| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
๑๕๑. อชฺฌาราเม อุปาหนปฎิเกฺขปกถา
151. Ajjhārāme upāhanapaṭikkhepakathā
๒๔๘. ‘‘เยน สิเปฺปนา’’ติอาทินา อภิ อธิกํ ชีวนฺติ อเนนาติ อภิชีวนํ, กิํตํ? สิปฺปนฺติ อตฺถํ ทเสฺสติฯ ตสฺสาติ สิปฺปสฺส ฯ อิธาติ อิมสฺมิํ สาสเนฯ ยํสโทฺท วจนวิปลฺลาโสติ อาห ‘‘เย ตุเมฺห’’ติฯ หีติ สจฺจํฯ ยํนิปาโตติ ยํอิติ นิปาโต ยทิสทฺทสฺส อเตฺถ ปวตฺตตีติ โยชนาฯ อาจริยา เอวาติ เอวสเทฺทน อาจริยมตฺตภาวํ ปฎิกฺขิปติฯ หีติ สจฺจํฯ โสติ อวสฺสิโกฯ ตนฺติ ฉพฺพสฺสํฯ นิสฺสาย วจฺฉตีติ อวสฺสิกสฺส จตุวสฺสกาเล ฉพฺพสฺสสฺส ทสวสฺสิกตฺตา ตํ นิสฺสาย วสติฯ อุปชฺฌายมตฺตํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘อุปชฺฌายสฺสา’’ติอาทิฯ มหนฺตตราติ อตฺตโน วุฑฺฒตราฯ อุปชฺฌายสฺส มตฺตํ ปมาณเมเตสนฺติ อุปชฺฌายมตฺตาฯ
248. ‘‘Yena sippenā’’tiādinā abhi adhikaṃ jīvanti anenāti abhijīvanaṃ, kiṃtaṃ? Sippanti atthaṃ dasseti. Tassāti sippassa . Idhāti imasmiṃ sāsane. Yaṃsaddo vacanavipallāsoti āha ‘‘ye tumhe’’ti. Hīti saccaṃ. Yaṃnipātoti yaṃiti nipāto yadisaddassa atthe pavattatīti yojanā. Ācariyā evāti evasaddena ācariyamattabhāvaṃ paṭikkhipati. Hīti saccaṃ. Soti avassiko. Tanti chabbassaṃ. Nissāya vacchatīti avassikassa catuvassakāle chabbassassa dasavassikattā taṃ nissāya vasati. Upajjhāyamattaṃ dassento āha ‘‘upajjhāyassā’’tiādi. Mahantatarāti attano vuḍḍhatarā. Upajjhāyassa mattaṃ pamāṇametesanti upajjhāyamattā.
๒๔๙. ปาทโต นิกฺขเนฺตน ขีลสทิเสน มํเสน ปวโตฺต อาพาโธ ปาทขีลาพาโธติ วจนตฺถํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘ปาทโต’’ติอาทิฯ ปาทโต นิกฺขนฺตนฺติ สมฺพโนฺธฯ
249. Pādato nikkhantena khīlasadisena maṃsena pavatto ābādho pādakhīlābādhoti vacanatthaṃ dassento āha ‘‘pādato’’tiādi. Pādato nikkhantanti sambandho.
๒๕๑. ติณปาทุกาติอาทีสุ ติเณน กตา ปาทุกา ติณปาทุกาติ วจนตฺถาทิํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘เยน เกนจิ ติเณนา’’ติอาทิฯ ตํ สุวิเญฺญยฺยเมวฯ ‘‘ภูมิยํ สุปฺปติฎฺฐิตาติ’’อาทินา น สงฺกมิตพฺพาติ อสงฺกมนียาติ อตฺถํ ทเสฺสติฯ
251.Tiṇapādukātiādīsu tiṇena katā pādukā tiṇapādukāti vacanatthādiṃ dassento āha ‘‘yena kenaci tiṇenā’’tiādi. Taṃ suviññeyyameva. ‘‘Bhūmiyaṃ suppatiṭṭhitāti’’ādinā na saṅkamitabbāti asaṅkamanīyāti atthaṃ dasseti.
๒๕๒. องฺคชาเตเนวาติ อตฺตโน องฺคชาเตน เอวฯ องฺคชาตนฺติ คาวีนํ องฺคชาตํฯ โอคาเหตฺวาติ เอตฺถ โอตฺยูปสโคฺค ทฬฺหโตฺถติ อาห ‘‘ทฬฺหํ คเหตฺวา’’ติฯ
252.Aṅgajātenevāti attano aṅgajātena eva. Aṅgajātanti gāvīnaṃ aṅgajātaṃ. Ogāhetvāti ettha otyūpasaggo daḷhatthoti āha ‘‘daḷhaṃ gahetvā’’ti.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi
๑๕๑. อชฺฌาราเม อุปาหนปฎิเกฺขโป • 151. Ajjhārāme upāhanapaṭikkhepo
๑๕๒. กฎฺฐปาทุกาทิปฎิเกฺขโป • 152. Kaṭṭhapādukādipaṭikkhepo
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā / อชฺฌาราเมอุปาหนปฎิเกฺขปกถา • Ajjhārāmeupāhanapaṭikkhepakathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā
อชฺฌาราเม อุปาหนปฎิเกฺขปกถาวณฺณนา • Ajjhārāme upāhanapaṭikkhepakathāvaṇṇanā
กฎฺฐปาทุกาทิปฎิเกฺขปกถาวณฺณนา • Kaṭṭhapādukādipaṭikkhepakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / อชฺฌาราเมอุปาหนปฎิเกฺขปกถาทิวณฺณนา • Ajjhārāmeupāhanapaṭikkhepakathādivaṇṇanā
