనా పిహనా సమ్పత్థనా కామతణ్హా భవతణ్హా విభవతణ్హా రూపతణ్హా అరూపతణ్హా నిరోధతణ్హా రూపతణ్హా సద్దతణ్హా గన్ధతణ్హా రసతణ్హా ఫోట్ఠబ్బతణ్హా ధమ్మతణ్హా ఓఘో యోగో గన్థో ఉపాదానం ఆవరణం నీవరణం ఛదనం బన్ధనం ఉపక్కిలేసో అనుసయో పరియుట్ఠానం లతా వేవిచ్ఛం దుక్ఖమూలం దుక్ఖనిదానం దుక్ఖప్పభవో మారపాసో మారబళిసం మారామిసం మారవిసయో మారనివాసో మారగోచరో మారబన్ధనం తణ్హానదీ తణ్హాజాలం తణ్హాగద్దులం తణ్హాసముద్దో అభిజ్ఝా లోభో అకుసలమూలం – అయం వుచ్చతి జప్పా. లోకస్స లేపనం లగ్గనం బన్ధనం ఉపక్కిలేసో ఇమాయ జప్పాయ లోకో లిత్తో సంలిత్తో ఉపలిత్తో కిలిట్ఠో సంకిలిట్ఠో మక్ఖితో సంసట్ఠో లగ్గో లగ్గితో పలిబుద్ధోతి బ్రూమి ఆచిక్ఖామి దేసేమి పఞ్ఞపేమి పట్ఠపేమి వివరామి విభజామి ఉత్తానీకరోమి పకాసేమీతి – జప్పాభిలేపనం బ్రూమి.
Jappābhilepanaṃ brūmīti jappā vuccati taṇhā. Yo rāgo sārāgo anunayo anurodho nandī 25 nandirāgo cittassa sārāgo icchā mucchā ajjhosānaṃ gedho paligedho saṅgo paṅko ejā māyā janikā sañjananī sibbinī jālinī saritā visattikā suttaṃ visaṭā 26 āyūhanī dutiyā dpaṇidhi bhavanetti vanaṃ vanatho santhavo 27 sineho apekkhā paṭibandhu āsā āsīsanā 28 āsīsitattaṃ rūpāsā saddāsā gandhāsā rasāsā phoṭṭhabbāsā lābhāsā dhanāsā puttāsā jīvitāsā jappā pajappā abhijappā jappanā jappitattaṃ loluppaṃ loluppāyanā loluppāyitattaṃ pucchañjikatā sādhukamyatā adhammarāgo visamalobho nikanti nikāmanā patthanā pihanā sampatthanā kāmataṇhā bhavataṇhā vibhavataṇhā rūpataṇhā arūpataṇhā nirodhataṇhā rūpataṇhā saddataṇhā gandhataṇhā rasataṇhā phoṭṭhabbataṇhā dhammataṇhā ogho yogo gantho upādānaṃ āvaraṇaṃ nīvaraṇaṃ chadanaṃ bandhanaṃ upakkileso anusayo pariyuṭṭhānaṃ latā vevicchaṃ dukkhamūlaṃ dukkhanidānaṃ dukkhappabhavo mārapāso mārabaḷisaṃ mārāmisaṃ māravisayo māranivāso māragocaro mārabandhanaṃ taṇhānadī taṇhājālaṃ taṇhāgaddulaṃ taṇhāsamuddo abhijjhā lobho akusalamūlaṃ – ayaṃ vuccati jappā. Lokassa lepanaṃ lagganaṃ bandhanaṃ upakkileso imāya jappāya loko litto saṃlitto upalitto kiliṭṭho saṃkiliṭṭho makkhito saṃsaṭṭho laggo laggito palibuddhoti brūmi ācikkhāmi desemi paññapemi paṭṭhapemi vivarāmi vibhajāmi uttānīkaromi pakāsemīti – jappābhilepanaṃ brūmi.
దుక్ఖమస్స మహబ్భయన్తి. దుక్ఖన్తి జాతిదుక్ఖం జరాదుక్ఖం బ్యాధిదుక్ఖం మరణదుక్ఖం సోకపరిదేవదుక్ఖదోమనస్సుపాయాసదుక్ఖం నేరయికం దుక్ఖం తిరచ్ఛానయోనికం దుక్ఖం పేత్తివిసయికం దుక్ఖం మానుసికం దుక్ఖం గబ్భోక్కన్తిమూలకం దుక్ఖం గబ్భట్ఠితిమూలకం 29 దుక్ఖం గబ్భవుట్ఠానమూలకం దుక్ఖం జాతస్సూపనిబన్ధకం దుక్ఖం జాతస్స పరాధేయ్యకం దుక్ఖం అత్తూపక్కమదుక్ఖం పరూపక్కమదుక్ఖం సఙ్ఖారదుక్ఖం విపరిణామదుక్ఖం చక్ఖురోగో సోతరోగో ఘానరోగో జివ్హారోగో కాయరోగో సీసరోగో కణ్ణరోగో ముఖరోగో దన్తరోగో కాసో సాసో పినాసో డాహో 30 జరో కుచ్ఛిరోగో ముచ్ఛా పక్ఖన్దికా సూలా విసూచికా కుట్ఠం గణ్డో కిలాసో సోసో అపమారో దద్దు కణ్డు కచ్ఛు రఖసా 31 వితచ్ఛికా లోహితపిత్తం 32 మధుమేహో అంసా పిళకా భగన్దలా పిత్తసముట్ఠానా ఆబాధా సేమ్హసముట్ఠానా ఆబాధా వాతసముట్ఠానా ఆబాధా సన్నిపాతికా ఆబాధా ఉతుపరిణామజా ఆబాధా విసమపరిహారజా ఆబాధా ఓపక్కమికా ఆబాధా కమ్మవిపాకజా ఆబాధా సీతం ఉణ్హం జిఘచ్ఛా పిపాసా ఉచ్చారో పస్సావో డంసమకసవాతాతపసరీసపసమ్ఫస్సం దుక్ఖం మాతుమరణం దుక్ఖం పితుమరణం దుక్ఖం భాతుమరణం దుక్ఖం భగినిమరణం దుక్ఖం పుత్తమరణం దుక్ఖం ధీతుమరణం దుక్ఖం ఞాతిబ్యసనం దుక్ఖం రోగబ్యసనం దుక్ఖం భోగబ్యసనం దుక్ఖం సీలబ్యసనం దుక్ఖం దిట్ఠిబ్యసనం దుక్ఖం యేసం ధమ్మానం ఆదితో సముదాగమనం పఞ్ఞాయతి. అత్థఙ్గమతో నిరోధో పఞ్ఞాయతి. కమ్మసన్నిస్సితో విపాకో. విపాకసన్నిస్సితం కమ్మం, నామసన్నిస్సితం రూపం రూపసన్నిస్సితం నామం, జాతియా అనుగతం జరాయ అనుసటం బ్యాధినా అభిభూతం మరణేన అబ్భాహతం దుక్ఖే పతిట్ఠితం అతాణం అలేణం అసరణం అసరణీభూతం – ఇదం వుచ్చతి దుక్ఖం. ఇదం దుక్ఖం లోకస్స భయం మహాభయం పీళనం ఘట్టనం ఉపద్దవో ఉపసగ్గోతి – దుక్ఖమస్స మహబ్భయం. తేనాహ భగవా –
Dukkhamassamahabbhayanti. Dukkhanti jātidukkhaṃ jarādukkhaṃ byādhidukkhaṃ maraṇadukkhaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadukkhaṃ nerayikaṃ dukkhaṃ tiracchānayonikaṃ dukkhaṃ pettivisayikaṃ dukkhaṃ mānusikaṃ dukkhaṃ gabbhokkantimūlakaṃ dukkhaṃ gabbhaṭṭhitimūlakaṃ 33 dukkhaṃ gabbhavuṭṭhānamūlakaṃ dukkhaṃ jātassūpanibandhakaṃ dukkhaṃ jātassa parādheyyakaṃ dukkhaṃ attūpakkamadukkhaṃ parūpakkamadukkhaṃ saṅkhāradukkhaṃ vipariṇāmadukkhaṃ cakkhurogo sotarogo ghānarogo jivhārogo kāyarogo sīsarogo kaṇṇarogo mukharogo dantarogo kāso sāso pināso ḍāho 34 jaro kucchirogo mucchā pakkhandikā sūlā visūcikā kuṭṭhaṃ gaṇḍo kilāso soso apamāro daddu kaṇḍu kacchu rakhasā 35 vitacchikā lohitapittaṃ 36 madhumeho aṃsā piḷakā bhagandalā pittasamuṭṭhānā ābādhā semhasamuṭṭhānā ābādhā vātasamuṭṭhānā ābādhā sannipātikā ābādhā utupariṇāmajā ābādhā visamaparihārajā ābādhā opakkamikā ābādhā kammavipākajā ābādhā sītaṃ uṇhaṃ jighacchā pipāsā uccāro passāvo ḍaṃsamakasavātātapasarīsapasamphassaṃ dukkhaṃ mātumaraṇaṃ dukkhaṃ pitumaraṇaṃ dukkhaṃ bhātumaraṇaṃ dukkhaṃ bhaginimaraṇaṃ dukkhaṃ puttamaraṇaṃ dukkhaṃ dhītumaraṇaṃ dukkhaṃ ñātibyasanaṃ dukkhaṃ rogabyasanaṃ dukkhaṃ bhogabyasanaṃ dukkhaṃ sīlabyasanaṃ dukkhaṃ diṭṭhibyasanaṃ dukkhaṃ yesaṃ dhammānaṃ ādito samudāgamanaṃ paññāyati. Atthaṅgamato nirodho paññāyati. Kammasannissito vipāko. Vipākasannissitaṃ kammaṃ, nāmasannissitaṃ rūpaṃ rūpasannissitaṃ nāmaṃ, jātiyā anugataṃ jarāya anusaṭaṃ byādhinā abhibhūtaṃ maraṇena abbhāhataṃ dukkhe patiṭṭhitaṃ atāṇaṃ aleṇaṃ asaraṇaṃ asaraṇībhūtaṃ – idaṃ vuccati dukkhaṃ. Idaṃ dukkhaṃ lokassa bhayaṃ mahābhayaṃ pīḷanaṃ ghaṭṭanaṃ upaddavo upasaggoti – dukkhamassa mahabbhayaṃ. Tenāha bhagavā –
‘‘అవిజ్జాయ నివుతో లోకో, [అజితాతి భగవా]
‘‘Avijjāya nivuto loko, [ajitāti bhagavā]
వేవిచ్ఛా పమాదా నప్పకాసతి;
Vevicchā pamādā nappakāsati;
జప్పాభిలేపనం బ్రూమి, దుక్ఖమస్స మహబ్భయ’’న్తి.
