Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
೩. ಅಕಮ್ಮನಿಯವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ
3. Akammaniyavaggavaṇṇanā
೨೧-೨೨. ತತಿಯಸ್ಸ ಪಠಮೇ ಅಭಾವಿತನ್ತಿ ಅವಡ್ಢಿತಂ ಭಾವನಾವಸೇನ ಅಪ್ಪವತ್ತಿತಂ। ಅಕಮ್ಮನಿಯಂ ಹೋತೀತಿ ಕಮ್ಮಕ್ಖಮಂ ಕಮ್ಮಯೋಗ್ಗಂ ನ ಹೋತಿ। ದುತಿಯೇ ವುತ್ತವಿಪರಿಯಾಯೇನ ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಏತ್ಥ ಚ ಪಠಮೇ ಚಿತ್ತನ್ತಿ ವಟ್ಟವಸೇನ ಉಪ್ಪನ್ನಚಿತ್ತಂ, ದುತಿಯೇ ವಿವಟ್ಟವಸೇನ ಉಪ್ಪನ್ನಚಿತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಚ ವಟ್ಟಂ ವಟ್ಟಪಾದಂ, ವಿವಟ್ಟಂ ವಿವಟ್ಟಪಾದನ್ತಿ ಅಯಂ ಪಭೇದೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ವಟ್ಟಂ ನಾಮ ತೇಭೂಮಕವಟ್ಟಂ, ವಟ್ಟಪಾದಂ ನಾಮ ವಟ್ಟಪಟಿಲಾಭಾಯ ಕಮ್ಮಂ, ವಿವಟ್ಟಂ ನಾಮ ನವ ಲೋಕುತ್ತರಧಮ್ಮಾ, ವಿವಟ್ಟಪಾದಂ ನಾಮ ವಿವಟ್ಟಪಟಿಲಾಭಾಯ ಕಮ್ಮಂ। ಇತಿ ಇಮೇಸು ಸುತ್ತೇಸು ವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಮೇವ ಕಥಿತನ್ತಿ।
21-22. Tatiyassa paṭhame abhāvitanti avaḍḍhitaṃ bhāvanāvasena appavattitaṃ. Akammaniyaṃ hotīti kammakkhamaṃ kammayoggaṃ na hoti. Dutiye vuttavipariyāyena attho veditabbo. Ettha ca paṭhame cittanti vaṭṭavasena uppannacittaṃ, dutiye vivaṭṭavasena uppannacittaṃ. Tattha ca vaṭṭaṃ vaṭṭapādaṃ, vivaṭṭaṃ vivaṭṭapādanti ayaṃ pabhedo veditabbo. Vaṭṭaṃ nāma tebhūmakavaṭṭaṃ, vaṭṭapādaṃ nāma vaṭṭapaṭilābhāya kammaṃ, vivaṭṭaṃ nāma nava lokuttaradhammā, vivaṭṭapādaṃ nāma vivaṭṭapaṭilābhāya kammaṃ. Iti imesu suttesu vaṭṭavivaṭṭameva kathitanti.
೨೩-೨೪. ತತಿಯೇ ವಟ್ಟವಸೇನೇವ ಉಪ್ಪನ್ನಚಿತ್ತಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಮಹತೋ ಅನತ್ಥಾಯ ಸಂವತ್ತತೀತಿ ದೇವಮನುಸ್ಸಸಮ್ಪತ್ತಿಯೋ ಮಾರಬ್ರಹ್ಮಇಸ್ಸರಿಯಾನಿ ಚ ದದಮಾನಮ್ಪಿ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಜಾತಿಜರಾಬ್ಯಾಧಿಮರಣಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸೇ ಖನ್ಧಧಾತುಆಯತನಪಟಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪಾದವಟ್ಟಾನಿ ಚ ದದಮಾನಂ ಕೇವಲಂ ದುಕ್ಖಕ್ಖನ್ಧಮೇವ ದೇತೀತಿ ಮಹತೋ ಅನತ್ಥಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ ನಾಮಾತಿ। ಚತುತ್ಥೇ ಚಿತ್ತನ್ತಿ ವಿವಟ್ಟವಸೇನೇವ ಉಪ್ಪನ್ನಚಿತ್ತಂ।
23-24. Tatiye vaṭṭavaseneva uppannacittaṃ veditabbaṃ. Mahato anatthāya saṃvattatīti devamanussasampattiyo mārabrahmaissariyāni ca dadamānampi punappunaṃ jātijarābyādhimaraṇasokaparidevadukkhadomanassupāyāse khandhadhātuāyatanapaṭiccasamuppādavaṭṭāni ca dadamānaṃ kevalaṃ dukkhakkhandhameva detīti mahato anatthāya saṃvattati nāmāti. Catutthe cittanti vivaṭṭavaseneva uppannacittaṃ.
