Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya |
൮. അലബ്ഭനീയഠാനസുത്തം
8. Alabbhanīyaṭhānasuttaṃ
൪൮. ‘‘പഞ്ചിമാനി, ഭിക്ഖവേ, അലബ്ഭനീയാനി ഠാനാനി സമണേന വാ ബ്രാഹ്മണേന വാ ദേവേന വാ മാരേന വാ ബ്രഹ്മുനാ വാ കേനചി വാ ലോകസ്മിം. കതമാനി പഞ്ച? ‘ജരാധമ്മം മാ ജീരീ’തി അലബ്ഭനീയം ഠാനം സമണേന വാ ബ്രാഹ്മണേന വാ ദേവേന വാ മാരേന വാ ബ്രഹ്മുനാ വാ കേനചി വാ ലോകസ്മിം. ‘ബ്യാധിധമ്മം മാ ബ്യാധീയീ’തി 1 …പേ॰… ‘മരണധമ്മം മാ മീയീ’തി… ‘ഖയധമ്മം മാ ഖീയീ’തി… ‘നസ്സനധമ്മം മാ നസ്സീ’തി അലബ്ഭനീയം ഠാനം സമണേന വാ ബ്രാഹ്മണേന വാ ദേവേന വാ മാരേന വാ ബ്രഹ്മുനാ വാ കേനചി വാ ലോകസ്മിം.
48. ‘‘Pañcimāni, bhikkhave, alabbhanīyāni ṭhānāni samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmiṃ. Katamāni pañca? ‘Jarādhammaṃ mā jīrī’ti alabbhanīyaṃ ṭhānaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmiṃ. ‘Byādhidhammaṃ mā byādhīyī’ti 2 …pe… ‘maraṇadhammaṃ mā mīyī’ti… ‘khayadhammaṃ mā khīyī’ti… ‘nassanadhammaṃ mā nassī’ti alabbhanīyaṃ ṭhānaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmiṃ.
‘‘അസ്സുതവതോ , ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനസ്സ ജരാധമ്മം ജീരതി. സോ ജരാധമ്മേ ജിണ്ണേ ന ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘ന ഖോ മയ്ഹേവേകസ്സ 3 ജരാധമ്മം ജീരതി, അഥ ഖോ യാവതാ സത്താനം ആഗതി ഗതി ചുതി ഉപപത്തി സബ്ബേസം സത്താനം ജരാധമ്മം ജീരതി. അഹഞ്ചേവ 4 ഖോ പന ജരാധമ്മേ ജിണ്ണേ സോചേയ്യം കിലമേയ്യം പരിദേവേയ്യം, ഉരത്താളിം കന്ദേയ്യം, സമ്മോഹം ആപജ്ജേയ്യം, ഭത്തമ്പി മേ നച്ഛാദേയ്യ, കായേപി ദുബ്ബണ്ണിയം ഓക്കമേയ്യ, കമ്മന്താപി നപ്പവത്തേയ്യും 5, അമിത്താപി അത്തമനാ അസ്സു, മിത്താപി ദുമ്മനാ അസ്സൂ’തി. സോ ജരാധമ്മേ ജിണ്ണേ സോചതി കിലമതി പരിദേവതി, ഉരത്താളിം കന്ദതി, സമ്മോഹം ആപജ്ജതി. അയം വുച്ചതി, ഭിക്ഖവേ – ‘അസ്സുതവാ പുഥുജ്ജനോ വിദ്ധോ സവിസേന സോകസല്ലേന അത്താനംയേവ പരിതാപേതി’’’.
‘‘Assutavato , bhikkhave, puthujjanassa jarādhammaṃ jīrati. So jarādhamme jiṇṇe na iti paṭisañcikkhati – ‘na kho mayhevekassa 6 jarādhammaṃ jīrati, atha kho yāvatā sattānaṃ āgati gati cuti upapatti sabbesaṃ sattānaṃ jarādhammaṃ jīrati. Ahañceva 7 kho pana jarādhamme jiṇṇe soceyyaṃ kilameyyaṃ parideveyyaṃ, urattāḷiṃ kandeyyaṃ, sammohaṃ āpajjeyyaṃ, bhattampi me nacchādeyya, kāyepi dubbaṇṇiyaṃ okkameyya, kammantāpi nappavatteyyuṃ 8, amittāpi attamanā assu, mittāpi dummanā assū’ti. So jarādhamme jiṇṇe socati kilamati paridevati, urattāḷiṃ kandati, sammohaṃ āpajjati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave – ‘assutavā puthujjano viddho savisena sokasallena attānaṃyeva paritāpeti’’’.
