| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
2. අක්‌කොසසුත්‌තං
2. Akkosasuttaṃ
188. එකං සමයං භගවා රාජගහෙ විහරති වෙළුවනෙ කලන්‌දකනිවාපෙ. අස්‌සොසි ඛො අක්‌කොසකභාරද්‌වාජො බ්‍රාහ්‌මණො – ‘‘භාරද්‌වාජගොත්‌තො කිර බ්‍රාහ්‌මණො සමණස්‌ස ගොතමස්‌ස සන්‌තිකෙ අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිතො’’ති කුපිතො අනත්‌තමනො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අසබ්‌භාහි ඵරුසාහි වාචාහි අක්‌කොසති පරිභාසති.
188. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Assosi kho akkosakabhāradvājo brāhmaṇo – ‘‘bhāradvājagotto kira brāhmaṇo samaṇassa gotamassa santike agārasmā anagāriyaṃ pabbajito’’ti kupito anattamano yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ asabbhāhi pharusāhi vācāhi akkosati paribhāsati.
එවං වුත්‌තෙ, භගවා අක්‌කොසකභාරද්‌වාජං බ්‍රාහ්‌මණං එතදවොච – ‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, බ්‍රාහ්‌මණ, අපි නු ඛො තෙ ආගච්‌ඡන්‌ති මිත්‌තාමච්‌චා ඤාතිසාලොහිතා අතිථියො 1’’ති? ‘‘අප්‌පෙකදා මෙ, භො ගොතම, ආගච්‌ඡන්‌ති මිත්‌තාමච්‌චා ඤාතිසාලොහිතා අතිථියො’’ති. ‘‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, බ්‍රාහ්‌මණ, අපි නු තෙසං අනුප්‌පදෙසි ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා සායනීයං වා’’’ති? ‘‘‘අප්‌පෙකදා නෙසාහං, භො ගොතම, අනුප්‌පදෙමි ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා සායනීයං වා’’’ති. ‘‘‘සචෙ ඛො පන තෙ, බ්‍රාහ්‌මණ, නප්‌පටිග්‌ගණ්‌හන්‌ති , කස්‌ස තං හොතී’’’ති? ‘‘‘සචෙ තෙ, භො ගොතම, නප්‌පටිග්‌ගණ්‌හන්‌ති, අම්‌හාකමෙව තං හොතී’’’ති. ‘‘එවමෙව ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, යං ත්‌වං අම්‌හෙ අනක්‌කොසන්‌තෙ අක්‌කොසසි, අරොසෙන්‌තෙ රොසෙසි, අභණ්‌ඩන්‌තෙ භණ්‌ඩසි, තං තෙ මයං නප්‌පටිග්‌ගණ්‌හාම. තවෙවෙතං, බ්‍රාහ්‌මණ, හොති; තවෙවෙතං, බ්‍රාහ්‌මණ, හොති’’.
Evaṃ vutte, bhagavā akkosakabhāradvājaṃ brāhmaṇaṃ etadavoca – ‘‘taṃ kiṃ maññasi, brāhmaṇa, api nu kho te āgacchanti mittāmaccā ñātisālohitā atithiyo 2’’ti? ‘‘Appekadā me, bho gotama, āgacchanti mittāmaccā ñātisālohitā atithiyo’’ti. ‘‘‘Taṃ kiṃ maññasi, brāhmaṇa, api nu tesaṃ anuppadesi khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā sāyanīyaṃ vā’’’ti? ‘‘‘Appekadā nesāhaṃ, bho gotama, anuppademi khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā sāyanīyaṃ vā’’’ti. ‘‘‘Sace kho pana te, brāhmaṇa, nappaṭiggaṇhanti , kassa taṃ hotī’’’ti? ‘‘‘Sace te, bho gotama, nappaṭiggaṇhanti, amhākameva taṃ hotī’’’ti. ‘‘Evameva kho, brāhmaṇa, yaṃ tvaṃ amhe anakkosante akkosasi, arosente rosesi, abhaṇḍante bhaṇḍasi, taṃ te mayaṃ nappaṭiggaṇhāma. Tavevetaṃ, brāhmaṇa, hoti; tavevetaṃ, brāhmaṇa, hoti’’.
‘‘යො ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, අක්‌කොසන්‌තං පච්‌චක්‌කොසති, රොසෙන්‌තං පටිරොසෙති, භණ්‌ඩන්‌තං පටිභණ්‌ඩති, අයං වුච්‌චති, බ්‍රාහ්‌මණ, සම්‌භුඤ්‌ජති වීතිහරතීති. තෙ මයං තයා නෙව සම්‌භුඤ්‌ජාම න වීතිහරාම. තවෙවෙතං, බ්‍රාහ්‌මණ, හොති; තවෙවෙතං, බ්‍රාහ්‌මණ, හොතී’’ති. ‘‘භවන්‌තං ඛො ගොතමං සරාජිකා පරිසා එවං ජානාති – ‘අරහං සමණො ගොතමො’ති. අථ ච පන භවං ගොතමො කුජ්‌ඣතී’’ති.
‘‘Yo kho, brāhmaṇa, akkosantaṃ paccakkosati, rosentaṃ paṭiroseti, bhaṇḍantaṃ paṭibhaṇḍati, ayaṃ vuccati, brāhmaṇa, sambhuñjati vītiharatīti. Te mayaṃ tayā neva sambhuñjāma na vītiharāma. Tavevetaṃ, brāhmaṇa, hoti; tavevetaṃ, brāhmaṇa, hotī’’ti. ‘‘Bhavantaṃ kho gotamaṃ sarājikā parisā evaṃ jānāti – ‘arahaṃ samaṇo gotamo’ti. Atha ca pana bhavaṃ gotamo kujjhatī’’ti.
‘‘අක්‌කොධස්‌ස කුතො කොධො, දන්‌තස්‌ස සමජීවිනො;
‘‘Akkodhassa kuto kodho, dantassa samajīvino;
සම්‌මදඤ්‌ඤා විමුත්‌තස්‌ස, උපසන්‌තස්‌ස තාදිනො.
Sammadaññā vimuttassa, upasantassa tādino.
‘‘තස්‌සෙව තෙන පාපියො, යො කුද්‌ධං පටිකුජ්‌ඣති;
‘‘Tasseva tena pāpiyo, yo kuddhaṃ paṭikujjhati;
කුද්‌ධං අප්‌පටිකුජ්‌ඣන්‌තො, සඞ්‌ගාමං ජෙති දුජ්‌ජයං.
Kuddhaṃ appaṭikujjhanto, saṅgāmaṃ jeti dujjayaṃ.
‘‘උභින්‌නමත්‌ථං චරති, අත්‌තනො ච පරස්‌ස ච;
‘‘Ubhinnamatthaṃ carati, attano ca parassa ca;
පරං සඞ්‌කුපිතං ඤත්‌වා, යො සතො උපසම්‌මති.
Paraṃ saṅkupitaṃ ñatvā, yo sato upasammati.
‘‘උභින්‌නං තිකිච්‌ඡන්‌තානං, අත්‌තනො ච පරස්‌ස ච;
‘‘Ubhinnaṃ tikicchantānaṃ, attano ca parassa ca;
ජනා මඤ්‌ඤන්‌ති බාලොති, යෙ ධම්‌මස්‌ස අකොවිදා’’ති.
Janā maññanti bāloti, ye dhammassa akovidā’’ti.
එවං වුත්‌තෙ, අක්‌කොසකභාරද්‌වාජො බ්‍රාහ්‌මණො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘අභික්‌කන්‌තං, භො ගොතම…පෙ.… එසාහං භවන්‌තං ගොතමං සරණං ගච්‌ඡාමි ධම්‌මඤ්‌ච භික්‌ඛුසඞ්‌ඝඤ්‌ච. ලභෙය්‍යාහං, භන්‌තෙ, භොතො ගොතමස්‌ස සන්‌තිකෙ පබ්‌බජ්‌ජං, ලභෙය්‍යං උපසම්‌පද’’න්‌ති.
Evaṃ vutte, akkosakabhāradvājo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama…pe… esāhaṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Labheyyāhaṃ, bhante, bhoto gotamassa santike pabbajjaṃ, labheyyaṃ upasampada’’nti.
අලත්‌ථ ඛො අක්‌කොසකභාරද්‌වාජො බ්‍රාහ්‌මණො භගවතො සන්‌තිකෙ පබ්‌බජ්‌ජං, අලත්‌ථ උපසම්‌පදං. අචිරූපසම්‌පන්‌නො ඛො පනායස්‌මා අක්‌කොසකභාරද්‌වාජො එකො වූපකට්‌ඨො අප්‌පමත්‌තො ආතාපී පහිතත්‌තො විහරන්‌තො නචිරස්‌සෙව – යස්‌සත්‌ථාය කුලපුත්‌තා සම්‌මදෙව අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජන්‌ති තදනුත්‌තරං – බ්‍රහ්‌මචරියපරියොසානං දිට්‌ඨෙව ධම්‌මෙ සයං අභිඤ්‌ඤා සච්‌ඡිකත්‌වා උපසම්‌පජ්‌ජ විහාසි. ‘‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්‌මචරියං, කතං කරණීයං නාපරං ඉත්‌ථත්‌තායා’’ති අබ්‌භඤ්‌ඤාසි. අඤ්‌ඤතරො ච පනායස්‌මා භාරද්‌වාජො අරහතං අහොසීති.
Alattha kho akkosakabhāradvājo brāhmaṇo bhagavato santike pabbajjaṃ, alattha upasampadaṃ. Acirūpasampanno kho panāyasmā akkosakabhāradvājo eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto nacirasseva – yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti tadanuttaraṃ – brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihāsi. ‘‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ nāparaṃ itthattāyā’’ti abbhaññāsi. Aññataro ca panāyasmā bhāradvājo arahataṃ ahosīti.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 2. අක්‌කොසසුත්‌තවණ්‌ණනා • 2. Akkosasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 2. අක්‌කොසසුත්‌තවණ්‌ණනා • 2. Akkosasuttavaṇṇanā
