Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya |
౮. అలబ్భనీయఠానసుత్తం
8. Alabbhanīyaṭhānasuttaṃ
౪౮. ‘‘పఞ్చిమాని, భిక్ఖవే, అలబ్భనీయాని ఠానాని సమణేన వా బ్రాహ్మణేన వా దేవేన వా మారేన వా బ్రహ్మునా వా కేనచి వా లోకస్మిం. కతమాని పఞ్చ? ‘జరాధమ్మం మా జీరీ’తి అలబ్భనీయం ఠానం సమణేన వా బ్రాహ్మణేన వా దేవేన వా మారేన వా బ్రహ్మునా వా కేనచి వా లోకస్మిం. ‘బ్యాధిధమ్మం మా బ్యాధీయీ’తి 1 …పే॰… ‘మరణధమ్మం మా మీయీ’తి… ‘ఖయధమ్మం మా ఖీయీ’తి… ‘నస్సనధమ్మం మా నస్సీ’తి అలబ్భనీయం ఠానం సమణేన వా బ్రాహ్మణేన వా దేవేన వా మారేన వా బ్రహ్మునా వా కేనచి వా లోకస్మిం.
48. ‘‘Pañcimāni, bhikkhave, alabbhanīyāni ṭhānāni samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmiṃ. Katamāni pañca? ‘Jarādhammaṃ mā jīrī’ti alabbhanīyaṃ ṭhānaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmiṃ. ‘Byādhidhammaṃ mā byādhīyī’ti 2 …pe… ‘maraṇadhammaṃ mā mīyī’ti… ‘khayadhammaṃ mā khīyī’ti… ‘nassanadhammaṃ mā nassī’ti alabbhanīyaṃ ṭhānaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmiṃ.
‘‘అస్సుతవతో , భిక్ఖవే, పుథుజ్జనస్స జరాధమ్మం జీరతి. సో జరాధమ్మే జిణ్ణే న ఇతి పటిసఞ్చిక్ఖతి – ‘న ఖో మయ్హేవేకస్స 3 జరాధమ్మం జీరతి, అథ ఖో యావతా సత్తానం ఆగతి గతి చుతి ఉపపత్తి సబ్బేసం సత్తానం జరాధమ్మం జీరతి. అహఞ్చేవ 4 ఖో పన జరాధమ్మే జిణ్ణే సోచేయ్యం కిలమేయ్యం పరిదేవేయ్యం, ఉరత్తాళిం కన్దేయ్యం, సమ్మోహం ఆపజ్జేయ్యం, భత్తమ్పి మే నచ్ఛాదేయ్య, కాయేపి దుబ్బణ్ణియం ఓక్కమేయ్య, కమ్మన్తాపి నప్పవత్తేయ్యుం 5, అమిత్తాపి అత్తమనా అస్సు, మిత్తాపి దుమ్మనా అస్సూ’తి. సో జరాధమ్మే జిణ్ణే సోచతి కిలమతి పరిదేవతి, ఉరత్తాళిం కన్దతి, సమ్మోహం ఆపజ్జతి. అయం వుచ్చతి, భిక్ఖవే – ‘అస్సుతవా పుథుజ్జనో విద్ధో సవిసేన సోకసల్లేన అత్తానంయేవ పరితాపేతి’’’.
‘‘Assutavato , bhikkhave, puthujjanassa jarādhammaṃ jīrati. So jarādhamme jiṇṇe na iti paṭisañcikkhati – ‘na kho mayhevekassa 6 jarādhammaṃ jīrati, atha kho yāvatā sattānaṃ āgati gati cuti upapatti sabbesaṃ sattānaṃ jarādhammaṃ jīrati. Ahañceva 7 kho pana jarādhamme jiṇṇe soceyyaṃ kilameyyaṃ parideveyyaṃ, urattāḷiṃ kandeyyaṃ, sammohaṃ āpajjeyyaṃ, bhattampi me nacchādeyya, kāyepi dubbaṇṇiyaṃ okkameyya, kammantāpi nappavatteyyuṃ 8, amittāpi attamanā assu, mittāpi dummanā assū’ti. So jarādhamme jiṇṇe socati kilamati paridevati, urattāḷiṃ kandati, sammohaṃ āpajjati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave – ‘assutavā puthujjano viddho savisena sokasallena attānaṃyeva paritāpeti’’’.
‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, అస్సుతవతో పుథుజ్జనస్స బ్యాధిధమ్మం బ్యాధీయతి…పే॰… మరణధమ్మం మీయతి… ఖయధమ్మం ఖీయతి… నస్సనధమ్మం నస్సతి. సో నస్సనధమ్మే నట్ఠే న ఇతి పటిసఞ్చిక్ఖతి – ‘న ఖో మయ్హేవేకస్స నస్సనధమ్మం నస్సతి, అథ ఖో యావతా సత్తానం ఆగతి గతి చుతి ఉపపత్తి సబ్బేసం సత్తానం నస్సనధమ్మం నస్సతి. అహఞ్చేవ ఖో పన నస్సనధమ్మే నట్ఠే సోచేయ్యం కిలమేయ్యం పరిదేవేయ్యం, ఉరత్తాళిం కన్దేయ్యం , సమ్మోహం ఆపజ్జేయ్యం, భత్తమ్పి మే నచ్ఛాదేయ్య, కాయేపి దుబ్బణ్ణియం ఓక్కమేయ్య, కమ్మన్తాపి నప్పవత్తేయ్యుం, అమిత్తాపి అత్తమనా అస్సు, మిత్తాపి దుమ్మనా అస్సూ’తి. సో నస్సనధమ్మే నట్ఠే సోచతి కిలమతి పరిదేవతి, ఉరత్తాళిం కన్దతి, సమ్మోహం ఆపజ్జతి. అయం వుచ్చతి, భిక్ఖవే – ‘అస్సుతవా పుథుజ్జనో విద్ధో సవిసేన సోకసల్లేన అత్తానంయేవ పరితాపేతి’’’.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, assutavato puthujjanassa byādhidhammaṃ byādhīyati…pe… maraṇadhammaṃ mīyati… khayadhammaṃ khīyati… nassanadhammaṃ nassati. So nassanadhamme naṭṭhe na iti paṭisañcikkhati – ‘na kho mayhevekassa nassanadhammaṃ nassati, atha kho yāvatā sattānaṃ āgati gati cuti upapatti sabbesaṃ sattānaṃ nassanadhammaṃ nassati. Ahañceva kho pana nassanadhamme naṭṭhe soceyyaṃ kilameyyaṃ parideveyyaṃ, urattāḷiṃ kandeyyaṃ , sammohaṃ āpajjeyyaṃ, bhattampi me nacchādeyya, kāyepi dubbaṇṇiyaṃ okkameyya, kammantāpi nappavatteyyuṃ, amittāpi attamanā assu, mittāpi dummanā assū’ti. So nassanadhamme naṭṭhe socati kilamati paridevati, urattāḷiṃ kandati, sammohaṃ āpajjati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave – ‘assutavā puthujjano viddho savisena sokasallena attānaṃyeva paritāpeti’’’.
‘‘సుతవతో చ ఖో, భిక్ఖవే, అరియసావకస్స జరాధమ్మం జీరతి. సో జరాధమ్మే జిణ్ణే ఇతి పటిసఞ్చిక్ఖతి – ‘న ఖో మయ్హేవేకస్స జరాధమ్మం జీరతి, అథ ఖో యావతా సత్తానం ఆగతి గతి చుతి ఉపపత్తి సబ్బేసం సత్తానం జరాధమ్మం జీరతి. అహఞ్చేవ ఖో పన జరాధమ్మే జిణ్ణే సోచేయ్యం కిలమేయ్యం పరిదేవేయ్యం, ఉరత్తాళిం కన్దేయ్యం, సమ్మోహం ఆపజ్జేయ్యం, భత్తమ్పి మే నచ్ఛాదేయ్య, కాయేపి దుబ్బణ్ణియం ఓక్కమేయ్య, కమ్మన్తాపి నప్పవత్తేయ్యుం, అమిత్తాపి అత్తమనా అస్సు, మిత్తాపి దుమ్మనా అస్సూ’తి. సో జరాధమ్మే జిణ్ణే న సోచతి న కిలమతి న పరిదేవతి, న ఉరత్తాళిం కన్దతి, న సమ్మోహం ఆపజ్జతి . అయం వుచ్చతి, భిక్ఖవే – ‘సుతవా అరియసావకో అబ్బుహి 9 సవిసం సోకసల్లం, యేన విద్ధో అస్సుతవా పుథుజ్జనో అత్తానంయేవ పరితాపేతి. అసోకో విసల్లో అరియసావకో అత్తానంయేవ పరినిబ్బాపేతి’’’.
‘‘Sutavato ca kho, bhikkhave, ariyasāvakassa jarādhammaṃ jīrati. So jarādhamme jiṇṇe iti paṭisañcikkhati – ‘na kho mayhevekassa jarādhammaṃ jīrati, atha kho yāvatā sattānaṃ āgati gati cuti upapatti sabbesaṃ sattānaṃ jarādhammaṃ jīrati. Ahañceva kho pana jarādhamme jiṇṇe soceyyaṃ kilameyyaṃ parideveyyaṃ, urattāḷiṃ kandeyyaṃ, sammohaṃ āpajjeyyaṃ, bhattampi me nacchādeyya, kāyepi dubbaṇṇiyaṃ okkameyya, kammantāpi nappavatteyyuṃ, amittāpi attamanā assu, mittāpi dummanā assū’ti. So jarādhamme jiṇṇe na socati na kilamati na paridevati, na urattāḷiṃ kandati, na sammohaṃ āpajjati . Ayaṃ vuccati, bhikkhave – ‘sutavā ariyasāvako abbuhi 10 savisaṃ sokasallaṃ, yena viddho assutavā puthujjano attānaṃyeva paritāpeti. Asoko visallo ariyasāvako attānaṃyeva parinibbāpeti’’’.
‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, సుతవతో అరియసావకస్స బ్యాధిధమ్మం బ్యాధీయతి…పే॰… మరణధమ్మం మీయతి… ఖయధమ్మం ఖీయతి… నస్సనధమ్మం నస్సతి. సో నస్సనధమ్మే నట్ఠే ఇతి పటిసఞ్చిక్ఖతి – ‘న ఖో మయ్హేవేకస్స నస్సనధమ్మం నస్సతి, అథ ఖో యావతా సత్తానం ఆగతి గతి చుతి ఉపపత్తి సబ్బేసం సత్తానం నస్సనధమ్మం నస్సతి. అహఞ్చేవ ఖో పన నస్సనధమ్మే నట్ఠే సోచేయ్యం కిలమేయ్యం పరిదేవేయ్యం, ఉరత్తాళిం కన్దేయ్యం, సమ్మోహం ఆపజ్జేయ్యం, భత్తమ్పి మే నచ్ఛాదేయ్య, కాయేపి దుబ్బణ్ణియం ఓక్కమేయ్య, కమ్మన్తాపి నప్పవత్తేయ్యుం, అమిత్తాపి అత్తమనా అస్సు, మిత్తాపి దుమ్మనా అస్సూ’తి. సో నస్సనధమ్మే నట్ఠే న సోచతి న కిలమతి న పరిదేవతి, న ఉరత్తాళిం కన్దతి, న సమ్మోహం ఆపజ్జతి. అయం వుచ్చతి, భిక్ఖవే – ‘సుతవా అరియసావకో అబ్బుహి సవిసం సోకసల్లం, యేన విద్ధో అస్సుతవా పుథుజ్జనో అత్తానంయేవ పరితాపేతి. అసోకో విసల్లో అరియసావకో అత్తానంయేవ పరినిబ్బాపేతీ’’’తి.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sutavato ariyasāvakassa byādhidhammaṃ byādhīyati…pe… maraṇadhammaṃ mīyati… khayadhammaṃ khīyati… nassanadhammaṃ nassati. So nassanadhamme naṭṭhe iti paṭisañcikkhati – ‘na kho mayhevekassa nassanadhammaṃ nassati, atha kho yāvatā sattānaṃ āgati gati cuti upapatti sabbesaṃ sattānaṃ nassanadhammaṃ nassati. Ahañceva kho pana nassanadhamme naṭṭhe soceyyaṃ kilameyyaṃ parideveyyaṃ, urattāḷiṃ kandeyyaṃ, sammohaṃ āpajjeyyaṃ, bhattampi me nacchādeyya, kāyepi dubbaṇṇiyaṃ okkameyya, kammantāpi nappavatteyyuṃ, amittāpi attamanā assu, mittāpi dummanā assū’ti. So nassanadhamme naṭṭhe na socati na kilamati na paridevati, na urattāḷiṃ kandati, na sammohaṃ āpajjati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave – ‘sutavā ariyasāvako abbuhi savisaṃ sokasallaṃ, yena viddho assutavā puthujjano attānaṃyeva paritāpeti. Asoko visallo ariyasāvako attānaṃyeva parinibbāpetī’’’ti.
‘‘ఇమాని ఖో, భిక్ఖవే, పఞ్చ అలబ్భనీయాని ఠానాని సమణేన వా బ్రాహ్మణేన వా దేవేన వా మారేన వా బ్రహ్మునా వా కేనచి వా లోకస్మి’’న్తి.
‘‘Imāni kho, bhikkhave, pañca alabbhanīyāni ṭhānāni samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmi’’nti.
సోచన్తమేనం దుఖితం విదిత్వా,
Socantamenaṃ dukhitaṃ viditvā,
పచ్చత్థికా అత్తమనా భవన్తి.
Paccatthikā attamanā bhavanti.
‘‘యతో చ ఖో పణ్డితో ఆపదాసు,
‘‘Yato ca kho paṇḍito āpadāsu,
న వేధతీ అత్థవినిచ్ఛయఞ్ఞూ;
Na vedhatī atthavinicchayaññū;
పచ్చత్థికాస్స దుఖితా భవన్తి,
Paccatthikāssa dukhitā bhavanti,
దిస్వా ముఖం అవికారం పురాణం.
Disvā mukhaṃ avikāraṃ purāṇaṃ.
‘‘జప్పేన మన్తేన సుభాసితేన,
‘‘Jappena mantena subhāsitena,
అనుప్పదానేన పవేణియా వా;
Anuppadānena paveṇiyā vā;
తథా తథా తత్థ పరక్కమేయ్య.
Tathā tathā tattha parakkameyya.
‘‘సచే పజానేయ్య అలబ్భనేయ్యో,
‘‘Sace pajāneyya alabbhaneyyo,
అసోచమానో అధివాసయేయ్య,
Asocamāno adhivāsayeyya,
కమ్మం దళ్హం కిన్తి కరోమి దానీ’’తి. అట్ఠమం;
Kammaṃ daḷhaṃ kinti karomi dānī’’ti. aṭṭhamaṃ;
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౮. అలబ్భనీయఠానసుత్తవణ్ణనా • 8. Alabbhanīyaṭhānasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ౭-౮. ధనసుత్తాదివణ్ణనా • 7-8. Dhanasuttādivaṇṇanā