Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మజ్ఝిమనికాయ • Majjhimanikāya

    ౨. అలగద్దూపమసుత్తం

    2. Alagaddūpamasuttaṃ

    ౨౩౪. ఏవం మే సుతం – ఏకం సమయం భగవా సావత్థియం విహరతి జేతవనే అనాథపిణ్డికస్స ఆరామే. తేన ఖో పన సమయేన అరిట్ఠస్స నామ భిక్ఖునో గద్ధబాధిపుబ్బస్స 1 ఏవరూపం పాపకం దిట్ఠిగతం ఉప్పన్నం హోతి – ‘‘తథాహం భగవతా ధమ్మం దేసితం ఆజానామి యథా యేమే అన్తరాయికా ధమ్మా వుత్తా భగవతా తే పటిసేవతో నాలం అన్తరాయాయా’’తి. అస్సోసుం ఖో సమ్బహులా భిక్ఖూ – ‘‘అరిట్ఠస్స కిర నామ భిక్ఖునో గద్ధబాధిపుబ్బస్స ఏవరూపం పాపకం దిట్ఠిగతం ఉప్పన్నం – ‘తథాహం భగవతా ధమ్మం దేసితం ఆజానామి యథా యేమే అన్తరాయికా ధమ్మా వుత్తా భగవతా తే పటిసేవతో నాలం అన్తరాయాయా’’’తి. అథ ఖో తే భిక్ఖూ యేన అరిట్ఠో భిక్ఖు గద్ధబాధిపుబ్బో తేనుపసఙ్కమింసు; ఉపసఙ్కమిత్వా అరిట్ఠం భిక్ఖుం గద్ధబాధిపుబ్బం ఏతదవోచుం – ‘‘సచ్చం కిర తే, ఆవుసో అరిట్ఠ, ఏవరూపం పాపకం దిట్ఠిగతం ఉప్పన్నం – ‘తథాహం భగవతా ధమ్మం దేసితం ఆజానామి యథా యేమే అన్తరాయికా ధమ్మా వుత్తా భగవతా తే పటిసేవతో నాలం అన్తరాయాయా’’’తి. ‘‘ఏవంబ్యాఖో 2 అహం, ఆవుసో, భగవతా ధమ్మం దేసితం ఆజానామి యథా యేమే అన్తరాయికా ధమ్మా వుత్తా భగవతా తే పటిసేవతో నాలం అన్తరాయాయా’’తి.

    234. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena ariṭṭhassa nāma bhikkhuno gaddhabādhipubbassa 3 evarūpaṃ pāpakaṃ diṭṭhigataṃ uppannaṃ hoti – ‘‘tathāhaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi yathā yeme antarāyikā dhammā vuttā bhagavatā te paṭisevato nālaṃ antarāyāyā’’ti. Assosuṃ kho sambahulā bhikkhū – ‘‘ariṭṭhassa kira nāma bhikkhuno gaddhabādhipubbassa evarūpaṃ pāpakaṃ diṭṭhigataṃ uppannaṃ – ‘tathāhaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi yathā yeme antarāyikā dhammā vuttā bhagavatā te paṭisevato nālaṃ antarāyāyā’’’ti. Atha kho te bhikkhū yena ariṭṭho bhikkhu gaddhabādhipubbo tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā ariṭṭhaṃ bhikkhuṃ gaddhabādhipubbaṃ etadavocuṃ – ‘‘saccaṃ kira te, āvuso ariṭṭha, evarūpaṃ pāpakaṃ diṭṭhigataṃ uppannaṃ – ‘tathāhaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi yathā yeme antarāyikā dhammā vuttā bhagavatā te paṭisevato nālaṃ antarāyāyā’’’ti. ‘‘Evaṃbyākho 4 ahaṃ, āvuso, bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi yathā yeme antarāyikā dhammā vuttā bhagavatā te paṭisevato nālaṃ antarāyāyā’’ti.

    అథ ఖో తేపి భిక్ఖూ అరిట్ఠం భిక్ఖుం గద్ధబాధిపుబ్బం ఏతస్మా పాపకా దిట్ఠిగతా వివేచేతుకామా సమనుయుఞ్జన్తి సమనుగాహన్తి 5 సమనుభాసన్తి – ‘‘మా హేవం, ఆవుసో అరిట్ఠ, అవచ, మా భగవన్తం అబ్భాచిక్ఖి; న హి సాధు భగవతో అబ్భక్ఖానం 6, న హి భగవా ఏవం వదేయ్య. అనేకపరియాయేనావుసో అరిట్ఠ, అన్తరాయికా ధమ్మా అన్తరాయికా వుత్తా భగవతా, అలఞ్చ పన తే పటిసేవతో అన్తరాయాయ. అప్పస్సాదా కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా,ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. అట్ఠికఙ్కలూపమా కామా వుత్తా భగవతా…పే॰… మంసపేసూపమా కామా వుత్తా భగవతా… తిణుక్కూపమా కామా వుత్తా భగవతా… అఙ్గారకాసూపమా కామా వుత్తా భగవతా… సుపినకూపమా కామా వుత్తా భగవతా… యాచితకూపమా కామా వుత్తా భగవతా… రుక్ఖఫలూపమా కామా వుత్తా భగవతా… అసిసూనూపమా కామా వుత్తా భగవతా… సత్తిసూలూపమా కామా వుత్తా భగవతా… సప్పసిరూపమా కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో’’తి. ఏవమ్పి ఖో అరిట్ఠో భిక్ఖు గద్ధబాధిపుబ్బో తేహి భిక్ఖూహి సమనుయుఞ్జియమానో సమనుగాహియమానో 7 సమనుభాసియమానో తదేవ 8 పాపకం దిట్ఠిగతం థామసా పరామాసా అభినివిస్స వోహరతి – ‘‘ఏవంబ్యాఖో అహం, ఆవుసో, భగవతా ధమ్మం దేసితం ఆజానామి యథా యేమే అన్తరాయికా ధమ్మా వుత్తా భగవతా తే పటిసేవతో నాలం అన్తరాయాయా’’తి.

    Atha kho tepi bhikkhū ariṭṭhaṃ bhikkhuṃ gaddhabādhipubbaṃ etasmā pāpakā diṭṭhigatā vivecetukāmā samanuyuñjanti samanugāhanti 9 samanubhāsanti – ‘‘mā hevaṃ, āvuso ariṭṭha, avaca, mā bhagavantaṃ abbhācikkhi; na hi sādhu bhagavato abbhakkhānaṃ 10, na hi bhagavā evaṃ vadeyya. Anekapariyāyenāvuso ariṭṭha, antarāyikā dhammā antarāyikā vuttā bhagavatā, alañca pana te paṭisevato antarāyāya. Appassādā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā,ādīnavo ettha bhiyyo. Aṭṭhikaṅkalūpamā kāmā vuttā bhagavatā…pe… maṃsapesūpamā kāmā vuttā bhagavatā… tiṇukkūpamā kāmā vuttā bhagavatā… aṅgārakāsūpamā kāmā vuttā bhagavatā… supinakūpamā kāmā vuttā bhagavatā… yācitakūpamā kāmā vuttā bhagavatā… rukkhaphalūpamā kāmā vuttā bhagavatā… asisūnūpamā kāmā vuttā bhagavatā… sattisūlūpamā kāmā vuttā bhagavatā… sappasirūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo’’ti. Evampi kho ariṭṭho bhikkhu gaddhabādhipubbo tehi bhikkhūhi samanuyuñjiyamāno samanugāhiyamāno 11 samanubhāsiyamāno tadeva 12 pāpakaṃ diṭṭhigataṃ thāmasā parāmāsā abhinivissa voharati – ‘‘evaṃbyākho ahaṃ, āvuso, bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi yathā yeme antarāyikā dhammā vuttā bhagavatā te paṭisevato nālaṃ antarāyāyā’’ti.

    ౨౩౫. యతో ఖో తే భిక్ఖూ నాసక్ఖింసు అరిట్ఠం భిక్ఖుం గద్ధబాధిపుబ్బం ఏతస్మా పాపకా దిట్ఠిగతా వివేచేతుం, అథ ఖో తే భిక్ఖూ యేన భగవా తేనుపసఙ్కమింసు; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీదింసు. ఏకమన్తం నిసిన్నా ఖో తే భిక్ఖూ భగవన్తం ఏతదవోచుం – ‘‘అరిట్ఠస్స నామ, భన్తే, భిక్ఖునో గద్ధబాధిపుబ్బస్స ఏవరూపం పాపకం దిట్ఠిగతం ఉప్పన్నం – ‘తథాహం భగవతా ధమ్మం దేసితం ఆజానామి యథా యేమే అన్తరాయికా ధమ్మా వుత్తా భగవతా తే పటిసేవతో నాలం అన్తరాయాయా’తి. అస్సుమ్హ ఖో మయం, భన్తే – ‘అరిట్ఠస్స కిర నామ భిక్ఖునో గద్ధబాధిపుబ్బస్స ఏవరూపం పాపకం దిట్ఠిగతం ఉప్పన్నం – తథాహం భగవతా ధమ్మం దేసితం ఆజానామి యథా యేమే అన్తరాయికా ధమ్మా వుత్తా భగవతా తే పటిసేవతో నాలం అన్తరాయాయా’తి. అథ ఖో మయం, భన్తే, యేన అరిట్ఠో భిక్ఖు గద్ధబాధిపుబ్బో తేనుపసఙ్కమిమ్హ; ఉపసఙ్కమిత్వా అరిట్ఠం భిక్ఖుం గద్ధబాధిపుబ్బం ఏతదవోచుమ్హ – ‘సచ్చం కిర తే, ఆవుసో అరిట్ఠ, ఏవరూపం పాపకం దిట్ఠిగతం ఉప్పన్నం – తథాహం భగవతా ధమ్మం దేసితం ఆజానామి యథా యేమే అన్తరాయికా ధమ్మా వుత్తా భగవతా తే పటిసేవతో నాలం అన్తరాయాయా’తి?

    235. Yato kho te bhikkhū nāsakkhiṃsu ariṭṭhaṃ bhikkhuṃ gaddhabādhipubbaṃ etasmā pāpakā diṭṭhigatā vivecetuṃ, atha kho te bhikkhū yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘ariṭṭhassa nāma, bhante, bhikkhuno gaddhabādhipubbassa evarūpaṃ pāpakaṃ diṭṭhigataṃ uppannaṃ – ‘tathāhaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi yathā yeme antarāyikā dhammā vuttā bhagavatā te paṭisevato nālaṃ antarāyāyā’ti. Assumha kho mayaṃ, bhante – ‘ariṭṭhassa kira nāma bhikkhuno gaddhabādhipubbassa evarūpaṃ pāpakaṃ diṭṭhigataṃ uppannaṃ – tathāhaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi yathā yeme antarāyikā dhammā vuttā bhagavatā te paṭisevato nālaṃ antarāyāyā’ti. Atha kho mayaṃ, bhante, yena ariṭṭho bhikkhu gaddhabādhipubbo tenupasaṅkamimha; upasaṅkamitvā ariṭṭhaṃ bhikkhuṃ gaddhabādhipubbaṃ etadavocumha – ‘saccaṃ kira te, āvuso ariṭṭha, evarūpaṃ pāpakaṃ diṭṭhigataṃ uppannaṃ – tathāhaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi yathā yeme antarāyikā dhammā vuttā bhagavatā te paṭisevato nālaṃ antarāyāyā’ti?