Jappābhilepanaṃ brūmi, dukkhamassa mahabbhaya’’nti.
౩.
3.
సవన్తి సబ్బధి సోతా, [ఇచ్చాయస్మా అజితో]
Savantisabbadhi sotā, [iccāyasmā ajito]
సోతానం కిం నివారణం;
Sotānaṃ kiṃ nivāraṇaṃ;
సవన్తి సబ్బధి సోతాతి. సోతాతి తణ్హాసోతో దిట్ఠిసోతో కిలేససోతో దుచ్చరితసోతో అవిజ్జాసోతో. సబ్బధీతి సబ్బేసు ఆయతనేసు. సవన్తీతి సవన్తి ఆసవన్తి సన్దన్తి పవత్తన్తి. చక్ఖుతో రూపే సవన్తి ఆసవన్తి సన్దన్తి పవత్తన్తి. సోతతో సద్దే సవన్తి…పే॰… ఘానతో గన్ధే సవన్తి… జివ్హాతో రసే సవన్తి… కాయతో ఫోట్ఠబ్బే సవన్తి… మనతో ధమ్మే సవన్తి ఆసవన్తి సన్దన్తి పవత్తన్తి. చక్ఖుతో రూపతణ్హా సవన్తి ఆసవన్తి సన్దన్తి పవత్తన్తి. సోతతో సద్దతణ్హా సవన్తి ఆసవన్తి సన్దన్తి పవత్తన్తి. ఘానతో గన్ధతణ్హా సవన్తి… జివ్హాతో రసతణ్హా సవన్తి… కాయతో ఫోట్ఠబ్బతణ్హా సవన్తి… మనతో ధమ్మతణ్హా సవన్తి ఆసవన్తి సన్దన్తి పవత్తన్తీతి – సవన్తి సబ్బధి సోతా.
Savanti sabbadhi sotāti. Sotāti taṇhāsoto diṭṭhisoto kilesasoto duccaritasoto avijjāsoto. Sabbadhīti sabbesu āyatanesu. Savantīti savanti āsavanti sandanti pavattanti. Cakkhuto rūpe savanti āsavanti sandanti pavattanti. Sotato sadde savanti…pe… ghānato gandhe savanti… jivhāto rase savanti… kāyato phoṭṭhabbe savanti… manato dhamme savanti āsavanti sandanti pavattanti. Cakkhuto rūpataṇhā savanti āsavanti sandanti pavattanti. Sotato saddataṇhā savanti āsavanti sandanti pavattanti. Ghānato gandhataṇhā savanti… jivhāto rasataṇhā savanti… kāyato phoṭṭhabbataṇhā savanti… manato dhammataṇhā savanti āsavanti sandanti pavattantīti – savanti sabbadhi sotā.
ఇచ్చాయస్మా అజితోతి. ఇచ్చాతి పదసన్ధి…పే॰… పదానుపుబ్బతాపేతం ఇచ్చాతి…పే॰… ఇచ్చాయస్మా అజితో.
Iccāyasmā ajitoti. Iccāti padasandhi…pe… padānupubbatāpetaṃ iccāti…pe… iccāyasmā ajito.
సోతానం కిం నివారణన్తి సోతానం కిం ఆవరణం నీవరణం సంవరణం రక్ఖనం గోపనన్తి – సోతానం కిం నివారణం.
Sotānaṃ kiṃ nivāraṇanti sotānaṃ kiṃ āvaraṇaṃ nīvaraṇaṃ saṃvaraṇaṃ rakkhanaṃ gopananti – sotānaṃ kiṃ nivāraṇaṃ.
సోతానం సంవరం బ్రూహీతి సోతానం ఆవరణం నీవరణం సంవరణం రక్ఖనం గోపనం బ్రూహి ఆచిక్ఖ దేసేహి పఞ్ఞపేహి పట్ఠపేహి వివరాహి విభజాహి ఉత్తానీకరోహి పకాసేహీతి – సోతానం సంవరం బ్రూహి.
Sotānaṃ saṃvaraṃ brūhīti sotānaṃ āvaraṇaṃ nīvaraṇaṃ saṃvaraṇaṃ rakkhanaṃ gopanaṃ brūhi ācikkha desehi paññapehi paṭṭhapehi vivarāhi vibhajāhi uttānīkarohi pakāsehīti – sotānaṃ saṃvaraṃ brūhi.
కేన సోతా పిధియ్యరేతి కేన సోతా పిధీయన్తి పచ్ఛిజ్జన్తి న సవన్తి న ఆసవన్తి న సన్దన్తి నప్పవత్తన్తీతి – కేన సోతా పిధియ్యరే. తేనాహ సో బ్రాహ్మణో –
Kenasotā pidhiyyareti kena sotā pidhīyanti pacchijjanti na savanti na āsavanti na sandanti nappavattantīti – kena sotā pidhiyyare. Tenāha so brāhmaṇo –
‘‘సవన్తి సబ్బధి సోతా, [ఇచ్చాయస్మా అజితో]
‘‘Savanti sabbadhi sotā, [iccāyasmā ajito]
సోతానం కిం నివారణం;
Sotānaṃ kiṃ nivāraṇaṃ;
సోతానం సంవరం బ్రూహి, కేన సోతా పిధియ్యరే’’.
Sotānaṃ saṃvaraṃ brūhi, kena sotā pidhiyyare’’.
౪.
4.
యాని సోతాని లోకస్మిం, [అజితాతి భగవా]
Yānisotāni lokasmiṃ, [ajitāti bhagavā]
సతి తేసం నివారణం;
Sati tesaṃ nivāraṇaṃ;
సోతానం సంవరం బ్రూమి, పఞ్ఞాయేతే పిధియ్యరే.
Sotānaṃ saṃvaraṃ brūmi, paññāyetepidhiyyare.
యాని సోతాని లోకస్మిన్తి యాని ఏతాని సోతాని మయా కిత్తితాని పకిత్తితాని ఆచిక్ఖితాని దేసితాని పఞ్ఞపితాని పట్ఠపితాని వివరితాని విభజితాని 39 ఉత్తానీకతాని పకాసితాని, సేయ్యథిదం 40 – తణ్హాసోతో దిట్ఠిసోతో కిలేససోతో దుచ్చరితసోతో అవిజ్జాసోతో. లోకస్మిన్తి అపాయలోకే మనుస్సలోకే దేవలోకే ఖన్ధలోకే ధాతులోకే ఆయతనలోకేతి – యాని సోతాని లోకస్మిం. అజితాతి భగవా తం బ్రాహ్మణం నామేన ఆలపతి.
Yāni sotāni lokasminti yāni etāni sotāni mayā kittitāni pakittitāni ācikkhitāni desitāni paññapitāni paṭṭhapitāni vivaritāni vibhajitāni 41 uttānīkatāni pakāsitāni, seyyathidaṃ 42 – taṇhāsoto diṭṭhisoto kilesasoto duccaritasoto avijjāsoto. Lokasminti apāyaloke manussaloke devaloke khandhaloke dhātuloke āyatanaloketi – yāni sotāni lokasmiṃ. Ajitāti bhagavā taṃ brāhmaṇaṃ nāmena ālapati.
సతి తేసం నివారణన్తి. సతీతి యా సతి అనుస్సతి పటిస్సతి సతి సరణతా ధారణతా అపిలాపనతా అసమ్ముస్సనతా సతి సతిన్ద్రియం సతిబలం సమ్మాసతి సతిసమ్బోజ్ఝఙ్గో ఏకాయనమగ్గో – అయం వుచ్చతి సతి. నివారణన్తి ఆవరణం నీవరణం సంవరణం రక్ఖనం గోపనన్తి – సతి తేసం నివారణం.
Sati tesaṃ nivāraṇanti. Satīti yā sati anussati paṭissati sati saraṇatā dhāraṇatā apilāpanatā asammussanatā sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati satisambojjhaṅgo ekāyanamaggo – ayaṃ vuccati sati. Nivāraṇanti āvaraṇaṃ nīvaraṇaṃ saṃvaraṇaṃ rakkhanaṃ gopananti – sati tesaṃ nivāraṇaṃ.
సోతానం సంవరం బ్రూమీతి సోతానం ఆవరణం నీవరణం సంవరణం రక్ఖనం గోపనం బ్రూమి ఆచిక్ఖామి…పే॰… ఉత్తానీకరోమి పకాసేమీతి – సోతానం సంవరం బ్రూమి.
Sotānaṃ saṃvaraṃ brūmīti sotānaṃ āvaraṇaṃ nīvaraṇaṃ saṃvaraṇaṃ rakkhanaṃ gopanaṃ brūmi ācikkhāmi…pe… uttānīkaromi pakāsemīti – sotānaṃ saṃvaraṃ brūmi.
