Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဇာတကပာဠိ • Jātakapāḷi |
၅၂၃. အလမ္ဗုသာဇာတကံ (၃)
523. Alambusājātakaṃ (3)
၉၅.
95.
‘‘အထ ဗ္ရဝိ ဗ္ရဟာ ဣန္ဒော၊ ဝတ္ရဘူ ဇယတံ ပိတာ။
‘‘Atha bravi brahā indo, vatrabhū jayataṃ pitā;
ဒေဝကညံ ပရာဘေတ္ဝာ၊ သုဓမ္မာယံ အလမ္ဗုသံ။
Devakaññaṃ parābhetvā, sudhammāyaṃ alambusaṃ.
၉၆.
96.
‘‘မိသ္သေ ဒေဝာ တံ ယာစန္တိ၊ တာဝတိံသာ သဣန္ဒကာ။
‘‘Misse devā taṃ yācanti, tāvatiṃsā saindakā;
၉၇.
97.
၉၈.
98.
‘‘ဒေဝရာဇ ကိမေဝ တ္ဝံ၊ မမေဝ တုဝံ သိက္ခသိ။
‘‘Devarāja kimeva tvaṃ, mameva tuvaṃ sikkhasi;
၉၉.
99.
‘‘မာဒိသိယော ပဝရာ စေဝ၊ အသောကေ နန္ဒနေ ဝနေ။
‘‘Mādisiyo pavarā ceva, asoke nandane vane;
၁၀၀.
100.
‘‘အဒ္ဓာ ဟိ သစ္စံ ဘဏသိ၊ သန္တိ အညာပိ အစ္ဆရာ။
‘‘Addhā hi saccaṃ bhaṇasi, santi aññāpi accharā;
တာဒိသိယော ပဝရာ စေဝ၊ အသောကေ နန္ဒနေ ဝနေ။
Tādisiyo pavarā ceva, asoke nandane vane.
၁၀၁.
101.
‘‘န တာ ဧဝံ ပဇာနန္တိ၊ ပာရိစရိယံ ပုမံ ဂတာ။
‘‘Na tā evaṃ pajānanti, pāricariyaṃ pumaṃ gatā;
ယာဒိသံ တ္ဝံ ပဇာနာသိ၊ နာရိ သဗ္ဗင္ဂသောဘနေ။
Yādisaṃ tvaṃ pajānāsi, nāri sabbaṅgasobhane.
၁၀၂.
102.
‘‘တ္ဝမေဝ ဂစ္ဆ ကလ္ယာဏိ၊ ဣတ္ထီနံ ပဝရာ စသိ။
‘‘Tvameva gaccha kalyāṇi, itthīnaṃ pavarā casi;
၁၀၃.
103.
‘‘န ဝာဟံ န ဂမိသ္သာမိ၊ ဒေဝရာဇေန ပေသိတာ။
‘‘Na vāhaṃ na gamissāmi, devarājena pesitā;
ဝိဘေမိ စေတံ အာသာဒုံ၊ ဥဂ္ဂတေဇော ဟိ ဗ္ရာဟ္မဏော။
Vibhemi cetaṃ āsāduṃ, uggatejo hi brāhmaṇo.
၁၀၄.
104.
‘‘အနေကေ နိရယံ ပတ္တာ၊ ဣသိမာသာဒိယာ ဇနာ။
‘‘Aneke nirayaṃ pattā, isimāsādiyā janā;
အာပန္နာ မောဟသံသာရံ၊ တသ္မာ လောမာနိ ဟံသယေ’’။
Āpannā mohasaṃsāraṃ, tasmā lomāni haṃsaye’’.
၁၀၅.
105.
‘‘ဣဒံ ဝတ္ဝာန ပက္ကာမိ၊ အစ္ဆရာ ကာမဝဏ္ဏိနီ။
‘‘Idaṃ vatvāna pakkāmi, accharā kāmavaṇṇinī;
၁၀၆.
106.
‘‘သာ စ တံ ဝနမောဂယ္ဟ၊ ဣသိသိင္ဂေန ရက္ခိတံ။
‘‘Sā ca taṃ vanamogayha, isisiṅgena rakkhitaṃ;
ဗိမ္ဗဇာလကသဉ္ဆန္နံ ၊ သမန္တာ အဍ္ဎယောဇနံ။
Bimbajālakasañchannaṃ , samantā aḍḍhayojanaṃ.
၁၀၇.
107.
