| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ခုဒ္ဒသိက္ခာ-မူလသိက္ခာ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
၁၀. အကပ္ပိယမံသနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ
10. Akappiyamaṃsaniddesavaṇṇanā
၁၁၃. ဣဒာနိ မံသေသု ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗာကာရံ ဒသ္သေတုံ ‘‘မံသေသု စ အကပ္ပိယ’’န္တိ ဥဒ္ဓဋံ။ အကပ္ပိယမံသမ္ဟိ ဒသ္သိတေ ကပ္ပိယမံသံ ဒသ္သိတမေဝ ဟောတိ ပာရိသေသနယေန။ ဥရဂသ္သ စာတိ ဧတ္ထ သဗ္ဗောပိ ဥရဂော န ကပ္ပတိ။
113. Idāni maṃsesu paṭipajjitabbākāraṃ dassetuṃ ‘‘maṃsesu ca akappiya’’nti uddhaṭaṃ. Akappiyamaṃsamhi dassite kappiyamaṃsaṃ dassitameva hoti pārisesanayena. Uragassa cāti ettha sabbopi urago na kappati.
၁၁၄. ဧတ္တာဝတာ ဇာတိဝသေန ဒသဝိဓမ္ပိ အကပ္ပိယမံသံ ဒသ္သေတ္ဝာ ဣဒာနိ ကပ္ပိယမံသေသုပိ အကပ္ပိယဝိဓိံ ဒသ္သေတုံ ‘‘ဥဒ္ဒိသ္သကတမံသဉ္စ, ယဉ္စ အပ္ပဋိဝေက္ခိတ’’န္တိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ ပဉ္စသု သဟဓမ္မိကေသု ယသ္သ ကသ္သစိ ယံ ကိဉ္စိ ဥဒ္ဒိသ္သ ကတံ ဥဒ္ဒိသ္သကတံ နာမ, တံ ပန ဇာနိတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ သဗ္ဗေသမ္ပိ န ဝဋ္ဋတိ, အဇာနန္တာနံ အနာပတ္တိ။ မစ္ဆေသုပိ ဧသေဝ နယော။ အပ္ပဋိဝေက္ခိတန္တိ အနုပပရိက္ခိတံ, အနာပုစ္ဆိတန္တိ အတ္ထော။ ‘‘န ဘိက္ခဝေ အပ္ပဋိဝေက္ခိတ္ဝာ မံသံ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ, ယော ပရိဘုဉ္ဇေယ္ယ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာ’’တိ (မဟာဝ. ၂၈၁) ဝုတ္တံ။ မစ္ဆေသု ပန အာပုစ္ဆနကိစ္စံ နတ္ထိ အကပ္ပိယမစ္ဆာနံ နတ္ထိတာယာတိ ဝဒန္တိ။ ဣဒာနိ ဧတေသု အာပတ္တိဘေဒံ ဒသ္သေတုံ ‘‘ထုလ္လစ္စယ’’န္တိအာဒိမာဟ။ တံ သဗ္ဗံ (ကင္ခာ. အဋ္ဌ. သန္နိဓိကာရကသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ) ဥတ္တာနမေဝ။
114. Ettāvatā jātivasena dasavidhampi akappiyamaṃsaṃ dassetvā idāni kappiyamaṃsesupi akappiyavidhiṃ dassetuṃ ‘‘uddissakatamaṃsañca, yañca appaṭivekkhita’’nti vuttaṃ. Tattha pañcasu sahadhammikesu yassa kassaci yaṃ kiñci uddissa kataṃ uddissakataṃ nāma, taṃ pana jānitvā paribhuñjituṃ sabbesampi na vaṭṭati, ajānantānaṃ anāpatti. Macchesupi eseva nayo. Appaṭivekkhitanti anupaparikkhitaṃ, anāpucchitanti attho. ‘‘Na bhikkhave appaṭivekkhitvā maṃsaṃ paribhuñjitabbaṃ, yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 281) vuttaṃ. Macchesu pana āpucchanakiccaṃ natthi akappiyamacchānaṃ natthitāyāti vadanti. Idāni etesu āpattibhedaṃ dassetuṃ ‘‘thullaccaya’’ntiādimāha. Taṃ sabbaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. sannidhikārakasikkhāpadavaṇṇanā) uttānameva.
၁၁၅. ဣဒာနိ န ကေဝလံ ဣမေသံ မနုသ္သာဒီနံ မံသမေဝ အကပ္ပိယံ, အဋ္ဌိအာဒီနိပိ အကပ္ပိယာနီတိ ဒသ္သေတုံ ‘‘အဋ္ဌီပီ’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ (မဟာဝ. အဋ္ဌ ၂၈၁) လောမမ္ပေသန္တိ လောမမ္ပိ ဧသံ အကပ္ပိယမံသဝတ္ထူနန္တိ အတ္ထော။ သစိတ္တကံ ဝာတိ ဧတေသု ပန ဥဒ္ဒိသ္သကတမေဝ သစိတ္တကံ, သေသာ အစိတ္တကာတိ။ အကပ္ပိယမံသဝိနိစ္ဆယော။
115. Idāni na kevalaṃ imesaṃ manussādīnaṃ maṃsameva akappiyaṃ, aṭṭhiādīnipi akappiyānīti dassetuṃ ‘‘aṭṭhīpī’’tiādi vuttaṃ. Tattha (mahāva. aṭṭha 281) lomampesanti lomampi esaṃ akappiyamaṃsavatthūnanti attho. Sacittakaṃ vāti etesu pana uddissakatameva sacittakaṃ, sesā acittakāti. Akappiyamaṃsavinicchayo.
အကပ္ပိယမံသနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Akappiyamaṃsaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
