Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā |
అజ్ఝారామేఉపాహనపటిక్ఖేపకథాదివణ్ణనా
Ajjhārāmeupāhanapaṭikkhepakathādivaṇṇanā
౨౫౧. ఉణ్ణాహి కతపాదుకాతి ఏత్థ ఉణ్ణామయకమ్బలేహి కతా పాదుకా సఙ్గయ్హన్తి.
251.Uṇṇāhikatapādukāti ettha uṇṇāmayakambalehi katā pādukā saṅgayhanti.
౨౫౩. గఙ్గామహకీళికాయాతి గఙ్గామహే కీళికాయ. తత్థ హి ఇత్థిపురిసా యానేహి ఉదకకీళం గచ్ఛన్తి. పీఠకసివికన్తి ఫలకాదినా కతం పీఠకయానం. పటపోతలికం అన్దోలికా. సబ్బమ్పి యానం ఉపాహనేనపి గన్తుం అసమత్థస్స గిలానస్స అనుఞ్ఞాతం.
253.Gaṅgāmahakīḷikāyāti gaṅgāmahe kīḷikāya. Tattha hi itthipurisā yānehi udakakīḷaṃ gacchanti. Pīṭhakasivikanti phalakādinā kataṃ pīṭhakayānaṃ. Paṭapotalikaṃ andolikā. Sabbampi yānaṃ upāhanenapi gantuṃ asamatthassa gilānassa anuññātaṃ.
౨౫౪. వాళరూపానీతి ఆహరిమాని వాళరూపాని. చతురఙ్గులాధికానీతి ఉద్దలోమీఏకన్తలోమీహి విసేసదస్సనం. చతురఙ్గులతో హి ఊనాని కిర ఉద్దలోమీఆదీసు పవిసన్తి. వానచిత్రో ఉణ్ణామయత్థరణోతి నానావణ్ణేహి ఉణ్ణామయసుత్తేహి భిత్తిచ్ఛేదాదివసేన వాయిత్వా కతచిత్తత్థరణో. ఘనపుప్ఫకోతి బహలరాగో. పకతితూలికాతి తూలపుణ్ణా భిసి. వికతికాతి సీహరూపాదివసేన వానచిత్రావ గయ్హతి. ఉద్దలోమీతి ‘‘ఉభతోదసం ఉణ్ణామయత్థరణ’’న్తి దీఘనికాయట్ఠకథాయం వుత్తం. కోసేయ్యకట్టిస్సమయన్తి కోసియసుత్తానం అన్తరా సువణ్ణమయసుత్తాని పవేసేత్వా వీతం. సువణ్ణసుత్తం కిర ‘‘కట్టిస్సం, కసట’’న్తి చ వుచ్చతి. తేనేవ ‘‘కోసేయ్యకసటమయ’’న్తి ఆచరియ-ధమ్మపాలత్థేరేన వుత్తన్తి వదన్తి. రతనపరిసిబ్బితన్తి సువణ్ణలిత్తం. సుద్ధకోసేయ్యన్తి రతనపరిసిబ్బనరహితం.
254.Vāḷarūpānīti āharimāni vāḷarūpāni. Caturaṅgulādhikānīti uddalomīekantalomīhi visesadassanaṃ. Caturaṅgulato hi ūnāni kira uddalomīādīsu pavisanti. Vānacitro uṇṇāmayattharaṇoti nānāvaṇṇehi uṇṇāmayasuttehi bhitticchedādivasena vāyitvā katacittattharaṇo. Ghanapupphakoti bahalarāgo. Pakatitūlikāti tūlapuṇṇā bhisi. Vikatikāti sīharūpādivasena vānacitrāva gayhati. Uddalomīti ‘‘ubhatodasaṃ uṇṇāmayattharaṇa’’nti dīghanikāyaṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ. Koseyyakaṭṭissamayanti kosiyasuttānaṃ antarā suvaṇṇamayasuttāni pavesetvā vītaṃ. Suvaṇṇasuttaṃ kira ‘‘kaṭṭissaṃ, kasaṭa’’nti ca vuccati. Teneva ‘‘koseyyakasaṭamaya’’nti ācariya-dhammapālattherena vuttanti vadanti. Ratanaparisibbitanti suvaṇṇalittaṃ. Suddhakoseyyanti ratanaparisibbanarahitaṃ.