အဂ္ဂိဋ္ဌံ ပရိမဇ္ဇန္တံ၊ ဣသိသိင္ဂံ ဥပာဂမိ’’။
Aggiṭṭhaṃ parimajjantaṃ, isisiṅgaṃ upāgami’’.
၁၀၈.
108.
‘‘ကာ နု ဝိဇ္ဇုရိဝာဘာသိ၊ ဩသဓီ ဝိယ တာရကာ။
‘‘Kā nu vijjurivābhāsi, osadhī viya tārakā;
၁၀၉.
109.
‘‘အာဒိစ္စဝဏ္ဏသင္ကာသာ၊ ဟေမစန္ဒနဂန္ဓိနီ။
‘‘Ādiccavaṇṇasaṅkāsā, hemacandanagandhinī;
သညတူရူ မဟာမာယာ၊ ကုမာရီ စာရုဒသ္သနာ။
Saññatūrū mahāmāyā, kumārī cārudassanā.
၁၁၀.
110.
‘‘ဝိလဂ္ဂာ 23 မုဒုကာ သုဒ္ဓာ၊ ပာဒာ တေ သုပ္ပတိဋ္ဌိတာ။
‘‘Vilaggā 24 mudukā suddhā, pādā te suppatiṭṭhitā;
၁၁၁.
111.
‘‘အနုပုဗ္ဗာဝ တေ ဦရူ၊ နာဂနာသသမူပမာ။
‘‘Anupubbāva te ūrū, nāganāsasamūpamā;
ဝိမဋ္ဌာ တုယ္ဟံ သုသ္သောဏီ၊ အက္ခသ္သ ဖလကံ ယထာ။
Vimaṭṭhā tuyhaṃ sussoṇī, akkhassa phalakaṃ yathā.
၁၁၂.
112.
‘‘ဥပ္ပလသ္သေဝ ကိဉ္ဇက္ခာ၊ နာဘိ တေ သာဓု သဏ္ဌိတာ။
‘‘Uppalasseva kiñjakkhā, nābhi te sādhu saṇṭhitā;
ပူရာ ကဏ္ဟဉ္ဇနသ္သေဝ၊ ဒူရတော ပဋိဒိသ္သတိ။
Pūrā kaṇhañjanasseva, dūrato paṭidissati.
၁၁၃.
113.
‘‘ဒုဝိဓာ ဇာတာ ဥရဇာ၊ အဝဏ္ဋာ သာဓု ပစ္စုဒာ။
‘‘Duvidhā jātā urajā, avaṇṭā sādhu paccudā;
၁၁၄.
114.
‘‘ဒီဃာ ကမ္ဗုတလာဘာသာ၊ ဂီဝာ ဧဏေယ္ယကာ ယထာ။
‘‘Dīghā kambutalābhāsā, gīvā eṇeyyakā yathā;
ပဏ္ဍရာဝရဏာ ဝဂ္ဂု၊ စတုတ္ထမနသန္နိဘာ။
Paṇḍarāvaraṇā vaggu, catutthamanasannibhā.
၁၁၅.
115.
‘‘ဥဒ္ဓဂ္ဂာ စ အဓဂ္ဂာ စ၊ ဒုမဂ္ဂပရိမဇ္ဇိတာ။
‘‘Uddhaggā ca adhaggā ca, dumaggaparimajjitā;
ဒုဝိဇာ နေလသမ္ဘူတာ၊ ဒန္တာ တဝ သုဒသ္သနာ။
Duvijā nelasambhūtā, dantā tava sudassanā.
၁၁၆.
116.
အာယတာ စ ဝိသာလာ စ၊ နေတ္တာ တဝ သုဒသ္သနာ။
Āyatā ca visālā ca, nettā tava sudassanā.
၁၁၇.
117.
ဥတ္တမင္ဂရုဟာ တုယ္ဟံ၊ ကေသာ စန္ဒနဂန္ဓိကာ။
Uttamaṅgaruhā tuyhaṃ, kesā candanagandhikā.
၁၁၈.
118.
ဣသီနဉ္စ ပရက္ကန္တံ၊ သညတာနံ တပသ္သိနံ။
Isīnañca parakkantaṃ, saññatānaṃ tapassinaṃ.
၁၁၉.
119.
ကော ဝာ တ္ဝံ ကသ္သ ဝာ ပုတ္တော၊ ကထံ ဇာနေမု တံ မယံ’’။
Ko vā tvaṃ kassa vā putto, kathaṃ jānemu taṃ mayaṃ’’.