‘‘പുന ചപരം, ഭിക്ഖവേ, അസ്സുതവതോ പുഥുജ്ജനസ്സ ബ്യാധിധമ്മം ബ്യാധീയതി…പേ॰… മരണധമ്മം മീയതി… ഖയധമ്മം ഖീയതി… നസ്സനധമ്മം നസ്സതി. സോ നസ്സനധമ്മേ നട്ഠേ ന ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘ന ഖോ മയ്ഹേവേകസ്സ നസ്സനധമ്മം നസ്സതി, അഥ ഖോ യാവതാ സത്താനം ആഗതി ഗതി ചുതി ഉപപത്തി സബ്ബേസം സത്താനം നസ്സനധമ്മം നസ്സതി. അഹഞ്ചേവ ഖോ പന നസ്സനധമ്മേ നട്ഠേ സോചേയ്യം കിലമേയ്യം പരിദേവേയ്യം, ഉരത്താളിം കന്ദേയ്യം , സമ്മോഹം ആപജ്ജേയ്യം, ഭത്തമ്പി മേ നച്ഛാദേയ്യ, കായേപി ദുബ്ബണ്ണിയം ഓക്കമേയ്യ, കമ്മന്താപി നപ്പവത്തേയ്യും, അമിത്താപി അത്തമനാ അസ്സു, മിത്താപി ദുമ്മനാ അസ്സൂ’തി. സോ നസ്സനധമ്മേ നട്ഠേ സോചതി കിലമതി പരിദേവതി, ഉരത്താളിം കന്ദതി, സമ്മോഹം ആപജ്ജതി. അയം വുച്ചതി, ഭിക്ഖവേ – ‘അസ്സുതവാ പുഥുജ്ജനോ വിദ്ധോ സവിസേന സോകസല്ലേന അത്താനംയേവ പരിതാപേതി’’’.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, assutavato puthujjanassa byādhidhammaṃ byādhīyati…pe… maraṇadhammaṃ mīyati… khayadhammaṃ khīyati… nassanadhammaṃ nassati. So nassanadhamme naṭṭhe na iti paṭisañcikkhati – ‘na kho mayhevekassa nassanadhammaṃ nassati, atha kho yāvatā sattānaṃ āgati gati cuti upapatti sabbesaṃ sattānaṃ nassanadhammaṃ nassati. Ahañceva kho pana nassanadhamme naṭṭhe soceyyaṃ kilameyyaṃ parideveyyaṃ, urattāḷiṃ kandeyyaṃ , sammohaṃ āpajjeyyaṃ, bhattampi me nacchādeyya, kāyepi dubbaṇṇiyaṃ okkameyya, kammantāpi nappavatteyyuṃ, amittāpi attamanā assu, mittāpi dummanā assū’ti. So nassanadhamme naṭṭhe socati kilamati paridevati, urattāḷiṃ kandati, sammohaṃ āpajjati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave – ‘assutavā puthujjano viddho savisena sokasallena attānaṃyeva paritāpeti’’’.
