| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
២. អក្កោសសុត្តវណ្ណនា
2. Akkosasuttavaṇṇanā
១៨៨. ទុតិយេ អក្កោសកភារទ្វាជោតិ ភារទ្វាជោវ សោ, បញ្ចមត្តេហិ បន គាថា សតេហិ តថាគតំ អក្កោសន្តោ អាគតោតិ។ ‘‘អក្កោសកភារទ្វាជោ’’តិ តស្ស សង្គីតិការេហិ នាមំ គហិតំ។ កុបិតោ អនត្តមនោតិ ‘‘សមណេន គោតមេន មយ្ហំ ជេដ្ឋកភាតរំ បព្ពាជេន្តេន ជានិ កតា, បក្ខោ ភិន្នោ’’តិ កោធេន កុបិតោ ទោមនស្សេន ច អនត្តមនោ ហុត្វាតិ អត្ថោ។ អក្កោសតីតិ ‘‘ចោរោសិ, ពាលោសិ, មូឡ្ហោសិ, ថេនោសិ, ឱដ្ឋោសិ, មេណ្ឌោសិ, គោណោសិ, គទ្រភោសិ, តិរច្ឆានគតោសិ, នេរយិកោសី’’តិ ទសហិ អក្កោសវត្ថូហិ អក្កោសតិ។ បរិភាសតីតិ ‘‘ហោតុ មុណ្ឌកសមណក, ‘អទណ្ឌោ អហ’ន្តិ ករោសិ, ឥទានិ តេ រាជកុលំ គន្ត្វា ទណ្ឌំ អារោបេស្សាមី’’តិអាទីនិ វទន្តោ បរិភាសតិ នាម។
188. Dutiye akkosakabhāradvājoti bhāradvājova so, pañcamattehi pana gāthā satehi tathāgataṃ akkosanto āgatoti. ‘‘Akkosakabhāradvājo’’ti tassa saṅgītikārehi nāmaṃ gahitaṃ. Kupito anattamanoti ‘‘samaṇena gotamena mayhaṃ jeṭṭhakabhātaraṃ pabbājentena jāni katā, pakkho bhinno’’ti kodhena kupito domanassena ca anattamano hutvāti attho. Akkosatīti ‘‘corosi, bālosi, mūḷhosi, thenosi, oṭṭhosi, meṇḍosi, goṇosi, gadrabhosi, tiracchānagatosi, nerayikosī’’ti dasahi akkosavatthūhi akkosati. Paribhāsatīti ‘‘hotu muṇḍakasamaṇaka, ‘adaṇḍo aha’nti karosi, idāni te rājakulaṃ gantvā daṇḍaṃ āropessāmī’’tiādīni vadanto paribhāsati nāma.
សម្ភុញ្ជតីតិ ឯកតោ ភុញ្ជតិ។ វីតិហរតីតិ កតស្ស បដិការំ ករោតិ។ ភគវន្តំ ខោ, គោតមន្តិ កស្មា ឯវមាហ? ‘‘តវេវេតំ, ព្រាហ្មណ, តវេវេតំ, ព្រាហ្មណា’’តិ កិរស្ស សុត្វា។ ‘‘ឥសយោ នាម កុបិតា សបនំ ទេន្តិ កិសវច្ឆាទយោ វិយា’’តិ អនុស្សវវសេន ‘‘សបតិ មំ មញ្ញេ សមណោ គោតមោ’’តិ ភយំ ឧប្បជ្ជិ។ តស្មា ឯវមាហ។
Sambhuñjatīti ekato bhuñjati. Vītiharatīti katassa paṭikāraṃ karoti. Bhagavantaṃ kho, gotamanti kasmā evamāha? ‘‘Tavevetaṃ, brāhmaṇa, tavevetaṃ, brāhmaṇā’’ti kirassa sutvā. ‘‘Isayo nāma kupitā sapanaṃ denti kisavacchādayo viyā’’ti anussavavasena ‘‘sapati maṃ maññe samaṇo gotamo’’ti bhayaṃ uppajji. Tasmā evamāha.
ទន្តស្សាតិ និព្ពិសេវនស្ស។ តាទិនោតិ តាទិលក្ខណំ បត្តស្ស។ តស្សេវ តេន បាបិយោតិ តស្សេវ បុគ្គលស្ស តេន កោធេន បាបំ ហោតិ។ សតោ ឧបសម្មតីតិ សតិយា សមន្នាគតោ ហុត្វា អធិវាសេតិ។ ឧភិន្នំ តិកិច្ឆន្តានន្តិ ឧភិន្នំ តិកិច្ឆន្តំ។ អយមេវ វា បាឋោ។ យោ បុគ្គលោ សតោ ឧបសម្មតិ, ឧភិន្នមត្ថំ ចរតិ តិកិច្ឆតិ សាធេតិ, តំ បុគ្គលំ ជនា ពាលោតិ មញ្ញន្តិ។ កីទិសា ជនា? យេ ធម្មស្ស អកោវិទា។ ធម្មស្សាតិ បញ្ចក្ខន្ធធម្មស្ស វា ចតុសច្ចធម្មស្ស វា។ អកោវិទាតិ តស្មិំ ធម្មេ អកុសលា អន្ធពាលបុថុជ្ជនា។ ទុតិយំ។
Dantassāti nibbisevanassa. Tādinoti tādilakkhaṇaṃ pattassa. Tasseva tena pāpiyoti tasseva puggalassa tena kodhena pāpaṃ hoti. Sato upasammatīti satiyā samannāgato hutvā adhivāseti. Ubhinnaṃ tikicchantānanti ubhinnaṃ tikicchantaṃ. Ayameva vā pāṭho. Yo puggalo sato upasammati, ubhinnamatthaṃ carati tikicchati sādheti, taṃ puggalaṃ janā bāloti maññanti. Kīdisā janā? Ye dhammassa akovidā. Dhammassāti pañcakkhandhadhammassa vā catusaccadhammassa vā. Akovidāti tasmiṃ dhamme akusalā andhabālaputhujjanā. Dutiyaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ២. អក្កោសសុត្តំ • 2. Akkosasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ២. អក្កោសសុត្តវណ្ណនា • 2. Akkosasuttavaṇṇanā
