| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဟာဝဂ္ဂပာဠိ • Mahāvaggapāḷi |
၁၅၁. အဇ္ဈာရာမေ ဥပာဟနပဋိက္ခေပော
151. Ajjhārāme upāhanapaṭikkhepo
၂၄၈. တေန ခော ပန သမယေန ဘဂဝာ အဇ္ဈောကာသေ အနုပာဟနော စင္ကမတိ။ သတ္ထာ အနုပာဟနော စင္ကမတီတိ, ထေရာပိ ဘိက္ခူ အနုပာဟနာ စင္ကမန္တိ။ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ, သတ္ထရိ အနုပာဟနေ စင္ကမမာနေ, ထေရေသုပိ ဘိက္ခူသု အနုပာဟနေသု စင္ကမမာနေသု, သဥပာဟနာ စင္ကမန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယ္ယန္တိ ဝိပာစေန္တိ – ‘‘ကထဉ္ဟိ နာမ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ, သတ္ထရိ အနုပာဟနေ စင္ကမမာနေ, ထေရေသုပိ ဘိက္ခူသု အနုပာဟနေသု စင္ကမမာနေသု, သဥပာဟနာ စင္ကမိသ္သန္တီ’’တိ။ အထ ခော တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ, သတ္ထရိ အနုပာဟနေ စင္ကမမာနေ, ထေရေသုပိ ဘိက္ခူသု အနုပာဟနေသု စင္ကမမာနေသု, သဥပာဟနာ စင္ကမန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ, ဘဂဝာ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓော ဘဂဝာ။ပေ.။ ‘‘ကထဉ္ဟိ နာမ တေ, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသာ, သတ္ထရိ အနုပာဟနေ စင္ကမမာနေ, ထေရေသုပိ ဘိက္ခူသု အနုပာဟနေသု စင္ကမမာနေသု, သဥပာဟနာ စင္ကမိသ္သန္တိ။ ဣမေ ဟိ နာမ, ဘိက္ခဝေ , ဂိဟီ ဩဒာတဝတ္ထဝသနကာ အဘိဇီဝနိကသ္သ သိပ္ပသ္သ ကာရဏာ အာစရိယေသု သဂာရဝာ သပ္ပတိသ္သာ သဘာဂဝုတ္တိကာ ဝိဟရိသ္သန္တိ။ ဣဓ ခော တံ, ဘိက္ခဝေ, သောဘေထ, ယံ တုမ္ဟေ ဧဝံ သ္ဝာက္ခာတေ ဓမ္မဝိနယေ ပဗ္ဗဇိတာ သမာနာ အာစရိယေသု အာစရိယမတ္တေသု ဥပဇ္ဈာယေသု ဥပဇ္ဈာယမတ္တေသု အဂာရဝာ အပ္ပတိသ္သာ အသဘာဂဝုတ္တိကာ 1 ဝိဟရေယ္ယာထ။ နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝာ ပသာဒာယ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတ္ဝာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတ္ဝာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အာစရိယေသု အာစရိယမတ္တေသု ဥပဇ္ဈာယေသု ဥပဇ္ဈာယမတ္တေသု အနုပာဟနေသု စင္ကမမာနေသု သဥပာဟနေန စင္ကမိတဗ္ဗံ။ ယော စင္ကမေယ္ယ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ ။ န စ, ဘိက္ခဝေ, အဇ္ဈာရာမေ ဥပာဟနာ ဓာရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓာရေယ္ယ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာ’’တိ။
248. Tena kho pana samayena bhagavā ajjhokāse anupāhano caṅkamati. Satthā anupāhano caṅkamatīti, therāpi bhikkhū anupāhanā caṅkamanti. Chabbaggiyā bhikkhū, satthari anupāhane caṅkamamāne, theresupi bhikkhūsu anupāhanesu caṅkamamānesu, saupāhanā caṅkamanti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū, satthari anupāhane caṅkamamāne, theresupi bhikkhūsu anupāhanesu caṅkamamānesu, saupāhanā caṅkamissantī’’ti. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira, bhikkhave, chabbaggiyā bhikkhū, satthari anupāhane caṅkamamāne, theresupi bhikkhūsu anupāhanesu caṅkamamānesu, saupāhanā caṅkamantī’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… ‘‘kathañhi nāma te, bhikkhave, moghapurisā, satthari anupāhane caṅkamamāne, theresupi bhikkhūsu anupāhanesu caṅkamamānesu, saupāhanā caṅkamissanti. Ime hi nāma, bhikkhave , gihī odātavatthavasanakā abhijīvanikassa sippassa kāraṇā ācariyesu sagāravā sappatissā sabhāgavuttikā viharissanti. Idha kho taṃ, bhikkhave, sobhetha, yaṃ tumhe evaṃ svākkhāte dhammavinaye pabbajitā samānā ācariyesu ācariyamattesu upajjhāyesu upajjhāyamattesu agāravā appatissā asabhāgavuttikā 2 vihareyyātha. Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, ācariyesu ācariyamattesu upajjhāyesu upajjhāyamattesu anupāhanesu caṅkamamānesu saupāhanena caṅkamitabbaṃ. Yo caṅkameyya, āpatti dukkaṭassa . Na ca, bhikkhave, ajjhārāme upāhanā dhāretabbā. Yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