    ‘‘ఏవం వుత్తే, భన్తే, అరిట్ఠో భిక్ఖు గద్ధబాధిపుబ్బో అమ్హే ఏతదవోచ – ‘ఏవంబ్యాఖో అహం, ఆవుసో, భగవతా ధమ్మం దేసితం ఆజానామి యథా యేమే అన్తరాయికా ధమ్మా వుత్తా భగవతా తే పటిసేవతో నాలం అన్తరాయాయా’తి. అథ ఖో మయం, భన్తే, అరిట్ఠం భిక్ఖుం గద్ధబాధిపుబ్బం ఏతస్మా పాపకా దిట్ఠిగతా వివేచేతుకామా సమనుయుఞ్జిమ్హ సమనుగాహిమ్హ సమనుభాసిమ్హ – ‘మా హేవం, ఆవుసో అరిట్ఠ, అవచ, మా భగవన్తం అబ్భాచిక్ఖి; న హి సాధు భగవతో అబ్భక్ఖానం , న హి భగవా ఏవం వదేయ్య. అనేకపరియాయేనావుసో అరిట్ఠ, అన్తరాయికా ధమ్మా అన్తరాయికా వుత్తా భగవతా, అలఞ్చ పన తే పటిసేవతో అన్తరాయాయ. అప్పస్సాదా కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. అట్ఠికఙ్కలూపమా కామా వుత్తా భగవతా…పే॰… సప్పసిరూపమా కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో’తి. ఏవమ్పి ఖో, భన్తే, అరిట్ఠో భిక్ఖు గద్ధబాధిపుబ్బో అమ్హేహి సమనుయుఞ్జియమానో సమనుగాహియమానో సమనుభాసియమానో తదేవ పాపకం దిట్ఠిగతం థామసా పరామాసా అభినివిస్స వోహరతి – ‘ఏవంబ్యాఖో అహం, ఆవుసో, భగవతా ధమ్మం దేసితం ఆజానామి యథా యేమే అన్తరాయికా ధమ్మా వుత్తా భగవతా తే పటిసేవతో నాలం అన్తరాయాయా’తి. యతో ఖో మయం, భన్తే, నాసక్ఖిమ్హ అరిట్ఠం భిక్ఖుం గద్ధబాధిపుబ్బం ఏతస్మా పాపకా దిట్ఠిగతా వివేచేతుం, అథ మయం ఏతమత్థం భగవతో ఆరోచేమా’’తి.

    ‘‘Evaṃ vutte, bhante, ariṭṭho bhikkhu gaddhabādhipubbo amhe etadavoca – ‘evaṃbyākho ahaṃ, āvuso, bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi yathā yeme antarāyikā dhammā vuttā bhagavatā te paṭisevato nālaṃ antarāyāyā’ti. Atha kho mayaṃ, bhante, ariṭṭhaṃ bhikkhuṃ gaddhabādhipubbaṃ etasmā pāpakā diṭṭhigatā vivecetukāmā samanuyuñjimha samanugāhimha samanubhāsimha – ‘mā hevaṃ, āvuso ariṭṭha, avaca, mā bhagavantaṃ abbhācikkhi; na hi sādhu bhagavato abbhakkhānaṃ , na hi bhagavā evaṃ vadeyya. Anekapariyāyenāvuso ariṭṭha, antarāyikā dhammā antarāyikā vuttā bhagavatā, alañca pana te paṭisevato antarāyāya. Appassādā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Aṭṭhikaṅkalūpamā kāmā vuttā bhagavatā…pe… sappasirūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo’ti. Evampi kho, bhante, ariṭṭho bhikkhu gaddhabādhipubbo amhehi samanuyuñjiyamāno samanugāhiyamāno samanubhāsiyamāno tadeva pāpakaṃ diṭṭhigataṃ thāmasā parāmāsā abhinivissa voharati – ‘evaṃbyākho ahaṃ, āvuso, bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi yathā yeme antarāyikā dhammā vuttā bhagavatā te paṭisevato nālaṃ antarāyāyā’ti. Yato kho mayaṃ, bhante, nāsakkhimha ariṭṭhaṃ bhikkhuṃ gaddhabādhipubbaṃ etasmā pāpakā diṭṭhigatā vivecetuṃ, atha mayaṃ etamatthaṃ bhagavato ārocemā’’ti.

    ౨౩౬. అథ ఖో భగవా అఞ్ఞతరం భిక్ఖుం ఆమన్తేసి – ‘‘ఏహి త్వం, భిక్ఖు, మమ వచనేన అరిట్ఠం భిక్ఖుం గద్ధబాధిపుబ్బం ఆమన్తేహి – ‘సత్థా తం, ఆవుసో అరిట్ఠ, ఆమన్తేతీ’’’తి. ‘‘ఏవం , భన్తే’’తి ఖో సో భిక్ఖు భగవతో పటిస్సుత్వా, యేన అరిట్ఠో భిక్ఖు గద్ధబాధిపుబ్బో తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా అరిట్ఠం భిక్ఖుం గద్ధబాధిపుబ్బం ఏతదవోచ – ‘‘సత్థా తం, ఆవుసో అరిట్ఠ, ఆమన్తేతీ’’తి. ‘‘ఏవమావుసో’’తి ఖో అరిట్ఠో భిక్ఖు గద్ధబాధిపుబ్బో తస్స భిక్ఖునో పటిస్సుత్వా యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నం ఖో అరిట్ఠం భిక్ఖుం గద్ధబాధిపుబ్బం భగవా ఏతదవోచ – ‘‘సచ్చం కిర తే, అరిట్ఠ, ఏవరూపం పాపకం దిట్ఠిగతం ఉప్పన్నం – ‘తథాహం భగవతా ధమ్మం దేసితం ఆజానామి యథా యేమే అన్తరాయికా ధమ్మా వుత్తా భగవతా తే పటిసేవతో నాలం అన్తరాయాయా’’’తి?

    236. Atha kho bhagavā aññataraṃ bhikkhuṃ āmantesi – ‘‘ehi tvaṃ, bhikkhu, mama vacanena ariṭṭhaṃ bhikkhuṃ gaddhabādhipubbaṃ āmantehi – ‘satthā taṃ, āvuso ariṭṭha, āmantetī’’’ti. ‘‘Evaṃ , bhante’’ti kho so bhikkhu bhagavato paṭissutvā, yena ariṭṭho bhikkhu gaddhabādhipubbo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā ariṭṭhaṃ bhikkhuṃ gaddhabādhipubbaṃ etadavoca – ‘‘satthā taṃ, āvuso ariṭṭha, āmantetī’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho ariṭṭho bhikkhu gaddhabādhipubbo tassa bhikkhuno paṭissutvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho ariṭṭhaṃ bhikkhuṃ gaddhabādhipubbaṃ bhagavā etadavoca – ‘‘saccaṃ kira te, ariṭṭha, evarūpaṃ pāpakaṃ diṭṭhigataṃ uppannaṃ – ‘tathāhaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi yathā yeme antarāyikā dhammā vuttā bhagavatā te paṭisevato nālaṃ antarāyāyā’’’ti?

    ‘‘ఏవంబ్యాఖో అహం, భన్తే, భగవతా ధమ్మం దేసితం ఆజానామి – ‘యథా యేమే అన్తరాయికా ధమ్మా వుత్తా భగవతా తే పటిసేవతో నాలం అన్తరాయాయా’’’తి. ‘‘కస్స ఖో నామ త్వం, మోఘపురిస, మయా ఏవం ధమ్మం దేసితం ఆజానాసి? నను మయా, మోఘపురిస, అనేకపరియాయేన అన్తరాయికా ధమ్మా అన్తరాయికా వుత్తా? అలఞ్చ పన తే పటిసేవతో అన్తరాయాయ. అప్పస్సాదా కామా వుత్తా మయా, బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. అట్ఠికఙ్కలూపమా కామా వుత్తా మయా… మంసపేసూపమా కామా వుత్తా మయా… తిణుక్కూపమా కామా వుత్తా మయా… అఙ్గారకాసూపమా కామా వుత్తా మయా… సుపినకూపమా కామా వుత్తా మయా… యాచితకూపమా కామా వుత్తా మయా… రుక్ఖఫలూపమా కామా వుత్తా మయా… అసిసూనూపమా కామా వుత్తా మయా… సత్తిసూలూపమా కామా వుత్తా మయా… సప్పసిరూపమా కామా వుత్తా మయా, బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. అథ చ పన త్వం, మోఘపురిస, అత్తనా దుగ్గహితేన అమ్హే చేవ అబ్భాచిక్ఖసి, అత్తానఞ్చ ఖనసి, బహుఞ్చ అపుఞ్ఞం పసవసి. తఞ్హి తే, మోఘపురిస, భవిస్సతి దీఘరత్తం అహితాయ దుక్ఖాయా’’తి.

    ‘‘Evaṃbyākho ahaṃ, bhante, bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi – ‘yathā yeme antarāyikā dhammā vuttā bhagavatā te paṭisevato nālaṃ antarāyāyā’’’ti. ‘‘Kassa kho nāma tvaṃ, moghapurisa, mayā evaṃ dhammaṃ desitaṃ ājānāsi? Nanu mayā, moghapurisa, anekapariyāyena antarāyikā dhammā antarāyikā vuttā? Alañca pana te paṭisevato antarāyāya. Appassādā kāmā vuttā mayā, bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Aṭṭhikaṅkalūpamā kāmā vuttā mayā… maṃsapesūpamā kāmā vuttā mayā… tiṇukkūpamā kāmā vuttā mayā… aṅgārakāsūpamā kāmā vuttā mayā… supinakūpamā kāmā vuttā mayā… yācitakūpamā kāmā vuttā mayā… rukkhaphalūpamā kāmā vuttā mayā… asisūnūpamā kāmā vuttā mayā… sattisūlūpamā kāmā vuttā mayā… sappasirūpamā kāmā vuttā mayā, bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Atha ca pana tvaṃ, moghapurisa, attanā duggahitena amhe ceva abbhācikkhasi, attānañca khanasi, bahuñca apuññaṃ pasavasi. Tañhi te, moghapurisa, bhavissati dīgharattaṃ ahitāya dukkhāyā’’ti.

    అథ ఖో భగవా భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘తం కిం మఞ్ఞథ, భిక్ఖవే, అపి నాయం అరిట్ఠో భిక్ఖు గద్ధబాధిపుబ్బో ఉస్మీకతోపి ఇమస్మిం ధమ్మవినయే’’తి? ‘‘కిఞ్హి 13 సియా, భన్తే; నో హేతం, భన్తే’’తి. ఏవం వుత్తే, అరిట్ఠో భిక్ఖు గద్ధబాధిపుబ్బో తుణ్హీభూతో మఙ్కుభూతో పత్తక్ఖన్ధో అధోముఖో పజ్ఝాయన్తో అప్పటిభానో నిసీది. అథ ఖో భగవా అరిట్ఠం భిక్ఖుం గద్ధబాధిపుబ్బం తుణ్హీభూతం మఙ్కుభూతం పత్తక్ఖన్ధం అధోముఖం పజ్ఝాయన్తం అప్పటిభానం విదిత్వా అరిట్ఠం భిక్ఖుం గద్ధబాధిపుబ్బం ఏతదవోచ – ‘‘పఞ్ఞాయిస్ససి ఖో త్వం, మోఘపురిస, ఏతేన సకేన పాపకేన దిట్ఠిగతేన. ఇధాహం భిక్ఖూ పటిపుచ్ఛిస్సామీ’’తి.

    Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nāyaṃ ariṭṭho bhikkhu gaddhabādhipubbo usmīkatopi imasmiṃ dhammavinaye’’ti? ‘‘Kiñhi 14 siyā, bhante; no hetaṃ, bhante’’ti. Evaṃ vutte, ariṭṭho bhikkhu gaddhabādhipubbo tuṇhībhūto maṅkubhūto pattakkhandho adhomukho pajjhāyanto appaṭibhāno nisīdi. Atha kho bhagavā ariṭṭhaṃ bhikkhuṃ gaddhabādhipubbaṃ tuṇhībhūtaṃ maṅkubhūtaṃ pattakkhandhaṃ adhomukhaṃ pajjhāyantaṃ appaṭibhānaṃ viditvā ariṭṭhaṃ bhikkhuṃ gaddhabādhipubbaṃ etadavoca – ‘‘paññāyissasi kho tvaṃ, moghapurisa, etena sakena pāpakena diṭṭhigatena. Idhāhaṃ bhikkhū paṭipucchissāmī’’ti.