పఞ్ఞాయేతే పిధియ్యరేతి. పఞ్ఞాతి యా పఞ్ఞా పజాననా…పే॰… అమోహో ధమ్మవిచయో సమ్మాదిట్ఠి. పఞ్ఞాయేతే పిధియ్యరేతి – పఞ్ఞాయేతే సోతా పిధీయన్తి పచ్ఛిజ్జన్తి న సవన్తి న ఆసవన్తి న సన్దన్తి నప్పవత్తన్తి. ‘‘సబ్బే సఙ్ఖారా అనిచ్చా’’తి జానతో పస్సతో పఞ్ఞాయేతే సోతా పిధీయన్తి పచ్ఛిజ్జన్తి న సవన్తి న ఆసవన్తి న సన్దన్తి నప్పవత్తన్తి. ‘‘సబ్బే సఙ్ఖారా దుక్ఖా’’తి జానతో పస్సతో పఞ్ఞాయేతే సోతా పిధీయన్తి పచ్ఛిజ్జన్తి న సవన్తి న ఆసవన్తి న సన్దన్తి నప్పవత్తన్తి. ‘‘సబ్బే సఙ్ఖారా అనత్తా’’తి జానతో పస్సతో పఞ్ఞాయేతే సోతా పిధీయన్తి పచ్ఛిజ్జన్తి న సవన్తి న ఆసవన్తి న సన్దన్తి నప్పవత్తన్తి. ‘‘అవిజ్జాపచ్చయా సఙ్ఖారా’’తి జానతో పస్సతో పఞ్ఞాయేతే సోతా పిధీయన్తి పచ్ఛిజ్జన్తి న సవన్తి న ఆసవన్తి న సన్దన్తి నప్పవత్తన్తి. ‘‘సఙ్ఖారపచ్చయా విఞ్ఞాణ’’న్తి…పే॰… ‘‘విఞ్ఞాణపచ్చయా నామరూప’’న్తి… ‘‘నామరూపపచ్చయా సళాయతన’’న్తి… ‘‘సళాయతనపచ్చయా ఫస్సో’’తి… ‘‘ఫస్సపచ్చయా వేదనా’’తి… ‘‘వేదనాపచ్చయా తణ్హా’’తి… ‘‘తణ్హాపచ్చయా ఉపాదాన’’న్తి… ‘‘ఉపాదానపచ్చయా భవో’’తి… ‘‘భవపచ్చయా జాతీ’’తి… ‘‘జాతిపచ్చయా జరామరణ’’న్తి జానతో పస్సతో పఞ్ఞాయేతే సోతా పిధీయన్తి పచ్ఛిజ్జన్తి న సవన్తి న ఆసవన్తి న సన్దన్తి నప్పవత్తన్తి. ‘‘అవిజ్జానిరోధా సఙ్ఖారనిరోధో’’తి… ‘‘సఙ్ఖారనిరోధా విఞ్ఞాణనిరోధో’’తి… ‘‘విఞ్ఞాణనిరోధా నామరూపనిరోధో’’తి… ‘‘నామరూపనిరోధా సళాయతననిరోధో’’తి… ‘‘సళాయతననిరోధా ఫస్సనిరోధో’’తి… ‘‘ఫస్సనిరోధా వేదనానిరోధో’’తి… ‘‘వేదనానిరోధా తణ్హానిరోధో’’తి… ‘‘తణ్హానిరోధా ఉపాదాననిరోధో’’తి… ‘‘ఉపాదాననిరోధా భవనిరోధో’’తి… ‘‘భవనిరోధా జాతినిరోధో’’తి… ‘‘జాతినిరోధా జరామరణనిరోధో’’తి జానతో పస్సతో పఞ్ఞాయేతే సోతా పిధీయన్తి పచ్ఛిజ్జన్తి న సవన్తి న ఆసవన్తి న సన్దన్తి నప్పవత్తన్తి. ‘‘ఇదం దుక్ఖ’’న్తి…పే॰… ‘‘అయం దుక్ఖసముదయో’’తి… ‘‘అయం దుక్ఖనిరోధో’’తి… ‘‘అయం దుక్ఖనిరోధగామినీ పటిపదా’’తి జానతో పస్సతో పఞ్ఞాయేతే సోతా పిధీయన్తి పచ్ఛిజ్జన్తి న సవన్తి న ఆసవన్తి న సన్దన్తి నప్పవత్తన్తి. ‘‘ఇమే ధమ్మా ఆసవా’’తి…పే॰… ‘‘అయం ఆసవసముదయో’’తి… ‘‘అయం ఆసవనిరోధో’’తి… ‘‘అయం ఆసవనిరోధగామినీ పటిపదా’’తి జానతో పస్సతో పఞ్ఞాయేతే సోతా పిధీయన్తి పచ్ఛిజ్జన్తి న సవన్తి న ఆసవన్తి న సన్దన్తి నప్పవత్తన్తి. ‘‘ఇమే ధమ్మా అభిఞ్ఞేయ్యా’’తి…పే॰… ‘‘ఇమే ధమ్మా పరిఞ్ఞేయ్యా’’తి… ‘‘ఇమే ధమ్మా పహాతబ్బా’’తి… ‘‘ఇమే ధమ్మా భావేతబ్బా’’తి… ‘‘ఇమే ధమ్మా సచ్ఛికాతబ్బా’’తి జానతో పస్సతో పఞ్ఞాయేతే సోతా పిధీయన్తి పచ్ఛిజ్జన్తి న సవన్తి న ఆసవన్తి న సన్దన్తి నప్పవత్తన్తి. ఛన్నం ఫస్సాయతనానం సముదయఞ్చ అత్థఙ్గమఞ్చ అస్సాదఞ్చ ఆదీనవఞ్చ నిస్సరణఞ్చ జానతో పస్సతో పఞ్ఞాయేతే సోతా పిధీయన్తి పచ్ఛిజ్జన్తి న సవన్తి న ఆసవన్తి న సన్దన్తి నప్పవత్తన్తి. పఞ్చన్నం ఉపాదానక్ఖన్ధానం సముదయఞ్చ అత్థఙ్గమఞ్చ అస్సాదఞ్చ ఆదీనవఞ్చ నిస్సరణఞ్చ జానతో పస్సతో… చతున్నం మహాభూతానం సముదయఞ్చ అత్థఙ్గమఞ్చ అస్సాదఞ్చ ఆదీనవఞ్చ నిస్సరణఞ్చ జానతో పస్సతో… యం కిఞ్చి సముదయధమ్మం సబ్బం తం నిరోధధమ్మన్తి జానతో పస్సతో పఞ్ఞాయేతే సోతా పిధీయన్తి పచ్ఛిజ్జన్తి న సవన్తి న ఆసవన్తి న సన్దన్తి నప్పవత్తన్తీతి – పఞ్ఞాయేతే పిధియ్యరే. తేనాహ భగవా –
Paññāyete pidhiyyareti. Paññāti yā paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi. Paññāyete pidhiyyareti – paññāyete sotā pidhīyanti pacchijjanti na savanti na āsavanti na sandanti nappavattanti. ‘‘Sabbe saṅkhārā aniccā’’ti jānato passato paññāyete sotā pidhīyanti pacchijjanti na savanti na āsavanti na sandanti nappavattanti. ‘‘Sabbe saṅkhārā dukkhā’’ti jānato passato paññāyete sotā pidhīyanti pacchijjanti na savanti na āsavanti na sandanti nappavattanti. ‘‘Sabbe saṅkhārā anattā’’ti jānato passato paññāyete sotā pidhīyanti pacchijjanti na savanti na āsavanti na sandanti nappavattanti. ‘‘Avijjāpaccayā saṅkhārā’’ti jānato passato paññāyete sotā pidhīyanti pacchijjanti na savanti na āsavanti na sandanti nappavattanti. ‘‘Saṅkhārapaccayā viññāṇa’’nti…pe… ‘‘viññāṇapaccayā nāmarūpa’’nti… ‘‘nāmarūpapaccayā saḷāyatana’’nti… ‘‘saḷāyatanapaccayā phasso’’ti… ‘‘phassapaccayā vedanā’’ti… ‘‘vedanāpaccayā taṇhā’’ti… ‘‘taṇhāpaccayā upādāna’’nti… ‘‘upādānapaccayā bhavo’’ti… ‘‘bhavapaccayā jātī’’ti… ‘‘jātipaccayā jarāmaraṇa’’nti jānato passato paññāyete sotā pidhīyanti pacchijjanti na savanti na āsavanti na sandanti nappavattanti. ‘‘Avijjānirodhā saṅkhāranirodho’’ti… ‘‘saṅkhāranirodhā viññāṇanirodho’’ti… ‘‘viññāṇanirodhā nāmarūpanirodho’’ti… ‘‘nāmarūpanirodhā saḷāyatananirodho’’ti… ‘‘saḷāyatananirodhā phassanirodho’’ti… ‘‘phassanirodhā vedanānirodho’’ti… ‘‘vedanānirodhā taṇhānirodho’’ti… ‘‘taṇhānirodhā upādānanirodho’’ti… ‘‘upādānanirodhā bhavanirodho’’ti… ‘‘bhavanirodhā jātinirodho’’ti… ‘‘jātinirodhā jarāmaraṇanirodho’’ti jānato passato paññāyete sotā pidhīyanti pacchijjanti na savanti na āsavanti na sandanti nappavattanti. ‘‘Idaṃ dukkha’’nti…pe… ‘‘ayaṃ dukkhasamudayo’’ti… ‘‘ayaṃ dukkhanirodho’’ti… ‘‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’’ti jānato passato paññāyete sotā pidhīyanti pacchijjanti na savanti na āsavanti na sandanti nappavattanti. ‘‘Ime dhammā āsavā’’ti…pe… ‘‘ayaṃ āsavasamudayo’’ti… ‘‘ayaṃ āsavanirodho’’ti… ‘‘ayaṃ āsavanirodhagāminī paṭipadā’’ti jānato passato paññāyete sotā pidhīyanti pacchijjanti na savanti na āsavanti na sandanti nappavattanti. ‘‘Ime dhammā abhiññeyyā’’ti…pe… ‘‘ime dhammā pariññeyyā’’ti… ‘‘ime dhammā pahātabbā’’ti… ‘‘ime dhammā bhāvetabbā’’ti… ‘‘ime dhammā sacchikātabbā’’ti jānato passato paññāyete sotā pidhīyanti pacchijjanti na savanti na āsavanti na sandanti nappavattanti. Channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca jānato passato paññāyete sotā pidhīyanti pacchijjanti na savanti na āsavanti na sandanti nappavattanti. Pañcannaṃ upādānakkhandhānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca jānato passato… catunnaṃ mahābhūtānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca jānato passato… yaṃ kiñci samudayadhammaṃ sabbaṃ taṃ nirodhadhammanti jānato passato paññāyete sotā pidhīyanti pacchijjanti na savanti na āsavanti na sandanti nappavattantīti – paññāyete pidhiyyare. Tenāha bhagavā –
‘‘యాని సోతాని లోకస్మిం, [అజితాతి భగవా]
‘‘Yāni sotāni lokasmiṃ, [ajitāti bhagavā]
సతి తేసం నివారణం;
Sati tesaṃ nivāraṇaṃ;
సోతానం సంవరం బ్రూమి, పఞ్ఞాయేతే పిధియ్యరే’’తి.
