| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
८. अलब्भनीयठानसुत्तवण्णना
8. Alabbhanīyaṭhānasuttavaṇṇanā
४८. अट्ठमे अलब्भनीयानीति अलद्धब्बानि, न सक्का लभितुं। ठानानीति कारणानि। जराधम्मं मा जीरीति यं मय्हं जरासभावं, तं मा जीरतु। सेसपदेसुपि एसेव नयो। नच्छादेय्याति न रुच्चेय्य। अब्बुहीति नीहरि।
48. Aṭṭhame alabbhanīyānīti aladdhabbāni, na sakkā labhituṃ. Ṭhānānīti kāraṇāni. Jarādhammaṃ mā jīrīti yaṃ mayhaṃ jarāsabhāvaṃ, taṃ mā jīratu. Sesapadesupi eseva nayo. Nacchādeyyāti na rucceyya. Abbuhīti nīhari.
यतोति यस्मिं काले। आपदासूति उपद्दवेसु। न वेधतीति न कम्पति नानुसोचति। अत्थविनिच्छयञ्ञूति कारणत्थविनिच्छये कुसलो। पुराणन्ति निब्बिकारताय पोराणकमेव। जप्पेनाति वण्णभणनेन। मन्तेनाति महानुभावमन्तपरिवत्तनेन। सुभासितेनाति सुभासितकथनेन। अनुप्पदानेनाति सतस्स वा सहस्सस्स वा दानेन। पवेणिया वाति कुलवंसेन वा, ‘‘इदं अम्हाकं पवेणिया आचिण्णं, इदं अनाचिण्ण’’न्ति एवं पवेणिकथनेनाति अत्थो। यथा यथा यत्थ लभेथ अत्थन्ति एतेसु जप्पादीसु येन येन यत्थ यत्थ ठाने जराधम्मादीनं अजीरणतादिअत्थं लभेय्य। तथा तथा तत्थ परक्कमेय्याति तेन तेन तस्मिं तस्मिं ठाने परक्कमं करेय्य। कम्मं दळ्हन्ति वट्टगामिकम्मं मया थिरं कत्वा आयूहितं, स्वाहं इदानि किन्ति करोमीति एवं पच्चवेक्खित्वा अधिवासेय्याति।
Yatoti yasmiṃ kāle. Āpadāsūti upaddavesu. Na vedhatīti na kampati nānusocati. Atthavinicchayaññūti kāraṇatthavinicchaye kusalo. Purāṇanti nibbikāratāya porāṇakameva. Jappenāti vaṇṇabhaṇanena. Mantenāti mahānubhāvamantaparivattanena. Subhāsitenāti subhāsitakathanena. Anuppadānenāti satassa vā sahassassa vā dānena. Paveṇiyāvāti kulavaṃsena vā, ‘‘idaṃ amhākaṃ paveṇiyā āciṇṇaṃ, idaṃ anāciṇṇa’’nti evaṃ paveṇikathanenāti attho. Yathā yathā yattha labhetha atthanti etesu jappādīsu yena yena yattha yattha ṭhāne jarādhammādīnaṃ ajīraṇatādiatthaṃ labheyya. Tathā tathā tattha parakkameyyāti tena tena tasmiṃ tasmiṃ ṭhāne parakkamaṃ kareyya. Kammaṃ daḷhanti vaṭṭagāmikammaṃ mayā thiraṃ katvā āyūhitaṃ, svāhaṃ idāni kinti karomīti evaṃ paccavekkhitvā adhivāseyyāti.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / ८. अलब्भनीयठानसुत्तं • 8. Alabbhanīyaṭhānasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ७-८. धनसुत्तादिवण्णना • 7-8. Dhanasuttādivaṇṇanā
