Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
2. අක්කොසසුත්තවණ්ණනා
2. Akkosasuttavaṇṇanā
188. දුතියෙ අක්කොසකභාරද්වාජොති භාරද්වාජොව සො, පඤ්චමත්තෙහි පන ගාථා සතෙහි තථාගතං අක්කොසන්තො ආගතොති. ‘‘අක්කොසකභාරද්වාජො’’ති තස්ස සඞ්ගීතිකාරෙහි නාමං ගහිතං. කුපිතො අනත්තමනොති ‘‘සමණෙන ගොතමෙන මය්හං ජෙට්ඨකභාතරං පබ්බාජෙන්තෙන ජානි කතා, පක්ඛො භින්නො’’ති කොධෙන කුපිතො දොමනස්සෙන ච අනත්තමනො හුත්වාති අත්ථො. අක්කොසතීති ‘‘චොරොසි, බාලොසි, මූළ්හොසි, ථෙනොසි, ඔට්ඨොසි, මෙණ්ඩොසි, ගොණොසි, ගද්රභොසි, තිරච්ඡානගතොසි, නෙරයිකොසී’’ති දසහි අක්කොසවත්ථූහි අක්කොසති. පරිභාසතීති ‘‘හොතු මුණ්ඩකසමණක, ‘අදණ්ඩො අහ’න්ති කරොසි, ඉදානි තෙ රාජකුලං ගන්ත්වා දණ්ඩං ආරොපෙස්සාමී’’තිආදීනි වදන්තො පරිභාසති නාම.
188. Dutiye akkosakabhāradvājoti bhāradvājova so, pañcamattehi pana gāthā satehi tathāgataṃ akkosanto āgatoti. ‘‘Akkosakabhāradvājo’’ti tassa saṅgītikārehi nāmaṃ gahitaṃ. Kupito anattamanoti ‘‘samaṇena gotamena mayhaṃ jeṭṭhakabhātaraṃ pabbājentena jāni katā, pakkho bhinno’’ti kodhena kupito domanassena ca anattamano hutvāti attho. Akkosatīti ‘‘corosi, bālosi, mūḷhosi, thenosi, oṭṭhosi, meṇḍosi, goṇosi, gadrabhosi, tiracchānagatosi, nerayikosī’’ti dasahi akkosavatthūhi akkosati. Paribhāsatīti ‘‘hotu muṇḍakasamaṇaka, ‘adaṇḍo aha’nti karosi, idāni te rājakulaṃ gantvā daṇḍaṃ āropessāmī’’tiādīni vadanto paribhāsati nāma.
සම්භුඤ්ජතීති එකතො භුඤ්ජති. වීතිහරතීති කතස්ස පටිකාරං කරොති. භගවන්තං ඛො, ගොතමන්ති කස්මා එවමාහ? ‘‘තවෙවෙතං, බ්රාහ්මණ, තවෙවෙතං, බ්රාහ්මණා’’ති කිරස්ස සුත්වා. ‘‘ඉසයො නාම කුපිතා සපනං දෙන්ති කිසවච්ඡාදයො වියා’’ති අනුස්සවවසෙන ‘‘සපති මං මඤ්ඤෙ සමණො ගොතමො’’ති භයං උප්පජ්ජි. තස්මා එවමාහ.
Sambhuñjatīti ekato bhuñjati. Vītiharatīti katassa paṭikāraṃ karoti. Bhagavantaṃ kho, gotamanti kasmā evamāha? ‘‘Tavevetaṃ, brāhmaṇa, tavevetaṃ, brāhmaṇā’’ti kirassa sutvā. ‘‘Isayo nāma kupitā sapanaṃ denti kisavacchādayo viyā’’ti anussavavasena ‘‘sapati maṃ maññe samaṇo gotamo’’ti bhayaṃ uppajji. Tasmā evamāha.
දන්තස්සාති නිබ්බිසෙවනස්ස. තාදිනොති තාදිලක්ඛණං පත්තස්ස. තස්සෙව තෙන පාපියොති තස්සෙව පුග්ගලස්ස තෙන කොධෙන පාපං හොති. සතො උපසම්මතීති සතියා සමන්නාගතො හුත්වා අධිවාසෙති. උභින්නං තිකිච්ඡන්තානන්ති උභින්නං තිකිච්ඡන්තං. අයමෙව වා පාඨො. යො පුග්ගලො සතො උපසම්මති, උභින්නමත්ථං චරති තිකිච්ඡති සාධෙති, තං පුග්ගලං ජනා බාලොති මඤ්ඤන්ති. කීදිසා ජනා? යෙ ධම්මස්ස අකොවිදා. ධම්මස්සාති පඤ්චක්ඛන්ධධම්මස්ස වා චතුසච්චධම්මස්ස වා. අකොවිදාති තස්මිං ධම්මෙ අකුසලා අන්ධබාලපුථුජ්ජනා. දුතියං.
Dantassāti nibbisevanassa. Tādinoti tādilakkhaṇaṃ pattassa. Tasseva tena pāpiyoti tasseva puggalassa tena kodhena pāpaṃ hoti. Sato upasammatīti satiyā samannāgato hutvā adhivāseti. Ubhinnaṃ tikicchantānanti ubhinnaṃ tikicchantaṃ. Ayameva vā pāṭho. Yo puggalo sato upasammati, ubhinnamatthaṃ carati tikicchati sādheti, taṃ puggalaṃ janā bāloti maññanti. Kīdisā janā? Ye dhammassa akovidā. Dhammassāti pañcakkhandhadhammassa vā catusaccadhammassa vā. Akovidāti tasmiṃ dhamme akusalā andhabālaputhujjanā. Dutiyaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 2. අක්කොසසුත්තං • 2. Akkosasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 2. අක්කොසසුත්තවණ්ණනා • 2. Akkosasuttavaṇṇanā