| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ขุทฺทสิกฺขา-มูลสิกฺขา • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
๑๐. อกปฺปิยมํสนิเทฺทสวณฺณนา
10. Akappiyamaṃsaniddesavaṇṇanā
๑๑๓. อิทานิ มํเสสุ ปฎิปชฺชิตพฺพาการํ ทเสฺสตุํ ‘‘มํเสสุ จ อกปฺปิย’’นฺติ อุทฺธฎํฯ อกปฺปิยมํสมฺหิ ทสฺสิเต กปฺปิยมํสํ ทสฺสิตเมว โหติ ปาริเสสนเยนฯ อุรคสฺส จาติ เอตฺถ สโพฺพปิ อุรโค น กปฺปติฯ
113. Idāni maṃsesu paṭipajjitabbākāraṃ dassetuṃ ‘‘maṃsesu ca akappiya’’nti uddhaṭaṃ. Akappiyamaṃsamhi dassite kappiyamaṃsaṃ dassitameva hoti pārisesanayena. Uragassa cāti ettha sabbopi urago na kappati.
๑๑๔. เอตฺตาวตา ชาติวเสน ทสวิธมฺปิ อกปฺปิยมํสํ ทเสฺสตฺวา อิทานิ กปฺปิยมํเสสุปิ อกปฺปิยวิธิํ ทเสฺสตุํ ‘‘อุทฺทิสฺสกตมํสญฺจ, ยญฺจ อปฺปฎิเวกฺขิต’’นฺติ วุตฺตํฯ ตตฺถ ปญฺจสุ สหธมฺมิเกสุ ยสฺส กสฺสจิ ยํ กิญฺจิ อุทฺทิสฺส กตํ อุทฺทิสฺสกตํ นาม, ตํ ปน ชานิตฺวา ปริภุญฺชิตุํ สเพฺพสมฺปิ น วฎฺฎติ, อชานนฺตานํ อนาปตฺติฯ มเจฺฉสุปิ เอเสว นโยฯ อปฺปฎิเวกฺขิตนฺติ อนุปปริกฺขิตํ, อนาปุจฺฉิตนฺติ อโตฺถฯ ‘‘น ภิกฺขเว อปฺปฎิเวกฺขิตฺวา มํสํ ปริภุญฺชิตพฺพํ, โย ปริภุเญฺชยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฎสฺสา’’ติ (มหาว. ๒๘๑) วุตฺตํฯ มเจฺฉสุ ปน อาปุจฺฉนกิจฺจํ นตฺถิ อกปฺปิยมจฺฉานํ นตฺถิตายาติ วทนฺติฯ อิทานิ เอเตสุ อาปตฺติเภทํ ทเสฺสตุํ ‘‘ถุลฺลจฺจย’’นฺติอาทิมาหฯ ตํ สพฺพํ (กงฺขา. อฎฺฐ. สนฺนิธิการกสิกฺขาปทวณฺณนา) อุตฺตานเมวฯ
114. Ettāvatā jātivasena dasavidhampi akappiyamaṃsaṃ dassetvā idāni kappiyamaṃsesupi akappiyavidhiṃ dassetuṃ ‘‘uddissakatamaṃsañca, yañca appaṭivekkhita’’nti vuttaṃ. Tattha pañcasu sahadhammikesu yassa kassaci yaṃ kiñci uddissa kataṃ uddissakataṃ nāma, taṃ pana jānitvā paribhuñjituṃ sabbesampi na vaṭṭati, ajānantānaṃ anāpatti. Macchesupi eseva nayo. Appaṭivekkhitanti anupaparikkhitaṃ, anāpucchitanti attho. ‘‘Na bhikkhave appaṭivekkhitvā maṃsaṃ paribhuñjitabbaṃ, yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 281) vuttaṃ. Macchesu pana āpucchanakiccaṃ natthi akappiyamacchānaṃ natthitāyāti vadanti. Idāni etesu āpattibhedaṃ dassetuṃ ‘‘thullaccaya’’ntiādimāha. Taṃ sabbaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. sannidhikārakasikkhāpadavaṇṇanā) uttānameva.
๑๑๕. อิทานิ น เกวลํ อิเมสํ มนุสฺสาทีนํ มํสเมว อกปฺปิยํ, อฎฺฐิอาทีนิปิ อกปฺปิยานีติ ทเสฺสตุํ ‘‘อฎฺฐีปี’’ติอาทิ วุตฺตํฯ ตตฺถ (มหาว. อฎฺฐ ๒๘๑) โลมเมฺปสนฺติ โลมมฺปิ เอสํ อกปฺปิยมํสวตฺถูนนฺติ อโตฺถฯ สจิตฺตกํ วาติ เอเตสุ ปน อุทฺทิสฺสกตเมว สจิตฺตกํ, เสสา อจิตฺตกาติฯ อกปฺปิยมํสวินิจฺฉโยฯ
115. Idāni na kevalaṃ imesaṃ manussādīnaṃ maṃsameva akappiyaṃ, aṭṭhiādīnipi akappiyānīti dassetuṃ ‘‘aṭṭhīpī’’tiādi vuttaṃ. Tattha (mahāva. aṭṭha 281) lomampesanti lomampi esaṃ akappiyamaṃsavatthūnanti attho. Sacittakaṃ vāti etesu pana uddissakatameva sacittakaṃ, sesā acittakāti. Akappiyamaṃsavinicchayo.
อกปฺปิยมํสนิเทฺทสวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Akappiyamaṃsaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
