Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மிலிந்த³பஞ்ஹபாளி • Milindapañhapāḷi |
5. அகம்மஜாதி³பஞ்ஹோ
5. Akammajādipañho
5. ‘‘ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, தி³ஸ்ஸந்தி லோகே கம்மனிப்³ப³த்தா, தி³ஸ்ஸந்தி ஹேதுனிப்³ப³த்தா, தி³ஸ்ஸந்தி உதுனிப்³ப³த்தா, யங் லோகே அகம்மஜங் அஹேதுஜங் அனுதுஜங், தங் மே கதே²ஹீ’’தி. ‘‘த்³வேமே, மஹாராஜ, லோகஸ்மிங் அகம்மஜா அஹேதுஜா அனுதுஜா. கதமே த்³வே? ஆகாஸோ, மஹாராஜ, அகம்மஜோ அஹேதுஜோ அனுதுஜோ; நிப்³பா³னங், மஹாராஜ, அகம்மஜங் அஹேதுஜங் அனுதுஜங். இமே கோ², மஹாராஜ, த்³வே அகம்மஜா அஹேதுஜா அனுதுஜா’’தி.
5. ‘‘Bhante nāgasena, dissanti loke kammanibbattā, dissanti hetunibbattā, dissanti utunibbattā, yaṃ loke akammajaṃ ahetujaṃ anutujaṃ, taṃ me kathehī’’ti. ‘‘Dveme, mahārāja, lokasmiṃ akammajā ahetujā anutujā. Katame dve? Ākāso, mahārāja, akammajo ahetujo anutujo; nibbānaṃ, mahārāja, akammajaṃ ahetujaṃ anutujaṃ. Ime kho, mahārāja, dve akammajā ahetujā anutujā’’ti.
‘‘மா, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, ஜினவசனங் மக்கே²ஹி, மா அஜானித்வா பஞ்ஹங் ப்³யாகரோஹீ’’தி. ‘‘கிங் கோ², மஹாராஜ, அஹங் வதா³மி, யங் மங் த்வங் ஏவங் வதே³ஸி ‘மா, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, ஜினவசனங் மக்கே²ஹி, மா அஜானித்வா பஞ்ஹங் ப்³யாகரோஹீ’’’தி? ‘‘ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, யுத்தமித³ங் தாவ வத்துங் ‘ஆகாஸோ அகம்மஜோ அஹேதுஜோ அனுதுஜோ’தி. அனேகஸதேஹி பன, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, காரணேஹி ப⁴க³வதா ஸாவகானங் நிப்³பா³னஸ்ஸ ஸச்சி²கிரியாய மக்³கோ³ அக்கா²தோ, அத² ச பன த்வங் ஏவங் வதே³ஸி ‘அஹேதுஜங் நிப்³பா³ன’’’ந்தி. ‘‘ஸச்சங், மஹாராஜ, ப⁴க³வதா அனேகஸதேஹி காரணேஹி ஸாவகானங் நிப்³பா³னஸ்ஸ ஸச்சி²கிரியாய மக்³கோ³ அக்கா²தோ, ந ச பன நிப்³பா³னஸ்ஸ உப்பாதா³ய ஹேது அக்கா²தோ’’தி.
‘‘Mā, bhante nāgasena, jinavacanaṃ makkhehi, mā ajānitvā pañhaṃ byākarohī’’ti. ‘‘Kiṃ kho, mahārāja, ahaṃ vadāmi, yaṃ maṃ tvaṃ evaṃ vadesi ‘mā, bhante nāgasena, jinavacanaṃ makkhehi, mā ajānitvā pañhaṃ byākarohī’’’ti? ‘‘Bhante nāgasena, yuttamidaṃ tāva vattuṃ ‘ākāso akammajo ahetujo anutujo’ti. Anekasatehi pana, bhante nāgasena, kāraṇehi bhagavatā sāvakānaṃ nibbānassa sacchikiriyāya maggo akkhāto, atha ca pana tvaṃ evaṃ vadesi ‘ahetujaṃ nibbāna’’’nti. ‘‘Saccaṃ, mahārāja, bhagavatā anekasatehi kāraṇehi sāvakānaṃ nibbānassa sacchikiriyāya maggo akkhāto, na ca pana nibbānassa uppādāya hetu akkhāto’’ti.
