Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
൭. ആകാസോ സനിദസ്സനോതികഥാവണ്ണനാ
7. Ākāso sanidassanotikathāvaṇṇanā
൪൬൩-൪൬൪. ഇദാനി ആകാസോ സനിദസ്സനോതികഥാ നാമ ഹോതി. തത്ഥ യേസം താളച്ഛിദ്ദാദീസു ഞാണപ്പവത്തിം നിസ്സായ ‘‘സബ്ബോപി അജടാകാസോ സനിദസ്സനോ’’തി ലദ്ധി, സേയ്യഥാപി അന്ധകാനം ; തേ സന്ധായ ആകാസോ സനിദസ്സനോതി പുച്ഛാ സകവാദിസ്സ, പടിഞ്ഞാ ഇതരസ്സ. അഥ നം ‘‘യദി സനിദസ്സനോ, ഏവംവിധോ ഭവേയ്യാ’’തി ചോദനത്ഥം രൂപന്തിആദി വുത്തം. ചക്ഖുഞ്ച പടിച്ചാതിപഞ്ഹേസു ഏവരൂപസ്സ സുത്തസ്സ അഭാവേന പടിക്ഖിപിത്വാ തുലന്തരികാദീനം ഉപലദ്ധിം നിസ്സായ പടിജാനാതി. ദ്വിന്നം രുക്ഖാനം അന്തരന്തി ഏത്ഥ രുക്ഖരൂപം ചക്ഖുനാ ദിസ്വാ അന്തരേ രൂപാഭാവതോ ആകാസന്തി മനോദ്വാരവിഞ്ഞാണം ഉപ്പജ്ജതി, ന ചക്ഖുവിഞ്ഞാണം. സേസേസുപി ഏസേവ നയോ. തസ്മാ അസാധകമേതന്തി.
463-464. Idāni ākāso sanidassanotikathā nāma hoti. Tattha yesaṃ tāḷacchiddādīsu ñāṇappavattiṃ nissāya ‘‘sabbopi ajaṭākāso sanidassano’’ti laddhi, seyyathāpi andhakānaṃ ; te sandhāya ākāso sanidassanoti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘yadi sanidassano, evaṃvidho bhaveyyā’’ti codanatthaṃ rūpantiādi vuttaṃ. Cakkhuñca paṭiccātipañhesu evarūpassa suttassa abhāvena paṭikkhipitvā tulantarikādīnaṃ upaladdhiṃ nissāya paṭijānāti. Dvinnaṃ rukkhānaṃ antaranti ettha rukkharūpaṃ cakkhunā disvā antare rūpābhāvato ākāsanti manodvāraviññāṇaṃ uppajjati, na cakkhuviññāṇaṃ. Sesesupi eseva nayo. Tasmā asādhakametanti.
ആകാസോ സനിദസ്സനോതികഥാവണ്ണനാ.
Ākāso sanidassanotikathāvaṇṇanā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / അഭിധമ്മപിടക • Abhidhammapiṭaka / കഥാവത്ഥുപാളി • Kathāvatthupāḷi / (൫൯) ൭. ആകാസോ സനിദസ്സനോതികഥാ • (59) 7. Ākāso sanidassanotikathā