| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
อากาสฎฺฐกถาวณฺณนา
Ākāsaṭṭhakathāvaṇṇanā
๙๖. อากาสฎฺฐกถายํ มุขตุณฺฑเกนาติ มุขเคฺคนฯ กลาปเคฺคนาติ ปิญฺฉกลาปสฺส อเคฺคนฯ ปสาเรตีติ คหณตฺถํ ปสาเรติฯ อคฺคเหตฺวา วาติ เลฑฺฑุอาทีหิ ปหริตฺวา นยนวเสน อคฺคเหตฺวา วาฯ อากาสฎฺฐวินิจฺฉเย วุจฺจมาเนปิ ตปฺปสเงฺคน อากาสฎฺฐสฺส เวหาสฎฺฐาทิภาวมุปคเตปิ อสโมฺมหตฺถํ ‘‘ยสฺมิํ อเงฺค นิลียตี’’ติอาทิ วุตฺตํฯ อโนฺตวตฺถุมฺหีติ ปริกฺขิตฺตวตฺถุสฺส อโนฺตฯ อโนฺตคาเมติ ปริกฺขิตฺตสฺส คามสฺส อโนฺตฯ อปริกฺขิเตฺต ปน วตฺถุมฺหิ, คาเม วา ฐิตฎฺฐานเมว ฐานํฯ อฎวิมุขํ กโรตีติ อรญฺญาภิมุขํ กโรติฯ รกฺขตีติ เตน ปโยเคน ตสฺส อิจฺฉิตฎฺฐานํ อคตตฺตา รกฺขติฯ ภูมิยา คจฺฉนฺตํ สนฺธาย ‘‘ทุติยปทวาเร วา’’ติ วุตฺตํฯ คามโต นิกฺขนฺตสฺสาติ ปริกฺขิตฺตคามโต นิกฺขนฺตสฺสฯ กปิญฺชโร นาม เอกา ปกฺขิชาติฯ
96. Ākāsaṭṭhakathāyaṃ mukhatuṇḍakenāti mukhaggena. Kalāpaggenāti piñchakalāpassa aggena. Pasāretīti gahaṇatthaṃ pasāreti. Aggahetvā vāti leḍḍuādīhi paharitvā nayanavasena aggahetvā vā. Ākāsaṭṭhavinicchaye vuccamānepi tappasaṅgena ākāsaṭṭhassa vehāsaṭṭhādibhāvamupagatepi asammohatthaṃ ‘‘yasmiṃ aṅge nilīyatī’’tiādi vuttaṃ. Antovatthumhīti parikkhittavatthussa anto. Antogāmeti parikkhittassa gāmassa anto. Aparikkhitte pana vatthumhi, gāme vā ṭhitaṭṭhānameva ṭhānaṃ. Aṭavimukhaṃ karotīti araññābhimukhaṃ karoti. Rakkhatīti tena payogena tassa icchitaṭṭhānaṃ agatattā rakkhati. Bhūmiyā gacchantaṃ sandhāya ‘‘dutiyapadavāre vā’’ti vuttaṃ. Gāmato nikkhantassāti parikkhittagāmato nikkhantassa. Kapiñjaro nāma ekā pakkhijāti.
อากาสฎฺฐกถาวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Ākāsaṭṭhakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวิภงฺค • Mahāvibhaṅga / ๒. ทุติยปาราชิกํ • 2. Dutiyapārājikaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ๒. ทุติยปาราชิกํ • 2. Dutiyapārājikaṃ
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ภูมฎฺฐกถาทิวณฺณนา • Bhūmaṭṭhakathādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / อากาสฎฺฐกถาวณฺณนา • Ākāsaṭṭhakathāvaṇṇanā