Sotānaṃ saṃvaraṃ brūmi, paññāyete pidhiyyare’’ti.
౫.
5.
పఞ్ఞా చేవ సతి చాపి, [ఇచ్చాయస్మా అజితో]
Paññā ceva sati cāpi, [iccāyasmā ajito]
నామరూపఞ్చ మారిస;
Nāmarūpañca mārisa;
ఏతం మే పుట్ఠో పబ్రూహి, కత్థేతం ఉపరుజ్ఝతి.
Etaṃ me puṭṭho pabrūhi, katthetaṃ uparujjhati.
పఞ్ఞా చేవ సతి చాపీతి. పఞ్ఞాతి యా పఞ్ఞా పజాననా విచయో పవిచయో ధమ్మవిచయో సల్లక్ఖణా ఉపలక్ఖణా పచ్చుపలక్ఖణా పణ్డిచ్చం కోసల్లం నేపుఞ్ఞం వేభబ్యా చిన్తా ఉపపరిక్ఖా భూరీ 43 మేధా పరిణాయికా విపస్సనా సమ్పజఞ్ఞం పతోదో పఞ్ఞా పఞ్ఞిన్ద్రియం పఞ్ఞాబలం పఞ్ఞాసత్థం పఞ్ఞాపాసాదో పఞ్ఞాఆలోకో పఞ్ఞాఓభాసో పఞ్ఞాపజ్జోతో పఞ్ఞారతనం అమోహో ధమ్మవిచయో సమ్మాదిట్ఠి. సతీతి యా సతి అనుస్సతి…పే॰… సమ్మాసతీతి – పఞ్ఞా చేవ సతిచాపి, ఇచ్చాయస్మా అజితో.
Paññā ceva sati cāpīti. Paññāti yā paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī 44 medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi. Satīti yā sati anussati…pe… sammāsatīti – paññā ceva saticāpi, iccāyasmā ajito.
నామరూపఞ్చ మారిసాతి. నామన్తి చత్తారో అరూపినో ఖన్ధా. రూపన్తి చత్తారో చ మహాభూతా చతున్నఞ్చ మహాభూతానం ఉపాదాయరూపం . మారిసాతి పియవచనం గరువచనం సగారవసప్పతిస్సాధివచనమేతం మారిసాతి – నామరూపఞ్చ మారిస.
Nāmarūpañca mārisāti. Nāmanti cattāro arūpino khandhā. Rūpanti cattāro ca mahābhūtā catunnañca mahābhūtānaṃ upādāyarūpaṃ . Mārisāti piyavacanaṃ garuvacanaṃ sagāravasappatissādhivacanametaṃ mārisāti – nāmarūpañca mārisa.
ఏతం మే పుట్ఠో పబ్రూహీతి. ఏతం మేతి యం పుచ్ఛామి యం యాచామి యం అజ్ఝేసామి యం పసాదేమి. పుట్ఠోతి పుచ్ఛితో యాచితో అజ్ఝేసితో పసాదితో. పబ్రూహీతి బ్రూహి ఆచిక్ఖాహి దేసేహి పఞ్ఞపేహి పట్ఠపేహి వివరాహి విభజాహి 45 ఉత్తానీకరోహి పకాసేహీతి – ఏతం మే పుట్ఠో పబ్రూహి.
Etaṃ me puṭṭho pabrūhīti. Etaṃ meti yaṃ pucchāmi yaṃ yācāmi yaṃ ajjhesāmi yaṃ pasādemi. Puṭṭhoti pucchito yācito ajjhesito pasādito. Pabrūhīti brūhi ācikkhāhi desehi paññapehi paṭṭhapehi vivarāhi vibhajāhi 46 uttānīkarohi pakāsehīti – etaṃ me puṭṭho pabrūhi.
కత్థేతం ఉపరుజ్ఝతీతి కత్థేతం నిరుజ్ఝతి వూపసమ్మతి అత్థం గచ్ఛతి పటిప్పస్సమ్భతీతి. కత్థేతం ఉపరుజ్ఝతి. తేనాహ సో బ్రాహ్మణో –
Katthetaṃ uparujjhatīti katthetaṃ nirujjhati vūpasammati atthaṃ gacchati paṭippassambhatīti. Katthetaṃ uparujjhati. Tenāha so brāhmaṇo –
‘‘పఞ్ఞా చేవ సతి చాపి, [ఇచ్చాయస్మా అజితో]
‘‘Paññā ceva sati cāpi, [iccāyasmā ajito]
నామరూపఞ్చ మారిస;
Nāmarūpañca mārisa;
ఏవం మే పుట్ఠో పబ్రూహి, కత్థేతం ఉపరుజ్ఝతీ’’తి.
Evaṃ me puṭṭho pabrūhi, katthetaṃ uparujjhatī’’ti.
౬.
6.
యమేతం పఞ్హం అపుచ్ఛి, అజిత తం వదామి తే;
Yametaṃ pañhaṃ apucchi, ajita taṃ vadāmi te;
యత్థ నామఞ్చ రూపఞ్చ, అసేసం ఉపరుజ్ఝతి;
Yattha nāmañca rūpañca, asesaṃ uparujjhati;
విఞ్ఞాణస్స నిరోధేన, ఏత్థేతం ఉపరుజ్ఝతి.
Viññāṇassa nirodhena, etthetaṃ uparujjhati.
యమేతం పఞ్హం అపుచ్ఛీతి. యమేతన్తి పఞ్ఞఞ్చ సతిఞ్చ నామరూపఞ్చ. అపుచ్ఛీతి అపుచ్ఛసి యాచసి అజ్ఝేసతి 47 పసాదేసీతి – యమేతం పఞ్హం అపుచ్ఛి.
Yametaṃ pañhaṃ apucchīti. Yametanti paññañca satiñca nāmarūpañca. Apucchīti apucchasi yācasi ajjhesati 48 pasādesīti – yametaṃ pañhaṃ apucchi.
అజిత తం వదామి తేతి. అజితాతి భగవా తం బ్రాహ్మణం నామేన ఆలపతి. తన్తి పఞ్ఞఞ్చ సతిఞ్చ నామరూపఞ్చ. వదామీతి వదామి ఆచిక్ఖామి దేసేమి పఞ్ఞపేమి పట్ఠపేమి వివరామి విభజామి ఉత్తానీకరోమి పకాసేమీతి. అజిత తం వదామి తే.
Ajitataṃ vadāmi teti. Ajitāti bhagavā taṃ brāhmaṇaṃ nāmena ālapati. Tanti paññañca satiñca nāmarūpañca. Vadāmīti vadāmi ācikkhāmi desemi paññapemi paṭṭhapemi vivarāmi vibhajāmi uttānīkaromi pakāsemīti. Ajita taṃ vadāmi te.
యత్థ నామఞ్చ రూపఞ్చ, అసేసం ఉపరుజ్ఝతీతి నామన్తి చత్తారో అరూపినో ఖన్ధా. రూపన్తి చత్తారో చ మహాభూతా చతున్నఞ్చ మహాభూతానం ఉపాదాయరూపం. అసేసన్తి సబ్బేన సబ్బం సబ్బథా సబ్బం అసేసం నిస్సేసం పరియాదియనవచనమేతం 49 అసేసన్తి. ఉపరుజ్ఝతీతి నిరుజ్ఝతి వూపసమ్మతి అత్థం గచ్ఛతి పటిప్పస్సమ్భతీతి. యత్థ నామఞ్చ రూపఞ్చ అసేసం ఉపరుజ్ఝతి.
Yattha nāmañca rūpañca, asesaṃ uparujjhatīti nāmanti cattāro arūpino khandhā. Rūpanti cattāro ca mahābhūtā catunnañca mahābhūtānaṃ upādāyarūpaṃ. Asesanti sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ asesaṃ nissesaṃ pariyādiyanavacanametaṃ 50 asesanti. Uparujjhatīti nirujjhati vūpasammati atthaṃ gacchati paṭippassambhatīti. Yattha nāmañca rūpañca asesaṃ uparujjhati.
విఞ్ఞాణస్స నిరోధేన, ఏత్థేతం ఉపరుజ్ఝతీతి సోతాపత్తిమగ్గఞాణేన అభిసఙ్ఖారవిఞ్ఞాణస్స నిరోధేన సత్త భవే ఠపేత్వా అనమతగ్గే సంసారే యే ఉప్పజ్జేయ్యుం నామఞ్చ రూపఞ్చ, ఏత్థేతే నిరుజ్ఝన్తి వూపసమ్మన్తి అత్థం గచ్ఛన్తి పటిప్పస్సమ్భన్తి. సకదాగామిమగ్గఞాణేన అభిసఙ్ఖారవిఞ్ఞాణస్స నిరోధేన ద్వే భవే ఠపేత్వా పఞ్చసు భవేసు యే ఉప్పజ్జేయ్యుం నామఞ్చ రూపఞ్చ, ఏత్థేతే నిరుజ్ఝన్తి వూపసమ్మన్తి అత్థం గచ్ఛన్తి పటిప్పస్సమ్భన్తి. అనాగామిమగ్గఞాణేన అభిసఙ్ఖారవిఞ్ఞాణస్స నిరోధేన ఏకం భవం ఠపేత్వా రూపధాతుయా వా అరూపధాతుయా వా యే ఉప్పజ్జేయ్యుం నామఞ్చ రూపఞ్చ, ఏత్థేతే నిరుజ్ఝన్తి వూపసమ్మన్తి అత్థం గచ్ఛన్తి పటిప్పస్సమ్భన్తి. అరహత్తమగ్గఞాణేన అభిసఙ్ఖారవిఞ్ఞాణస్స నిరోధేన యే ఉప్పజ్జేయ్యుం నామఞ్చ రూపఞ్చ, ఏత్థేతే నిరుజ్ఝన్తి వూపసమ్మన్తి అత్థం గచ్ఛన్తి పటిప్పస్సమ్భన్తి . అరహతో అనుపాదిసేసాయ నిబ్బానధాతుయా పరినిబ్బాయన్తస్స చరిమవిఞ్ఞాణస్స నిరోధేన పఞ్ఞా చ సతి చ నామఞ్చ రూపఞ్చ, ఏత్థేతే నిరుజ్ఝన్తి వూపసమ్మన్తి అత్థం గచ్ఛన్తి పటిప్పస్సమ్భన్తీతి – విఞ్ఞాణస్స నిరోధేన ఏత్థేతం ఉపరుజ్ఝతి. తేనాహ భగవా –
Viññāṇassa nirodhena, etthetaṃ uparujjhatīti sotāpattimaggañāṇena abhisaṅkhāraviññāṇassa nirodhena satta bhave ṭhapetvā anamatagge saṃsāre ye uppajjeyyuṃ nāmañca rūpañca, etthete nirujjhanti vūpasammanti atthaṃ gacchanti paṭippassambhanti. Sakadāgāmimaggañāṇena abhisaṅkhāraviññāṇassa nirodhena dve bhave ṭhapetvā pañcasu bhavesu ye uppajjeyyuṃ nāmañca rūpañca, etthete nirujjhanti vūpasammanti atthaṃ gacchanti paṭippassambhanti. Anāgāmimaggañāṇena abhisaṅkhāraviññāṇassa nirodhena ekaṃ bhavaṃ ṭhapetvā rūpadhātuyā vā arūpadhātuyā vā ye uppajjeyyuṃ nāmañca rūpañca, etthete nirujjhanti vūpasammanti atthaṃ gacchanti paṭippassambhanti. Arahattamaggañāṇena abhisaṅkhāraviññāṇassa nirodhena ye uppajjeyyuṃ nāmañca rūpañca, etthete nirujjhanti vūpasammanti atthaṃ gacchanti paṭippassambhanti . Arahato anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbāyantassa carimaviññāṇassa nirodhena paññā ca sati ca nāmañca rūpañca, etthete nirujjhanti vūpasammanti atthaṃ gacchanti paṭippassambhantīti – viññāṇassa nirodhena etthetaṃ uparujjhati. Tenāha bhagavā –
‘‘యమేతం పఞ్హం అపుచ్ఛి, అజిత తం వదామి తే;
‘‘Yametaṃ pañhaṃ apucchi, ajita taṃ vadāmi te;
యత్థ నామఞ్చ రూపఞ్చ, అసేసం ఉపరుజ్ఝతి;
Yattha nāmañca rūpañca, asesaṃ uparujjhati;
విఞ్ఞాణస్స నిరోధేన, ఏత్థేతం ఉపరుజ్ఝతీ’’తి.
Viññāṇassa nirodhena, etthetaṃ uparujjhatī’’ti.
౭.
7.
తేసం మే నిపకో ఇరియం, పుట్ఠో పబ్రూహి మారిస.
Tesaṃ me nipako iriyaṃ, puṭṭho pabrūhi mārisa.
యే చ సఙ్ఖాతధమ్మాసేతి సఙ్ఖాతధమ్మా వుచ్చన్తి అరహన్తో ఖీణాసవా. కింకారణా సఙ్ఖాతధమ్మా వుచ్చన్తి అరహన్తో ఖీణాసవా? తే సఙ్ఖాతధమ్మా ఞాతధమ్మా తులితధమ్మా తీరితధమ్మా విభూతధమ్మా విభావితధమ్మా. ‘‘సబ్బే సఙ్ఖారా అనిచ్చా’’తి సఙ్ఖాతధమ్మా ఞాతధమ్మా తులితధమ్మా తీరితధమ్మా విభూతధమ్మా విభావితధమ్మా. ‘‘సబ్బే సఙ్ఖారా దుక్ఖా’’తి సఙ్ఖాతధమ్మా…పే॰… ‘‘సబ్బే ధమ్మా అనత్తా’’తి సఙ్ఖాతధమ్మా… ‘‘అవిజ్జాపచ్చయా సఙ్ఖారా’’తి సఙ్ఖాతధమ్మా… ‘‘యం కిఞ్చి సముదయధమ్మం సబ్బం తం నిరోధధమ్మ’’న్తి సఙ్ఖాతధమ్మా ఞాతధమ్మా తులితధమ్మా తీరితధమ్మా విభూతధమ్మా విభావితధమ్మా. అథ వా తేసం ఖన్ధా సఙ్ఖాతా ధాతుయో సఙ్ఖాతా ఆయతనాని సఙ్ఖాతా గతియో సఙ్ఖాతా ఉపపత్తియో సఙ్ఖాతా పటిసన్ధి సఙ్ఖాతా భవా సఙ్ఖాతా సంసారా సఙ్ఖాతా వట్టా సఙ్ఖాతా. అథ వా తే ఖన్ధపరియన్తే ఠితా ధాతుపరియన్తే ఠితా ఆయతనపరియన్తే ఠితా గతిపరియన్తే ఠితా ఉపపత్తిపరియన్తే ఠితా పటిసన్ధిపరియన్తే ఠితా భవపరియన్తే ఠితా సంసారపరియన్తే ఠితా వట్టపరియన్తే ఠితా అన్తిమే భవే ఠితా అన్తిమే సముస్సయే ఠితా అన్తిమదేహధరా అరహన్తో.
Ye ca saṅkhātadhammāseti saṅkhātadhammā vuccanti arahanto khīṇāsavā. Kiṃkāraṇā saṅkhātadhammā vuccanti arahanto khīṇāsavā? Te saṅkhātadhammā ñātadhammā tulitadhammā tīritadhammā vibhūtadhammā vibhāvitadhammā. ‘‘Sabbe saṅkhārā aniccā’’ti saṅkhātadhammā ñātadhammā tulitadhammā tīritadhammā vibhūtadhammā vibhāvitadhammā. ‘‘Sabbe saṅkhārā dukkhā’’ti saṅkhātadhammā…pe… ‘‘sabbe dhammā anattā’’ti saṅkhātadhammā… ‘‘avijjāpaccayā saṅkhārā’’ti saṅkhātadhammā… ‘‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’’nti saṅkhātadhammā ñātadhammā tulitadhammā tīritadhammā vibhūtadhammā vibhāvitadhammā. Atha vā tesaṃ khandhā saṅkhātā dhātuyo saṅkhātā āyatanāni saṅkhātā gatiyo saṅkhātā upapattiyo saṅkhātā paṭisandhi saṅkhātā bhavā saṅkhātā saṃsārā saṅkhātā vaṭṭā saṅkhātā. Atha vā te khandhapariyante ṭhitā dhātupariyante ṭhitā āyatanapariyante ṭhitā gatipariyante ṭhitā upapattipariyante ṭhitā paṭisandhipariyante ṭhitā bhavapariyante ṭhitā saṃsārapariyante ṭhitā vaṭṭapariyante ṭhitā antime bhave ṭhitā antime samussaye ṭhitā antimadehadharā arahanto.
జాతిమరణసంసారో, నత్థి నేసం పునబ్భవోతి.
Jātimaraṇasaṃsāro, natthi nesaṃ punabbhavoti.
తంకారణా సఙ్ఖాతధమ్మా వుచ్చన్తి అరహన్తో ఖీణాసవాతి. యే చ సఙ్ఖాతధమ్మాసే, యే చ సేఖా పుథూ ఇధాతి. సేఖాతి కింకారణా వుచ్చన్తి సేఖా? సిక్ఖన్తీతి సేఖా. కిఞ్చ సిక్ఖన్తి? అధిసీలమ్పి సిక్ఖన్తి, అధిచిత్తమ్పి సిక్ఖన్తి, అధిపఞ్ఞమ్పి సిక్ఖన్తి. కతమా అధిసీలసిక్ఖా? ఇధ భిక్ఖు సీలవా హోతి పాతిమోక్ఖసంవరసంవుతో విహరతి ఆచారగోచరసమ్పన్నో అణుమత్తేసు వజ్జేసు భయదస్సావీ, సమాదాయ సిక్ఖతి సిక్ఖాపదేసు. ఖుద్దకో సీలక్ఖన్ధో మహన్తో సీలక్ఖన్ధో సీలం పతిట్ఠా ఆది చరణం సంయమో సంవరో ముఖం పముఖం కుసలానం ధమ్మానం సమాపత్తియా – అయం అధిసీలసిక్ఖా.
Taṃkāraṇā saṅkhātadhammā vuccanti arahanto khīṇāsavāti. Ye ca saṅkhātadhammāse, ye ca sekhā puthū idhāti. Sekhāti kiṃkāraṇā vuccanti sekhā? Sikkhantīti sekhā. Kiñca sikkhanti? Adhisīlampi sikkhanti, adhicittampi sikkhanti, adhipaññampi sikkhanti. Katamā adhisīlasikkhā? Idha bhikkhu sīlavā hoti pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī, samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Khuddako sīlakkhandho mahanto sīlakkhandho sīlaṃ patiṭṭhā ādi caraṇaṃ saṃyamo saṃvaro mukhaṃ pamukhaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā – ayaṃ adhisīlasikkhā.
కతమా అధిచిత్తసిక్ఖా? ఇధ భిక్ఖు వివిచ్చేవ కామేహి…పే॰… పఠమం ఝానం… దుతియం ఝానం… తతియం ఝానం… చతుత్థం ఝానం ఉపసమ్పజ్జ విహరతి – అయం అధిచిత్తసిక్ఖా.
Katamā adhicittasikkhā? Idha bhikkhu vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ… dutiyaṃ jhānaṃ… tatiyaṃ jhānaṃ… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati – ayaṃ adhicittasikkhā.
