| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
ਅਜ੍ਝਾਰਾਮੇਉਪਾਹਨਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ
Ajjhārāmeupāhanapaṭikkhepakathādivaṇṇanā
੨੫੧. ਉਣ੍ਣਾਹਿ ਕਤਪਾਦੁਕਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਉਣ੍ਣਾਮਯਕਮ੍ਬਲੇਹਿ ਕਤਾ ਪਾਦੁਕਾ ਸਙ੍ਗਯ੍ਹਨ੍ਤਿ।
251.Uṇṇāhikatapādukāti ettha uṇṇāmayakambalehi katā pādukā saṅgayhanti.
੨੫੩. ਗਙ੍ਗਾਮਹਕੀਲ਼ਿਕਾਯਾਤਿ ਗਙ੍ਗਾਮਹੇ ਕੀਲ਼ਿਕਾਯ। ਤਤ੍ਥ ਹਿ ਇਤ੍ਥਿਪੁਰਿਸਾ ਯਾਨੇਹਿ ਉਦਕਕੀਲ਼ਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਪੀਠਕਸਿવਿਕਨ੍ਤਿ ਫਲਕਾਦਿਨਾ ਕਤਂ ਪੀਠਕਯਾਨਂ। ਪਟਪੋਤਲਿਕਂ ਅਨ੍ਦੋਲਿਕਾ। ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਯਾਨਂ ਉਪਾਹਨੇਨਪਿ ਗਨ੍ਤੁਂ ਅਸਮਤ੍ਥਸ੍ਸ ਗਿਲਾਨਸ੍ਸ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ।
253.Gaṅgāmahakīḷikāyāti gaṅgāmahe kīḷikāya. Tattha hi itthipurisā yānehi udakakīḷaṃ gacchanti. Pīṭhakasivikanti phalakādinā kataṃ pīṭhakayānaṃ. Paṭapotalikaṃ andolikā. Sabbampi yānaṃ upāhanenapi gantuṃ asamatthassa gilānassa anuññātaṃ.
੨੫੪. વਾਲ਼ਰੂਪਾਨੀਤਿ ਆਹਰਿਮਾਨਿ વਾਲ਼ਰੂਪਾਨਿ। ਚਤੁਰਙ੍ਗੁਲਾਧਿਕਾਨੀਤਿ ਉਦ੍ਦਲੋਮੀਏਕਨ੍ਤਲੋਮੀਹਿ વਿਸੇਸਦਸ੍ਸਨਂ। ਚਤੁਰਙ੍ਗੁਲਤੋ ਹਿ ਊਨਾਨਿ ਕਿਰ ਉਦ੍ਦਲੋਮੀਆਦੀਸੁ ਪવਿਸਨ੍ਤਿ। વਾਨਚਿਤ੍ਰੋ ਉਣ੍ਣਾਮਯਤ੍ਥਰਣੋਤਿ ਨਾਨਾવਣ੍ਣੇਹਿ ਉਣ੍ਣਾਮਯਸੁਤ੍ਤੇਹਿ ਭਿਤ੍ਤਿਚ੍ਛੇਦਾਦਿવਸੇਨ વਾਯਿਤ੍વਾ ਕਤਚਿਤ੍ਤਤ੍ਥਰਣੋ। ਘਨਪੁਪ੍ਫਕੋਤਿ ਬਹਲਰਾਗੋ। ਪਕਤਿਤੂਲਿਕਾਤਿ ਤੂਲਪੁਣ੍ਣਾ ਭਿਸਿ। વਿਕਤਿਕਾਤਿ ਸੀਹਰੂਪਾਦਿવਸੇਨ વਾਨਚਿਤ੍ਰਾવ ਗਯ੍ਹਤਿ। ਉਦ੍ਦਲੋਮੀਤਿ ‘‘ਉਭਤੋਦਸਂ ਉਣ੍ਣਾਮਯਤ੍ਥਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਦੀਘਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਕੋਸੇਯ੍ਯਕਟ੍ਟਿਸ੍ਸਮਯਨ੍ਤਿ ਕੋਸਿਯਸੁਤ੍ਤਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਸੁવਣ੍ਣਮਯਸੁਤ੍ਤਾਨਿ ਪવੇਸੇਤ੍વਾ વੀਤਂ। ਸੁવਣ੍ਣਸੁਤ੍ਤਂ ਕਿਰ ‘‘ਕਟ੍ਟਿਸ੍ਸਂ, ਕਸਟ’’ਨ੍ਤਿ ਚ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਤੇਨੇવ ‘‘ਕੋਸੇਯ੍ਯਕਸਟਮਯ’’ਨ੍ਤਿ ਆਚਰਿਯ-ਧਮ੍ਮਪਾਲਤ੍ਥੇਰੇਨ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਰਤਨਪਰਿਸਿਬ੍ਬਿਤਨ੍ਤਿ ਸੁવਣ੍ਣਲਿਤ੍ਤਂ। ਸੁਦ੍ਧਕੋਸੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਰਤਨਪਰਿਸਿਬ੍ਬਨਰਹਿਤਂ।
254.Vāḷarūpānīti āharimāni vāḷarūpāni. Caturaṅgulādhikānīti uddalomīekantalomīhi visesadassanaṃ. Caturaṅgulato hi ūnāni kira uddalomīādīsu pavisanti. Vānacitro uṇṇāmayattharaṇoti nānāvaṇṇehi uṇṇāmayasuttehi bhitticchedādivasena vāyitvā katacittattharaṇo. Ghanapupphakoti bahalarāgo. Pakatitūlikāti tūlapuṇṇā bhisi. Vikatikāti sīharūpādivasena vānacitrāva gayhati. Uddalomīti ‘‘ubhatodasaṃ uṇṇāmayattharaṇa’’nti dīghanikāyaṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ. Koseyyakaṭṭissamayanti kosiyasuttānaṃ antarā suvaṇṇamayasuttāni pavesetvā vītaṃ. Suvaṇṇasuttaṃ kira ‘‘kaṭṭissaṃ, kasaṭa’’nti ca vuccati. Teneva ‘‘koseyyakasaṭamaya’’nti ācariya-dhammapālattherena vuttanti vadanti. Ratanaparisibbitanti suvaṇṇalittaṃ. Suddhakoseyyanti ratanaparisibbanarahitaṃ.
ਅਜਿਨਮਿਗਚਮ੍ਮਾਨਂ ਅਤਿਸੁਖੁਮਤ੍ਤਾ ਦੁਪਟ੍ਟਤਿਪਟ੍ਟਾਨਿ ਕਤ੍વਾ ਸਿਬ੍ਬਨ੍ਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਜਿਨਪ੍ਪવੇਣੀ’’ਤਿ। ਰਤ੍ਤવਿਤਾਨੇਨਾਤਿ ਸਬ੍ਬਰਤ੍ਤੇਨ વਿਤਾਨੇਨ। ਯਂ ਪਨ ਨਾਨਾવਣ੍ਣਂ વਾਨਚਿਤ੍ਤਂ વਾ ਲੇਪਚਿਤ੍ਤਂ વਾ, ਤਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਉਭਤੋਲੋਹਿਤਕੂਪਧਾਨੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ‘‘ਚਿਤ੍ਰਂ વਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਸਬ੍ਬਥਾ ਕਪ੍ਪਿਯਤ੍ਤਾ વੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਨ ਉਭਤੋਉਪਧਾਨੇਸੁ ਅਕਪ੍ਪਿਯਤ੍ਤਾ। ਨ ਹਿ ਲੋਹਿਤਕ-ਸਦ੍ਦੋ ਚਿਤ੍ਤੇ વਤ੍ਤਤਿ, ਪਟਲਿਗ੍ਗਹਣੇਨੇવ ਚਿਤ੍ਤਕਸ੍ਸਪਿ ਅਤ੍ਥਰਣਸ੍ਸ ਸਙ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਪ੍ਪਸਙ੍ਗਤੋ, ਕਾਸਾવਂ ਪਨ ਲੋਹਿਤਕવੋਹਾਰਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ વਿਤਾਨੇਪਿ ਉਭਤੋਉਪਧਾਨੇਪਿ વਟ੍ਟਤਿ। ਸਚੇ ਪਮਾਣਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿਆਦਿ ਅਞ੍ਞਪ੍ਪਮਾਣਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਸ੍ਸ ਬਿਬ੍ਬੋਹਨਸ੍ਸ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਭਾવਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਨ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਭਾવਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਤਥਾ ਅવੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ। ਤਂ ਪਨ ਉਪਧਾਨਂ ਉਪੋਸਥਿਕਾਨਂ ਗਹਟ੍ਠਾਨਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਮੇવ ਹਿ ਤਦਾ ਤੇਸਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਦੀਘਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਦੀਸੁ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ‘‘ਠਪੇਤ੍વਾ ਤੂਲਿਕਂ ਸਬ੍ਬਾਨੇવ ਗੋਨਕਾਦੀਨਿ ਰਤਨਪਰਿਸਿਬ੍ਬਿਤਾਨਿ વਟ੍ਟਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ, વਿਨਯਟ੍ਠਕਥਾਯੇવ ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯਭਾવੇ ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ।