೨೫-೨೬. ಪಞ್ಚಮಛಟ್ಠೇಸು ಅಭಾವಿತಂ ಅಪಾತುಭೂತನ್ತಿ ಅಯಂ ವಿಸೇಸೋ। ತತ್ರಾಮಯಧಿಪ್ಪಾಯೋ – ವಟ್ಟವಸೇನ ಉಪ್ಪನ್ನಚಿತ್ತಂ ನಾಮ ಉಪ್ಪನ್ನಮ್ಪಿ ಅಭಾವಿತಂ ಅಪಾತುಭೂತಮೇವ ಹೋತಿ। ಕಸ್ಮಾ ? ಲೋಕುತ್ತರಪಾದಕಜ್ಝಾನವಿಪಸ್ಸನಾಮಗ್ಗಫಲನಿಬ್ಬಾನೇಸು ಪಕ್ಖನ್ದಿತುಂ ಅಸಮತ್ಥತ್ತಾ। ವಿವಟ್ಟವಸೇನ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಪನ ಭಾವಿತಂ ಪಾತುಭೂತಂ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಕಸ್ಮಾ? ತೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಪಕ್ಖನ್ದಿತುಂ ಸಮತ್ಥತ್ತಾ। ಕುರುನ್ದಕವಾಸೀ ಫುಸ್ಸಮಿತ್ತತ್ಥೇರೋ ಪನಾಹ – ‘‘ಮಗ್ಗಚಿತ್ತಮೇವ, ಆವುಸೋ, ಭಾವಿತಂ ಪಾತುಭೂತಂ ನಾಮ ಹೋತೀ’’ತಿ।
25-26. Pañcamachaṭṭhesu abhāvitaṃ apātubhūtanti ayaṃ viseso. Tatrāmayadhippāyo – vaṭṭavasena uppannacittaṃ nāma uppannampi abhāvitaṃ apātubhūtameva hoti. Kasmā ? Lokuttarapādakajjhānavipassanāmaggaphalanibbānesu pakkhandituṃ asamatthattā. Vivaṭṭavasena uppannaṃ pana bhāvitaṃ pātubhūtaṃ nāma hoti. Kasmā? Tesu dhammesu pakkhandituṃ samatthattā. Kurundakavāsī phussamittatthero panāha – ‘‘maggacittameva, āvuso, bhāvitaṃ pātubhūtaṃ nāma hotī’’ti.
೨೭-೨೮. ಸತ್ತಮಟ್ಠಮೇಸು ಅಬಹುಲೀಕತನ್ತಿ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಅಕತಂ। ಇಮಾನಿಪಿ ದ್ವೇ ವಟ್ಟವಿವಟ್ಟವಸೇನ ಉಪ್ಪನ್ನಚಿತ್ತಾನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಾನೀತಿ।
27-28. Sattamaṭṭhamesu abahulīkatanti punappunaṃ akataṃ. Imānipi dve vaṭṭavivaṭṭavasena uppannacittāneva veditabbānīti.