၁၂၀.
120.
‘‘န ပဉ္ဟကာလော ဘဒ္ဒန္တေ၊ ကသ္သပေဝံ ဂတေ သတိ။
‘‘Na pañhakālo bhaddante, kassapevaṃ gate sati;
ဧဟိ သမ္မ ရမိသ္သာမ၊ ဥဘော အသ္မာကမသ္သမေ။
Ehi samma ramissāma, ubho asmākamassame;
၁၂၁.
121.
‘‘ဣဒံ ဝတ္ဝာန ပက္ကာမိ၊ အစ္ဆရာ ကာမဝဏ္ဏိနီ။
‘‘Idaṃ vatvāna pakkāmi, accharā kāmavaṇṇinī;
မိသ္သာ မိသ္သိတုမိစ္ဆန္တီ၊ ဣသိသိင္ဂံ အလမ္ဗုသာ’’။
Missā missitumicchantī, isisiṅgaṃ alambusā’’.
၁၂၂.
122.
‘‘သော စ ဝေဂေန နိက္ခမ္မ၊ ဆေတ္ဝာ ဒန္ဓပရက္ကမံ 39။
‘‘So ca vegena nikkhamma, chetvā dandhaparakkamaṃ 40;
၁၂၃.
123.
၁၂၄.
124.
‘‘မနသာ အဂမာ ဣန္ဒံ၊ ဝသန္တံ နန္ဒနေ ဝနေ။
‘‘Manasā agamā indaṃ, vasantaṃ nandane vane;
တသ္သာ သင္ကပ္ပမညာယ၊ မဃဝာ ဒေဝကုဉ္ဇရော။
Tassā saṅkappamaññāya, maghavā devakuñjaro.
၁၂၅.
125.
‘‘ပလ္လင္ကံ ပဟိဏီ ခိပ္ပံ၊ သောဝဏ္ဏံ သောပဝာဟနံ။
‘‘Pallaṅkaṃ pahiṇī khippaṃ, sovaṇṇaṃ sopavāhanaṃ;
၁၂၆.
126.
‘‘တမေနံ တတ္ထ ဓာရေသိ၊ ဥရေ ကတ္ဝာန သောဘနာ။
‘‘Tamenaṃ tattha dhāresi, ure katvāna sobhanā;
ယထာ ဧကမုဟုတ္တံဝ၊ တီဏိ ဝသ္သာနိ ဓာရယိ။
Yathā ekamuhuttaṃva, tīṇi vassāni dhārayi.
၁၂၇.
127.
‘‘ဝိမဒော တီဟိ ဝသ္သေဟိ၊ ပဗုဇ္ဈိတ္ဝာန ဗ္ရာဟ္မဏော။
‘‘Vimado tīhi vassehi, pabujjhitvāna brāhmaṇo;
၁၂၈.
128.
‘‘နဝပတ္တဝနံ ဖုလ္လံ၊ ကောကိလဂ္ဂဏဃောသိတံ။
‘‘Navapattavanaṃ phullaṃ, kokilaggaṇaghositaṃ;
သမန္တာ ပဝိလောကေတ္ဝာ၊ ရုဒံ အသ္သူနိ ဝတ္တယိ။
Samantā paviloketvā, rudaṃ assūni vattayi.
၁၂၉.
129.
ကော နု မေ ပာရိစရိယာယ၊ ပုဗ္ဗေ စိတ္တံ ပလောဘယိ။
Ko nu me pāricariyāya, pubbe cittaṃ palobhayi.
၁၃၀.
130.
နာနာရတ္နပရိပူရံ၊ နာဝံဝ ဂဏ္ဟိ အဏ္ဏဝေ’’။
Nānāratnaparipūraṃ, nāvaṃva gaṇhi aṇṇave’’.
၁၃၁.
131.
‘‘အဟံ တေ ပာရိစရိယာယ၊ ဒေဝရာဇေန ပေသိတာ။
‘‘Ahaṃ te pāricariyāya, devarājena pesitā;
၁၃၂.
132.
‘‘ဣမာနိ ကိရ မံ တာတော၊ ကသ္သပော အနုသာသတိ။
‘‘Imāni kira maṃ tāto, kassapo anusāsati;
၁၃၃.
133.
‘‘ဥရေ ဂဏ္ဍာယော ဗုဇ္ဈေသိ၊ တာယော ဗုဇ္ဈေသိ မာဏဝ။
‘‘Ure gaṇḍāyo bujjhesi, tāyo bujjhesi māṇava;
ဣစ္စာနုသာသိ မံ တာတော၊ ယထာ မံ အနုကမ္ပကော။
Iccānusāsi maṃ tāto, yathā maṃ anukampako.
၁၃၄.
134.
‘‘တသ္သာဟံ ဝစနံ နာကံ၊ ပိတု ဝုဒ္ဓသ္သ သာသနံ။
‘‘Tassāhaṃ vacanaṃ nākaṃ, pitu vuddhassa sāsanaṃ;
၁၃၅.
135.
‘‘သောဟံ တထာ ကရိသ္သာမိ၊ ဓိရတ္ထု ဇီဝိတေန မေ။
‘‘Sohaṃ tathā karissāmi, dhiratthu jīvitena me;
ပုန ဝာ တာဒိသော ဟေသ္သံ၊ မရဏံ မေ ဘဝိသ္သတိ’’။
Puna vā tādiso hessaṃ, maraṇaṃ me bhavissati’’.
၁၃၆.
136.
သိရသာ အဂ္ဂဟီ ပာဒေ၊ ဣသိသိင္ဂံ အလမ္ဗုသာ။
Sirasā aggahī pāde, isisiṅgaṃ alambusā.
၁၃၇.
137.
မဟာ အတ္ထော မယာ စိဏ္ဏော၊ တိဒသာနံ ယသသ္သိနံ။
Mahā attho mayā ciṇṇo, tidasānaṃ yasassinaṃ;
တယာ သံကမ္ပိတံ အာသိ၊ သဗ္ဗံ ဒေဝပုရံ တဒာ’’။
Tayā saṃkampitaṃ āsi, sabbaṃ devapuraṃ tadā’’.
၁၃၈.
138.
‘‘တာဝတိံသာ စ ယေ ဒေဝာ၊ တိဒသာနဉ္စ ဝာသဝော။
‘‘Tāvatiṃsā ca ye devā, tidasānañca vāsavo;
တ္ဝဉ္စ ဘဒ္ဒေ သုခီ ဟောဟိ၊ ဂစ္ဆ ကညေ ယထာသုခံ’’။
Tvañca bhadde sukhī hohi, gaccha kaññe yathāsukhaṃ’’.
၁၃၉.
139.
‘‘တသ္သ ပာဒေ ဂဟေတ္ဝာန၊ ကတ္ဝာ စ နံ ပဒက္ခိဏံ။
‘‘Tassa pāde gahetvāna, katvā ca naṃ padakkhiṇaṃ;
အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတ္ဝာန၊ တမ္ဟာ ဌာနာ အပက္ကမိ။
Añjaliṃ paggahetvāna, tamhā ṭhānā apakkami.
၁၄၀.
140.
‘‘ယော စ တသ္သာသိ ပလ္လင္ကော၊ သောဝဏ္ဏော သောပဝာဟနော။
‘‘Yo ca tassāsi pallaṅko, sovaṇṇo sopavāhano;
သဥတ္တရစ္ဆဒပညာသော၊ သဟသ္သပဋိယတ္ထတော။
Sauttaracchadapaññāso, sahassapaṭiyatthato;
တမေဝ ပလ္လင္ကမာရုယ္ဟ၊ အဂာ ဒေဝာန သန္တိကေ။
Tameva pallaṅkamāruyha, agā devāna santike.
၁၄၁.
141.
‘‘တမောက္ကမိဝ အာယန္တိံ၊ ဇလန္တိံ ဝိဇ္ဇုတံ ယထာ။
‘‘Tamokkamiva āyantiṃ, jalantiṃ vijjutaṃ yathā;
ပတီတော သုမနော ဝိတ္တော၊ ဒေဝိန္ဒော အဒဒာ ဝရံ’’။
Patīto sumano vitto, devindo adadā varaṃ’’.
၁၄၂.
142.
‘‘ဝရဉ္စေ မေ အဒော သက္က၊ သဗ္ဗဘူတာနမိသ္သရ။
‘‘Varañce me ado sakka, sabbabhūtānamissara;
အလမ္ဗုသာဇာတကံ တတိယံ။
Alambusājātakaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ဇာတက-အဋ္ဌကထာ • Jātaka-aṭṭhakathā / [၅၂၃] ၃. အလမ္ဗုသာဇာတကဝဏ္ဏနာ • [523] 3. Alambusājātakavaṇṇanā