‘‘സുതവതോ ച ഖോ, ഭിക്ഖവേ, അരിയസാവകസ്സ ജരാധമ്മം ജീരതി. സോ ജരാധമ്മേ ജിണ്ണേ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘ന ഖോ മയ്ഹേവേകസ്സ ജരാധമ്മം ജീരതി, അഥ ഖോ യാവതാ സത്താനം ആഗതി ഗതി ചുതി ഉപപത്തി സബ്ബേസം സത്താനം ജരാധമ്മം ജീരതി. അഹഞ്ചേവ ഖോ പന ജരാധമ്മേ ജിണ്ണേ സോചേയ്യം കിലമേയ്യം പരിദേവേയ്യം, ഉരത്താളിം കന്ദേയ്യം, സമ്മോഹം ആപജ്ജേയ്യം, ഭത്തമ്പി മേ നച്ഛാദേയ്യ, കായേപി ദുബ്ബണ്ണിയം ഓക്കമേയ്യ, കമ്മന്താപി നപ്പവത്തേയ്യും, അമിത്താപി അത്തമനാ അസ്സു, മിത്താപി ദുമ്മനാ അസ്സൂ’തി. സോ ജരാധമ്മേ ജിണ്ണേ ന സോചതി ന കിലമതി ന പരിദേവതി, ന ഉരത്താളിം കന്ദതി, ന സമ്മോഹം ആപജ്ജതി . അയം വുച്ചതി, ഭിക്ഖവേ – ‘സുതവാ അരിയസാവകോ അബ്ബുഹി 9 സവിസം സോകസല്ലം, യേന വിദ്ധോ അസ്സുതവാ പുഥുജ്ജനോ അത്താനംയേവ പരിതാപേതി. അസോകോ വിസല്ലോ അരിയസാവകോ അത്താനംയേവ പരിനിബ്ബാപേതി’’’.
‘‘Sutavato ca kho, bhikkhave, ariyasāvakassa jarādhammaṃ jīrati. So jarādhamme jiṇṇe iti paṭisañcikkhati – ‘na kho mayhevekassa jarādhammaṃ jīrati, atha kho yāvatā sattānaṃ āgati gati cuti upapatti sabbesaṃ sattānaṃ jarādhammaṃ jīrati. Ahañceva kho pana jarādhamme jiṇṇe soceyyaṃ kilameyyaṃ parideveyyaṃ, urattāḷiṃ kandeyyaṃ, sammohaṃ āpajjeyyaṃ, bhattampi me nacchādeyya, kāyepi dubbaṇṇiyaṃ okkameyya, kammantāpi nappavatteyyuṃ, amittāpi attamanā assu, mittāpi dummanā assū’ti. So jarādhamme jiṇṇe na socati na kilamati na paridevati, na urattāḷiṃ kandati, na sammohaṃ āpajjati . Ayaṃ vuccati, bhikkhave – ‘sutavā ariyasāvako abbuhi 10 savisaṃ sokasallaṃ, yena viddho assutavā puthujjano attānaṃyeva paritāpeti. Asoko visallo ariyasāvako attānaṃyeva parinibbāpeti’’’.
‘‘പുന ചപരം, ഭിക്ഖവേ, സുതവതോ അരിയസാവകസ്സ ബ്യാധിധമ്മം ബ്യാധീയതി…പേ॰… മരണധമ്മം മീയതി… ഖയധമ്മം ഖീയതി… നസ്സനധമ്മം നസ്സതി. സോ നസ്സനധമ്മേ നട്ഠേ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘ന ഖോ മയ്ഹേവേകസ്സ നസ്സനധമ്മം നസ്സതി, അഥ ഖോ യാവതാ സത്താനം ആഗതി ഗതി ചുതി ഉപപത്തി സബ്ബേസം സത്താനം നസ്സനധമ്മം നസ്സതി. അഹഞ്ചേവ ഖോ പന നസ്സനധമ്മേ നട്ഠേ സോചേയ്യം കിലമേയ്യം പരിദേവേയ്യം, ഉരത്താളിം കന്ദേയ്യം, സമ്മോഹം ആപജ്ജേയ്യം, ഭത്തമ്പി മേ നച്ഛാദേയ്യ, കായേപി ദുബ്ബണ്ണിയം ഓക്കമേയ്യ, കമ്മന്താപി നപ്പവത്തേയ്യും, അമിത്താപി അത്തമനാ അസ്സു, മിത്താപി ദുമ്മനാ അസ്സൂ’തി. സോ നസ്സനധമ്മേ നട്ഠേ ന സോചതി ന കിലമതി ന പരിദേവതി, ന ഉരത്താളിം കന്ദതി, ന സമ്മോഹം ആപജ്ജതി. അയം വുച്ചതി, ഭിക്ഖവേ – ‘സുതവാ അരിയസാവകോ അബ്ബുഹി സവിസം സോകസല്ലം, യേന വിദ്ധോ അസ്സുതവാ പുഥുജ്ജനോ അത്താനംയേവ പരിതാപേതി. അസോകോ വിസല്ലോ അരിയസാവകോ അത്താനംയേവ പരിനിബ്ബാപേതീ’’’തി.