    ౨౩౭. అథ ఖో భగవా భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘తుమ్హేపి మే, భిక్ఖవే , ఏవం ధమ్మం దేసితం ఆజానాథ యథాయం అరిట్ఠో భిక్ఖు గద్ధబాధిపుబ్బో అత్తనా దుగ్గహితేన అమ్హే చేవ అబ్భాచిక్ఖతి, అత్తానఞ్చ ఖనతి, బహుఞ్చ అపుఞ్ఞం పసవతీ’’తి? ‘‘నో హేతం, భన్తే. అనేకపరియాయేన హి నో, భన్తే, అన్తరాయికా ధమ్మా అన్తరాయికా వుత్తా భగవతా; అలఞ్చ పన తే పటిసేవతో అన్తరాయాయ. అప్పస్సాదా కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. అట్ఠికఙ్కలూపమా కామా వుత్తా భగవతా…పే॰… సప్పసిరూపమా కామా వుత్తా భగవతా బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా , ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో’’తి. ‘‘సాధు సాధు, భిక్ఖవే, సాధు, ఖో మే తుమ్హే, భిక్ఖవే, ఏవం ధమ్మం దేసితం ఆజానాథ. అనేకపరియాయేన హి ఖో, భిక్ఖవే, అన్తరాయికా ధమ్మా వుత్తా మయా, అలఞ్చ పన తే పటిసేవతో అన్తరాయాయ. అప్పస్సాదా కామా వుత్తా మయా , బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. అట్ఠికఙ్కలూపమా కామా వుత్తా మయా…పే॰… సప్పసిరూపమా కామా వుత్తా మయా, బహుదుక్ఖా బహుపాయాసా, ఆదీనవో ఏత్థ భియ్యో. అథ చ పనాయం అరిట్ఠో భిక్ఖు గద్ధబాధిపుబ్బో అత్తనా దుగ్గహితేన అమ్హే చేవ అబ్భాచిక్ఖతి, అత్తానఞ్చ ఖనతి, బహుఞ్చ అపుఞ్ఞం పసవతి. తఞ్హి తస్స మోఘపురిసస్స భవిస్సతి దీఘరత్తం అహితాయ దుక్ఖాయ. సో వత, భిక్ఖవే, అఞ్ఞత్రేవ కామేహి అఞ్ఞత్ర కామసఞ్ఞాయ అఞ్ఞత్ర కామవితక్కేహి కామే పటిసేవిస్సతీతి – నేతం ఠానం విజ్జతి’’.

    237. Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘tumhepi me, bhikkhave , evaṃ dhammaṃ desitaṃ ājānātha yathāyaṃ ariṭṭho bhikkhu gaddhabādhipubbo attanā duggahitena amhe ceva abbhācikkhati, attānañca khanati, bahuñca apuññaṃ pasavatī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante. Anekapariyāyena hi no, bhante, antarāyikā dhammā antarāyikā vuttā bhagavatā; alañca pana te paṭisevato antarāyāya. Appassādā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Aṭṭhikaṅkalūpamā kāmā vuttā bhagavatā…pe… sappasirūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā , ādīnavo ettha bhiyyo’’ti. ‘‘Sādhu sādhu, bhikkhave, sādhu, kho me tumhe, bhikkhave, evaṃ dhammaṃ desitaṃ ājānātha. Anekapariyāyena hi kho, bhikkhave, antarāyikā dhammā vuttā mayā, alañca pana te paṭisevato antarāyāya. Appassādā kāmā vuttā mayā , bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Aṭṭhikaṅkalūpamā kāmā vuttā mayā…pe… sappasirūpamā kāmā vuttā mayā, bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Atha ca panāyaṃ ariṭṭho bhikkhu gaddhabādhipubbo attanā duggahitena amhe ceva abbhācikkhati, attānañca khanati, bahuñca apuññaṃ pasavati. Tañhi tassa moghapurisassa bhavissati dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya. So vata, bhikkhave, aññatreva kāmehi aññatra kāmasaññāya aññatra kāmavitakkehi kāme paṭisevissatīti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati’’.

    ౨౩౮. ‘‘ఇధ, భిక్ఖవే, ఏకచ్చే మోఘపురిసా ధమ్మం పరియాపుణన్తి – సుత్తం, గేయ్యం, వేయ్యాకరణం, గాథం, ఉదానం, ఇతివుత్తకం, జాతకం, అబ్భుతధమ్మం, వేదల్లం. తే తం ధమ్మం పరియాపుణిత్వా తేసం ధమ్మానం పఞ్ఞాయ అత్థం న ఉపపరిక్ఖన్తి. తేసం తే ధమ్మా పఞ్ఞాయ అత్థం అనుపపరిక్ఖతం న నిజ్ఝానం ఖమన్తి. తే ఉపారమ్భానిసంసా చేవ ధమ్మం పరియాపుణన్తి ఇతివాదప్పమోక్ఖానిసంసా చ. యస్స చత్థాయ ధమ్మం పరియాపుణన్తి తఞ్చస్స అత్థం నానుభోన్తి. తేసం తే ధమ్మా దుగ్గహితా దీఘరత్తం అహితాయ దుక్ఖాయ సంవత్తన్తి. తం కిస్స హేతు? దుగ్గహితత్తా, భిక్ఖవే, ధమ్మానం.

    238. ‘‘Idha, bhikkhave, ekacce moghapurisā dhammaṃ pariyāpuṇanti – suttaṃ, geyyaṃ, veyyākaraṇaṃ, gāthaṃ, udānaṃ, itivuttakaṃ, jātakaṃ, abbhutadhammaṃ, vedallaṃ. Te taṃ dhammaṃ pariyāpuṇitvā tesaṃ dhammānaṃ paññāya atthaṃ na upaparikkhanti. Tesaṃ te dhammā paññāya atthaṃ anupaparikkhataṃ na nijjhānaṃ khamanti. Te upārambhānisaṃsā ceva dhammaṃ pariyāpuṇanti itivādappamokkhānisaṃsā ca. Yassa catthāya dhammaṃ pariyāpuṇanti tañcassa atthaṃ nānubhonti. Tesaṃ te dhammā duggahitā dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya saṃvattanti. Taṃ kissa hetu? Duggahitattā, bhikkhave, dhammānaṃ.

    ‘‘సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, పురిసో అలగద్దత్థికో అలగద్దగవేసీ అలగద్దపరియేసనం చరమానో. సో పస్సేయ్య మహన్తం అలగద్దం. తమేనం భోగే వా నఙ్గుట్ఠే వా గణ్హేయ్య. తస్స సో అలగద్దో పటిపరివత్తిత్వా 15 హత్థే వా బాహాయ వా అఞ్ఞతరస్మిం వా అఙ్గపచ్చఙ్గే డంసేయ్య 16. సో తతోనిదానం మరణం వా నిగచ్ఛేయ్య మరణమత్తం వా దుక్ఖం. తం కిస్స హేతు? దుగ్గహితత్తా, భిక్ఖవే, అలగద్దస్స. ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, ఇధేకచ్చే మోఘపురిసా ధమ్మం పరియాపుణన్తి – సుత్తం, గేయ్యం, వేయ్యాకరణం, గాథం, ఉదానం, ఇతివుత్తకం, జాతకం, అబ్భుతధమ్మం, వేదల్లం. తే తం ధమ్మం పరియాపుణిత్వా తేసం ధమ్మానం పఞ్ఞాయ అత్థం న ఉపపరిక్ఖన్తి. తేసం తే ధమ్మా పఞ్ఞాయ అత్థం అనుపపరిక్ఖతం న నిజ్ఝానం ఖమన్తి. తే ఉపారమ్భానిసంసా చేవ ధమ్మం పరియాపుణన్తి ఇతివాదప్పమోక్ఖానిసంసా చ. యస్స చత్థాయ ధమ్మం పరియాపుణన్తి తఞ్చస్స అత్థం నానుభోన్తి. తేసం తే ధమ్మా దుగ్గహితా దీఘరత్తం అహితాయ దుక్ఖాయ సంవత్తన్తి. తం కిస్స హేతు? దుగ్గహితత్తా భిక్ఖవే ధమ్మానం.

    ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, puriso alagaddatthiko alagaddagavesī alagaddapariyesanaṃ caramāno. So passeyya mahantaṃ alagaddaṃ. Tamenaṃ bhoge vā naṅguṭṭhe vā gaṇheyya. Tassa so alagaddo paṭiparivattitvā 17 hatthe vā bāhāya vā aññatarasmiṃ vā aṅgapaccaṅge ḍaṃseyya 18. So tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigaccheyya maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ. Taṃ kissa hetu? Duggahitattā, bhikkhave, alagaddassa. Evameva kho, bhikkhave, idhekacce moghapurisā dhammaṃ pariyāpuṇanti – suttaṃ, geyyaṃ, veyyākaraṇaṃ, gāthaṃ, udānaṃ, itivuttakaṃ, jātakaṃ, abbhutadhammaṃ, vedallaṃ. Te taṃ dhammaṃ pariyāpuṇitvā tesaṃ dhammānaṃ paññāya atthaṃ na upaparikkhanti. Tesaṃ te dhammā paññāya atthaṃ anupaparikkhataṃ na nijjhānaṃ khamanti. Te upārambhānisaṃsā ceva dhammaṃ pariyāpuṇanti itivādappamokkhānisaṃsā ca. Yassa catthāya dhammaṃ pariyāpuṇanti tañcassa atthaṃ nānubhonti. Tesaṃ te dhammā duggahitā dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya saṃvattanti. Taṃ kissa hetu? Duggahitattā bhikkhave dhammānaṃ.

    ౨౩౯. ‘‘ఇధ పన, భిక్ఖవే, ఏకచ్చే కులపుత్తా ధమ్మం పరియాపుణన్తి – సుత్తం, గేయ్యం, వేయ్యాకరణం, గాథం, ఉదానం, ఇతివుత్తకం, జాతకం, అబ్భుతధమ్మం, వేదల్లం. తే తం ధమ్మం పరియాపుణిత్వా తేసం ధమ్మానం పఞ్ఞాయ అత్థం ఉపపరిక్ఖన్తి. తేసం తే ధమ్మా పఞ్ఞాయ అత్థం ఉపపరిక్ఖతం నిజ్ఝానం ఖమన్తి. తే న చేవ ఉపారమ్భానిసంసా ధమ్మం పరియాపుణన్తి న ఇతివాదప్పమోక్ఖానిసంసా చ 19. యస్స చత్థాయ ధమ్మం పరియాపుణన్తి తఞ్చస్స అత్థం అనుభోన్తి. తేసం తే ధమ్మా సుగ్గహితా దీఘరత్తం హితాయ సుఖాయ సంవత్తన్తి. తం కిస్స హేతు? సుగ్గహితత్తా భిక్ఖవే ధమ్మానం.

    239. ‘‘Idha pana, bhikkhave, ekacce kulaputtā dhammaṃ pariyāpuṇanti – suttaṃ, geyyaṃ, veyyākaraṇaṃ, gāthaṃ, udānaṃ, itivuttakaṃ, jātakaṃ, abbhutadhammaṃ, vedallaṃ. Te taṃ dhammaṃ pariyāpuṇitvā tesaṃ dhammānaṃ paññāya atthaṃ upaparikkhanti. Tesaṃ te dhammā paññāya atthaṃ upaparikkhataṃ nijjhānaṃ khamanti. Te na ceva upārambhānisaṃsā dhammaṃ pariyāpuṇanti na itivādappamokkhānisaṃsā ca 20. Yassa catthāya dhammaṃ pariyāpuṇanti tañcassa atthaṃ anubhonti. Tesaṃ te dhammā suggahitā dīgharattaṃ hitāya sukhāya saṃvattanti. Taṃ kissa hetu? Suggahitattā bhikkhave dhammānaṃ.