Ajinamigacammānaṃ atisukhumattā dupaṭṭatipaṭṭāni katvā sibbantīti vuttaṃ ‘‘ajinappaveṇī’’ti. Rattavitānenāti sabbarattena vitānena. Yaṃ pana nānāvaṇṇaṃ vānacittaṃ vā lepacittaṃ vā, taṃ vaṭṭati. Ubhatolohitakūpadhānepi eseva nayo. ‘‘Citraṃ vā’’ti idaṃ pana sabbathā kappiyattā vuttaṃ, na pana ubhatoupadhānesu akappiyattā. Na hi lohitaka-saddo citte vattati, paṭaliggahaṇeneva cittakassapi attharaṇassa saṅgahetabbappasaṅgato, kāsāvaṃ pana lohitakavohāraṃ na gacchati. Tasmā vitānepi ubhatoupadhānepi vaṭṭati. Sace pamāṇayuttantiādi aññappamāṇātikkantassa bibbohanassa paṭikkhittabhāvadassanatthaṃ vuttaṃ, na pana uccāsayanamahāsayanabhāvadassanatthaṃ tathā avuttattā. Taṃ pana upadhānaṃ uposathikānaṃ gahaṭṭhānaṃ vaṭṭati. Uccāsayanamahāsayanameva hi tadā tesaṃ na vaṭṭati. Dīghanikāyaṭṭhakathādīsu kiñcāpi ‘‘ṭhapetvā tūlikaṃ sabbāneva gonakādīni ratanaparisibbitāni vaṭṭantī’’tiādi vuttaṃ, vinayaṭṭhakathāyeva kappiyākappiyabhāve pamāṇanti gahetabbaṃ.
ਅਜ੍ਝਾਰਾਮੇਉਪਾਹਨਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Ajjhārāmeupāhanapaṭikkhepakathādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi
੧੫੨. ਕਟ੍ਠਪਾਦੁਕਾਦਿਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ • 152. Kaṭṭhapādukādipaṭikkhepo
੧੫੩. ਯਾਨਾਦਿਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ • 153. Yānādipaṭikkhepo
੧੫੪. ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ • 154. Uccāsayanamahāsayanapaṭikkhepo
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā
ਅਜ੍ਝਾਰਾਮੇਉਪਾਹਨਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾ • Ajjhārāmeupāhanapaṭikkhepakathā
ਯਾਨਾਦਿਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾ • Yānādipaṭikkhepakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ਕਟ੍ਠਪਾਦੁਕਾਦਿਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Kaṭṭhapādukādipaṭikkhepakathāvaṇṇanā
ਯਾਨਾਦਿਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Yānādipaṭikkhepakathāvaṇṇanā
ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Uccāsayanamahāsayanapaṭikkhepakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਯਾਨਾਦਿਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Yānādipaṭikkhepakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi
੧੫੧. ਅਜ੍ਝਾਰਾਮੇ ਉਪਾਹਨਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾ • 151. Ajjhārāme upāhanapaṭikkhepakathā
੧੫੩. ਯਾਨਾਦਿਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾ • 153. Yānādipaṭikkhepakathā
੧੫੪. ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾ • 154. Uccāsayanamahāsayanapaṭikkhepakathā