‘‘எத்த² மயங், ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, அந்த⁴காரதோ அந்த⁴காரதரங் பவிஸாம, வனதோ வனதரங் பவிஸாம, க³ஹனதோ க³ஹனதரங் 1 பவிஸாம, யத்ர ஹி நாம நிப்³பா³னஸ்ஸ ஸச்சி²கிரியாய ஹேது அத்தி², தஸ்ஸ பன த⁴ம்மஸ்ஸ உப்பாதா³ய ஹேது நத்தி². யதி³, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, நிப்³பா³னஸ்ஸ ஸச்சி²கிரியாய ஹேது அத்தி², தேன ஹி நிப்³பா³னஸ்ஸ உப்பாதா³யபி ஹேது இச்சி²தப்³போ³.
‘‘Ettha mayaṃ, bhante nāgasena, andhakārato andhakārataraṃ pavisāma, vanato vanataraṃ pavisāma, gahanato gahanataraṃ 2 pavisāma, yatra hi nāma nibbānassa sacchikiriyāya hetu atthi, tassa pana dhammassa uppādāya hetu natthi. Yadi, bhante nāgasena, nibbānassa sacchikiriyāya hetu atthi, tena hi nibbānassa uppādāyapi hetu icchitabbo.
‘‘யதா² பன, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, புத்தஸ்ஸ பிதா அத்தி², தேன காரணேன பிதுனோபி பிதா இச்சி²தப்³போ³. யதா² அந்தேவாஸிகஸ்ஸ ஆசரியோ அத்தி², தேன காரணேன ஆசரியஸ்ஸபி ஆசரியோ இச்சி²தப்³போ³ . யதா² அங்குரஸ்ஸ பீ³ஜங் அத்தி², தேன காரணேன பீ³ஜஸ்ஸபி பீ³ஜங் இச்சி²தப்³ப³ங். ஏவமேவ கோ², ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, யதி³ நிப்³பா³னஸ்ஸ ஸச்சி²கிரியாய ஹேது அத்தி², தேன காரணேன நிப்³பா³னஸ்ஸ உப்பாதா³யபி ஹேது இச்சி²தப்³போ³.
‘‘Yathā pana, bhante nāgasena, puttassa pitā atthi, tena kāraṇena pitunopi pitā icchitabbo. Yathā antevāsikassa ācariyo atthi, tena kāraṇena ācariyassapi ācariyo icchitabbo . Yathā aṅkurassa bījaṃ atthi, tena kāraṇena bījassapi bījaṃ icchitabbaṃ. Evameva kho, bhante nāgasena, yadi nibbānassa sacchikiriyāya hetu atthi, tena kāraṇena nibbānassa uppādāyapi hetu icchitabbo.
‘‘யதா² ருக்க²ஸ்ஸ வா லதாய வா அக்³கே³ ஸதி தேன காரணேன மஜ்ஜ²ம்பி அத்தி², மூலம்பி அத்தி². ஏவமேவ கோ², ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, யதி³ நிப்³பா³னஸ்ஸ ஸச்சி²கிரியாய ஹேது அத்தி², தேன காரணேன நிப்³பா³னஸ்ஸ உப்பாதா³யபி ஹேது இச்சி²தப்³போ³’’’தி.
‘‘Yathā rukkhassa vā latāya vā agge sati tena kāraṇena majjhampi atthi, mūlampi atthi. Evameva kho, bhante nāgasena, yadi nibbānassa sacchikiriyāya hetu atthi, tena kāraṇena nibbānassa uppādāyapi hetu icchitabbo’’’ti.
‘‘அனுப்பாத³னீயங், மஹாராஜ, நிப்³பா³னங், தஸ்மா ந நிப்³பா³னஸ்ஸ உப்பாதா³ய ஹேது அக்கா²தோ’’தி. ‘‘இங்க⁴, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, காரணங் த³ஸ்ஸெத்வா காரணேன மங் ஸஞ்ஞாபேஹி, யதா²ஹங் ஜானெய்யங் நிப்³பா³னஸ்ஸ ஸச்சி²கிரியாய ஹேது அத்தி², நிப்³பா³னஸ்ஸ உப்பாதா³ய ஹேது நத்தீ²’’தி.
‘‘Anuppādanīyaṃ, mahārāja, nibbānaṃ, tasmā na nibbānassa uppādāya hetu akkhāto’’ti. ‘‘Iṅgha, bhante nāgasena, kāraṇaṃ dassetvā kāraṇena maṃ saññāpehi, yathāhaṃ jāneyyaṃ nibbānassa sacchikiriyāya hetu atthi, nibbānassa uppādāya hetu natthī’’ti.
‘‘தேன ஹி, மஹாராஜ, ஸக்கச்சங் ஸோதங் ஓத³ஹ, ஸாது⁴கங் ஸுணோஹி, வக்கா²மி தத்த² காரணங், ஸக்குணெய்ய, மஹாராஜ, புரிஸோ பாகதிகேன ப³லேன இதோ ஹிமவந்தங் பப்³ப³தராஜங் உபக³ந்து’’ந்தி? ‘‘ஆம, ப⁴ந்தே’’தி. ‘‘ஸக்குணெய்ய பன ஸோ, மஹாராஜ, புரிஸோ பாகதிகேன ப³லேன ஹிமவந்தங் பப்³ப³தராஜங் இத⁴ ஆஹரிது’’ந்தி? ‘‘ந ஹி, ப⁴ந்தே’’தி. ‘‘ஏவமேவ கோ², மஹாராஜ, ஸக்கா நிப்³பா³னஸ்ஸ ஸச்சி²கிரியாய மக்³கோ³ அக்கா²துங், ந ஸக்கா நிப்³பா³னஸ்ஸ உப்பாதா³ய ஹேது த³ஸ்ஸேதுங்.
‘‘Tena hi, mahārāja, sakkaccaṃ sotaṃ odaha, sādhukaṃ suṇohi, vakkhāmi tattha kāraṇaṃ, sakkuṇeyya, mahārāja, puriso pākatikena balena ito himavantaṃ pabbatarājaṃ upagantu’’nti? ‘‘Āma, bhante’’ti. ‘‘Sakkuṇeyya pana so, mahārāja, puriso pākatikena balena himavantaṃ pabbatarājaṃ idha āharitu’’nti? ‘‘Na hi, bhante’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, sakkā nibbānassa sacchikiriyāya maggo akkhātuṃ, na sakkā nibbānassa uppādāya hetu dassetuṃ.
‘‘ஸக்குணெய்ய, மஹாராஜ, புரிஸோ பாகதிகேன ப³லேன மஹாஸமுத்³த³ங் நாவாய உத்தரித்வா பாரிமதீரங் க³ந்து’’ந்தி? ‘‘ஆம, ப⁴ந்தே’’தி? ‘‘ஸக்குணெய்ய பன ஸோ, மஹாராஜ , புரிஸோ பாகதிகேன ப³லேன மஹாஸமுத்³த³ஸ்ஸ பாரிமதீரங் இத⁴ ஆஹரிது’’ந்தி? ‘‘ந ஹி ப⁴ந்தே’’தி. ‘‘ஏவமேவ கோ², மஹாராஜ, ஸக்கா நிப்³பா³னஸ்ஸ ஸச்சி²கிரியாய மக்³கோ³ அக்கா²துங், ந ஸக்கா நிப்³பா³னஸ்ஸ உப்பாதா³ய ஹேது த³ஸ்ஸேதுங். கிங் காரணா? அஸங்க²தத்தா த⁴ம்மஸ்ஸா’’தி.
‘‘Sakkuṇeyya, mahārāja, puriso pākatikena balena mahāsamuddaṃ nāvāya uttaritvā pārimatīraṃ gantu’’nti? ‘‘Āma, bhante’’ti? ‘‘Sakkuṇeyya pana so, mahārāja , puriso pākatikena balena mahāsamuddassa pārimatīraṃ idha āharitu’’nti? ‘‘Na hi bhante’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, sakkā nibbānassa sacchikiriyāya maggo akkhātuṃ, na sakkā nibbānassa uppādāya hetu dassetuṃ. Kiṃ kāraṇā? Asaṅkhatattā dhammassā’’ti.
‘‘அஸங்க²தங் , ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, நிப்³பா³ன’’ந்தி? ‘‘ஆம, மஹாராஜ, அஸங்க²தங் நிப்³பா³னங் ந கேஹிசி கதங், நிப்³பா³னங், மஹாராஜ, ந வத்தப்³ப³ங் உப்பன்னந்தி வா அனுப்பன்னந்தி வா உப்பாத³னீயந்தி வா அதீதந்தி வா அனாக³தந்தி வா பச்சுப்பன்னந்தி வா சக்கு²விஞ்ஞெய்யந்தி வா ஸோதவிஞ்ஞெய்யந்தி வா கா⁴னவிஞ்ஞெய்யந்தி வா ஜிவ்ஹாவிஞ்ஞெய்யந்தி வா காயவிஞ்ஞெய்யந்தி வா’’தி. ‘‘யதி³, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, நிப்³பா³னங் ந உப்பன்னங் ந அனுப்பன்னங் ந உப்பாத³னீயங் ந அதீதங் ந அனாக³தங் ந பச்சுப்பன்னங் ந சக்கு²விஞ்ஞெய்யங் ந ஸோதவிஞ்ஞெய்யங் ந கா⁴னவிஞ்ஞெய்யங் ந ஜிவ்ஹாவிஞ்ஞெய்யங் ந காயவிஞ்ஞெய்யங், தேன ஹி, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, தும்ஹே நத்தி²த⁴ம்மங் நிப்³பா³னங் அபதி³ஸத² ‘நத்தி² நிப்³பா³ன’ந்தி. ‘‘அத்தி², மஹாராஜ, நிப்³பா³னங், மனோவிஞ்ஞெய்யங் நிப்³பா³னங், விஸுத்³தே⁴ன மானஸேன பணீதேன உஜுகேன அனாவரணேன நிராமிஸேன ஸம்மாபடிபன்னோ அரியஸாவகோ நிப்³பா³னங் பஸ்ஸதீ’’தி.
‘‘Asaṅkhataṃ , bhante nāgasena, nibbāna’’nti? ‘‘Āma, mahārāja, asaṅkhataṃ nibbānaṃ na kehici kataṃ, nibbānaṃ, mahārāja, na vattabbaṃ uppannanti vā anuppannanti vā uppādanīyanti vā atītanti vā anāgatanti vā paccuppannanti vā cakkhuviññeyyanti vā sotaviññeyyanti vā ghānaviññeyyanti vā jivhāviññeyyanti vā kāyaviññeyyanti vā’’ti. ‘‘Yadi, bhante nāgasena, nibbānaṃ na uppannaṃ na anuppannaṃ na uppādanīyaṃ na atītaṃ na anāgataṃ na paccuppannaṃ na cakkhuviññeyyaṃ na sotaviññeyyaṃ na ghānaviññeyyaṃ na jivhāviññeyyaṃ na kāyaviññeyyaṃ, tena hi, bhante nāgasena, tumhe natthidhammaṃ nibbānaṃ apadisatha ‘natthi nibbāna’nti. ‘‘Atthi, mahārāja, nibbānaṃ, manoviññeyyaṃ nibbānaṃ, visuddhena mānasena paṇītena ujukena anāvaraṇena nirāmisena sammāpaṭipanno ariyasāvako nibbānaṃ passatī’’ti.