၂၄၉. တေန ခော ပန သမယေန အညတရသ္သ ဘိက္ခုနော ပာဒခိလာဗာဓော ဟောတိ။ တံ ဘိက္ခူ ပရိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဥစ္စာရမ္ပိ ပသ္သာဝမ္ပိ နိက္ခာမေန္တိ။ အဒ္ဒသာ ခော ဘဂဝာ သေနာသနစာရိကံ အာဟိဏ္ဍန္တော တေ ဘိက္ခူ တံ ဘိက္ခုံ ပရိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဥစ္စာရမ္ပိ ပသ္သာဝမ္ပိ နိက္ခာမေန္တေ, ဒိသ္ဝာန ယေန တေ ဘိက္ခူ တေနုပသင္ကမိ, ဥပသင္ကမိတ္ဝာ တေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝောစ – ‘‘ကိံ ဣမသ္သ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော အာဗာဓော’’တိ? ‘‘ဣမသ္သ, ဘန္တေ, အာယသ္မတော ပာဒခိလာဗာဓော; ဣမံ မယံ ပရိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဥစ္စာရမ္ပိ ပသ္သာဝမ္ပိ နိက္ခာမေမာ’’တိ။ အထ ခော ဘဂဝာ ဧတသ္မိံ နိဒာနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတ္ဝာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ယသ္သ ပာဒာ ဝာ ဒုက္ခာ, ပာဒာ ဝာ ဖလိတာ, ပာဒခိလော ဝာ အာဗာဓော 3 ဥပာဟနံ ဓာရေတု’’န္တိ။
249. Tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno pādakhilābādho hoti. Taṃ bhikkhū pariggahetvā uccārampi passāvampi nikkhāmenti. Addasā kho bhagavā senāsanacārikaṃ āhiṇḍanto te bhikkhū taṃ bhikkhuṃ pariggahetvā uccārampi passāvampi nikkhāmente, disvāna yena te bhikkhū tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā te bhikkhū etadavoca – ‘‘kiṃ imassa, bhikkhave, bhikkhuno ābādho’’ti? ‘‘Imassa, bhante, āyasmato pādakhilābādho; imaṃ mayaṃ pariggahetvā uccārampi passāvampi nikkhāmemā’’ti. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, yassa pādā vā dukkhā, pādā vā phalitā, pādakhilo vā ābādho 4 upāhanaṃ dhāretu’’nti.
တေန ခော ပန သမယေန ဘိက္ခူ အဓောတေဟိ ပာဒေဟိ မဉ္စမ္ပိ ပီဌမ္ပိ အဘိရုဟန္တိ; စီဝရမ္ပိ သေနာသနမ္ပိ ဒုသ္သတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ‘ဣဒာနိ မဉ္စံ ဝာ ပီဌံ ဝာ အဘိရုဟိသ္သာမီ’’တိ ဥပာဟနံ ဓာရေတုန္တိ။
Tena kho pana samayena bhikkhū adhotehi pādehi mañcampi pīṭhampi abhiruhanti; cīvarampi senāsanampi dussati. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi, bhikkhave, ‘idāni mañcaṃ vā pīṭhaṃ vā abhiruhissāmī’’ti upāhanaṃ dhāretunti.
တေန ခော ပန သမယေန ဘိက္ခူ ရတ္တိယာ ဥပောသထဂ္ဂမ္ပိ သန္နိသဇ္ဇမ္ပိ ဂစ္ဆန္တာ အန္ဓကာရေ ခာဏုမ္ပိ ကဏ္ဋကမ္ပိ အက္ကမန္တိ; ပာဒာ ဒုက္ခာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဇ္ဈာရာမေ ဥပာဟနံ ဓာရေတုံ, ဥက္ကံ, ပဒီပံ, ကတ္တရဒဏ္ဍန္တိ။
Tena kho pana samayena bhikkhū rattiyā uposathaggampi sannisajjampi gacchantā andhakāre khāṇumpi kaṇṭakampi akkamanti; pādā dukkhā honti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi, bhikkhave, ajjhārāme upāhanaṃ dhāretuṃ, ukkaṃ, padīpaṃ, kattaradaṇḍanti.
အဇ္ဈာရာမေ ဥပာဟနပဋိက္ခေပော နိဋ္ဌိတော။
Ajjhārāme upāhanapaṭikkhepo niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / အဇ္ဈာရာမေဥပာဟနပဋိက္ခေပကထာ • Ajjhārāmeupāhanapaṭikkhepakathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / အဇ္ဈာရာမေ ဥပာဟနပဋိက္ခေပကထာဝဏ္ဏနာ • Ajjhārāme upāhanapaṭikkhepakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၁၅၁. အဇ္ဈာရာမေ ဥပာဟနပဋိက္ခေပကထာ • 151. Ajjhārāme upāhanapaṭikkhepakathā
