Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ధమ్మసఙ్గణీ-మూలటీకా • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā

    అకుసలకమ్మపథకథావణ్ణనా

    Akusalakammapathakathāvaṇṇanā

    సరసేనేవ చ పతనసభావస్స పాణస్స అన్తరా ఏవ అతీవ పాతనం అతిపాతో, సణికం పతితుం అదత్వావ సీఘం పాతనన్తి అత్థో. అతిక్కమ్మ వా సత్థాదీహి అభిభవిత్వా పాతనం అతిపాతో. పయోగవత్థుమహన్తతాదీహి మహాసావజ్జతా తేహి పచ్చయేహి ఉప్పజ్జమానాయ చేతనాయ బలవభావతో. యథావుత్తపచ్చయవిపరియాయేపి తంతంపచ్చయేహి ఉప్పజ్జమానాయ చేతనాయ బలవాబలవవసేనేవ అప్పసావజ్జమహాసావజ్జతా వేదితబ్బా. ఇద్ధిమయో కమ్మవిపాకజిద్ధిమయో దాఠాకోటికాదీనం వియ.

    Saraseneva ca patanasabhāvassa pāṇassa antarā eva atīva pātanaṃ atipāto, saṇikaṃ patituṃ adatvāva sīghaṃ pātananti attho. Atikkamma vā satthādīhi abhibhavitvā pātanaṃ atipāto. Payogavatthumahantatādīhi mahāsāvajjatā tehi paccayehi uppajjamānāya cetanāya balavabhāvato. Yathāvuttapaccayavipariyāyepi taṃtaṃpaccayehi uppajjamānāya cetanāya balavābalavavaseneva appasāvajjamahāsāvajjatā veditabbā. Iddhimayo kammavipākajiddhimayo dāṭhākoṭikādīnaṃ viya.

    గోత్తరక్ఖితా సగోత్తేహి రక్ఖితా. ధమ్మరక్ఖితా సహధమ్మికేహి రక్ఖితా. ససామికా సారక్ఖా. యస్సా గమనే రఞ్ఞా దణ్డో ఠపితో, సా సపరిదణ్డా. అత్థభఞ్జకోతి కమ్మపథప్పత్తం వుత్తం. కమ్మపథకథా హేసాతి. అత్తనో సన్తకం అదాతుకామతాయాతిఆది ముసావాదసామఞ్ఞతో వుత్తం. హసాధిప్పాయేన విసంవాదనపురేక్ఖారస్సేవ ముసావాదో. సుఞ్ఞభావన్తి పీతివిరహితతాయ రిత్తతం. అత్థవిపన్నతాయ న హదయఙ్గమా. అగ్గణ్హన్తేతి అసద్దహన్తే కమ్మపథభేదో న హోతి. యో కోచి పన సమ్ఫప్పలాపో ద్వీహి సమ్భారేహి సిజ్ఝతీతి. అత్తనో పరిణామనం చిత్తేనేవాతి వేదితబ్బం. మిచ్ఛా పస్సతీతి వితథం పస్సతి.

    Gottarakkhitā sagottehi rakkhitā. Dhammarakkhitā sahadhammikehi rakkhitā. Sasāmikā sārakkhā. Yassā gamane raññā daṇḍo ṭhapito, sā saparidaṇḍā. Atthabhañjakoti kammapathappattaṃ vuttaṃ. Kammapathakathā hesāti. Attano santakaṃ adātukāmatāyātiādi musāvādasāmaññato vuttaṃ. Hasādhippāyena visaṃvādanapurekkhārasseva musāvādo. Suññabhāvanti pītivirahitatāya rittataṃ. Atthavipannatāya na hadayaṅgamā. Aggaṇhanteti asaddahante kammapathabhedo na hoti. Yo koci pana samphappalāpo dvīhi sambhārehi sijjhatīti. Attano pariṇāmanaṃ cittenevāti veditabbaṃ. Micchā passatīti vitathaṃ passati.

    కోట్ఠాసతోతి ఫస్సపఞ్చమకాదీసు చిత్తఙ్గకోట్ఠాసేసు యే కోట్ఠాసా హోన్తి, తతోతి అత్థో. నను చ చేతనా కమ్మపథేసు న వుత్తాతి పటిపాటియా సత్తన్నం కమ్మపథభావో న యుత్తోతి? న, అవచనస్స అఞ్ఞహేతుత్తా. న హి చేతనాయ అకమ్మపథత్తా కమ్మపథరాసిమ్హి అవచనం, కదాచి పన కమ్మపథో హోతి, న సబ్బదాతి కమ్మపథభావస్స అనియతత్తా అవచనం. యదా పన కమ్మపథో హోతి, తదా కమ్మపథరాసిసఙ్గహో న నివారితోతి. ‘‘పఞ్చ సిక్ఖాపదా పరిత్తారమ్మణా ఏవా’’తి ఏతేన అదిన్నాదానాదీనం సత్తారమ్మణభావవిరోధం ‘‘సత్తసఙ్ఖాతే సఙ్ఖారే ఏవ ఆరబ్భ పవత్తితో’’తి సయమేవ పరిహరిస్సతి. ‘‘నత్థి సత్తా ఓపపాతికా’’తి పవత్తమానా దిట్ఠి తేభూమకధమ్మవిసయావాతి సఙ్ఖారారమ్మణతా వుత్తా. విపాకనిస్సన్దఫలాని యథాక్కమం నిరయాదివిపాకదుగ్గతతాదీని.

    Koṭṭhāsatoti phassapañcamakādīsu cittaṅgakoṭṭhāsesu ye koṭṭhāsā honti, tatoti attho. Nanu ca cetanā kammapathesu na vuttāti paṭipāṭiyā sattannaṃ kammapathabhāvo na yuttoti? Na, avacanassa aññahetuttā. Na hi cetanāya akammapathattā kammapatharāsimhi avacanaṃ, kadāci pana kammapatho hoti, na sabbadāti kammapathabhāvassa aniyatattā avacanaṃ. Yadā pana kammapatho hoti, tadā kammapatharāsisaṅgaho na nivāritoti. ‘‘Pañca sikkhāpadā parittārammaṇā evā’’ti etena adinnādānādīnaṃ sattārammaṇabhāvavirodhaṃ ‘‘sattasaṅkhāte saṅkhāre eva ārabbha pavattito’’ti sayameva pariharissati. ‘‘Natthi sattā opapātikā’’ti pavattamānā diṭṭhi tebhūmakadhammavisayāvāti saṅkhārārammaṇatā vuttā. Vipākanissandaphalāni yathākkamaṃ nirayādivipākaduggatatādīni.

    అకుసలకమ్మపథకథావణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Akusalakammapathakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ధమ్మసఙ్గణీ-అనుటీకా • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / అకుసలకమ్మపథకథావణ్ణనా • Akusalakammapathakathāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact