| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
๗. อากาโส สนิทสฺสโนติกถาวณฺณนา
7. Ākāso sanidassanotikathāvaṇṇanā
๔๖๓-๔๖๔. อิทานิ อากาโส สนิทสฺสโนติกถา นาม โหติฯ ตตฺถ เยสํ ตาฬจฺฉิทฺทาทีสุ ญาณปฺปวตฺติํ นิสฺสาย ‘‘สโพฺพปิ อชฎากาโส สนิทสฺสโน’’ติ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ อนฺธกานํ ; เต สนฺธาย อากาโส สนิทสฺสโนติ ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฎิญฺญา อิตรสฺสฯ อถ นํ ‘‘ยทิ สนิทสฺสโน, เอวํวิโธ ภเวยฺยา’’ติ โจทนตฺถํ รูปนฺติอาทิ วุตฺตํฯ จกฺขุญฺจ ปฎิจฺจาติปเญฺหสุ เอวรูปสฺส สุตฺตสฺส อภาเวน ปฎิกฺขิปิตฺวา ตุลนฺตริกาทีนํ อุปลทฺธิํ นิสฺสาย ปฎิชานาติฯ ทฺวินฺนํ รุกฺขานํ อนฺตรนฺติ เอตฺถ รุกฺขรูปํ จกฺขุนา ทิสฺวา อนฺตเร รูปาภาวโต อากาสนฺติ มโนทฺวารวิญฺญาณํ อุปฺปชฺชติ, น จกฺขุวิญฺญาณํฯ เสเสสุปิ เอเสว นโยฯ ตสฺมา อสาธกเมตนฺติฯ
463-464. Idāni ākāso sanidassanotikathā nāma hoti. Tattha yesaṃ tāḷacchiddādīsu ñāṇappavattiṃ nissāya ‘‘sabbopi ajaṭākāso sanidassano’’ti laddhi, seyyathāpi andhakānaṃ ; te sandhāya ākāso sanidassanoti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘yadi sanidassano, evaṃvidho bhaveyyā’’ti codanatthaṃ rūpantiādi vuttaṃ. Cakkhuñca paṭiccātipañhesu evarūpassa suttassa abhāvena paṭikkhipitvā tulantarikādīnaṃ upaladdhiṃ nissāya paṭijānāti. Dvinnaṃ rukkhānaṃ antaranti ettha rukkharūpaṃ cakkhunā disvā antare rūpābhāvato ākāsanti manodvāraviññāṇaṃ uppajjati, na cakkhuviññāṇaṃ. Sesesupi eseva nayo. Tasmā asādhakametanti.
อากาโส สนิทสฺสโนติกถาวณฺณนาฯ
Ākāso sanidassanotikathāvaṇṇanā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi / (๕๙) ๗. อากาโส สนิทสฺสโนติกถา • (59) 7. Ākāso sanidassanotikathā
