Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ခုဒ္ဒသိက္ခာ-မူလသိက္ခာ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
၁၀. အကပ္ပိယမံသနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ
10. Akappiyamaṃsaniddesavaṇṇanā
၁၁၃-၄. မနုသ္သဟတ္ထိအသ္သာနဉ္စ ။ပေ.။ ဥရဂသ္သ စ ယံ မံသဉ္စ, ယံ ဥဒ္ဒိသ္သကတမံသဉ္စ, အပ္ပဋိဝေက္ခိတံ ယဉ္စ မံသံ, တေသု မံသေသူတိ ဧဝံ ယောဇေတ္ဝာ အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ တတ္ထ သီသဂီဝာတရင္ဂေန စရန္တာ အစ္ဆဝိသေသာဝ တရစ္ဆာ။ ဥရဂသ္သာတိ ဣမိနာ သဗ္ဗာပိ ဒီဃဇာတိ သင္ဂဟိတာ။ ဥဒ္ဒိသ္သကတမံသန္တိ ဘိက္ခုံ ဥဒ္ဒိသိတ္ဝာ ကတံ ဥဒ္ဒိသ္သကတံ, တဉ္စ တံ မံသဉ္စ။ ဧတ္ထ စ မံသ-ဂ္ဂဟဏေန မစ္ဆာနမ္ပိ ဂဟဏံ ဝေဒိတဗ္ဗံ ဥပလက္ခဏဝသေန, စ-သဒ္ဒေန ဝာ။ ပဉ္စသုပိ သဟဓမ္မိကေသု ယံ ကိဉ္စိ ဥဒ္ဒိသ္သကတံ သဗ္ဗေသမ္ပိ န ကပ္ပတိ, တမ္ပိ အဒိဋ္ဌအသုတအပရိသင္ကိတတာယ တိကောဋိပရိသုဒ္ဓံ ဝဋ္ဋတိ။ အပ္ပဋိဝေက္ခိတန္တိ အနုပပရိက္ခိတံ, အနာပုစ္ဆိတန္တိ အတ္ထော။ အာပတ္တိဘီရုကေန ဟိ ရူပံ သလ္လက္ခေန္တေနာပိ ပုစ္ဆိတ္ဝာ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗဉ္စ။ မနုသ္သာနံ မံသေသု ထုလ္လစ္စယန္တိ ယောဇနာ။ ထူလော အစ္စယော ဧတ္ထာတိ ရသ္သေ, ဒ္ဝိတ္တေ စ ထုလ္လစ္စယံ။ ပာရာဇိကသင္ဃာဒိသေသေဟိ ဌပေတ္ဝာ ဣတော အဓိကံ ဝဇ္ဇံ နတ္ထိ။ သေသေသူတိ အဝသေသေသု ဧကာဒသသု။
113-4. Manussahatthiassānañca …pe… uragassa ca yaṃ maṃsañca, yaṃ uddissakatamaṃsañca, appaṭivekkhitaṃ yañca maṃsaṃ, tesu maṃsesūti evaṃ yojetvā attho veditabbo. Tattha sīsagīvātaraṅgena carantā acchavisesāva taracchā. Uragassāti iminā sabbāpi dīghajāti saṅgahitā. Uddissakatamaṃsanti bhikkhuṃ uddisitvā kataṃ uddissakataṃ, tañca taṃ maṃsañca. Ettha ca maṃsa-ggahaṇena macchānampi gahaṇaṃ veditabbaṃ upalakkhaṇavasena, ca-saddena vā. Pañcasupi sahadhammikesu yaṃ kiñci uddissakataṃ sabbesampi na kappati, tampi adiṭṭhaasutaaparisaṅkitatāya tikoṭiparisuddhaṃ vaṭṭati. Appaṭivekkhitanti anupaparikkhitaṃ, anāpucchitanti attho. Āpattibhīrukena hi rūpaṃ sallakkhentenāpi pucchitvā paṭiggahetabbaṃ paribhuñjitabbañca. Manussānaṃ maṃsesu thullaccayanti yojanā. Thūlo accayo etthāti rasse, dvitte ca thullaccayaṃ. Pārājikasaṅghādisesehi ṭhapetvā ito adhikaṃ vajjaṃ natthi. Sesesūti avasesesu ekādasasu.
၁၁၅. ဣဒာနိ မနုသ္သာဒီနံ အဋ္ဌိအာဒီနိပိ အကပ္ပိယာနီတိ ဒသ္သေတုံ ‘‘အဋ္ဌိပီ’’တိအာဒိမာဟ။ ပိ-သဒ္ဒော ‘‘လောဟိတ’’န္တိအာဒီသုပိ အနုဝတ္တေတဗ္ဗော။ ဧသန္တိ မနုသ္သာဒီနံ ဒသန္နံ။ ဝသာသု ပန ဧကာ မနုသ္သဝသာ န ဝဋ္ဋတိ။ ခီရာဒီသု အကပ္ပိယံ နာမ နတ္ထိ။ ဥဒ္ဒိသ္သကတံယေဝ သစိတ္တကန္တိ ယောဇနာ။ သစိတ္တကန္တိ ဥဒ္ဒိသ္သကတဘာဝဇာနနစိတ္တေန သဟ ဝတ္တတီတိ သစိတ္တကံ။ ဝတ္ထုဝီတိက္ကမဝိဇာနနစိတ္တေန ဟိ သစိတ္တကတ္တံ။ ဧတ္ထ စ သစိတ္တကတ္တံ အာပတ္တိယာ ဧဝ, န စ မံသသ္သ, တထာပိ မံသသီသေန အာပတ္တိ ဧဝ ဝုတ္တာတိ ဝိညာတဗ္ဗန္တိ။
115. Idāni manussādīnaṃ aṭṭhiādīnipi akappiyānīti dassetuṃ ‘‘aṭṭhipī’’tiādimāha. Pi-saddo ‘‘lohita’’ntiādīsupi anuvattetabbo. Esanti manussādīnaṃ dasannaṃ. Vasāsu pana ekā manussavasā na vaṭṭati. Khīrādīsu akappiyaṃ nāma natthi. Uddissakataṃyeva sacittakanti yojanā. Sacittakanti uddissakatabhāvajānanacittena saha vattatīti sacittakaṃ. Vatthuvītikkamavijānanacittena hi sacittakattaṃ. Ettha ca sacittakattaṃ āpattiyā eva, na ca maṃsassa, tathāpi maṃsasīsena āpatti eva vuttāti viññātabbanti.
အကပ္ပိယမံသနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Akappiyamaṃsaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.