    ‘‘సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, పురిసో అలగద్దత్థికో అలగద్దగవేసీ అలగద్దపరియేసనం చరమానో. సో పస్సేయ్య మహన్తం అలగద్దం. తమేనం అజపదేన దణ్డేన సునిగ్గహితం నిగ్గణ్హేయ్య. అజపదేన దణ్డేన సునిగ్గహితం నిగ్గహిత్వా, గీవాయ సుగ్గహితం గణ్హేయ్య. కిఞ్చాపి సో, భిక్ఖవే , అలగద్దో తస్స పురిసస్స హత్థం వా బాహం వా అఞ్ఞతరం వా అఙ్గపచ్చఙ్గం భోగేహి పలివేఠేయ్య, అథ ఖో సో నేవ తతోనిదానం మరణం వా నిగచ్ఛేయ్య మరణమత్తం వా దుక్ఖం. తం కిస్స హేతు? సుగ్గహితత్తా, భిక్ఖవే, అలగద్దస్స. ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, ఇధేకచ్చే కులపుత్తా ధమ్మం పరియాపుణన్తి – సుత్తం, గేయ్యం, వేయ్యాకరణం, గాథం, ఉదానం, ఇతివుత్తకం, జాతకం, అబ్భుతధమ్మం, వేదల్లం. తే తం ధమ్మం పరియాపుణిత్వా తేసం ధమ్మానం పఞ్ఞాయ అత్థం ఉపపరిక్ఖన్తి. తేసం తే ధమ్మా పఞ్ఞాయ అత్థం ఉపపరిక్ఖతం నిజ్ఝానం ఖమన్తి. తే న చేవ ఉపారమ్భానిసంసా ధమ్మం పరియాపుణన్తి, న ఇతివాదప్పమోక్ఖానిసంసా చ. యస్స చత్థాయ ధమ్మం పరియాపుణన్తి, తఞ్చస్స అత్థం అనుభోన్తి. తేసం తే ధమ్మా సుగ్గహితా దీఘరత్తం అత్థాయ హితాయ సుఖాయ సంవత్తన్తి. తం కిస్స హేతు? సుగ్గహితత్తా, భిక్ఖవే, ధమ్మానం. తస్మాతిహ, భిక్ఖవే, యస్స మే భాసితస్స అత్థం ఆజానేయ్యాథ, తథా నం ధారేయ్యాథ. యస్స చ పన మే భాసితస్స అత్థం న ఆజానేయ్యాథ, అహం వో తత్థ పటిపుచ్ఛితబ్బో, యే వా పనాస్సు వియత్తా భిక్ఖూ.

    ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, puriso alagaddatthiko alagaddagavesī alagaddapariyesanaṃ caramāno. So passeyya mahantaṃ alagaddaṃ. Tamenaṃ ajapadena daṇḍena suniggahitaṃ niggaṇheyya. Ajapadena daṇḍena suniggahitaṃ niggahitvā, gīvāya suggahitaṃ gaṇheyya. Kiñcāpi so, bhikkhave , alagaddo tassa purisassa hatthaṃ vā bāhaṃ vā aññataraṃ vā aṅgapaccaṅgaṃ bhogehi paliveṭheyya, atha kho so neva tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigaccheyya maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ. Taṃ kissa hetu? Suggahitattā, bhikkhave, alagaddassa. Evameva kho, bhikkhave, idhekacce kulaputtā dhammaṃ pariyāpuṇanti – suttaṃ, geyyaṃ, veyyākaraṇaṃ, gāthaṃ, udānaṃ, itivuttakaṃ, jātakaṃ, abbhutadhammaṃ, vedallaṃ. Te taṃ dhammaṃ pariyāpuṇitvā tesaṃ dhammānaṃ paññāya atthaṃ upaparikkhanti. Tesaṃ te dhammā paññāya atthaṃ upaparikkhataṃ nijjhānaṃ khamanti. Te na ceva upārambhānisaṃsā dhammaṃ pariyāpuṇanti, na itivādappamokkhānisaṃsā ca. Yassa catthāya dhammaṃ pariyāpuṇanti, tañcassa atthaṃ anubhonti. Tesaṃ te dhammā suggahitā dīgharattaṃ atthāya hitāya sukhāya saṃvattanti. Taṃ kissa hetu? Suggahitattā, bhikkhave, dhammānaṃ. Tasmātiha, bhikkhave, yassa me bhāsitassa atthaṃ ājāneyyātha, tathā naṃ dhāreyyātha. Yassa ca pana me bhāsitassa atthaṃ na ājāneyyātha, ahaṃ vo tattha paṭipucchitabbo, ye vā panāssu viyattā bhikkhū.

    ౨౪౦. ‘‘కుల్లూపమం వో, భిక్ఖవే, ధమ్మం దేసేస్సామి నిత్థరణత్థాయ, నో గహణత్థాయ. తం సుణాథ, సాధుకం మనసికరోథ, భాసిస్సామీ’’తి. ‘‘ఏవం, భన్తే’’తి ఖో తే భిక్ఖూ భగవతో పచ్చస్సోసుం. భగవా ఏతదవోచ – ‘‘సేయ్యథాపి , భిక్ఖవే, పురిసో అద్ధానమగ్గప్పటిపన్నో. సో పస్సేయ్య మహన్తం ఉదకణ్ణవం, ఓరిమం తీరం సాసఙ్కం సప్పటిభయం, పారిమం తీరం ఖేమం అప్పటిభయం; న చస్స నావా సన్తారణీ ఉత్తరసేతు వా అపారా పారం గమనాయ. తస్స ఏవమస్స – ‘అయం ఖో మహాఉదకణ్ణవో, ఓరిమం తీరం సాసఙ్కం సప్పటిభయం, పారిమం తీరం ఖేమం అప్పటిభయం; నత్థి చ నావా సన్తారణీ ఉత్తరసేతు వా అపారా పారం గమనాయ. యంనూనాహం తిణకట్ఠసాఖాపలాసం సంకడ్ఢిత్వా, కుల్లం బన్ధిత్వా, తం కుల్లం నిస్సాయ హత్థేహి చ పాదేహి చ వాయమమానో సోత్థినా పారం ఉత్తరేయ్య’న్తి. అథ ఖో సో, భిక్ఖవే, పురిసో తిణకట్ఠసాఖాపలాసం సంకడ్ఢిత్వా, కుల్లం బన్ధిత్వా తం కుల్లం నిస్సాయ హత్థేహి చ పాదేహి చ వాయమమానో సోత్థినా పారం ఉత్తరేయ్య. తస్స పురిసస్స ఉత్తిణ్ణస్స 21 పారఙ్గతస్స ఏవమస్స – ‘బహుకారో ఖో మే అయం కుల్లో; ఇమాహం కుల్లం నిస్సాయ హత్థేహి చ పాదేహి చ వాయమమానో సోత్థినా పారం ఉత్తిణ్ణో. యంనూనాహం ఇమం కుల్లం సీసే వా ఆరోపేత్వా ఖన్ధే వా ఉచ్చారేత్వా 22 యేన కామం పక్కమేయ్య’న్తి. తం కిం మఞ్ఞథ, భిక్ఖవే, అపి ను సో పురిసో ఏవంకారీ తస్మిం కుల్లే కిచ్చకారీ అస్సా’’తి? ‘‘నో హేతం, భన్తే’’. ‘‘కథంకారీ చ సో, భిక్ఖవే, పురిసో తస్మిం కుల్లే కిచ్చకారీ అస్స? ఇధ, భిక్ఖవే, తస్స పురిసస్స ఉత్తిణ్ణస్స పారఙ్గతస్స ఏవమస్స – ‘బహుకారో ఖో మే అయం కుల్లో; ఇమాహం కుల్లం నిస్సాయ హత్థేహి చ పాదేహి చ వాయమమానో సోత్థినా పారం ఉత్తిణ్ణో. యంనూనాహం ఇమం కుల్లం థలే వా ఉస్సాదేత్వా 23 ఉదకే వా ఓపిలాపేత్వా యేన కామం పక్కమేయ్య’న్తి. ఏవంకారీ ఖో సో, భిక్ఖవే, పురిసో తస్మిం కుల్లే కిచ్చకారీ అస్స. ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, కుల్లూపమో మయా ధమ్మో దేసితో నిత్థరణత్థాయ, నో గహణత్థాయ. కుల్లూపమం వో, భిక్ఖవే, ధమ్మం దేసితం, ఆజానన్తేహి ధమ్మాపి వో పహాతబ్బా పగేవ అధమ్మా.

    240. ‘‘Kullūpamaṃ vo, bhikkhave, dhammaṃ desessāmi nittharaṇatthāya, no gahaṇatthāya. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasikarotha, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘seyyathāpi , bhikkhave, puriso addhānamaggappaṭipanno. So passeyya mahantaṃ udakaṇṇavaṃ, orimaṃ tīraṃ sāsaṅkaṃ sappaṭibhayaṃ, pārimaṃ tīraṃ khemaṃ appaṭibhayaṃ; na cassa nāvā santāraṇī uttarasetu vā apārā pāraṃ gamanāya. Tassa evamassa – ‘ayaṃ kho mahāudakaṇṇavo, orimaṃ tīraṃ sāsaṅkaṃ sappaṭibhayaṃ, pārimaṃ tīraṃ khemaṃ appaṭibhayaṃ; natthi ca nāvā santāraṇī uttarasetu vā apārā pāraṃ gamanāya. Yaṃnūnāhaṃ tiṇakaṭṭhasākhāpalāsaṃ saṃkaḍḍhitvā, kullaṃ bandhitvā, taṃ kullaṃ nissāya hatthehi ca pādehi ca vāyamamāno sotthinā pāraṃ uttareyya’nti. Atha kho so, bhikkhave, puriso tiṇakaṭṭhasākhāpalāsaṃ saṃkaḍḍhitvā, kullaṃ bandhitvā taṃ kullaṃ nissāya hatthehi ca pādehi ca vāyamamāno sotthinā pāraṃ uttareyya. Tassa purisassa uttiṇṇassa 24 pāraṅgatassa evamassa – ‘bahukāro kho me ayaṃ kullo; imāhaṃ kullaṃ nissāya hatthehi ca pādehi ca vāyamamāno sotthinā pāraṃ uttiṇṇo. Yaṃnūnāhaṃ imaṃ kullaṃ sīse vā āropetvā khandhe vā uccāretvā 25 yena kāmaṃ pakkameyya’nti. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu so puriso evaṃkārī tasmiṃ kulle kiccakārī assā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Kathaṃkārī ca so, bhikkhave, puriso tasmiṃ kulle kiccakārī assa? Idha, bhikkhave, tassa purisassa uttiṇṇassa pāraṅgatassa evamassa – ‘bahukāro kho me ayaṃ kullo; imāhaṃ kullaṃ nissāya hatthehi ca pādehi ca vāyamamāno sotthinā pāraṃ uttiṇṇo. Yaṃnūnāhaṃ imaṃ kullaṃ thale vā ussādetvā 26 udake vā opilāpetvā yena kāmaṃ pakkameyya’nti. Evaṃkārī kho so, bhikkhave, puriso tasmiṃ kulle kiccakārī assa. Evameva kho, bhikkhave, kullūpamo mayā dhammo desito nittharaṇatthāya, no gahaṇatthāya. Kullūpamaṃ vo, bhikkhave, dhammaṃ desitaṃ, ājānantehi dhammāpi vo pahātabbā pageva adhammā.

