Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
៣. អកម្មនិយវគ្គវណ្ណនា
3. Akammaniyavaggavaṇṇanā
២១-២២. តតិយស្ស បឋមេ អភាវិតន្តិ អវឌ្ឍិតំ ភាវនាវសេន អប្បវត្តិតំ។ អកម្មនិយំ ហោតីតិ កម្មក្ខមំ កម្មយោគ្គំ ន ហោតិ។ ទុតិយេ វុត្តវិបរិយាយេន អត្ថោ វេទិតព្ពោ។ ឯត្ថ ច បឋមេ ចិត្តន្តិ វដ្ដវសេន ឧប្បន្នចិត្តំ, ទុតិយេ វិវដ្ដវសេន ឧប្បន្នចិត្តំ។ តត្ថ ច វដ្ដំ វដ្ដបាទំ, វិវដ្ដំ វិវដ្ដបាទន្តិ អយំ បភេទោ វេទិតព្ពោ។ វដ្ដំ នាម តេភូមកវដ្ដំ, វដ្ដបាទំ នាម វដ្ដបដិលាភាយ កម្មំ, វិវដ្ដំ នាម នវ លោកុត្តរធម្មា, វិវដ្ដបាទំ នាម វិវដ្ដបដិលាភាយ កម្មំ។ ឥតិ ឥមេសុ សុត្តេសុ វដ្ដវិវដ្ដមេវ កថិតន្តិ។
21-22. Tatiyassa paṭhame abhāvitanti avaḍḍhitaṃ bhāvanāvasena appavattitaṃ. Akammaniyaṃ hotīti kammakkhamaṃ kammayoggaṃ na hoti. Dutiye vuttavipariyāyena attho veditabbo. Ettha ca paṭhame cittanti vaṭṭavasena uppannacittaṃ, dutiye vivaṭṭavasena uppannacittaṃ. Tattha ca vaṭṭaṃ vaṭṭapādaṃ, vivaṭṭaṃ vivaṭṭapādanti ayaṃ pabhedo veditabbo. Vaṭṭaṃ nāma tebhūmakavaṭṭaṃ, vaṭṭapādaṃ nāma vaṭṭapaṭilābhāya kammaṃ, vivaṭṭaṃ nāma nava lokuttaradhammā, vivaṭṭapādaṃ nāma vivaṭṭapaṭilābhāya kammaṃ. Iti imesu suttesu vaṭṭavivaṭṭameva kathitanti.
២៣-២៤. តតិយេ វដ្ដវសេនេវ ឧប្បន្នចិត្តំ វេទិតព្ពំ។ មហតោ អនត្ថាយ សំវត្តតីតិ ទេវមនុស្សសម្បត្តិយោ មារព្រហ្មឥស្សរិយានិ ច ទទមានម្បិ បុនប្បុនំ ជាតិជរាព្យាធិមរណសោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសេ ខន្ធធាតុអាយតនបដិច្ចសមុប្បាទវដ្ដានិ ច ទទមានំ កេវលំ ទុក្ខក្ខន្ធមេវ ទេតីតិ មហតោ អនត្ថាយ សំវត្តតិ នាមាតិ។ ចតុត្ថេ ចិត្តន្តិ វិវដ្ដវសេនេវ ឧប្បន្នចិត្តំ។
23-24. Tatiye vaṭṭavaseneva uppannacittaṃ veditabbaṃ. Mahato anatthāya saṃvattatīti devamanussasampattiyo mārabrahmaissariyāni ca dadamānampi punappunaṃ jātijarābyādhimaraṇasokaparidevadukkhadomanassupāyāse khandhadhātuāyatanapaṭiccasamuppādavaṭṭāni ca dadamānaṃ kevalaṃ dukkhakkhandhameva detīti mahato anatthāya saṃvattati nāmāti. Catutthe cittanti vivaṭṭavaseneva uppannacittaṃ.
២៥-២៦. បញ្ចមឆដ្ឋេសុ អភាវិតំ អបាតុភូតន្តិ អយំ វិសេសោ។ តត្រាមយធិប្បាយោ – វដ្ដវសេន ឧប្បន្នចិត្តំ នាម ឧប្បន្នម្បិ អភាវិតំ អបាតុភូតមេវ ហោតិ។ កស្មា ? លោកុត្តរបាទកជ្ឈានវិបស្សនាមគ្គផលនិព្ពានេសុ បក្ខន្ទិតុំ អសមត្ថត្តា។ វិវដ្ដវសេន ឧប្បន្នំ បន ភាវិតំ បាតុភូតំ នាម ហោតិ។ កស្មា? តេសុ ធម្មេសុ បក្ខន្ទិតុំ សមត្ថត្តា។ កុរុន្ទកវាសី ផុស្សមិត្តត្ថេរោ បនាហ – ‘‘មគ្គចិត្តមេវ, អាវុសោ, ភាវិតំ បាតុភូតំ នាម ហោតី’’តិ។
25-26. Pañcamachaṭṭhesu abhāvitaṃ apātubhūtanti ayaṃ viseso. Tatrāmayadhippāyo – vaṭṭavasena uppannacittaṃ nāma uppannampi abhāvitaṃ apātubhūtameva hoti. Kasmā ? Lokuttarapādakajjhānavipassanāmaggaphalanibbānesu pakkhandituṃ asamatthattā. Vivaṭṭavasena uppannaṃ pana bhāvitaṃ pātubhūtaṃ nāma hoti. Kasmā? Tesu dhammesu pakkhandituṃ samatthattā. Kurundakavāsī phussamittatthero panāha – ‘‘maggacittameva, āvuso, bhāvitaṃ pātubhūtaṃ nāma hotī’’ti.