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sutavato ariyasāvakassa byādhidhammaṃ byādhīyati…pe… maraṇadhammaṃ mīyati… khayadhammaṃ khīyati… nassanadhammaṃ nassati. So nassanadhamme naṭṭhe iti paṭisañcikkhati – ‘na kho mayhevekassa nassanadhammaṃ nassati, atha kho yāvatā sattānaṃ āgati gati cuti upapatti sabbesaṃ sattānaṃ nassanadhammaṃ nassati. Ahañceva kho pana nassanadhamme naṭṭhe soceyyaṃ kilameyyaṃ parideveyyaṃ, urattāḷiṃ kandeyyaṃ, sammohaṃ āpajjeyyaṃ, bhattampi me nacchādeyya, kāyepi dubbaṇṇiyaṃ okkameyya, kammantāpi nappavatteyyuṃ, amittāpi attamanā assu, mittāpi dummanā assū’ti. So nassanadhamme naṭṭhe na socati na kilamati na paridevati, na urattāḷiṃ kandati, na sammohaṃ āpajjati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave – ‘sutavā ariyasāvako abbuhi savisaṃ sokasallaṃ, yena viddho assutavā puthujjano attānaṃyeva paritāpeti. Asoko visallo ariyasāvako attānaṃyeva parinibbāpetī’’’ti.
‘‘ഇമാനി ഖോ, ഭിക്ഖവേ, പഞ്ച അലബ്ഭനീയാനി ഠാനാനി സമണേന വാ ബ്രാഹ്മണേന വാ ദേവേന വാ മാരേന വാ ബ്രഹ്മുനാ വാ കേനചി വാ ലോകസ്മി’’ന്തി.
‘‘Imāni kho, bhikkhave, pañca alabbhanīyāni ṭhānāni samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmi’’nti.
സോചന്തമേനം ദുഖിതം വിദിത്വാ,
Socantamenaṃ dukhitaṃ viditvā,
പച്ചത്ഥികാ അത്തമനാ ഭവന്തി.
Paccatthikā attamanā bhavanti.
‘‘യതോ ച ഖോ പണ്ഡിതോ ആപദാസു,
‘‘Yato ca kho paṇḍito āpadāsu,
ന വേധതീ അത്ഥവിനിച്ഛയഞ്ഞൂ;
Na vedhatī atthavinicchayaññū;
പച്ചത്ഥികാസ്സ ദുഖിതാ ഭവന്തി,
Paccatthikāssa dukhitā bhavanti,
ദിസ്വാ മുഖം അവികാരം പുരാണം.
Disvā mukhaṃ avikāraṃ purāṇaṃ.
‘‘ജപ്പേന മന്തേന സുഭാസിതേന,
‘‘Jappena mantena subhāsitena,
അനുപ്പദാനേന പവേണിയാ വാ;
Anuppadānena paveṇiyā vā;
തഥാ തഥാ തത്ഥ പരക്കമേയ്യ.
Tathā tathā tattha parakkameyya.
‘‘സചേ പജാനേയ്യ അലബ്ഭനേയ്യോ,
‘‘Sace pajāneyya alabbhaneyyo,
അസോചമാനോ അധിവാസയേയ്യ,
Asocamāno adhivāsayeyya,
കമ്മം ദള്ഹം കിന്തി കരോമി ദാനീ’’തി. അട്ഠമം;
Kammaṃ daḷhaṃ kinti karomi dānī’’ti. aṭṭhamaṃ;
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൮. അലബ്ഭനീയഠാനസുത്തവണ്ണനാ • 8. Alabbhanīyaṭhānasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൭-൮. ധനസുത്താദിവണ്ണനാ • 7-8. Dhanasuttādivaṇṇanā