    ౨౪౧. ‘‘ఛయిమాని, భిక్ఖవే, దిట్ఠిట్ఠానాని. కతమాని ఛ? ఇధ, భిక్ఖవే, అస్సుతవా పుథుజ్జనో అరియానం అదస్సావీ అరియధమ్మస్స అకోవిదో అరియధమ్మే అవినీతో, సప్పురిసానం అదస్సావీ సప్పురిసధమ్మస్స అకోవిదో సప్పురిసధమ్మే అవినీతో, రూపం ‘ఏతం మమ, ఏసోహమస్మి, ఏసో మే అత్తా’తి సమనుపస్సతి; వేదనం ‘ఏతం మమ, ఏసోహమస్మి, ఏసో మే అత్తా’తి సమనుపస్సతి; సఞ్ఞం ‘ఏతం మమ, ఏసోహమస్మి, ఏసో మే అత్తా’తి సమనుపస్సతి; సఙ్ఖారే ‘ఏతం మమ, ఏసోహమస్మి, ఏసో మే అత్తా’తి సమనుపస్సతి; యమ్పి తం దిట్ఠం సుతం ముతం విఞ్ఞాతం పత్తం పరియేసితం, అనువిచరితం మనసా తమ్పి ‘ఏతం మమ, ఏసోహమస్మి, ఏసో మే అత్తా’తి సమనుపస్సతి; యమ్పి తం దిట్ఠిట్ఠానం – సో లోకో సో అత్తా, సో పేచ్చ భవిస్సామి నిచ్చో ధువో సస్సతో అవిపరిణామధమ్మో , సస్సతిసమం తథేవ ఠస్సామీతి – తమ్పి ‘ఏతం మమ, ఏసోహమస్మి, ఏసో మే అత్తా’తి సమనుపస్సతి. సుతవా చ ఖో, భిక్ఖవే, అరియసావకో అరియానం దస్సావీ అరియధమ్మస్స కోవిదో అరియధమ్మే సువినీతో, సప్పురిసానం దస్సావీ సప్పురిసధమ్మస్స కోవిదో సప్పురిసధమ్మే సువినీతో, రూపం ‘నేతం మమ, నేసోహమస్మి, న మేసో అత్తా’తి సమనుపస్సతి; వేదనం ‘నేతం మమ, నేసోహమస్మి, న మేసో అత్తా’తి సమనుపస్సతి; సఞ్ఞం ‘నేతం మమ, నేసోహమస్మి, న మేసో అత్తా’తి సమనుపస్సతి; సఙ్ఖారే ‘నేతం మమ, నేసోహమస్మి, న మేసో అత్తా’తి సమనుపస్సతి; యమ్పి తం దిట్ఠం సుతం ముతం విఞ్ఞాతం పత్తం పరియేసితం, అనువిచరితం మనసా, తమ్పి ‘నేతం మమ, నేసోహమస్మి, న మేసో అత్తా’తి సమనుపస్సతి; యమ్పి తం దిట్ఠిట్ఠానం – సో లోకో సో అత్తా, సో పేచ్చ భవిస్సామి నిచ్చో ధువో సస్సతో అవిపరిణామధమ్మో, సస్సతిసమం తథేవ ఠస్సామీతి – తమ్పి ‘నేతం మమ, నేసోహమస్మి, న మేసో అత్తా’తి సమనుపస్సతి. సో ఏవం సమనుపస్సన్తో అసతి న పరితస్సతీ’’తి.

    241. ‘‘Chayimāni, bhikkhave, diṭṭhiṭṭhānāni. Katamāni cha? Idha, bhikkhave, assutavā puthujjano ariyānaṃ adassāvī ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinīto, sappurisānaṃ adassāvī sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinīto, rūpaṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati; vedanaṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati; saññaṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati; saṅkhāre ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati; yampi taṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ, anuvicaritaṃ manasā tampi ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati; yampi taṃ diṭṭhiṭṭhānaṃ – so loko so attā, so pecca bhavissāmi nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo , sassatisamaṃ tatheva ṭhassāmīti – tampi ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati. Sutavā ca kho, bhikkhave, ariyasāvako ariyānaṃ dassāvī ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinīto, sappurisānaṃ dassāvī sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinīto, rūpaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati; vedanaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati; saññaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati; saṅkhāre ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati; yampi taṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ, anuvicaritaṃ manasā, tampi ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati; yampi taṃ diṭṭhiṭṭhānaṃ – so loko so attā, so pecca bhavissāmi nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo, sassatisamaṃ tatheva ṭhassāmīti – tampi ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati. So evaṃ samanupassanto asati na paritassatī’’ti.

    ౨౪౨. ఏవం వుత్తే, అఞ్ఞతరో భిక్ఖు భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘సియా ను ఖో, భన్తే, బహిద్ధా అసతి పరితస్సనా’’తి? ‘‘సియా, భిక్ఖూ’’తి – భగవా అవోచ. ‘‘ఇధ భిక్ఖు ఏకచ్చస్స ఏవం హోతి – ‘అహు వత మే, తం వత మే నత్థి; సియా వత మే, తం వతాహం న లభామీ’తి. సో సోచతి కిలమతి పరిదేవతి ఉరత్తాళిం కన్దతి సమ్మోహం ఆపజ్జతి. ఏవం ఖో, భిక్ఖు, బహిద్ధా అసతి పరితస్సనా హోతీ’’తి.

    242. Evaṃ vutte, aññataro bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘siyā nu kho, bhante, bahiddhā asati paritassanā’’ti? ‘‘Siyā, bhikkhū’’ti – bhagavā avoca. ‘‘Idha bhikkhu ekaccassa evaṃ hoti – ‘ahu vata me, taṃ vata me natthi; siyā vata me, taṃ vatāhaṃ na labhāmī’ti. So socati kilamati paridevati urattāḷiṃ kandati sammohaṃ āpajjati. Evaṃ kho, bhikkhu, bahiddhā asati paritassanā hotī’’ti.

    ‘‘సియా పన, భన్తే, బహిద్ధా అసతి అపరితస్సనా’’తి? ‘‘సియా, భిక్ఖూ’’తి – భగవా అవోచ. ‘‘ఇధ భిక్ఖు ఏకచ్చస్స న ఏవం హోతి – ‘అహు వత మే, తం వత మే నత్థి; సియా వత మే, తం వతాహం న లభామీ’తి. సో న సోచతి న కిలమతి న పరిదేవతి న ఉరత్తాళిం కన్దతి న సమ్మోహం ఆపజ్జతి. ఏవం ఖో, భిక్ఖు, బహిద్ధా అసతి అపరితస్సనా హోతీ’’తి.

    ‘‘Siyā pana, bhante, bahiddhā asati aparitassanā’’ti? ‘‘Siyā, bhikkhū’’ti – bhagavā avoca. ‘‘Idha bhikkhu ekaccassa na evaṃ hoti – ‘ahu vata me, taṃ vata me natthi; siyā vata me, taṃ vatāhaṃ na labhāmī’ti. So na socati na kilamati na paridevati na urattāḷiṃ kandati na sammohaṃ āpajjati. Evaṃ kho, bhikkhu, bahiddhā asati aparitassanā hotī’’ti.

    ‘‘సియా ను ఖో, భన్తే, అజ్ఝత్తం అసతి పరితస్సనా’’తి? ‘‘సియా, భిక్ఖూ’’తి – భగవా అవోచ. ‘‘ఇధ, భిక్ఖు, ఏకచ్చస్స ఏవం దిట్ఠి హోతి – ‘సో లోకో సో అత్తా, సో పేచ్చ భవిస్సామి నిచ్చో ధువో సస్సతో అవిపరిణామధమ్మో, సస్సతిసమం తథేవ ఠస్సామీ’తి. సో సుణాతి తథాగతస్స వా తథాగతసావకస్స వా సబ్బేసం దిట్ఠిట్ఠానాధిట్ఠానపరియుట్ఠానాభినివేసానుసయానం సముగ్ఘాతాయ సబ్బసఙ్ఖారసమథాయ సబ్బూపధిపటినిస్సగ్గాయ తణ్హాక్ఖయాయ విరాగాయ నిరోధాయ నిబ్బానాయ ధమ్మం దేసేన్తస్స. తస్స ఏవం హోతి – ‘ఉచ్ఛిజ్జిస్సామి నామస్సు, వినస్సిస్సామి నామస్సు, నస్సు నామ భవిస్సామీ’తి. సో సోచతి కిలమతి పరిదేవతి ఉరత్తాళిం కన్దతి సమ్మోహం ఆపజ్జతి. ఏవం ఖో, భిక్ఖు, అజ్ఝత్తం అసతి పరితస్సనా హోతీ’’తి.

    ‘‘Siyā nu kho, bhante, ajjhattaṃ asati paritassanā’’ti? ‘‘Siyā, bhikkhū’’ti – bhagavā avoca. ‘‘Idha, bhikkhu, ekaccassa evaṃ diṭṭhi hoti – ‘so loko so attā, so pecca bhavissāmi nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo, sassatisamaṃ tatheva ṭhassāmī’ti. So suṇāti tathāgatassa vā tathāgatasāvakassa vā sabbesaṃ diṭṭhiṭṭhānādhiṭṭhānapariyuṭṭhānābhinivesānusayānaṃ samugghātāya sabbasaṅkhārasamathāya sabbūpadhipaṭinissaggāya taṇhākkhayāya virāgāya nirodhāya nibbānāya dhammaṃ desentassa. Tassa evaṃ hoti – ‘ucchijjissāmi nāmassu, vinassissāmi nāmassu, nassu nāma bhavissāmī’ti. So socati kilamati paridevati urattāḷiṃ kandati sammohaṃ āpajjati. Evaṃ kho, bhikkhu, ajjhattaṃ asati paritassanā hotī’’ti.

    ‘‘సియా పన, భన్తే, అజ్ఝత్తం అసతి అపరితస్సనా’’తి? ‘‘సియా, భిక్ఖూ’’తి భగవా అవోచ. ‘‘ఇధ, భిక్ఖు, ఏకచ్చస్స న ఏవం దిట్ఠి హోతి – ‘సో లోకో సో అత్తా, సో పేచ్చ భవిస్సామి నిచ్చో ధువో సస్సతో అవిపరిణామధమ్మో, సస్సతిసమం తథేవ ఠస్సామీ’తి. సో సుణాతి తథాగతస్స వా తథాగతసావకస్స వా సబ్బేసం దిట్ఠిట్ఠానాధిట్ఠానపరియుట్ఠానాభినివేసానుసయానం సముగ్ఘాతాయ సబ్బసఙ్ఖారసమథాయ సబ్బూపధిపటినిస్సగ్గాయ తణ్హాక్ఖయాయ విరాగాయ నిరోధాయ నిబ్బానాయ ధమ్మం దేసేన్తస్స. తస్స న ఏవం హోతి – ‘ఉచ్ఛిజ్జిస్సామి నామస్సు, వినస్సిస్సామి నామస్సు, నస్సు నామ భవిస్సామీ’తి. సో న సోచతి న కిలమతి న పరిదేవతి న ఉరత్తాళిం కన్దతి న సమ్మోహం ఆపజ్జతి. ఏవం ఖో, భిక్ఖు, అజ్ఝత్తం అసతి అపరితస్సనా హోతి’’.

    ‘‘Siyā pana, bhante, ajjhattaṃ asati aparitassanā’’ti? ‘‘Siyā, bhikkhū’’ti bhagavā avoca. ‘‘Idha, bhikkhu, ekaccassa na evaṃ diṭṭhi hoti – ‘so loko so attā, so pecca bhavissāmi nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo, sassatisamaṃ tatheva ṭhassāmī’ti. So suṇāti tathāgatassa vā tathāgatasāvakassa vā sabbesaṃ diṭṭhiṭṭhānādhiṭṭhānapariyuṭṭhānābhinivesānusayānaṃ samugghātāya sabbasaṅkhārasamathāya sabbūpadhipaṭinissaggāya taṇhākkhayāya virāgāya nirodhāya nibbānāya dhammaṃ desentassa. Tassa na evaṃ hoti – ‘ucchijjissāmi nāmassu, vinassissāmi nāmassu, nassu nāma bhavissāmī’ti. So na socati na kilamati na paridevati na urattāḷiṃ kandati na sammohaṃ āpajjati. Evaṃ kho, bhikkhu, ajjhattaṃ asati aparitassanā hoti’’.

