Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පඤ්චපකරණ-අට්ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
7. ආකාසො සනිදස්සනොතිකථාවණ්ණනා
7. Ākāso sanidassanotikathāvaṇṇanā
463-464. ඉදානි ආකාසො සනිදස්සනොතිකථා නාම හොති. තත්ථ යෙසං තාළච්ඡිද්දාදීසු ඤාණප්පවත්තිං නිස්සාය ‘‘සබ්බොපි අජටාකාසො සනිදස්සනො’’ති ලද්ධි, සෙය්යථාපි අන්ධකානං ; තෙ සන්ධාය ආකාසො සනිදස්සනොති පුච්ඡා සකවාදිස්ස, පටිඤ්ඤා ඉතරස්ස. අථ නං ‘‘යදි සනිදස්සනො, එවංවිධො භවෙය්යා’’ති චොදනත්ථං රූපන්තිආදි වුත්තං. චක්ඛුඤ්ච පටිච්චාතිපඤ්හෙසු එවරූපස්ස සුත්තස්ස අභාවෙන පටික්ඛිපිත්වා තුලන්තරිකාදීනං උපලද්ධිං නිස්සාය පටිජානාති. ද්වින්නං රුක්ඛානං අන්තරන්ති එත්ථ රුක්ඛරූපං චක්ඛුනා දිස්වා අන්තරෙ රූපාභාවතො ආකාසන්ති මනොද්වාරවිඤ්ඤාණං උප්පජ්ජති, න චක්ඛුවිඤ්ඤාණං. සෙසෙසුපි එසෙව නයො. තස්මා අසාධකමෙතන්ති.
463-464. Idāni ākāso sanidassanotikathā nāma hoti. Tattha yesaṃ tāḷacchiddādīsu ñāṇappavattiṃ nissāya ‘‘sabbopi ajaṭākāso sanidassano’’ti laddhi, seyyathāpi andhakānaṃ ; te sandhāya ākāso sanidassanoti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘yadi sanidassano, evaṃvidho bhaveyyā’’ti codanatthaṃ rūpantiādi vuttaṃ. Cakkhuñca paṭiccātipañhesu evarūpassa suttassa abhāvena paṭikkhipitvā tulantarikādīnaṃ upaladdhiṃ nissāya paṭijānāti. Dvinnaṃ rukkhānaṃ antaranti ettha rukkharūpaṃ cakkhunā disvā antare rūpābhāvato ākāsanti manodvāraviññāṇaṃ uppajjati, na cakkhuviññāṇaṃ. Sesesupi eseva nayo. Tasmā asādhakametanti.
ආකාසො සනිදස්සනොතිකථාවණ්ණනා.
Ākāso sanidassanotikathāvaṇṇanā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / අභිධම්මපිටක • Abhidhammapiṭaka / කථාවත්ථුපාළි • Kathāvatthupāḷi / (59) 7. ආකාසො සනිදස්සනොතිකථා • (59) 7. Ākāso sanidassanotikathā