కతమా అధిపఞ్ఞాసిక్ఖా? ఇధ భిక్ఖు పఞ్ఞవా హోతి ఉదయత్థగామినియా పఞ్ఞాయ సమన్నాగతో అరియాయ నిబ్బేధికాయ సమ్మా దుక్ఖక్ఖయగామినియా. సో ‘‘ఇదం దుక్ఖ’’న్తి యథాభూతం పజానాతి, ‘‘అయం దుక్ఖసముదయో’’తి…పే॰… ‘‘అయం దుక్ఖనిరోధో’’తి… ‘‘అయం దుక్ఖనిరోధగామినీ పటిపదా’’తి యథాభూతం పజానాతి. ‘‘ఇమే ఆసవా’’తి…పే॰… ‘‘అయం ఆసవసముదయో’’తి… ‘‘అయం ఆసవనిరోధో’’తి… ‘‘అయం ఆసవనిరోధగామినీ పటిపదా’’తి యథాభూతం పజానాతి. ‘‘అయం అధిపఞ్ఞాసిక్ఖా’’… ఇమా తిస్సో సిక్ఖాయో ఆవజ్జన్తా సిక్ఖన్తి జానన్తా సిక్ఖన్తి పస్సన్తా సిక్ఖన్తి చిత్తం అధిట్ఠహన్తా సిక్ఖన్తి సద్ధాయ అధిముచ్చన్తా సిక్ఖన్తి వీరియం 55 పగ్గణ్హన్తా సిక్ఖన్తి సతిం ఉపట్ఠపేన్తా సిక్ఖన్తి చిత్తం సమాదహన్తా సిక్ఖన్తి పఞ్ఞాయ పజానన్తా సిక్ఖన్తి అభిఞ్ఞేయ్యం అభిజానన్తా సిక్ఖన్తి పరిఞ్ఞేయ్యం పరిజానన్తా సిక్ఖన్తి పహాతబ్బం పజహన్తా సిక్ఖన్తి భావేతబ్బం భావేన్తా సిక్ఖన్తి సచ్ఛికాతబ్బం సచ్ఛికరోన్తా సిక్ఖన్తి ఆచరన్తి సమాచరన్తి సమాదాయ వత్తన్తి. తంకారణా వుచ్చన్తి – సేఖా. పుథూతి బహుకా. ఏతే సేఖా సోతాపన్నా చ పటిపన్నా చ సకదాగామినో చ పటిపన్నా చ అనాగామినో చ పటిపన్నా చ అరహన్తో చ పటిపన్నా చ. ఇధాతి ఇమిస్సా దిట్ఠియా ఇమిస్సా ఖన్తియా ఇమిస్సా రుచియా ఇమస్మిం ఆదాయే ఇమస్మిం ధమ్మే ఇమస్మిం వినయే ఇమస్మిం ధమ్మవినయే ఇమస్మిం పావచనే ఇమస్మిం బ్రహ్మచరియే ఇమస్మిం సత్థుసాసనే ఇమస్మిం అత్తభావే ఇమస్మిం మనుస్సలోకేతి – యే చ సేఖా పుథూ ఇధ.
Katamā adhipaññāsikkhā? Idha bhikkhu paññavā hoti udayatthagāminiyā paññāya samannāgato ariyāya nibbedhikāya sammā dukkhakkhayagāminiyā. So ‘‘idaṃ dukkha’’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘‘ayaṃ dukkhasamudayo’’ti…pe… ‘‘ayaṃ dukkhanirodho’’ti… ‘‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’’ti yathābhūtaṃ pajānāti. ‘‘Ime āsavā’’ti…pe… ‘‘ayaṃ āsavasamudayo’’ti… ‘‘ayaṃ āsavanirodho’’ti… ‘‘ayaṃ āsavanirodhagāminī paṭipadā’’ti yathābhūtaṃ pajānāti. ‘‘Ayaṃ adhipaññāsikkhā’’… imā tisso sikkhāyo āvajjantā sikkhanti jānantā sikkhanti passantā sikkhanti cittaṃ adhiṭṭhahantā sikkhanti saddhāya adhimuccantā sikkhanti vīriyaṃ 56 paggaṇhantā sikkhanti satiṃ upaṭṭhapentā sikkhanti cittaṃ samādahantā sikkhanti paññāya pajānantā sikkhanti abhiññeyyaṃ abhijānantā sikkhanti pariññeyyaṃ parijānantā sikkhanti pahātabbaṃ pajahantā sikkhanti bhāvetabbaṃ bhāventā sikkhanti sacchikātabbaṃ sacchikarontā sikkhanti ācaranti samācaranti samādāya vattanti. Taṃkāraṇā vuccanti – sekhā. Puthūti bahukā. Ete sekhā sotāpannā ca paṭipannā ca sakadāgāmino ca paṭipannā ca anāgāmino ca paṭipannā ca arahanto ca paṭipannā ca. Idhāti imissā diṭṭhiyā imissā khantiyā imissā ruciyā imasmiṃ ādāye imasmiṃ dhamme imasmiṃ vinaye imasmiṃ dhammavinaye imasmiṃ pāvacane imasmiṃ brahmacariye imasmiṃ satthusāsane imasmiṃ attabhāve imasmiṃ manussaloketi – ye ca sekhā puthū idha.
తేసం మే నిపకో ఇరియం, పుట్ఠో పబ్రూహి మారిసాతి త్వమ్పి నిపకో పణ్డితో పఞ్ఞవా బుద్ధిమా ఞాణీ మేధావీ. తేసం సఙ్ఖాతధమ్మానఞ్చ సేక్ఖానఞ్చ ఇరియం చరియం వుత్తి పవత్తి ఆచరం గోచరం విహారం పటిపదం. పుట్ఠోతి పుచ్ఛితో యాచితో అజ్ఝేసితో పసాదితో. పబ్రూహీతి బ్రూహి ఆచిక్ఖాహి దేసేహి పఞ్ఞపేహి పట్ఠపేహి వివరాహి విభజాహి ఉత్తానీకరోహి పకాసేహి. మారిసాతి పియవచనం గరువచనం సగారవసప్పతిస్సాధివచనమేతం మారిసాతి – తేసం మే నిపకో ఇరియం, పుట్ఠో పబ్రూహి మారిస. తేనాహ సో బ్రాహ్మణో –
Tesaṃme nipako iriyaṃ, puṭṭho pabrūhi mārisāti tvampi nipako paṇḍito paññavā buddhimā ñāṇī medhāvī. Tesaṃ saṅkhātadhammānañca sekkhānañca iriyaṃ cariyaṃ vutti pavatti ācaraṃ gocaraṃ vihāraṃ paṭipadaṃ. Puṭṭhoti pucchito yācito ajjhesito pasādito. Pabrūhīti brūhi ācikkhāhi desehi paññapehi paṭṭhapehi vivarāhi vibhajāhi uttānīkarohi pakāsehi. Mārisāti piyavacanaṃ garuvacanaṃ sagāravasappatissādhivacanametaṃ mārisāti – tesaṃ me nipako iriyaṃ, puṭṭho pabrūhi mārisa. Tenāha so brāhmaṇo –
‘‘యే చ సఙ్ఖాతధమ్మాసే, యే చ సేఖా పుథూ ఇధ;
‘‘Ye ca saṅkhātadhammāse, ye ca sekhā puthū idha;
తేసం మే నిపకో ఇరియం, పుట్ఠో పబ్రూహి మారిసా’’తి.
Tesaṃ me nipako iriyaṃ, puṭṭho pabrūhi mārisā’’ti.
౮.
8.
కామేసు నాభిగిజ్ఝేయ్య, మనసానావిలో సియా;
Kāmesu nābhigijjheyya, manasānāvilo siyā;
కుసలో సబ్బధమ్మానం, సతో భిక్ఖు పరిబ్బజే.
Kusalo sabbadhammānaṃ, sato bhikkhu paribbaje.
కామేసు నాభిగిజ్ఝేయ్యాతి. కామాతి ఉద్దానతో ద్వే కామా – వత్థుకామా చ కిలేసకామా చ. కతమే వత్థుకామా? మనాపికా రూపా మనాపికా సద్దా మనాపికా గన్ధా మనాపికా రసా మనాపికా ఫోట్ఠబ్బా, అత్థరణా పావురణా 57 దాసిదాసా అజేళకా కుక్కుటసూకరా హత్థిగవాస్సవళవా ఖేత్తం వత్థు హిరఞ్ఞం సువణ్ణం గామనిగమరాజధానియో 58 రట్ఠఞ్చ జనపదో చ కోసో చ కోట్ఠాగారఞ్చ – యం కిఞ్చి రజనీయవత్థు వత్థుకామా.
Kāmesu nābhigijjheyyāti. Kāmāti uddānato dve kāmā – vatthukāmā ca kilesakāmā ca. Katame vatthukāmā? Manāpikā rūpā manāpikā saddā manāpikā gandhā manāpikā rasā manāpikā phoṭṭhabbā, attharaṇā pāvuraṇā 59 dāsidāsā ajeḷakā kukkuṭasūkarā hatthigavāssavaḷavā khettaṃ vatthu hiraññaṃ suvaṇṇaṃ gāmanigamarājadhāniyo 60 raṭṭhañca janapado ca koso ca koṭṭhāgārañca – yaṃ kiñci rajanīyavatthu vatthukāmā.
అపి చ అతీతా కామా అనాగతా కామా పచ్చుప్పన్నా కామా అజ్ఝత్తా కామా బహిద్ధా కామా అజ్ఝత్తబహిద్ధా కామా, హీనా కామా మజ్ఝిమా కామా పణీతా కామా, ఆపాయికా కామా మానుసికా కామా దిబ్బా కామా, పచ్చుపట్ఠితా కామా, నిమ్మితా కామా పరనిమ్మితా కామా, పరిగ్గహితా కామా అపరిగ్గహితా కామా, మమాయితా కామా అమమాయితా కామా, సబ్బేపి కామావచరా ధమ్మా, సబ్బేపి రూపావచరా ధమ్మా, సబ్బేపి అరూపావచరా ధమ్మా, తణ్హావత్థుకా తణ్హారమ్మణా, కామనీయట్ఠేన రజనీయట్ఠేన మదనీయట్ఠేన రమణీయట్ఠేన 61 కామా. ఇమే వుచ్చన్తి వత్థుకామా.
Api ca atītā kāmā anāgatā kāmā paccuppannā kāmā ajjhattā kāmā bahiddhā kāmā ajjhattabahiddhā kāmā, hīnā kāmā majjhimā kāmā paṇītā kāmā, āpāyikā kāmā mānusikā kāmā dibbā kāmā, paccupaṭṭhitā kāmā, nimmitā kāmā paranimmitā kāmā, pariggahitā kāmā apariggahitā kāmā, mamāyitā kāmā amamāyitā kāmā, sabbepi kāmāvacarā dhammā, sabbepi rūpāvacarā dhammā, sabbepi arūpāvacarā dhammā, taṇhāvatthukā taṇhārammaṇā, kāmanīyaṭṭhena rajanīyaṭṭhena madanīyaṭṭhena ramaṇīyaṭṭhena 62 kāmā. Ime vuccanti vatthukāmā.
కతమే కిలేసకామా? ఛన్దో కామో రాగో కామో ఛన్దరాగో కామో సఙ్కప్పో కామో రాగో కామో సఙ్కప్పరాగో కామో, యో కామేసు కామచ్ఛన్దో కామరాగో కామనన్దీ కామతణ్హా కామసినేహో కామపిపాసా కామపరిళాహో కామగేధో కామముచ్ఛా కామజ్ఝోసానం కామోఘో కామయోగో కాముపాదానం కామచ్ఛన్దనీవరణం –
Katame kilesakāmā? Chando kāmo rāgo kāmo chandarāgo kāmo saṅkappo kāmo rāgo kāmo saṅkapparāgo kāmo, yo kāmesu kāmacchando kāmarāgo kāmanandī kāmataṇhā kāmasineho kāmapipāsā kāmapariḷāho kāmagedho kāmamucchā kāmajjhosānaṃ kāmogho kāmayogo kāmupādānaṃ kāmacchandanīvaraṇaṃ –
అద్దసం కామ తే మూలం, సఙ్కప్పా కామ జాయసి;
Addasaṃ kāma te mūlaṃ, saṅkappā kāma jāyasi;
న తం సఙ్కప్పయిస్సామి, ఏవం కామ న హేహిసీతి.
Na taṃ saṅkappayissāmi, evaṃ kāma na hehisīti.
ఇమే వుచ్చన్తి కిలేసకామా. గేధో వుచ్చతి తణ్హా, యో రాగో సారాగో…పే॰… అభిజ్ఝా లోభో అకుసలమూలం. కామేసు నాభిగిజ్ఝేయ్యాతి కిలేసకామేన వత్థుకామేసు నాభిగిజ్ఝేయ్య న పలిబున్ధేయ్య 63 అగిద్ధో అస్స అగధితో అముచ్ఛితో అనజ్ఝాపన్నో 64 వీతగేధో విగతగేధో చత్తగేధో వన్తగేధో ముత్తగేధో పహీనగేధో పటినిస్సట్ఠగేధో వీతరాగో విగతరాగో చత్తరాగో వన్తరాగో ముత్తరాగో పహీనరాగో పటినిస్సట్ఠరాగో నిచ్ఛాతో నిబ్బుతో సీతిభూతో సుఖప్పటిసంవేదీ బ్రహ్మభూతేన అత్తనా విహరేయ్యాతి – కామేసు నాభిగిజ్ఝేయ్య.
Ime vuccanti kilesakāmā. Gedho vuccati taṇhā, yo rāgo sārāgo…pe… abhijjhā lobho akusalamūlaṃ. Kāmesu nābhigijjheyyāti kilesakāmena vatthukāmesu nābhigijjheyya na palibundheyya 65 agiddho assa agadhito amucchito anajjhāpanno 66 vītagedho vigatagedho cattagedho vantagedho muttagedho pahīnagedho paṭinissaṭṭhagedho vītarāgo vigatarāgo cattarāgo vantarāgo muttarāgo pahīnarāgo paṭinissaṭṭharāgo nicchāto nibbuto sītibhūto sukhappaṭisaṃvedī brahmabhūtena attanā vihareyyāti – kāmesu nābhigijjheyya.
మనసానావిలో సియాతి. మనోతి యం చిత్తం మనో మానసం హదయం పణ్డరం మనో మనాయతనం మనిన్ద్రియం విఞ్ఞాణం విఞ్ఞాణక్ఖన్ధో తజ్జా మనోవిఞ్ఞాణధాతు. కాయదుచ్చరితేన చిత్తం ఆవిలం హోతి లుళితం ఏరితం ఘట్టితం చలితం భన్తం అవూపసన్తం. వచీదుచ్చరితేన…పే॰… మనోదుచ్చరితేన… రాగేన… దోసేన… మోహేన… కోధేన… ఉపనాహేన… మక్ఖేన… పళాసేన… ఇస్సాయ… మచ్ఛరియేన… మాయాయ… సాఠేయ్యేన… థమ్భేన… సారమ్భేన… మానేన… అతిమానేన… మదేన… పమాదేన… సబ్బకిలేసేహి… సబ్బదుచ్చరితేహి… సబ్బడాహేహి… సబ్బపరిళాహేహి… సబ్బసన్తాపేహి… సబ్బాకుసలాభిసఙ్ఖారేహి చిత్తం ఆవిలం హోతి లుళితం ఏరితం ఘట్టితం చలితం భన్తం అవూపసన్తం. మనసానావిలో సియాతి చిత్తేన అనావిలో సియా – అలుళితో అనేరితో అఘట్టితో అచలితో అభన్తో వూపసన్తో ఆవిలకరే కిలేసే జహేయ్య పజహేయ్య వినోదేయ్య బ్యన్తీకరేయ్య 67 అనభావం గమేయ్య, ఆవిలకరేహి కిలేసేహి చ ఆరతో 68 విరతో పటివిరతో నిక్ఖన్తో నిస్సటో విప్పముత్తో విసఞ్ఞుత్తో విమరియాదికతేన చేతసా విహరేయ్యాతి – మనసానావిలో సియా.
Manasānāvilo siyāti. Manoti yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjā manoviññāṇadhātu. Kāyaduccaritena cittaṃ āvilaṃ hoti luḷitaṃ eritaṃ ghaṭṭitaṃ calitaṃ bhantaṃ avūpasantaṃ. Vacīduccaritena…pe… manoduccaritena… rāgena… dosena… mohena… kodhena… upanāhena… makkhena… paḷāsena… issāya… macchariyena… māyāya… sāṭheyyena… thambhena… sārambhena… mānena… atimānena… madena… pamādena… sabbakilesehi… sabbaduccaritehi… sabbaḍāhehi… sabbapariḷāhehi… sabbasantāpehi… sabbākusalābhisaṅkhārehi cittaṃ āvilaṃ hoti luḷitaṃ eritaṃ ghaṭṭitaṃ calitaṃ bhantaṃ avūpasantaṃ. Manasānāvilo siyāti cittena anāvilo siyā – aluḷito anerito aghaṭṭito acalito abhanto vūpasanto āvilakare kilese jaheyya pajaheyya vinodeyya byantīkareyya 69 anabhāvaṃ gameyya, āvilakarehi kilesehi ca ārato 70 virato paṭivirato nikkhanto nissaṭo vippamutto visaññutto vimariyādikatena cetasā vihareyyāti – manasānāvilo siyā.
కుసలో సబ్బధమ్మానన్తి ‘‘సబ్బే సఙ్ఖారా అనిచ్చా’’తి కుసలో సబ్బధమ్మానం, ‘‘సబ్బే సఙ్ఖారా దుక్ఖా’’తి కుసలో సబ్బధమ్మానం, ‘‘సబ్బే ధమ్మా అనత్తా’’తి కుసలో సబ్బధమ్మానం, ‘‘అవిజ్జాపచ్చయా సఙ్ఖారా’’తి కుసలో సబ్బధమ్మానం…పే॰… ‘‘యం కిఞ్చి సముదయధమ్మం సబ్బం తం నిరోధధమ్మ’’న్తి కుసలో సబ్బధమ్మానం. ఏవమ్పి కుసలో సబ్బధమ్మానం.
Kusalosabbadhammānanti ‘‘sabbe saṅkhārā aniccā’’ti kusalo sabbadhammānaṃ, ‘‘sabbe saṅkhārā dukkhā’’ti kusalo sabbadhammānaṃ, ‘‘sabbe dhammā anattā’’ti kusalo sabbadhammānaṃ, ‘‘avijjāpaccayā saṅkhārā’’ti kusalo sabbadhammānaṃ…pe… ‘‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’’nti kusalo sabbadhammānaṃ. Evampi kusalo sabbadhammānaṃ.
అథ వా, అనిచ్చతో కుసలో సబ్బధమ్మానం, దుక్ఖతో…పే॰… రోగతో… గణ్డతో… సల్లతో… అఘతో… ఆబాధతో… పరతో… పలోకతో… ఈతితో… ఉపద్దవతో… భయతో… ఉపసగ్గతో… చలతో… పభఙ్గుతో… అద్ధువతో 71 … అతాణతో… అలేణతో… అసరణతో… అసరణీభూతతో… రిత్తతో… తుచ్ఛతో… సుఞ్ఞతో… అనత్తతో… ఆదీనవతో… విపరిణామధమ్మతో… అసారకతో… అఘమూలతో… వధకతో… విభవతో… సాసవతో… సఙ్ఖతతో… మారామిసతో… జాతిధమ్మతో… జరాధమ్మతో… బ్యాధిధమ్మతో… మరణధమ్మతో… సోకపరిదేవదుక్ఖదోమనస్సుపాయాసధమ్మతో … సంకిలేసికధమ్మతో… సముదయతో… అత్థఙ్గమతో… అస్సాదతో… ఆదీనవతో… నిస్సరణతో కుసలో సబ్బధమ్మానం. ఏవమ్పి కుసలో సబ్బధమ్మానం.
Atha vā, aniccato kusalo sabbadhammānaṃ, dukkhato…pe… rogato… gaṇḍato… sallato… aghato… ābādhato… parato… palokato… ītito… upaddavato… bhayato… upasaggato… calato… pabhaṅguto… addhuvato 72 … atāṇato… aleṇato… asaraṇato… asaraṇībhūtato… rittato… tucchato… suññato… anattato… ādīnavato… vipariṇāmadhammato… asārakato… aghamūlato… vadhakato… vibhavato… sāsavato… saṅkhatato… mārāmisato… jātidhammato… jarādhammato… byādhidhammato… maraṇadhammato… sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammato … saṃkilesikadhammato… samudayato… atthaṅgamato… assādato… ādīnavato… nissaraṇato kusalo sabbadhammānaṃ. Evampi kusalo sabbadhammānaṃ.
అథ వా, ఖన్ధకుసలో ధాతుకుసలో ఆయతనకుసలో పటిచ్చసముప్పాదకుసలో సతిపట్ఠానకుసలో సమ్మప్పధానకుసలో ఇద్ధిపాదకుసలో ఇన్ద్రియకుసలో బలకుసలో బోజ్ఝఙ్గకుసలో మగ్గకుసలో ఫలకుసలో నిబ్బానకుసలో. ఏవమ్పి కుసలో సబ్బధమ్మానం.