    ౨౪౩. ‘‘తం 27, భిక్ఖవే, పరిగ్గహం పరిగ్గణ్హేయ్యాథ, య్వాస్స 28 పరిగ్గహో నిచ్చో ధువో సస్సతో అవిపరిణామధమ్మో, సస్సతిసమం తథేవ తిట్ఠేయ్య. పస్సథ నో తుమ్హే, భిక్ఖవే, తం పరిగ్గహం య్వాస్స పరిగ్గహో నిచ్చో ధువో సస్సతో అవిపరిణామధమ్మో, సస్సతిసమం తథేవ తిట్ఠేయ్యా’’తి? ‘‘నో హేతం, భన్తే’’. ‘‘సాధు, భిక్ఖవే. అహమ్పి ఖో తం, భిక్ఖవే, పరిగ్గహం న సమనుపస్సామి య్వాస్స పరిగ్గహో నిచ్చో ధువో సస్సతో అవిపరిణామధమ్మో సస్సతిసమం తథేవ తిట్ఠేయ్య.

    243. ‘‘Taṃ 29, bhikkhave, pariggahaṃ pariggaṇheyyātha, yvāssa 30 pariggaho nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo, sassatisamaṃ tatheva tiṭṭheyya. Passatha no tumhe, bhikkhave, taṃ pariggahaṃ yvāssa pariggaho nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo, sassatisamaṃ tatheva tiṭṭheyyā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Sādhu, bhikkhave. Ahampi kho taṃ, bhikkhave, pariggahaṃ na samanupassāmi yvāssa pariggaho nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo sassatisamaṃ tatheva tiṭṭheyya.

    ‘‘తం, భిక్ఖవే, అత్తవాదుపాదానం ఉపాదియేథ, యంస 31 అత్తవాదుపాదానం ఉపాదియతో న ఉప్పజ్జేయ్యుం సోకపరిదేవదుక్ఖదోమనస్సుపాయాసా. పస్సథ నో తుమ్హే, భిక్ఖవే, తం అత్తవాదుపాదానం యంస అత్తవాదుపాదానం ఉపాదియతో న ఉప్పజ్జేయ్యుం సోకపరిదేవదుక్ఖదోమనస్సుపాయాసా’’తి? ‘‘నో హేతం, భన్తే’’. ‘‘సాధు, భిక్ఖవే. అహమ్పి ఖో తం, భిక్ఖవే, అత్తవాదుపాదానం న సమనుపస్సామి యంస అత్తవాదుపాదానం ఉపాదియతో న ఉప్పజ్జేయ్యుం సోకపరిదేవదుక్ఖదోమనస్సుపాయాసా.

    ‘‘Taṃ, bhikkhave, attavādupādānaṃ upādiyetha, yaṃsa 32 attavādupādānaṃ upādiyato na uppajjeyyuṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā. Passatha no tumhe, bhikkhave, taṃ attavādupādānaṃ yaṃsa attavādupādānaṃ upādiyato na uppajjeyyuṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Sādhu, bhikkhave. Ahampi kho taṃ, bhikkhave, attavādupādānaṃ na samanupassāmi yaṃsa attavādupādānaṃ upādiyato na uppajjeyyuṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā.

    ‘‘తం, భిక్ఖవే, దిట్ఠినిస్సయం నిస్సయేథ యంస దిట్ఠినిస్సయం నిస్సయతో న ఉప్పజ్జేయ్యుం సోకపరిదేవదుక్ఖదోమనస్సుపాయాసా. పస్సథ నో తుమ్హే, భిక్ఖవే, తం దిట్ఠినిస్సయం యంస దిట్ఠినిస్సయం నిస్సయతో న ఉప్పజ్జేయ్యుం సోకపరిదేవదుక్ఖదోమనస్సుపాయాసా’’తి? ‘‘నో హేతం, భన్తే’’. ‘‘సాధు, భిక్ఖవే. అహమ్పి ఖో తం, భిక్ఖవే, దిట్ఠినిస్సయం న సమనుపస్సామి యంస దిట్ఠినిస్సయం నిస్సయతో న ఉప్పజ్జేయ్యుం సోకపరిదేవదుక్ఖదోమనస్సుపాయాసా’’.

    ‘‘Taṃ, bhikkhave, diṭṭhinissayaṃ nissayetha yaṃsa diṭṭhinissayaṃ nissayato na uppajjeyyuṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā. Passatha no tumhe, bhikkhave, taṃ diṭṭhinissayaṃ yaṃsa diṭṭhinissayaṃ nissayato na uppajjeyyuṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Sādhu, bhikkhave. Ahampi kho taṃ, bhikkhave, diṭṭhinissayaṃ na samanupassāmi yaṃsa diṭṭhinissayaṃ nissayato na uppajjeyyuṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā’’.

    ౨౪౪. ‘‘అత్తని వా, భిక్ఖవే, సతి అత్తనియం మే తి అస్సా’’తి?

    244. ‘‘Attani vā, bhikkhave, sati attaniyaṃ me ti assā’’ti?

    ‘‘ఏవం, భన్తే’’.

    ‘‘Evaṃ, bhante’’.

    ‘‘అత్తనియే వా, భిక్ఖవే, సతి అత్తా మే తి అస్సా’’తి? ‘‘ఏవం, భన్తే’’.

    ‘‘Attaniye vā, bhikkhave, sati attā me ti assā’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’.

    ‘‘అత్తని చ, భిక్ఖవే, అత్తనియే చ సచ్చతో థేతతో అనుపలబ్భమానే, యమ్పి తం దిట్ఠిట్ఠానం – ‘సో లోకో సో అత్తా, సో పేచ్చ భవిస్సామి నిచ్చో ధువో సస్సతో అవిపరిణామధమ్మో, సస్సతిసమం తథేవ ఠస్సామీ’తి – ననాయం 33, భిక్ఖవే, కేవలో పరిపూరో బాలధమ్మో’’’తి?

    ‘‘Attani ca, bhikkhave, attaniye ca saccato thetato anupalabbhamāne, yampi taṃ diṭṭhiṭṭhānaṃ – ‘so loko so attā, so pecca bhavissāmi nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo, sassatisamaṃ tatheva ṭhassāmī’ti – nanāyaṃ 34, bhikkhave, kevalo paripūro bāladhammo’’’ti?

    ‘‘కిఞ్హి నో సియా, భన్తే, కేవలో హి, భన్తే, పరిపూరో 35 బాలధమ్మో’’తి.

    ‘‘Kiñhi no siyā, bhante, kevalo hi, bhante, paripūro 36 bāladhammo’’ti.

    ‘‘తం కిం మఞ్ఞథ, భిక్ఖవే, రూపం నిచ్చం వా అనిచ్చం వా’’తి?

    ‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?

    ‘‘అనిచ్చం, భన్తే’’ .

    ‘‘Aniccaṃ, bhante’’ .

    ‘‘యం పనానిచ్చం, దుక్ఖం వా తం సుఖం వా’’తి?

    ‘‘Yaṃ panāniccaṃ, dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?

    ‘‘దుక్ఖం, భన్తే’’.

    ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’.

    ‘‘యం పనానిచ్చం దుక్ఖం విపరిణామధమ్మం, కల్లం ను తం సమనుపస్సితుం – ఏతం మమ, ఏసోహమస్మి, ఏసో మే అత్తా’’తి?

    ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’ti?

    ‘‘నో హేతం, భన్తే’’.

    ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘తం కిం మఞ్ఞథ, భిక్ఖవే, వేదనా…పే॰… సఞ్ఞా… సఙ్ఖారా… విఞ్ఞాణం నిచ్చం వా అనిచ్చం వా’’తి?

    ‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, vedanā…pe… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?

    ‘‘అనిచ్చం, భన్తే’’.

    ‘‘Aniccaṃ, bhante’’.

    ‘‘యం పనానిచ్చం, దుక్ఖం వా తం సుఖం వా’’తి?

    ‘‘Yaṃ panāniccaṃ, dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?

    ‘‘దుక్ఖం, భన్తే’’.

    ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’.

    ‘‘యం పనానిచ్చం దుక్ఖం విపరిణామధమ్మం, కల్లం ను తం సమనుపస్సితుం – ఏతం మమ, ఏసోహమస్మి, ఏసో మే అత్తా’’తి?

    ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’ti?

    ‘‘నో హేతం, భన్తే’’.

    ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘తస్మాతిహ, భిక్ఖవే, యం కిఞ్చి రూపం అతీతానాగతపచ్చుప్పన్నం, అజ్ఝత్తం వా బహిద్ధా వా , ఓళారికం వా సుఖుమం వా, హీనం వా పణీతం వా, యం దూరే సన్తికే వా, సబ్బం రూపం ‘నేతం మమ, నేసోహమస్మి, న మేసో అత్తా’తి – ఏవమేతం యథాభూతం సమ్మప్పఞ్ఞాయ దట్ఠబ్బం. యా కాచి వేదనా…పే॰… యా కాచి సఞ్ఞా… యే కేచి సఙ్ఖారా… యం కిఞ్చి విఞ్ఞాణం అతీతానాగతపచ్చుప్పన్నం, అజ్ఝత్తం వా బహిద్ధా వా, ఓళారికం వా సుఖుమం వా, హీనం వా పణీతం వా, యం దూరే సన్తికే వా, సబ్బం విఞ్ఞాణం ‘నేతం మమ, నేసోహమస్మి, న మేసో అత్తా’తి – ఏవమేతం యథాభూతం సమ్మప్పఞ్ఞాయ దట్ఠబ్బం’’.

    ‘‘Tasmātiha, bhikkhave, yaṃ kiñci rūpaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ, ajjhattaṃ vā bahiddhā vā , oḷārikaṃ vā sukhumaṃ vā, hīnaṃ vā paṇītaṃ vā, yaṃ dūre santike vā, sabbaṃ rūpaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti – evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ. Yā kāci vedanā…pe… yā kāci saññā… ye keci saṅkhārā… yaṃ kiñci viññāṇaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ, ajjhattaṃ vā bahiddhā vā, oḷārikaṃ vā sukhumaṃ vā, hīnaṃ vā paṇītaṃ vā, yaṃ dūre santike vā, sabbaṃ viññāṇaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti – evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ’’.

    ౨౪౫. ‘‘ఏవం పస్సం, భిక్ఖవే, సుతవా అరియసావకో రూపస్మిం నిబ్బిన్దతి, వేదనాయ నిబ్బిన్దతి, సఞ్ఞాయ నిబ్బిన్దతి, సఙ్ఖారేసు నిబ్బిన్దతి, విఞ్ఞాణస్మిం నిబ్బిన్దతి, నిబ్బిదా విరజ్జతి 37, విరాగా విముచ్చతి , విముత్తస్మిం విముత్తమితి ఞాణం హోతి. ‘ఖీణా జాతి, వుసితం బ్రహ్మచరియం, కతం కరణీయం, నాపరం ఇత్థత్తాయా’తి పజానాతి. అయం వుచ్చతి, భిక్ఖవే, భిక్ఖు ఉక్ఖిత్తపలిఘో ఇతిపి, సంకిణ్ణపరిక్ఖో ఇతిపి, అబ్బూళ్హేసికో ఇతిపి, నిరగ్గళో ఇతిపి, అరియో పన్నద్ధజో పన్నభారో విసంయుత్తో ఇతిపి.

    245. ‘‘Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako rūpasmiṃ nibbindati, vedanāya nibbindati, saññāya nibbindati, saṅkhāresu nibbindati, viññāṇasmiṃ nibbindati, nibbidā virajjati 38, virāgā vimuccati , vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, bhikkhu ukkhittapaligho itipi, saṃkiṇṇaparikkho itipi, abbūḷhesiko itipi, niraggaḷo itipi, ariyo pannaddhajo pannabhāro visaṃyutto itipi.

    ‘‘కథఞ్చ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు ఉక్ఖిత్తపలిఘో హోతి? ఇధ, భిక్ఖవే, భిక్ఖునో అవిజ్జా పహీనా హోతి, ఉచ్ఛిన్నమూలా తాలావత్థుకతా అనభావంకతా, ఆయతిం అనుప్పాదధమ్మా. ఏవం ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు ఉక్ఖిత్తపలిఘో హోతి.

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu ukkhittapaligho hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhuno avijjā pahīnā hoti, ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā, āyatiṃ anuppādadhammā. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu ukkhittapaligho hoti.

    ‘‘కథఞ్చ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సంకిణ్ణపరిక్ఖో హోతి? ఇధ, భిక్ఖవే, భిక్ఖునో పోనోబ్భవికో జాతిసంసారో పహీనో హోతి, ఉచ్ఛిన్నమూలో తాలావత్థుకతో అనభావంకతో, ఆయతిం అనుప్పాదధమ్మో. ఏవం ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సంకిణ్ణపరిక్ఖో హోతి.

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu saṃkiṇṇaparikkho hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhuno ponobbhaviko jātisaṃsāro pahīno hoti, ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṃkato, āyatiṃ anuppādadhammo. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu saṃkiṇṇaparikkho hoti.

    ‘‘కథఞ్చ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు అబ్బూళ్హేసికో హోతి? ఇధ, భిక్ఖవే, భిక్ఖునో తణ్హా పహీనా హోతి, ఉచ్ఛిన్నమూలా తాలావత్థుకతా అనభావంకతా, ఆయతిం అనుప్పాదధమ్మా. ఏవం ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు అబ్బూళ్హేసికో హోతి.

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu abbūḷhesiko hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhuno taṇhā pahīnā hoti, ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā, āyatiṃ anuppādadhammā. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu abbūḷhesiko hoti.

    ‘‘కథఞ్చ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు నిరగ్గళో హోతి? ఇధ, భిక్ఖవే, భిక్ఖునో పఞ్చ ఓరమ్భాగియాని సంయోజనాని పహీనాని హోన్తి, ఉచ్ఛిన్నమూలాని తాలావత్థుకతాని అనభావంకతాని, ఆయతిం అనుప్పాదధమ్మాని . ఏవం ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు నిరగ్గళో హోతి.

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu niraggaḷo hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhuno pañca orambhāgiyāni saṃyojanāni pahīnāni honti, ucchinnamūlāni tālāvatthukatāni anabhāvaṃkatāni, āyatiṃ anuppādadhammāni . Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu niraggaḷo hoti.

    ‘‘కథఞ్చ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు అరియో పన్నద్ధజో పన్నభారో విసంయుత్తో హోతి? ఇధ, భిక్ఖవే, భిక్ఖునో అస్మిమానో పహీనో హోతి, ఉచ్ఛిన్నమూలో తాలావత్థుకతో అనభావంకతో , ఆయతిం అనుప్పాదధమ్మో . ఏవం ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు అరియో పన్నద్ధజో పన్నభారో విసంయుత్తో హోతి.

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu ariyo pannaddhajo pannabhāro visaṃyutto hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhuno asmimāno pahīno hoti, ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṃkato , āyatiṃ anuppādadhammo . Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu ariyo pannaddhajo pannabhāro visaṃyutto hoti.

    ౨౪౬. ‘‘ఏవం విముత్తచిత్తం ఖో, భిక్ఖవే, భిక్ఖుం సఇన్దా దేవా సబ్రహ్మకా సపజాపతికా అన్వేసం నాధిగచ్ఛన్తి – ‘ఇదం నిస్సితం తథాగతస్స విఞ్ఞాణ’న్తి. తం కిస్స హేతు? దిట్ఠేవాహం, భిక్ఖవే, ధమ్మే తథాగతం అననువిజ్జోతి వదామి. ఏవంవాదిం ఖో మం, భిక్ఖవే, ఏవమక్ఖాయిం ఏకే సమణబ్రాహ్మణా అసతా తుచ్ఛా ముసా అభూతేన అబ్భాచిక్ఖన్తి – ‘వేనయికో సమణో గోతమో, సతో సత్తస్స ఉచ్ఛేదం వినాసం విభవం పఞ్ఞాపేతీ’తి. యథా చాహం న, భిక్ఖవే 39, యథా చాహం న వదామి, తథా మం తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా అసతా తుచ్ఛా ముసా అభూతేన అబ్భాచిక్ఖన్తి – ‘వేనయికో సమణో గోతమో, సతో సత్తస్స ఉచ్ఛేదం వినాసం విభవం పఞ్ఞాపేతీ’తి. పుబ్బే చాహం భిక్ఖవే, ఏతరహి చ దుక్ఖఞ్చేవ పఞ్ఞాపేమి, దుక్ఖస్స చ నిరోధం. తత్ర చే, భిక్ఖవే, పరే తథాగతం అక్కోసన్తి పరిభాసన్తి రోసేన్తి విహేసేన్తి, తత్ర, భిక్ఖవే, తథాగతస్స న హోతి ఆఘాతో న అప్పచ్చయో న చేతసో అనభిరద్ధి.

    246. ‘‘Evaṃ vimuttacittaṃ kho, bhikkhave, bhikkhuṃ saindā devā sabrahmakā sapajāpatikā anvesaṃ nādhigacchanti – ‘idaṃ nissitaṃ tathāgatassa viññāṇa’nti. Taṃ kissa hetu? Diṭṭhevāhaṃ, bhikkhave, dhamme tathāgataṃ ananuvijjoti vadāmi. Evaṃvādiṃ kho maṃ, bhikkhave, evamakkhāyiṃ eke samaṇabrāhmaṇā asatā tucchā musā abhūtena abbhācikkhanti – ‘venayiko samaṇo gotamo, sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññāpetī’ti. Yathā cāhaṃ na, bhikkhave 40, yathā cāhaṃ na vadāmi, tathā maṃ te bhonto samaṇabrāhmaṇā asatā tucchā musā abhūtena abbhācikkhanti – ‘venayiko samaṇo gotamo, sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññāpetī’ti. Pubbe cāhaṃ bhikkhave, etarahi ca dukkhañceva paññāpemi, dukkhassa ca nirodhaṃ. Tatra ce, bhikkhave, pare tathāgataṃ akkosanti paribhāsanti rosenti vihesenti, tatra, bhikkhave, tathāgatassa na hoti āghāto na appaccayo na cetaso anabhiraddhi.

    ‘‘తత్ర చే, భిక్ఖవే, పరే తథాగతం సక్కరోన్తి గరుం కరోన్తి మానేన్తి పూజేన్తి, తత్ర, భిక్ఖవే, తథాగతస్స న హోతి ఆనన్దో న సోమనస్సం న చేతసో ఉప్పిలావితత్తం. తత్ర చే, భిక్ఖవే , పరే వా తథాగతం సక్కరోన్తి గరుం కరోన్తి మానేన్తి పూజేన్తి, తత్ర, భిక్ఖవే, తథాగతస్స ఏవం హోతి – ‘యం ఖో ఇదం పుబ్బే పరిఞ్ఞాతం తత్థ మే ఏవరూపా కారా 41 కరీయన్తీ’తి. తస్మాతిహ, భిక్ఖవే, తుమ్హే చేపి పరే అక్కోసేయ్యుం పరిభాసేయ్యుం రోసేయ్యుం విహేసేయ్యుం, తత్ర తుమ్హే హి న ఆఘాతో న అప్పచ్చయో న చేతసో అనభిరద్ధి కరణీయా. తస్మాతిహ, భిక్ఖవే, తుమ్హే చేపి పరే సక్కరేయ్యుం గరుం కరేయ్యుం మానేయ్యుం పూజేయ్యుం, తత్ర తుమ్హేహి న ఆనన్దో న సోమనస్సం న చేతసో ఉప్పిలావితత్తం కరణీయం. తస్మాతిహ, భిక్ఖవే, తుమ్హే చేపి పరే సక్కరేయ్యుం గరుం కరేయ్యుం మానేయ్యుం పూజేయ్యుం, తత్ర తుమ్హాకం ఏవమస్స – ‘యం ఖో ఇదం పుబ్బే పరిఞ్ఞాతం, తత్థ మే 42 ఏవరూపా కారా కరీయన్తీ’తి.

    ‘‘Tatra ce, bhikkhave, pare tathāgataṃ sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti, tatra, bhikkhave, tathāgatassa na hoti ānando na somanassaṃ na cetaso uppilāvitattaṃ. Tatra ce, bhikkhave , pare vā tathāgataṃ sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti, tatra, bhikkhave, tathāgatassa evaṃ hoti – ‘yaṃ kho idaṃ pubbe pariññātaṃ tattha me evarūpā kārā 43 karīyantī’ti. Tasmātiha, bhikkhave, tumhe cepi pare akkoseyyuṃ paribhāseyyuṃ roseyyuṃ viheseyyuṃ, tatra tumhe hi na āghāto na appaccayo na cetaso anabhiraddhi karaṇīyā. Tasmātiha, bhikkhave, tumhe cepi pare sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, tatra tumhehi na ānando na somanassaṃ na cetaso uppilāvitattaṃ karaṇīyaṃ. Tasmātiha, bhikkhave, tumhe cepi pare sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, tatra tumhākaṃ evamassa – ‘yaṃ kho idaṃ pubbe pariññātaṃ, tattha me 44 evarūpā kārā karīyantī’ti.

    ౨౪౭. ‘‘తస్మాతిహ, భిక్ఖవే, యం న తుమ్హాకం తం పజహథ; తం వో పహీనం దీఘరత్తం హితాయ సుఖాయ భవిస్సతి. కిఞ్చ, భిక్ఖవే, న తుమ్హాకం? రూపం, భిక్ఖవే, న తుమ్హాకం, తం పజహథ; తం వో పహీనం దీఘరత్తం హితాయ సుఖాయ భవిస్సతి. వేదనా, భిక్ఖవే, న తుమ్హాకం, తం పజహథ; సా వో పహీనా దీఘరత్తం హితాయ సుఖాయ భవిస్సతి. సఞ్ఞా, భిక్ఖవే, న తుమ్హాకం, తం పజహథ; సా వో పహీనా దీఘరత్తం హితాయ సుఖాయ భవిస్సతి. సఙ్ఖారా, భిక్ఖవే, న తుమ్హాకం, తే పజహథ; తే వో పహీనా దీఘరత్తం హితాయ సుఖాయ భవిస్సన్తి. విఞ్ఞాణం, భిక్ఖవే, న తుమ్హాకం, తం పజహథ; తం వో పహీనం దీఘరత్తం హితాయ సుఖాయ భవిస్సతి. తం కిం మఞ్ఞథ, భిక్ఖవే, యం ఇమస్మిం జేతవనే తిణకట్ఠసాఖాపలాసం, తం జనో హరేయ్య వా దహేయ్య వా యథాపచ్చయం వా కరేయ్య. అపి ను తుమ్హాకం ఏవమస్స – ‘అమ్హే జనో హరతి వా దహతి వా యథాపచ్చయం వా కరోతీ’తి? ‘‘నో హేతం, భన్తే’’. ‘‘తం కిస్స హేతు’’? ‘‘న హి నో ఏతం, భన్తే, అత్తా వా అత్తనియం వా’’తి. ‘‘ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, యం న తుమ్హాకం తం పజహథ; తం వో పహీనం దీఘరత్తం హితాయ సుఖాయ భవిస్సతి. కిఞ్చ, భిక్ఖవే, న తుమ్హాకం? రూపం, భిక్ఖవే, న తుమ్హాకం, తం పజహథ; తం వో పహీనం దీఘరత్తం హితాయ సుఖాయ భవిస్సతి. వేదనా, భిక్ఖవే…పే॰… సఞ్ఞా, భిక్ఖవే… సఙ్ఖారా, భిక్ఖవే…పే॰… విఞ్ఞాణం, భిక్ఖవే, న తుమ్హాకం, తం పజహథ; తం వో పహీనం దీఘరత్తం హితాయ సుఖాయ భవిస్సతి.