២៧-២៨. សត្តមដ្ឋមេសុ អពហុលីកតន្តិ បុនប្បុនំ អកតំ។ ឥមានិបិ ទ្វេ វដ្ដវិវដ្ដវសេន ឧប្បន្នចិត្តានេវ វេទិតព្ពានីតិ។
27-28. Sattamaṭṭhamesu abahulīkatanti punappunaṃ akataṃ. Imānipi dve vaṭṭavivaṭṭavasena uppannacittāneva veditabbānīti.
២៩. នវមេ ‘‘ជាតិបិ ទុក្ខា’’តិអាទិនា នយេន វុត្តំ ទុក្ខំ អធិវហតិ អាហរតីតិ ទុក្ខាធិវហំ។ ទុក្ខាធិវាហន្តិបិ បាឋោ។ តស្សត្ថោ – លោកុត្តរបាទកជ្ឈានាទិ អរិយធម្មាភិមុខំ ទុក្ខេន អធិវាហីយតិ បេសីយតីតិ ទុក្ខាធិវាហំ។ ឥទម្បិ វដ្ដវសេន ឧប្បន្នចិត្តមេវ។ តញ្ហិ វុត្តប្បការា ទេវមនុស្សាទិសម្បត្តិយោ ទទមានម្បិ ជាតិអាទីនំ អធិវហនតោ ទុក្ខាធិវហំ, អរិយធម្មាធិគមាយ ទុប្បេសនតោ ទុក្ខាធិវាហញ្ច នាម ហោតីតិ។
29. Navame ‘‘jātipi dukkhā’’tiādinā nayena vuttaṃ dukkhaṃ adhivahati āharatīti dukkhādhivahaṃ. Dukkhādhivāhantipi pāṭho. Tassattho – lokuttarapādakajjhānādi ariyadhammābhimukhaṃ dukkhena adhivāhīyati pesīyatīti dukkhādhivāhaṃ. Idampi vaṭṭavasena uppannacittameva. Tañhi vuttappakārā devamanussādisampattiyo dadamānampi jātiādīnaṃ adhivahanato dukkhādhivahaṃ, ariyadhammādhigamāya duppesanato dukkhādhivāhañca nāma hotīti.
៣០. ទសមេ វិវដ្ដវសេន ឧប្បន្នចិត្តមេវ ចិត្តំ។ តញ្ហិ មានុសកសុខតោ ទិព្ពសុខំ, ទិព្ពសុខតោ ឈានសុខំ, ឈានសុខតោ វិបស្សនាសុខំ, វិបស្សនាសុខតោ មគ្គសុខំ, មគ្គសុខតោ ផលសុខំ, ផលសុខតោ និព្ពានសុខំ អធិវហតិ អាហរតីតិ សុខាធិវហំ នាម ហោតិ, សុខាធិវាហំ វា។ តញ្ហិ លោកុត្តរបាទកជ្ឈានាទិអរិយធម្មាភិមុខំ សុបេសយំ វិស្សដ្ឋឥន្ទវជិរសទិសំ ហោតីតិ សុខាធិវាហន្តិបិ វុច្ចតិ។ ឥមស្មិម្បិ វគ្គេ វដ្ដវិវដ្ដមេវ កថិតន្តិ។
30. Dasame vivaṭṭavasena uppannacittameva cittaṃ. Tañhi mānusakasukhato dibbasukhaṃ, dibbasukhato jhānasukhaṃ, jhānasukhato vipassanāsukhaṃ, vipassanāsukhato maggasukhaṃ, maggasukhato phalasukhaṃ, phalasukhato nibbānasukhaṃ adhivahati āharatīti sukhādhivahaṃ nāma hoti, sukhādhivāhaṃ vā. Tañhi lokuttarapādakajjhānādiariyadhammābhimukhaṃ supesayaṃ vissaṭṭhaindavajirasadisaṃ hotīti sukhādhivāhantipi vuccati. Imasmimpi vagge vaṭṭavivaṭṭameva kathitanti.
អកម្មនិយវគ្គវណ្ណនា។
Akammaniyavaggavaṇṇanā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៣. អកម្មនិយវគ្គោ • 3. Akammaniyavaggo
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៣. អកម្មនិយវគ្គវណ្ណនា • 3. Akammaniyavaggavaṇṇanā