Atha vā, khandhakusalo dhātukusalo āyatanakusalo paṭiccasamuppādakusalo satipaṭṭhānakusalo sammappadhānakusalo iddhipādakusalo indriyakusalo balakusalo bojjhaṅgakusalo maggakusalo phalakusalo nibbānakusalo. Evampi kusalo sabbadhammānaṃ.
అథ వా, సబ్బధమ్మా వుచ్చన్తి ద్వాదసాయతనాని – చక్ఖు చేవ 73 రూపా చ, సోతఞ్చ సద్దా చ, ఘానఞ్చ గన్ధా చ, జివ్హా చ రసా చ, కాయో చ ఫోట్ఠబ్బా చ, మనో చ ధమ్మా చ. యతో చ అజ్ఝత్తికబాహిరేసు ఆయతనేసు ఛన్దరాగో పహీనో హోతి ఉచ్ఛిన్నమూలో తాలావత్థుకతో అనభావంకతో 74 ఆయతిం అనుప్పాదధమ్మో, ఏత్తావతాపి కుసలో సబ్బధమ్మానన్తి – కుసలో సబ్బధమ్మానం.
Atha vā, sabbadhammā vuccanti dvādasāyatanāni – cakkhu ceva 75 rūpā ca, sotañca saddā ca, ghānañca gandhā ca, jivhā ca rasā ca, kāyo ca phoṭṭhabbā ca, mano ca dhammā ca. Yato ca ajjhattikabāhiresu āyatanesu chandarāgo pahīno hoti ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṃkato 76 āyatiṃ anuppādadhammo, ettāvatāpi kusalo sabbadhammānanti – kusalo sabbadhammānaṃ.
సతో భిక్ఖు పరిబ్బజేతి. సతోతి చతూహి కారణేహి సతో – కాయే కాయానుపస్సనాసతిపట్ఠానం భావేన్తో సతో, వేదనాసు వేదనానుపస్సనాసతిపట్ఠానం భావేన్తో సతో, చిత్తే చిత్తానుపస్సనాసతిపట్ఠానం భావేన్తో సతో, ధమ్మేసు ధమ్మానుపస్సనాసతిపట్ఠానం భావేన్తో సతో.
Sato bhikkhu paribbajeti. Satoti catūhi kāraṇehi sato – kāye kāyānupassanāsatipaṭṭhānaṃ bhāvento sato, vedanāsu vedanānupassanāsatipaṭṭhānaṃ bhāvento sato, citte cittānupassanāsatipaṭṭhānaṃ bhāvento sato, dhammesu dhammānupassanāsatipaṭṭhānaṃ bhāvento sato.
అపరేహిపి చతూహి కారణేహి సతో – సతియా సమన్నాగతత్తా సతో, సతియా వసితత్తా సతో, సతియా పాగుఞ్ఞేన సమన్నాగతత్తా సతో, సతియా అపచ్చోరోహణతాయ సతో.
Aparehipi catūhi kāraṇehi sato – satiyā samannāgatattā sato, satiyā vasitattā sato, satiyā pāguññena samannāgatattā sato, satiyā apaccorohaṇatāya sato.
అపరేహిపి చతూహి కారణేహి సతో – సతియా సమన్నాగతత్తా సతో, సన్తత్తా సతో, సమితత్తా సతో, సన్తధమ్మసమన్నాగతత్తా సతో. బుద్ధానుస్సతియా సతో, ధమ్మానుస్సతియా సతో, సఙ్ఘానుస్సతియా సతో, సీలానుస్సతియా సతో, చాగానుస్సతియా సతో, దేవతానుస్సతియా సతో , ఆనాపానస్సతియా సతో, మరణస్సతియా సతో, కాయగతాసతియా సతో, ఉపసమానుస్సతియా సతో. యా సతి అనుస్సతి…పే॰… సమ్మాసతి సతిసమ్బోజ్ఝఙ్గో ఏకాయనమగ్గో, అయం వుచ్చతి సతి. ఇమాయ సతియా ఉపేతో హోతి సముపేతో ఉపాగతో సముపాగతో ఉపపన్నో సముపపన్నో 81 సమన్నాగతో, సో వుచ్చతి సతో. భిక్ఖూతి సత్తన్నం ధమ్మానం భిన్నత్తా భిక్ఖు – సక్కాయదిట్ఠి భిన్నా హోతి, విచికిచ్ఛా భిన్నా హోతి, సీలబ్బతపరామాసో భిన్నో హోతి, రాగో భిన్నో హోతి, దోసో భిన్నో హోతి, మోహో భిన్నో హోతి, మానో భిన్నో హోతి. భిన్నా హోన్తి పాపకా అకుసలా ధమ్మా సంకిలేసికా పోనోభవికా 82 సదరా దుక్ఖవిపాకా ఆయతిం జాతిజరామరణియా.
Aparehipi catūhi kāraṇehi sato – satiyā samannāgatattā sato, santattā sato, samitattā sato, santadhammasamannāgatattā sato. Buddhānussatiyā sato, dhammānussatiyā sato, saṅghānussatiyā sato, sīlānussatiyā sato, cāgānussatiyā sato, devatānussatiyā sato , ānāpānassatiyā sato, maraṇassatiyā sato, kāyagatāsatiyā sato, upasamānussatiyā sato. Yā sati anussati…pe… sammāsati satisambojjhaṅgo ekāyanamaggo, ayaṃ vuccati sati. Imāya satiyā upeto hoti samupeto upāgato samupāgato upapanno samupapanno 83 samannāgato, so vuccati sato. Bhikkhūti sattannaṃ dhammānaṃ bhinnattā bhikkhu – sakkāyadiṭṭhi bhinnā hoti, vicikicchā bhinnā hoti, sīlabbataparāmāso bhinno hoti, rāgo bhinno hoti, doso bhinno hoti, moho bhinno hoti, māno bhinno hoti. Bhinnā honti pāpakā akusalā dhammā saṃkilesikā ponobhavikā 84 sadarā dukkhavipākā āyatiṃ jātijarāmaraṇiyā.
పరినిబ్బానగతో వితిణ్ణకఙ్ఖో;
Parinibbānagato vitiṇṇakaṅkho;
విభవఞ్చ భవఞ్చ విప్పహాయ, వుసితవా ఖీణపునబ్భవో స భిక్ఖూతి.
Vibhavañca bhavañca vippahāya, vusitavā khīṇapunabbhavo sa bhikkhūti.
సతో భిక్ఖు పరిబ్బజేతి సతో భిక్ఖు పరిబ్బజే, సతో గచ్ఛేయ్య, సతో తిట్ఠేయ్య, సతో నిసీదేయ్య, సతో సేయ్యం కప్పేయ్య, సతో అభిక్కమేయ్య, సతో పటిక్కమేయ్య, సతో ఆలోకేయ్య, సతో విలోకేయ్య, సతో సమిఞ్జేయ్య, సతో పసారేయ్య, సతో సఙ్ఘాటిపత్తచీవరం ధారేయ్య, సతో చరేయ్య విహరేయ్య ఇరియేయ్య వత్తేయ్య పాలేయ్య యపేయ్య యాపేయ్యాతి – సతో భిక్ఖు పరిబ్బజే. తేనాహ భగవా –
Satobhikkhu paribbajeti sato bhikkhu paribbaje, sato gaccheyya, sato tiṭṭheyya, sato nisīdeyya, sato seyyaṃ kappeyya, sato abhikkameyya, sato paṭikkameyya, sato ālokeyya, sato vilokeyya, sato samiñjeyya, sato pasāreyya, sato saṅghāṭipattacīvaraṃ dhāreyya, sato careyya vihareyya iriyeyya vatteyya pāleyya yapeyya yāpeyyāti – sato bhikkhu paribbaje. Tenāha bhagavā –
‘‘కామేసు నాభిగిజ్ఝేయ్య, మనసానావిలో సియా;
‘‘Kāmesu nābhigijjheyya, manasānāvilo siyā;
కుసలో సబ్బధమ్మానం, సతో భిక్ఖు పరిబ్బజే’’తి.
Kusalo sabbadhammānaṃ, sato bhikkhu paribbaje’’ti.
సహ గాథాపరియోసానా యే తే బ్రాహ్మణేన సద్ధిం ఏకచ్ఛన్దా ఏకపయోగా ఏకాధిప్పాయా ఏకవాసనవాసితా, తేసం అనేకపాణసహస్సానం విరజం వీతమలం ధమ్మచక్ఖుం ఉదపాది – ‘‘యం కిఞ్చి సముదయధమ్మం సబ్బం తం నిరోధధమ్మ’’న్తి. తస్స బ్రాహ్మణస్స అనుపాదాయ ఆసవేహి చిత్తం విముచ్చి. సహ అరహత్తప్పత్తా అజినజటావాకచీరతిదణ్డకమణ్డలుకేసా చ మస్సూ చ అన్తరహితా, భణ్డుకాసాయవత్థవసనో సఙ్ఘాటిపత్తచీవరధరో అన్వత్థపటిపత్తియా పఞ్జలికో భగవన్తం నమస్సమానో నిసిన్నో హోతి – ‘‘సత్థా మే భన్తే భగవా, సావకోహమస్మీ’’తి.
Saha gāthāpariyosānā ye te brāhmaṇena saddhiṃ ekacchandā ekapayogā ekādhippāyā ekavāsanavāsitā, tesaṃ anekapāṇasahassānaṃ virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – ‘‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’’nti. Tassa brāhmaṇassa anupādāya āsavehi cittaṃ vimucci. Saha arahattappattā ajinajaṭāvākacīratidaṇḍakamaṇḍalukesā ca massū ca antarahitā, bhaṇḍukāsāyavatthavasano saṅghāṭipattacīvaradharo anvatthapaṭipattiyā pañjaliko bhagavantaṃ namassamāno nisinno hoti – ‘‘satthā me bhante bhagavā, sāvakohamasmī’’ti.
అజితమాణవపుచ్ఛానిద్దేసో పఠమో.
Ajitamāṇavapucchāniddeso paṭhamo.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / చూళనిద్దేస-అట్ఠకథా • Cūḷaniddesa-aṭṭhakathā / ౧. అజితమాణవసుత్తనిద్దేసవణ్ణనా • 1. Ajitamāṇavasuttaniddesavaṇṇanā