‘‘கீதி³ஸங் பன தங், ப⁴ந்தே, நிப்³பா³னங், யங் தங் ஓபம்மேஹி ஆதீ³பனீயங் காரணேஹி மங் ஸஞ்ஞாபேஹி, யதா² அத்தி²த⁴ம்மங் ஓபம்மேஹி ஆதீ³பனீய’’ந்தி. ‘‘அத்தி², மஹாராஜ, வாதோ நாமா’’தி? ‘‘ஆம, ப⁴ந்தே’’தி. ‘‘இங்க⁴, மஹாராஜ, வாதங் த³ஸ்ஸேஹி வண்ணதோ வா ஸண்டா²னதோ வா அணுங் வா தூ²லங் வா தீ³க⁴ங் வா ரஸ்ஸங் வா’’தி. ‘‘ந ஸக்கா, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, வாதோ உபத³ஸ்ஸயிதுங், ந ஸோ வாதோ ஹத்த²க்³க³ஹணங் வா நிம்மத்³த³னங் வா உபேதி, அபி ச அத்தி² ஸோ வாதோ’’தி. ‘‘யதி³, மஹாராஜ, ந ஸக்கா வாதோ உபத³ஸ்ஸயிதுங், தேன ஹி நத்தி² வாதோ’’தி? ‘‘ஜானாமஹங், ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, வாதோ அத்தீ²தி மே ஹத³யே அனுபவிட்ட²ங், ந சாஹங் ஸக்கோமி வாதங் உபத³ஸ்ஸயிது’’ந்தி. ‘‘ஏவமேவ கோ², மஹாராஜ, அத்தி² நிப்³பா³னங், ந ச ஸக்கா நிப்³பா³னங் உபத³ஸ்ஸயிதுங் வண்ணேன வா ஸண்டா²னேன வா’’தி. ‘‘ஸாது⁴, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, ஸூபத³ஸ்ஸிதங் ஓபம்மங், ஸுனித்³தி³ட்ட²ங் காரணங், ஏவமேதங் ததா² ஸம்படிச்சா²மி ‘அத்தி² நிப்³பா³ன’’’ந்தி.
‘‘Kīdisaṃ pana taṃ, bhante, nibbānaṃ, yaṃ taṃ opammehi ādīpanīyaṃ kāraṇehi maṃ saññāpehi, yathā atthidhammaṃ opammehi ādīpanīya’’nti. ‘‘Atthi, mahārāja, vāto nāmā’’ti? ‘‘Āma, bhante’’ti. ‘‘Iṅgha, mahārāja, vātaṃ dassehi vaṇṇato vā saṇṭhānato vā aṇuṃ vā thūlaṃ vā dīghaṃ vā rassaṃ vā’’ti. ‘‘Na sakkā, bhante nāgasena, vāto upadassayituṃ, na so vāto hatthaggahaṇaṃ vā nimmaddanaṃ vā upeti, api ca atthi so vāto’’ti. ‘‘Yadi, mahārāja, na sakkā vāto upadassayituṃ, tena hi natthi vāto’’ti? ‘‘Jānāmahaṃ, bhante nāgasena, vāto atthīti me hadaye anupaviṭṭhaṃ, na cāhaṃ sakkomi vātaṃ upadassayitu’’nti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, atthi nibbānaṃ, na ca sakkā nibbānaṃ upadassayituṃ vaṇṇena vā saṇṭhānena vā’’ti. ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, sūpadassitaṃ opammaṃ, suniddiṭṭhaṃ kāraṇaṃ, evametaṃ tathā sampaṭicchāmi ‘atthi nibbāna’’’nti.
அகம்மஜாதி³பஞ்ஹோ பஞ்சமோ.
Akammajādipañho pañcamo.
Footnotes: