| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
๘. อลพฺภนียฐานสุตฺตวณฺณนา
8. Alabbhanīyaṭhānasuttavaṇṇanā
๔๘. อฎฺฐเม อลพฺภนียานีติ อลทฺธพฺพานิ, น สกฺกา ลภิตุํฯ ฐานานีติ การณานิฯ ชราธมฺมํ มา ชีรีติ ยํ มยฺหํ ชราสภาวํ, ตํ มา ชีรตุฯ เสสปเทสุปิ เอเสว นโยฯ นจฺฉาเทยฺยาติ น รุเจฺจยฺยฯ อพฺพุหีติ นีหริฯ
48. Aṭṭhame alabbhanīyānīti aladdhabbāni, na sakkā labhituṃ. Ṭhānānīti kāraṇāni. Jarādhammaṃ mā jīrīti yaṃ mayhaṃ jarāsabhāvaṃ, taṃ mā jīratu. Sesapadesupi eseva nayo. Nacchādeyyāti na rucceyya. Abbuhīti nīhari.
ยโตติ ยสฺมิํ กาเลฯ อาปทาสูติ อุปทฺทเวสุฯ น เวธตีติ น กมฺปติ นานุโสจติฯ อตฺถวินิจฺฉยญฺญูติ การณตฺถวินิจฺฉเย กุสโลฯ ปุราณนฺติ นิพฺพิการตาย โปราณกเมวฯ ชเปฺปนาติ วณฺณภณเนนฯ มเนฺตนาติ มหานุภาวมนฺตปริวตฺตเนนฯ สุภาสิเตนาติ สุภาสิตกถเนนฯ อนุปฺปทาเนนาติ สตสฺส วา สหสฺสสฺส วา ทาเนนฯ ปเวณิยา วาติ กุลวํเสน วา, ‘‘อิทํ อมฺหากํ ปเวณิยา อาจิณฺณํ, อิทํ อนาจิณฺณ’’นฺติ เอวํ ปเวณิกถเนนาติ อโตฺถฯ ยถา ยถา ยตฺถ ลเภถ อตฺถนฺติ เอเตสุ ชปฺปาทีสุ เยน เยน ยตฺถ ยตฺถ ฐาเน ชราธมฺมาทีนํ อชีรณตาทิอตฺถํ ลเภยฺยฯ ตถา ตถา ตตฺถ ปรกฺกเมยฺยาติ เตน เตน ตสฺมิํ ตสฺมิํ ฐาเน ปรกฺกมํ กเรยฺยฯ กมฺมํ ทฬฺหนฺติ วฎฺฎคามิกมฺมํ มยา ถิรํ กตฺวา อายูหิตํ, สฺวาหํ อิทานิ กินฺติ กโรมีติ เอวํ ปจฺจเวกฺขิตฺวา อธิวาเสยฺยาติฯ
Yatoti yasmiṃ kāle. Āpadāsūti upaddavesu. Na vedhatīti na kampati nānusocati. Atthavinicchayaññūti kāraṇatthavinicchaye kusalo. Purāṇanti nibbikāratāya porāṇakameva. Jappenāti vaṇṇabhaṇanena. Mantenāti mahānubhāvamantaparivattanena. Subhāsitenāti subhāsitakathanena. Anuppadānenāti satassa vā sahassassa vā dānena. Paveṇiyāvāti kulavaṃsena vā, ‘‘idaṃ amhākaṃ paveṇiyā āciṇṇaṃ, idaṃ anāciṇṇa’’nti evaṃ paveṇikathanenāti attho. Yathā yathā yattha labhetha atthanti etesu jappādīsu yena yena yattha yattha ṭhāne jarādhammādīnaṃ ajīraṇatādiatthaṃ labheyya. Tathā tathā tattha parakkameyyāti tena tena tasmiṃ tasmiṃ ṭhāne parakkamaṃ kareyya. Kammaṃ daḷhanti vaṭṭagāmikammaṃ mayā thiraṃ katvā āyūhitaṃ, svāhaṃ idāni kinti karomīti evaṃ paccavekkhitvā adhivāseyyāti.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๘. อลพฺภนียฐานสุตฺตํ • 8. Alabbhanīyaṭhānasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๗-๘. ธนสุตฺตาทิวณฺณนา • 7-8. Dhanasuttādivaṇṇanā