    247. ‘‘Tasmātiha, bhikkhave, yaṃ na tumhākaṃ taṃ pajahatha; taṃ vo pahīnaṃ dīgharattaṃ hitāya sukhāya bhavissati. Kiñca, bhikkhave, na tumhākaṃ? Rūpaṃ, bhikkhave, na tumhākaṃ, taṃ pajahatha; taṃ vo pahīnaṃ dīgharattaṃ hitāya sukhāya bhavissati. Vedanā, bhikkhave, na tumhākaṃ, taṃ pajahatha; sā vo pahīnā dīgharattaṃ hitāya sukhāya bhavissati. Saññā, bhikkhave, na tumhākaṃ, taṃ pajahatha; sā vo pahīnā dīgharattaṃ hitāya sukhāya bhavissati. Saṅkhārā, bhikkhave, na tumhākaṃ, te pajahatha; te vo pahīnā dīgharattaṃ hitāya sukhāya bhavissanti. Viññāṇaṃ, bhikkhave, na tumhākaṃ, taṃ pajahatha; taṃ vo pahīnaṃ dīgharattaṃ hitāya sukhāya bhavissati. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, yaṃ imasmiṃ jetavane tiṇakaṭṭhasākhāpalāsaṃ, taṃ jano hareyya vā daheyya vā yathāpaccayaṃ vā kareyya. Api nu tumhākaṃ evamassa – ‘amhe jano harati vā dahati vā yathāpaccayaṃ vā karotī’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Taṃ kissa hetu’’? ‘‘Na hi no etaṃ, bhante, attā vā attaniyaṃ vā’’ti. ‘‘Evameva kho, bhikkhave, yaṃ na tumhākaṃ taṃ pajahatha; taṃ vo pahīnaṃ dīgharattaṃ hitāya sukhāya bhavissati. Kiñca, bhikkhave, na tumhākaṃ? Rūpaṃ, bhikkhave, na tumhākaṃ, taṃ pajahatha; taṃ vo pahīnaṃ dīgharattaṃ hitāya sukhāya bhavissati. Vedanā, bhikkhave…pe… saññā, bhikkhave… saṅkhārā, bhikkhave…pe… viññāṇaṃ, bhikkhave, na tumhākaṃ, taṃ pajahatha; taṃ vo pahīnaṃ dīgharattaṃ hitāya sukhāya bhavissati.

    ౨౪౮. ‘‘ఏవం స్వాక్ఖాతో, భిక్ఖవే, మయా ధమ్మో ఉత్తానో వివటో పకాసితో ఛిన్నపిలోతికో. ఏవం స్వాక్ఖాతే, భిక్ఖవే, మయా ధమ్మే ఉత్తానే వివటే పకాసితే ఛిన్నపిలోతికే యే తే భిక్ఖూ అరహన్తో ఖీణాసవా వుసితవన్తో కతకరణీయా ఓహితభారా అనుప్పత్తసదత్థా పరిక్ఖీణభవసంయోజనా సమ్మదఞ్ఞా విముత్తా, వట్టం తేసం నత్థి పఞ్ఞాపనాయ. ఏవం స్వాక్ఖాతో, భిక్ఖవే, మయా ధమ్మో ఉత్తానో వివటో పకాసితో ఛిన్నపిలోతికో. ఏవం స్వాక్ఖాతే, భిక్ఖవే, మయా ధమ్మే ఉత్తానే వివటే పకాసితే ఛిన్నపిలోతికే యేసం భిక్ఖూనం పఞ్చోరమ్భాగియాని సంయోజనాని పహీనాని, సబ్బే తే ఓపపాతికా, తత్థ పరినిబ్బాయినో, అనావత్తిధమ్మా తస్మా లోకా. ఏవం స్వాక్ఖాతో, భిక్ఖవే, మయా ధమ్మో ఉత్తానో వివటో పకాసితో ఛిన్నపిలోతికో. ఏవం స్వాక్ఖాతే, భిక్ఖవే, మయా ధమ్మే ఉత్తానే వివటే పకాసితే ఛిన్నపిలోతికే యేసం భిక్ఖూనం తీణి సంయోజనాని పహీనాని, రాగదోసమోహా తనుభూతా, సబ్బే తే సకదాగామినో, సకిదేవ ఇమం లోకం ఆగన్త్వా దుక్ఖస్సన్తం కరిస్సన్తి. ఏవం స్వాక్ఖాతో, భిక్ఖవే, మయా ధమ్మో ఉత్తానో వివటో పకాసితో ఛిన్నపిలోతికో. ఏవం స్వాక్ఖాతే, భిక్ఖవే, మయా ధమ్మే ఉత్తానే వివటే పకాసితే ఛిన్నపిలోతికే యేసం భిక్ఖూనం తీణి సంయోజనాని పహీనాని, సబ్బే తే సోతాపన్నా, అవినిపాతధమ్మా , నియతా సమ్బోధిపరాయనా. ఏవం స్వాక్ఖాతో, భిక్ఖవే, మయా ధమ్మో ఉత్తానో వివటో పకాసితో ఛిన్నపిలోతికో. ఏవం స్వాక్ఖాతే, భిక్ఖవే, మయా ధమ్మే ఉత్తానే వివటే పకాసితే ఛిన్నపిలోతికే యే తే భిక్ఖూ ధమ్మానుసారినో సద్ధానుసారినో సబ్బే తే సమ్బోధిపరాయనా. ఏవం స్వాక్ఖాతో, భిక్ఖవే, మయా ధమ్మో ఉత్తానో వివటో పకాసితో ఛిన్నపిలోతికో. ఏవం స్వాక్ఖాతే, భిక్ఖవే, మయా ధమ్మే ఉత్తానే వివటే పకాసితే ఛిన్నపిలోతికే యేసం మయి సద్ధామత్తం పేమమత్తం సబ్బే తే సగ్గపరాయనా’’తి.

    248. ‘‘Evaṃ svākkhāto, bhikkhave, mayā dhammo uttāno vivaṭo pakāsito chinnapilotiko. Evaṃ svākkhāte, bhikkhave, mayā dhamme uttāne vivaṭe pakāsite chinnapilotike ye te bhikkhū arahanto khīṇāsavā vusitavanto katakaraṇīyā ohitabhārā anuppattasadatthā parikkhīṇabhavasaṃyojanā sammadaññā vimuttā, vaṭṭaṃ tesaṃ natthi paññāpanāya. Evaṃ svākkhāto, bhikkhave, mayā dhammo uttāno vivaṭo pakāsito chinnapilotiko. Evaṃ svākkhāte, bhikkhave, mayā dhamme uttāne vivaṭe pakāsite chinnapilotike yesaṃ bhikkhūnaṃ pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni pahīnāni, sabbe te opapātikā, tattha parinibbāyino, anāvattidhammā tasmā lokā. Evaṃ svākkhāto, bhikkhave, mayā dhammo uttāno vivaṭo pakāsito chinnapilotiko. Evaṃ svākkhāte, bhikkhave, mayā dhamme uttāne vivaṭe pakāsite chinnapilotike yesaṃ bhikkhūnaṃ tīṇi saṃyojanāni pahīnāni, rāgadosamohā tanubhūtā, sabbe te sakadāgāmino, sakideva imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantaṃ karissanti. Evaṃ svākkhāto, bhikkhave, mayā dhammo uttāno vivaṭo pakāsito chinnapilotiko. Evaṃ svākkhāte, bhikkhave, mayā dhamme uttāne vivaṭe pakāsite chinnapilotike yesaṃ bhikkhūnaṃ tīṇi saṃyojanāni pahīnāni, sabbe te sotāpannā, avinipātadhammā , niyatā sambodhiparāyanā. Evaṃ svākkhāto, bhikkhave, mayā dhammo uttāno vivaṭo pakāsito chinnapilotiko. Evaṃ svākkhāte, bhikkhave, mayā dhamme uttāne vivaṭe pakāsite chinnapilotike ye te bhikkhū dhammānusārino saddhānusārino sabbe te sambodhiparāyanā. Evaṃ svākkhāto, bhikkhave, mayā dhammo uttāno vivaṭo pakāsito chinnapilotiko. Evaṃ svākkhāte, bhikkhave, mayā dhamme uttāne vivaṭe pakāsite chinnapilotike yesaṃ mayi saddhāmattaṃ pemamattaṃ sabbe te saggaparāyanā’’ti.

    ఇదమవోచ భగవా. అత్తమనా తే భిక్ఖూ భగవతో భాసితం అభినన్దున్తి.

    Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.

    అలగద్దూపమసుత్తం నిట్ఠితం దుతియం.

    Alagaddūpamasuttaṃ niṭṭhitaṃ dutiyaṃ.







    Footnotes:
    1. గన్ధబాధిపుబ్బస్స (క॰)
    2. ఏవం ఖో (?) భగవతో సమ్ముఖాయేవస్స ‘‘ఏవంబ్యాఖో’’తి
    3. gandhabādhipubbassa (ka.)
    4. evaṃ kho (?) bhagavato sammukhāyevassa ‘‘evaṃbyākho’’ti
    5. సమనుగ్గాహన్తి (స్యా॰)
    6. అబ్భాచిక్ఖనం (క॰)
    7. సమనుగ్గాహియమానో (స్యా॰ వినయేపి)
    8. తథేవ తం (వినయే)
    9. samanuggāhanti (syā.)
    10. abbhācikkhanaṃ (ka.)
    11. samanuggāhiyamāno (syā. vinayepi)
    12. tatheva taṃ (vinaye)
    13. కింతి (క॰)
    14. kiṃti (ka.)
    15. పటినివత్తిత్వా (స్యా॰ క॰)
    16. డసేయ్య (సీ॰ పీ॰)
    17. paṭinivattitvā (syā. ka.)
    18. ḍaseyya (sī. pī.)
    19. న చ ఇతివాదప్పమోక్ఖానిసంసా (?)
    20. na ca itivādappamokkhānisaṃsā (?)
    21. తిణ్ణస్స (పీ॰ క॰)
    22. ఉచ్చోపేత్వా (క॰)
    23. ఉస్సారేత్వా (క॰)
    24. tiṇṇassa (pī. ka.)
    25. uccopetvā (ka.)
    26. ussāretvā (ka.)
    27. తఞ్చ (క॰)
    28. య్వాస్సు (క॰)
    29. tañca (ka.)
    30. yvāssu (ka.)
    31. యస్స (స్యా॰ క॰)
    32. yassa (syā. ka.)
    33. న చ ఖోయం (క॰)
    34. na ca khoyaṃ (ka.)
    35. కేవలో పరిపూరో (సీ॰ పీ॰)
    36. kevalo paripūro (sī. pī.)
    37. నిబ్బిన్దం విరజ్జతి (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    38. nibbindaṃ virajjati (sī. syā. pī.)
    39. భిక్ఖవే న (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    40. bhikkhave na (sī. syā. pī.)
    41. సక్కారా (క॰)
    42. తత్థ నో (క॰) తత్థ + ఇమేతి పదచ్ఛేదో
    43. sakkārā (ka.)
    44. tattha no (ka.) tattha + imeti padacchedo



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / మజ్ఝిమనికాయ (అట్ఠకథా) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ౨. అలగద్దూపమసుత్తవణ్ణనా • 2. Alagaddūpamasuttavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / మజ్ఝిమనికాయ (టీకా) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ౨. అలగద్దూపమసుత్తవణ్ణనా • 2. Alagaddūpamasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact