Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਜਾਤਕਪਾਲ਼ਿ • Jātakapāḷi |
੫੨੩. ਅਲਮ੍ਬੁਸਾਜਾਤਕਂ (੩)
523. Alambusājātakaṃ (3)
੯੫.
95.
‘‘ਅਥ ਬ੍ਰવਿ ਬ੍ਰਹਾ ਇਨ੍ਦੋ, વਤ੍ਰਭੂ ਜਯਤਂ ਪਿਤਾ।
‘‘Atha bravi brahā indo, vatrabhū jayataṃ pitā;
ਦੇવਕਞ੍ਞਂ ਪਰਾਭੇਤ੍વਾ, ਸੁਧਮ੍ਮਾਯਂ ਅਲਮ੍ਬੁਸਂ॥
Devakaññaṃ parābhetvā, sudhammāyaṃ alambusaṃ.
੯੬.
96.
‘‘ਮਿਸ੍ਸੇ ਦੇવਾ ਤਂ ਯਾਚਨ੍ਤਿ, ਤਾવਤਿਂਸਾ ਸਇਨ੍ਦਕਾ।
‘‘Misse devā taṃ yācanti, tāvatiṃsā saindakā;
੯੭.
97.
੯੮.
98.
‘‘ਦੇવਰਾਜ ਕਿਮੇવ ਤ੍વਂ, ਮਮੇવ ਤੁવਂ ਸਿਕ੍ਖਸਿ।
‘‘Devarāja kimeva tvaṃ, mameva tuvaṃ sikkhasi;
੯੯.
99.
‘‘ਮਾਦਿਸਿਯੋ ਪવਰਾ ਚੇવ, ਅਸੋਕੇ ਨਨ੍ਦਨੇ વਨੇ।
‘‘Mādisiyo pavarā ceva, asoke nandane vane;
੧੦੦.
100.
‘‘ਅਦ੍ਧਾ ਹਿ ਸਚ੍ਚਂ ਭਣਸਿ, ਸਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਾਪਿ ਅਚ੍ਛਰਾ।
‘‘Addhā hi saccaṃ bhaṇasi, santi aññāpi accharā;
ਤਾਦਿਸਿਯੋ ਪવਰਾ ਚੇવ, ਅਸੋਕੇ ਨਨ੍ਦਨੇ વਨੇ॥
Tādisiyo pavarā ceva, asoke nandane vane.
੧੦੧.
101.
‘‘ਨ ਤਾ ਏવਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਪਾਰਿਚਰਿਯਂ ਪੁਮਂ ਗਤਾ।
‘‘Na tā evaṃ pajānanti, pāricariyaṃ pumaṃ gatā;
ਯਾਦਿਸਂ ਤ੍વਂ ਪਜਾਨਾਸਿ, ਨਾਰਿ ਸਬ੍ਬਙ੍ਗਸੋਭਨੇ॥
Yādisaṃ tvaṃ pajānāsi, nāri sabbaṅgasobhane.
੧੦੨.
102.
‘‘ਤ੍વਮੇવ ਗਚ੍ਛ ਕਲ੍ਯਾਣਿ, ਇਤ੍ਥੀਨਂ ਪવਰਾ ਚਸਿ।
‘‘Tvameva gaccha kalyāṇi, itthīnaṃ pavarā casi;
੧੦੩.
103.
‘‘ਨ વਾਹਂ ਨ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਦੇવਰਾਜੇਨ ਪੇਸਿਤਾ।
‘‘Na vāhaṃ na gamissāmi, devarājena pesitā;
વਿਭੇਮਿ ਚੇਤਂ ਆਸਾਦੁਂ, ਉਗ੍ਗਤੇਜੋ ਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ॥
Vibhemi cetaṃ āsāduṃ, uggatejo hi brāhmaṇo.
੧੦੪.
104.
‘‘ਅਨੇਕੇ ਨਿਰਯਂ ਪਤ੍ਤਾ, ਇਸਿਮਾਸਾਦਿਯਾ ਜਨਾ।
‘‘Aneke nirayaṃ pattā, isimāsādiyā janā;
ਆਪਨ੍ਨਾ ਮੋਹਸਂਸਾਰਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਮਾਨਿ ਹਂਸਯੇ’’॥
Āpannā mohasaṃsāraṃ, tasmā lomāni haṃsaye’’.
੧੦੫.
105.
‘‘ਇਦਂ વਤ੍વਾਨ ਪਕ੍ਕਾਮਿ, ਅਚ੍ਛਰਾ ਕਾਮવਣ੍ਣਿਨੀ।
‘‘Idaṃ vatvāna pakkāmi, accharā kāmavaṇṇinī;
੧੦੬.
