Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Suttanipāta-aṭṭhakathā |
੧. ਅਜਿਤਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
1. Ajitasuttavaṇṇanā
੧੦੩੯. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਪਞ੍ਹੇ ਨਿવੁਤੋਤਿ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਿਤੋ। ਕਿਸ੍ਸਾਭਿਲੇਪਨਂ ਬ੍ਰੂਸੀਤਿ ਕਿਂ ਅਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸ ਅਭਿਲੇਪਨਂ વਦੇਸਿ।
1039. Tasmiṃ pana pañhe nivutoti paṭicchādito. Kissābhilepanaṃ brūsīti kiṃ assa lokassa abhilepanaṃ vadesi.
੧੦੪੦. વੇવਿਚ੍ਛਾ ਪਮਾਦਾ ਨਪ੍ਪਕਾਸਤੀਤਿ ਮਚ੍ਛਰਿਯਹੇਤੁ ਚ ਪਮਾਦਹੇਤੁ ਚ ਨਪ੍ਪਕਾਸਤਿ। ਮਚ੍ਛਰਿਯਂ ਹਿਸ੍ਸ ਦਾਨਾਦਿਗੁਣੇਹਿ ਪਕਾਸਿਤੁਂ ਨ ਦੇਤਿ, ਪਮਾਦੋ ਸੀਲਾਦੀਹਿ। ਜਪ੍ਪਾਭਿਲੇਪਨਨ੍ਤਿ ਤਣ੍ਹਾ ਅਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸ ਮਕ੍ਕਟਲੇਪੋ વਿਯ ਮਕ੍ਕਟਸ੍ਸ ਅਭਿਲੇਪਨਂ। ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਜਾਤਿਆਦਿਕਂ ਦੁਕ੍ਖਂ।
1040.Vevicchā pamādā nappakāsatīti macchariyahetu ca pamādahetu ca nappakāsati. Macchariyaṃ hissa dānādiguṇehi pakāsituṃ na deti, pamādo sīlādīhi. Jappābhilepananti taṇhā assa lokassa makkaṭalepo viya makkaṭassa abhilepanaṃ. Dukkhanti jātiādikaṃ dukkhaṃ.
੧੦੪੧. ਸવਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਧਿ ਸੋਤਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਰੂਪਾਦਿਆਯਤਨੇਸੁ ਤਣ੍ਹਾਦਿਕਾ ਸੋਤਾ ਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ। ਕਿਂ ਨਿવਾਰਣਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਕਿਂ ਆવਰਣਂ ਕਾ ਰਕ੍ਖਾਤਿ? ਸਂવਰਂ ਬ੍ਰੂਹੀਤਿ ਤਂ ਤੇਸਂ ਨਿવਾਰਣਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸਂવਰਂ ਬ੍ਰੂਹਿ। ਏਤੇਨ ਸਾવਸੇਸਪ੍ਪਹਾਨਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ। ਕੇਨ ਸੋਤਾ ਪਿਧਿਯ੍ਯਰੇਤਿ ਕੇਨ ਧਮ੍ਮੇਨ ਏਤੇ ਸੋਤਾ ਪਿਧਿਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਛਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ। ਏਤੇਨ ਅਨવਸੇਸਪ੍ਪਹਾਨਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ।
1041.Savanti sabbadhi sotāti sabbesu rūpādiāyatanesu taṇhādikā sotā sandanti. Kiṃ nivāraṇanti tesaṃ kiṃ āvaraṇaṃ kā rakkhāti? Saṃvaraṃ brūhīti taṃ tesaṃ nivāraṇasaṅkhātaṃ saṃvaraṃ brūhi. Etena sāvasesappahānaṃ pucchati. Kena sotā pidhiyyareti kena dhammena ete sotā pidhiyyanti pacchijjanti. Etena anavasesappahānaṃ pucchati.
੧੦੪੨. ਸਤਿ ਤੇਸਂ ਨਿવਾਰਣਨ੍ਤਿ વਿਪਸ੍ਸਨਾਯੁਤ੍ਤਾ। ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਗਤਿਯੋ ਸਮਨ੍ਨੇਸਮਾਨਾ ਸਤਿ ਤੇਸਂ ਸੋਤਾਨਂ ਨਿવਾਰਣਂ। ਸੋਤਾਨਂ ਸਂવਰਂ ਬ੍ਰੂਮੀਤਿ ਤਮੇવਾਹਂ ਸਤਿਂ ਸੋਤਾਨਂ ਸਂવਰਂ ਬ੍ਰੂਮੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਪਞ੍ਞਾਯੇਤੇ ਪਿਧਿਯ੍ਯਰੇਤਿ ਰੂਪਾਦੀਸੁ ਪਨ ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਦਿਪਟਿવੇਧਸਾਧਿਕਾਯ ਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾਯ ਏਤੇ ਸੋਤਾ ਸਬ੍ਬਸੋ ਪਿਧਿਯ੍ਯਨ੍ਤੀਤਿ।
1042.Sati tesaṃ nivāraṇanti vipassanāyuttā. Kusalānaṃ dhammānaṃ gatiyo samannesamānā sati tesaṃ sotānaṃ nivāraṇaṃ. Sotānaṃ saṃvaraṃ brūmīti tamevāhaṃ satiṃ sotānaṃ saṃvaraṃ brūmīti adhippāyo. Paññāyete pidhiyyareti rūpādīsu pana aniccatādipaṭivedhasādhikāya maggapaññāya ete sotā sabbaso pidhiyyantīti.
੧੦੪੩. ਪਞ੍ਞਾ ਚੇવਾਤਿ ਪਞ੍ਹਗਾਥਾਯ, ਯਾ ਚਾਯਂ ਤਯਾ વੁਤ੍ਤਾ ਪਞ੍ਞਾ ਯਾ ਚ ਸਤਿ, ਯਞ੍ਚ ਤਦવਸੇਸਂ ਨਾਮਰੂਪਂ, ਏਤਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਕਤ੍ਥ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ, ਏਤਂ ਮੇ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਬ੍ਰੂਹੀਤਿ ਏવਂ ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
1043.Paññā cevāti pañhagāthāya, yā cāyaṃ tayā vuttā paññā yā ca sati, yañca tadavasesaṃ nāmarūpaṃ, etaṃ sabbampi kattha nirujjhati, etaṃ me pañhaṃ puṭṭho brūhīti evaṃ saṅkhepattho veditabbo.
੧੦੪੪. વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਗਾਥਾਯ ਪਨਸ੍ਸ ਯਸ੍ਮਾ ਪਞ੍ਞਾਸਤਿਯੋ ਨਾਮੇਨੇવ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਾ વਿਸੁਂ ਨ વੁਤ੍ਤਾ। ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ – ਯਂ ਮਂ ਤ੍વਂ, ਅਜਿਤ, ਏਤਂ ਪਞ੍ਹਂ ਅਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਕਤ੍ਥੇਤਂ ਉਪਰੁਜ੍ਝਤੀ’’ਤਿ, ਤਂ ਤੇ ਯਤ੍ਥ ਨਾਮਞ੍ਚ ਰੂਪਞ੍ਚ ਅਸੇਸਂ ਉਪਰੁਜ੍ਝਤਿ, ਤਂ વਦਨ੍ਤੋ વਦਾਮਿ , ਤਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਸ ਹਿ વਿਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ ਨਿਰੋਧੇਨ ਸਹੇવ ਅਪੁਬ੍ਬਂ ਅਚਰਿਮਂ ਏਤ੍ਥੇਤਂ ਉਪਰੁਜ੍ਝਤਿ। ਏਤ੍ਥੇવ વਿਞ੍ਞਾਣਨਿਰੋਧੇ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ ਏਤਂ, વਿਞ੍ਞਾਣਨਿਰੋਧਾ ਤਸ੍ਸ ਨਿਰੋਧੋ ਹੋਤਿ। ਤਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।
1044. Vissajjanagāthāya panassa yasmā paññāsatiyo nāmeneva saṅgahaṃ gacchanti, tasmā tā visuṃ na vuttā. Ayamettha saṅkhepattho – yaṃ maṃ tvaṃ, ajita, etaṃ pañhaṃ apucchi ‘‘katthetaṃ uparujjhatī’’ti, taṃ te yattha nāmañca rūpañca asesaṃ uparujjhati, taṃ vadanto vadāmi, tassa, tassa hi viññāṇassa nirodhena saheva apubbaṃ acarimaṃ etthetaṃ uparujjhati. Ettheva viññāṇanirodhe nirujjhati etaṃ, viññāṇanirodhā tassa nirodho hoti. Taṃ nātivattatīti vuttaṃ hoti.
੧੦੪੫. ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਚ ‘‘ਦੁਕ੍ਖਮਸ੍ਸ ਮਹਬ੍ਭਯ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਕਾਸਿਤਂ ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਂ, ‘‘ਯਾਨਿ ਸੋਤਾਨੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚਂ ਪਞ੍ਞਾਯੇਤੇ ਪਿਧਿਯ੍ਯਰੇਤਿ ਇਮਿਨਾ ਮਗ੍ਗਸਚ੍ਚਂ, ‘‘ਅਸੇਸਂ ਉਪਰੁਜ੍ਝਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨਿਰੋਧਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਸੁਤ੍વਾਪਿ ਅਰਿਯਭੂਮਿਂ ਅਨਧਿਗਤੋ ਪੁਨ ਸੇਖਾਸੇਖਪਟਿਪਦਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ‘‘ਯੇ ਚ ਸਙ੍ਖਾਤਧਮ੍ਮਾਸੇ’’ਤਿ ਗਾਥਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖਾਤਧਮ੍ਮਾਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿવਸੇਨ ਪਰਿવੀਮਂਸਿਤਧਮ੍ਮਾ, ਅਰਹਤਂ ਏਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ਸੇਖਾਤਿ ਸੀਲਾਦੀਨਿ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾ ਅવਸੇਸਾ ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਾ। ਪੁਥੂਤਿ ਬਹੂ ਸਤ੍ਤਜਨਾ। ਤੇਸਂ ਮੇ ਨਿਪਕੋ ਇਰਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਬ੍ਰੂਹੀਤਿ ਤੇਸਂ ਮੇ ਸੇਖਾਸੇਖਾਨਂ ਨਿਪਕੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਤ੍વਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਬ੍ਰੂਹੀਤਿ।
1045. Ettāvatā ca ‘‘dukkhamassa mahabbhaya’’nti iminā pakāsitaṃ dukkhasaccaṃ, ‘‘yāni sotānī’’ti iminā samudayasaccaṃ paññāyete pidhiyyareti iminā maggasaccaṃ, ‘‘asesaṃ uparujjhatī’’ti iminā nirodhasaccanti evaṃ cattāri saccāni sutvāpi ariyabhūmiṃ anadhigato puna sekhāsekhapaṭipadaṃ pucchanto ‘‘ye ca saṅkhātadhammāse’’ti gāthamāha. Tattha saṅkhātadhammāti aniccādivasena parivīmaṃsitadhammā, arahataṃ etaṃ adhivacanaṃ. Sekhāti sīlādīni sikkhamānā avasesā ariyapuggalā. Puthūti bahū sattajanā. Tesaṃ me nipako iriyaṃ puṭṭho pabrūhīti tesaṃ me sekhāsekhānaṃ nipako paṇḍito tvaṃ puṭṭho paṭipattiṃ brūhīti.
੧੦੪੬. ਅਥਸ੍ਸ ਭਗવਾ ਯਸ੍ਮਾ ਸੇਖੇਨ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਨੀવਰਣਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ ਏવ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਕਾਮੇਸੂ’’ਤਿ ਉਪਡ੍ਢਗਾਥਾਯ ਸੇਖਪਟਿਪਦਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – વਤ੍ਥੁ ‘‘ਕਾਮੇਸੁ’’ ਕਿਲੇਸਕਾਮੇਨ ਨਾਭਿਗਿਜ੍ਝੇਯ੍ਯ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਦਯੋ ਚ ਮਨਸੋ ਆવਿਲਭਾવਕਰੇ ਧਮ੍ਮੇ ਪਜਹਨ੍ਤੋ ਮਨਸਾ ਨਾવਿਲੋ ਸਿਯਾਤਿ। ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਅਸੇਖੋ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿવਸੇਨ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰਾਦੀਨਂ ਪਰਿਤੁਲਿਤਤ੍ਤਾ ਕੁਸਲੋ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮੇਸੁ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਸਤਿਆਦੀਹਿ ਚ ਸਤੋ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਆਦੀਨਂ ਭਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾવਂ ਪਤ੍ਤੋ ਚ ਹੁਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬਿਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਪਰਿਬ੍ਬਜਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਕੁਸਲੋ’’ਤਿ ਉਪਡ੍ਢਗਾਥਾਯ ਅਸੇਖਪਟਿਪਦਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪਾਕਟਮੇવ।
1046. Athassa bhagavā yasmā sekhena kāmacchandanīvaraṇaṃ ādiṃ katvā sabbakilesā pahātabbā eva, tasmā ‘‘kāmesū’’ti upaḍḍhagāthāya sekhapaṭipadaṃ dasseti. Tassattho – vatthu ‘‘kāmesu’’ kilesakāmena nābhigijjheyya kāyaduccaritādayo ca manaso āvilabhāvakare dhamme pajahanto manasā nāvilo siyāti. Yasmā pana asekho aniccādivasena sabbasaṅkhārādīnaṃ paritulitattā kusalo sabbadhammesu kāyānupassanāsatiādīhi ca sato sakkāyadiṭṭhiādīnaṃ bhinnattā bhikkhubhāvaṃ patto ca hutvā sabbiriyāpathesu paribbajati, tasmā ‘‘kusalo’’ti upaḍḍhagāthāya asekhapaṭipadaṃ dasseti. Sesaṃ sabbattha pākaṭameva.
ਏવਂ ਭਗવਾ ਅਰਹਤ੍ਤਨਿਕੂਟੇਨ ਦੇਸਨਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ, ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਅਜਿਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਸਹਸ੍ਸੇਨ, ਅਞ੍ਞੇਸਞ੍ਚ ਅਨੇਕਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁਂ ਉਦਪਾਦਿ। ਸਹ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਅਜਿਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਸਹਸ੍ਸਸ੍ਸ ਚ ਅਜਿਨਜਟਾવਾਕਚੀਰਾਦੀਨਿ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਿਂਸੁ। ਸਬ੍ਬੇવ ਇਦ੍ਧਿਮਯਪਤ੍ਤਚੀવਰਧਰਾ, ਦ੍વਙ੍ਗੁਲਕੇਸਾ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੂ ਹੁਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਨਮਸ੍ਸਮਾਨਾ ਪਞ੍ਜਲਿਕਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੂਤਿ।
Evaṃ bhagavā arahattanikūṭena desanaṃ niṭṭhāpesi, desanāpariyosāne ajito arahatte patiṭṭhāsi saddhiṃ antevāsisahassena, aññesañca anekasahassānaṃ dhammacakkhuṃ udapādi. Saha arahattappattiyā ca āyasmato ajitassa antevāsisahassassa ca ajinajaṭāvākacīrādīni antaradhāyiṃsu. Sabbeva iddhimayapattacīvaradharā, dvaṅgulakesā ehibhikkhū hutvā bhagavantaṃ namassamānā pañjalikā nisīdiṃsūti.
ਪਰਮਤ੍ਥਜੋਤਿਕਾਯ ਖੁਦ੍ਦਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ
Paramatthajotikāya khuddaka-aṭṭhakathāya
ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤ-ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ ਅਜਿਤਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Suttanipāta-aṭṭhakathāya ajitasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤਪਾਲ਼ਿ • Suttanipātapāḷi / ੧. ਅਜਿਤਮਾਣવਪੁਚ੍ਛਾ • 1. Ajitamāṇavapucchā