అజినమిగచమ్మానం అతిసుఖుమత్తా దుపట్టతిపట్టాని కత్వా సిబ్బన్తీతి వుత్తం ‘‘అజినప్పవేణీ’’తి. రత్తవితానేనాతి సబ్బరత్తేన వితానేన. యం పన నానావణ్ణం వానచిత్తం వా లేపచిత్తం వా, తం వట్టతి. ఉభతోలోహితకూపధానేపి ఏసేవ నయో. ‘‘చిత్రం వా’’తి ఇదం పన సబ్బథా కప్పియత్తా వుత్తం, న పన ఉభతోఉపధానేసు అకప్పియత్తా. న హి లోహితక-సద్దో చిత్తే వత్తతి, పటలిగ్గహణేనేవ చిత్తకస్సపి అత్థరణస్స సఙ్గహేతబ్బప్పసఙ్గతో, కాసావం పన లోహితకవోహారం న గచ్ఛతి. తస్మా వితానేపి ఉభతోఉపధానేపి వట్టతి. సచే పమాణయుత్తన్తిఆది అఞ్ఞప్పమాణాతిక్కన్తస్స బిబ్బోహనస్స పటిక్ఖిత్తభావదస్సనత్థం వుత్తం, న పన ఉచ్చాసయనమహాసయనభావదస్సనత్థం తథా అవుత్తత్తా. తం పన ఉపధానం ఉపోసథికానం గహట్ఠానం వట్టతి. ఉచ్చాసయనమహాసయనమేవ హి తదా తేసం న వట్టతి. దీఘనికాయట్ఠకథాదీసు కిఞ్చాపి ‘‘ఠపేత్వా తూలికం సబ్బానేవ గోనకాదీని రతనపరిసిబ్బితాని వట్టన్తీ’’తిఆది వుత్తం, వినయట్ఠకథాయేవ కప్పియాకప్పియభావే పమాణన్తి గహేతబ్బం.
Ajinamigacammānaṃ atisukhumattā dupaṭṭatipaṭṭāni katvā sibbantīti vuttaṃ ‘‘ajinappaveṇī’’ti. Rattavitānenāti sabbarattena vitānena. Yaṃ pana nānāvaṇṇaṃ vānacittaṃ vā lepacittaṃ vā, taṃ vaṭṭati. Ubhatolohitakūpadhānepi eseva nayo. ‘‘Citraṃ vā’’ti idaṃ pana sabbathā kappiyattā vuttaṃ, na pana ubhatoupadhānesu akappiyattā. Na hi lohitaka-saddo citte vattati, paṭaliggahaṇeneva cittakassapi attharaṇassa saṅgahetabbappasaṅgato, kāsāvaṃ pana lohitakavohāraṃ na gacchati. Tasmā vitānepi ubhatoupadhānepi vaṭṭati. Sace pamāṇayuttantiādi aññappamāṇātikkantassa bibbohanassa paṭikkhittabhāvadassanatthaṃ vuttaṃ, na pana uccāsayanamahāsayanabhāvadassanatthaṃ tathā avuttattā. Taṃ pana upadhānaṃ uposathikānaṃ gahaṭṭhānaṃ vaṭṭati. Uccāsayanamahāsayanameva hi tadā tesaṃ na vaṭṭati. Dīghanikāyaṭṭhakathādīsu kiñcāpi ‘‘ṭhapetvā tūlikaṃ sabbāneva gonakādīni ratanaparisibbitāni vaṭṭantī’’tiādi vuttaṃ, vinayaṭṭhakathāyeva kappiyākappiyabhāve pamāṇanti gahetabbaṃ.
అజ్ఝారామేఉపాహనపటిక్ఖేపకథాదివణ్ణనా నిట్ఠితా.
Ajjhārāmeupāhanapaṭikkhepakathādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi
౧౫౨. కట్ఠపాదుకాదిపటిక్ఖేపో • 152. Kaṭṭhapādukādipaṭikkhepo
౧౫౩. యానాదిపటిక్ఖేపో • 153. Yānādipaṭikkhepo
౧౫౪. ఉచ్చాసయనమహాసయనపటిక్ఖేపో • 154. Uccāsayanamahāsayanapaṭikkhepo
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā
అజ్ఝారామేఉపాహనపటిక్ఖేపకథా • Ajjhārāmeupāhanapaṭikkhepakathā
యానాదిపటిక్ఖేపకథా • Yānādipaṭikkhepakathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā
కట్ఠపాదుకాదిపటిక్ఖేపకథావణ్ణనా • Kaṭṭhapādukādipaṭikkhepakathāvaṇṇanā
యానాదిపటిక్ఖేపకథావణ్ణనా • Yānādipaṭikkhepakathāvaṇṇanā
ఉచ్చాసయనమహాసయనపటిక్ఖేపకథావణ్ణనా • Uccāsayanamahāsayanapaṭikkhepakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / యానాదిపటిక్ఖేపకథావణ్ణనా • Yānādipaṭikkhepakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi
౧౫౧. అజ్ఝారామే ఉపాహనపటిక్ఖేపకథా • 151. Ajjhārāme upāhanapaṭikkhepakathā
౧౫౩. యానాదిపటిక్ఖేపకథా • 153. Yānādipaṭikkhepakathā
౧౫౪. ఉచ్చాసయనమహాసయనపటిక్ఖేపకథా • 154. Uccāsayanamahāsayanapaṭikkhepakathā