೨೯. ನವಮೇ ‘‘ಜಾತಿಪಿ ದುಕ್ಖಾ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ವುತ್ತಂ ದುಕ್ಖಂ ಅಧಿವಹತಿ ಆಹರತೀತಿ ದುಕ್ಖಾಧಿವಹಂ। ದುಕ್ಖಾಧಿವಾಹನ್ತಿಪಿ ಪಾಠೋ। ತಸ್ಸತ್ಥೋ – ಲೋಕುತ್ತರಪಾದಕಜ್ಝಾನಾದಿ ಅರಿಯಧಮ್ಮಾಭಿಮುಖಂ ದುಕ್ಖೇನ ಅಧಿವಾಹೀಯತಿ ಪೇಸೀಯತೀತಿ ದುಕ್ಖಾಧಿವಾಹಂ। ಇದಮ್ಪಿ ವಟ್ಟವಸೇನ ಉಪ್ಪನ್ನಚಿತ್ತಮೇವ। ತಞ್ಹಿ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾದಿಸಮ್ಪತ್ತಿಯೋ ದದಮಾನಮ್ಪಿ ಜಾತಿಆದೀನಂ ಅಧಿವಹನತೋ ದುಕ್ಖಾಧಿವಹಂ, ಅರಿಯಧಮ್ಮಾಧಿಗಮಾಯ ದುಪ್ಪೇಸನತೋ ದುಕ್ಖಾಧಿವಾಹಞ್ಚ ನಾಮ ಹೋತೀತಿ।
29. Navame ‘‘jātipi dukkhā’’tiādinā nayena vuttaṃ dukkhaṃ adhivahati āharatīti dukkhādhivahaṃ. Dukkhādhivāhantipi pāṭho. Tassattho – lokuttarapādakajjhānādi ariyadhammābhimukhaṃ dukkhena adhivāhīyati pesīyatīti dukkhādhivāhaṃ. Idampi vaṭṭavasena uppannacittameva. Tañhi vuttappakārā devamanussādisampattiyo dadamānampi jātiādīnaṃ adhivahanato dukkhādhivahaṃ, ariyadhammādhigamāya duppesanato dukkhādhivāhañca nāma hotīti.
೩೦. ದಸಮೇ ವಿವಟ್ಟವಸೇನ ಉಪ್ಪನ್ನಚಿತ್ತಮೇವ ಚಿತ್ತಂ। ತಞ್ಹಿ ಮಾನುಸಕಸುಖತೋ ದಿಬ್ಬಸುಖಂ, ದಿಬ್ಬಸುಖತೋ ಝಾನಸುಖಂ, ಝಾನಸುಖತೋ ವಿಪಸ್ಸನಾಸುಖಂ, ವಿಪಸ್ಸನಾಸುಖತೋ ಮಗ್ಗಸುಖಂ, ಮಗ್ಗಸುಖತೋ ಫಲಸುಖಂ, ಫಲಸುಖತೋ ನಿಬ್ಬಾನಸುಖಂ ಅಧಿವಹತಿ ಆಹರತೀತಿ ಸುಖಾಧಿವಹಂ ನಾಮ ಹೋತಿ, ಸುಖಾಧಿವಾಹಂ ವಾ। ತಞ್ಹಿ ಲೋಕುತ್ತರಪಾದಕಜ್ಝಾನಾದಿಅರಿಯಧಮ್ಮಾಭಿಮುಖಂ ಸುಪೇಸಯಂ ವಿಸ್ಸಟ್ಠಇನ್ದವಜಿರಸದಿಸಂ ಹೋತೀತಿ ಸುಖಾಧಿವಾಹನ್ತಿಪಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಇಮಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ವಗ್ಗೇ ವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಮೇವ ಕಥಿತನ್ತಿ।
30. Dasame vivaṭṭavasena uppannacittameva cittaṃ. Tañhi mānusakasukhato dibbasukhaṃ, dibbasukhato jhānasukhaṃ, jhānasukhato vipassanāsukhaṃ, vipassanāsukhato maggasukhaṃ, maggasukhato phalasukhaṃ, phalasukhato nibbānasukhaṃ adhivahati āharatīti sukhādhivahaṃ nāma hoti, sukhādhivāhaṃ vā. Tañhi lokuttarapādakajjhānādiariyadhammābhimukhaṃ supesayaṃ vissaṭṭhaindavajirasadisaṃ hotīti sukhādhivāhantipi vuccati. Imasmimpi vagge vaṭṭavivaṭṭameva kathitanti.
ಅಕಮ್ಮನಿಯವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ।
Akammaniyavaggavaṇṇanā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೩. ಅಕಮ್ಮನಿಯವಗ್ಗೋ • 3. Akammaniyavaggo
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೩. ಅಕಮ್ಮನಿಯವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • 3. Akammaniyavaggavaṇṇanā