| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਥੇਰਗਾਥਾ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Theragāthā-aṭṭhakathā |
੧੦. ਅਜਿਤਤ੍ਥੇਰਗਾਥਾવਣ੍ਣਨਾ
10. Ajitattheragāthāvaṇṇanā
ਮਰਣੇ ਮੇ ਭਯਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਅਜਿਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਗਾਥਾ। ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਸੋ ਕਿਰ ਏਕਨવੁਤੇ ਕਪ੍ਪੇ વਿਪਸ੍ਸਿਂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਪਸ੍ਸਿਤ੍વਾ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਕਪਿਤ੍ਥਫਲਂ ਅਦਾਸਿ। ਤਤੋ ਪਰਮ੍ਪਿ ਤਂ ਤਂ ਪੁਞ੍ਞਂ ਕਤ੍વਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਸਂਸਰਨ੍ਤੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਪ੍ਪੇ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਏવ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਤ੍ਥਰਿ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ ਮਹਾਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਅਗ੍ਗਾਸਨਿਯਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍વਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਅਜਿਤੋਤਿ ਨਾਮਂ ਅਹੋਸਿ। ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਸਮਯੇ ਸਾવਤ੍ਥਿવਾਸੀ ਬਾવਰੀ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਤੀਹਿ ਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਤਿਣ੍ਣਂ વੇਦਾਨਂ ਪਾਰਗੂ ਸਾવਤ੍ਥਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਤਾਪਸਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਗੋਧਾવਰੀਤੀਰੇ ਕਪਿਤ੍ਥਾਰਾਮੇ વਸਤਿ। ਅਥ ਅਜਿਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਅਤ੍ਥਕਾਮਾਯ ਦੇવਤਾਯ ਚੋਦਿਤੇਨ ਬਾવਰਿਨਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪੇਸਿਤੋ ਤਿਸ੍ਸਮੇਤ੍ਤੇਯ੍ਯਾਦੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਮਨਸਾવ ਪਞ੍ਹੇ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਤੇਸੁ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤੇਸੁ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹੇਤ੍વਾ વਿਪਸ੍ਸਨਂ વਡ੍ਢੇਤ੍વਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ਅਪਦਾਨੇ (ਅਪ॰ ਥੇਰ ੨.੫੨.੭-੧੧) –
Maraṇe me bhayaṃ natthīti āyasmato ajitattherassa gāthā. Kā uppatti? So kira ekanavute kappe vipassiṃ bhagavantaṃ passitvā pasannacitto kapitthaphalaṃ adāsi. Tato parampi taṃ taṃ puññaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ kappe anuppanne eva amhākaṃ satthari sāvatthiyaṃ mahākosalarañño aggāsaniyassa brāhmaṇassa putto hutvā nibbatti. Tassa ajitoti nāmaṃ ahosi. Tasmiñca samaye sāvatthivāsī bāvarī nāma brāhmaṇo tīhi mahāpurisalakkhaṇehi samannāgato tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū sāvatthito nikkhamitvā tāpasapabbajjaṃ pabbajitvā godhāvarītīre kapitthārāme vasati. Atha ajito tassa santike pabbajito atthakāmāya devatāya coditena bāvarinā satthu santikaṃ pesito tissametteyyādīhi saddhiṃ bhagavantaṃ upasaṅkamitvā manasāva pañhe pucchitvā tesu vissajjitesu pasannacitto satthu santike pabbajitvā kammaṭṭhānaṃ gahetvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 2.52.7-11) –
‘‘ਸੁવਣ੍ਣવਣ੍ਣਂ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ, ਆਹੁਤੀਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਂ।
‘‘Suvaṇṇavaṇṇaṃ sambuddhaṃ, āhutīnaṃ paṭiggahaṃ;
ਰਥਿਯਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਂ, ਕਪਿਤ੍ਥਂ ਅਦਦਿਂ ਫਲਂ॥
Rathiyaṃ paṭipajjantaṃ, kapitthaṃ adadiṃ phalaṃ.
‘‘ਏਕਨવੁਤਿਤੋ ਕਪ੍ਪੇ, ਯਂ ਫਲਂ ਅਦਦਿਂ ਦਦਾ।
‘‘Ekanavutito kappe, yaṃ phalaṃ adadiṃ dadā;
ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ ਨਾਭਿਜਾਨਾਮਿ, ਫਲਦਾਨਸ੍ਸਿਦਂ ਫਲਂ॥
Duggatiṃ nābhijānāmi, phaladānassidaṃ phalaṃ.
‘‘ਕਿਲੇਸਾ ਝਾਪਿਤਾ ਮਯ੍ਹਂ…ਪੇ॰… ਕਤਂ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਾਸਨ’’ਨ੍ਤਿ॥
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਨ ਪਤ੍ਤੋ ਸੀਹਨਾਦਂ ਨਦਨ੍ਤੋ ‘‘ਮਰਣੇ ਮੇ ਭਯਂ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ।
Arahattaṃ pana patto sīhanādaṃ nadanto ‘‘maraṇe me bhayaṃ natthī’’ti gāthaṃ abhāsi.
੨੦. ਤਤ੍ਥ ਮਰਣੇਤਿ ਮਰਣਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਮਰਣਹੇਤੁ। ਮੇਤਿ ਮਯ੍ਹਂ, ਭਯਂ ਨਤ੍ਥਿ ਉਚ੍ਛਿਨ੍ਨਭવਮੂਲਤਾਯ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਜਾਤਿਕਤ੍ਤਾ । ਅਨੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਭવਮੂਲਾਨਞ੍ਹਿ ‘‘ਕੀਦਿਸੀ ਨੁ ਖੋ ਮਯ੍ਹਂ ਆਯਤਿਂ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਮਰਣਤੋ ਭਯਂ ਭવੇਯ੍ਯ। ਨਿਕਨ੍ਤੀਤਿ ਅਪੇਕ੍ਖਾ ਤਣ੍ਹਾ, ਸਾ ਨਤ੍ਥਿ ਜੀવਿਤੇ ਸੁਪਰਿਮਦ੍ਦਿਤਸਙ੍ਖਾਰਤਾਯ ਉਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਦੁਕ੍ਖਾਸਾਰਕਾਦਿਭਾવੇਨ ਸੁਟ੍ਠੁ ਉਪਟ੍ਠਹਨਤੋ। ਏવਂਭੂਤੋ ਚਾਹਂ ਸਨ੍ਦੇਹਂ ਸਰੀਰਂ, ਸਕਂ વਾ ਦੇਹਂ ਦੇਹਸਙ੍ਖਾਤਂ ਦੁਕ੍ਖਭਾਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਸ੍ਸਾਮਿ ਛਡ੍ਡੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਨਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ਚ ‘‘‘ਇਮਿਨਾ ਸਰੀਰਕੇਨ ਸਾਧੇਤਬ੍ਬਂ ਸਾਧਿਤਂ, ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਏਕਂਸੇਨ ਛਡ੍ਡਨੀਯਮੇવਾ’ਤਿ ਪਞ੍ਞਾવੇਪੁਲ੍ਲਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿવੇਪੁਲ੍ਲਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਟਿਸ੍ਸਤੋ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ਇਮਂ ਪਨ ਗਾਥਂ વਤ੍વਾ ਥੇਰੋ ਝਾਨਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀਤਿ।
20. Tattha maraṇeti maraṇanimittaṃ maraṇahetu. Meti mayhaṃ, bhayaṃ natthi ucchinnabhavamūlatāya parikkhīṇajātikattā . Anucchinnabhavamūlānañhi ‘‘kīdisī nu kho mayhaṃ āyatiṃ uppattī’’ti maraṇato bhayaṃ bhaveyya. Nikantīti apekkhā taṇhā, sā natthi jīvite suparimadditasaṅkhāratāya upādānakkhandhānaṃ dukkhāsārakādibhāvena suṭṭhu upaṭṭhahanato. Evaṃbhūto cāhaṃ sandehaṃ sarīraṃ, sakaṃ vā dehaṃ dehasaṅkhātaṃ dukkhabhāraṃ nikkhipissāmi chaḍḍessāmi, nikkhipanto ca ‘‘‘iminā sarīrakena sādhetabbaṃ sādhitaṃ, idāni taṃ ekaṃsena chaḍḍanīyamevā’ti paññāvepullappattiyā sampajāno sativepullappattiyā paṭissato nikkhipissāmī’’ti. Imaṃ pana gāthaṃ vatvā thero jhānaṃ samāpajjitvā tadanantaraṃ parinibbāyīti.
ਅਜਿਤਤ੍ਥੇਰਗਾਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Ajitattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ਦੁਤਿਯવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Dutiyavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਥੇਰਗਾਥਾਪਾਲ਼ਿ • Theragāthāpāḷi / ੧੦. ਅਜਿਤਤ੍ਥੇਰਗਾਥਾ • 10. Ajitattheragāthā