106.
‘‘ਸਾ ਚ ਤਂ વਨਮੋਗਯ੍ਹ, ਇਸਿਸਿਙ੍ਗੇਨ ਰਕ੍ਖਿਤਂ।
‘‘Sā ca taṃ vanamogayha, isisiṅgena rakkhitaṃ;
ਬਿਮ੍ਬਜਾਲਕਸਞ੍ਛਨ੍ਨਂ , ਸਮਨ੍ਤਾ ਅਡ੍ਢਯੋਜਨਂ॥
Bimbajālakasañchannaṃ , samantā aḍḍhayojanaṃ.
੧੦੭.
107.
ਅਗ੍ਗਿਟ੍ਠਂ ਪਰਿਮਜ੍ਜਨ੍ਤਂ, ਇਸਿਸਿਙ੍ਗਂ ਉਪਾਗਮਿ’’॥
Aggiṭṭhaṃ parimajjantaṃ, isisiṅgaṃ upāgami’’.
੧੦੮.
108.
‘‘ਕਾ ਨੁ વਿਜ੍ਜੁਰਿવਾਭਾਸਿ, ਓਸਧੀ વਿਯ ਤਾਰਕਾ।
‘‘Kā nu vijjurivābhāsi, osadhī viya tārakā;
੧੦੯.
109.
‘‘ਆਦਿਚ੍ਚવਣ੍ਣਸਙ੍ਕਾਸਾ, ਹੇਮਚਨ੍ਦਨਗਨ੍ਧਿਨੀ।
‘‘Ādiccavaṇṇasaṅkāsā, hemacandanagandhinī;
ਸਞ੍ਞਤੂਰੂ ਮਹਾਮਾਯਾ, ਕੁਮਾਰੀ ਚਾਰੁਦਸ੍ਸਨਾ॥
Saññatūrū mahāmāyā, kumārī cārudassanā.
੧੧੦.
110.
‘‘વਿਲਗ੍ਗਾ 23 ਮੁਦੁਕਾ ਸੁਦ੍ਧਾ, ਪਾਦਾ ਤੇ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ।
‘‘Vilaggā 24 mudukā suddhā, pādā te suppatiṭṭhitā;
੧੧੧.
111.
‘‘ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਾવ ਤੇ ਊਰੂ, ਨਾਗਨਾਸਸਮੂਪਮਾ।
‘‘Anupubbāva te ūrū, nāganāsasamūpamā;
વਿਮਟ੍ਠਾ ਤੁਯ੍ਹਂ ਸੁਸ੍ਸੋਣੀ, ਅਕ੍ਖਸ੍ਸ ਫਲਕਂ ਯਥਾ॥
Vimaṭṭhā tuyhaṃ sussoṇī, akkhassa phalakaṃ yathā.
੧੧੨.
112.
‘‘ਉਪ੍ਪਲਸ੍ਸੇવ ਕਿਞ੍ਜਕ੍ਖਾ, ਨਾਭਿ ਤੇ ਸਾਧੁ ਸਣ੍ਠਿਤਾ।
‘‘Uppalasseva kiñjakkhā, nābhi te sādhu saṇṭhitā;
ਪੂਰਾ ਕਣ੍ਹਞ੍ਜਨਸ੍ਸੇવ, ਦੂਰਤੋ ਪਟਿਦਿਸ੍ਸਤਿ॥
Pūrā kaṇhañjanasseva, dūrato paṭidissati.
੧੧੩.
113.
‘‘ਦੁવਿਧਾ ਜਾਤਾ ਉਰਜਾ, ਅવਣ੍ਟਾ ਸਾਧੁ ਪਚ੍ਚੁਦਾ।
‘‘Duvidhā jātā urajā, avaṇṭā sādhu paccudā;
੧੧੪.
114.
‘‘ਦੀਘਾ ਕਮ੍ਬੁਤਲਾਭਾਸਾ, ਗੀવਾ ਏਣੇਯ੍ਯਕਾ ਯਥਾ।
‘‘Dīghā kambutalābhāsā, gīvā eṇeyyakā yathā;
ਪਣ੍ਡਰਾવਰਣਾ વਗ੍ਗੁ, ਚਤੁਤ੍ਥਮਨਸਨ੍ਨਿਭਾ॥
Paṇḍarāvaraṇā vaggu, catutthamanasannibhā.
੧੧੫.
115.
‘‘ਉਦ੍ਧਗ੍ਗਾ ਚ ਅਧਗ੍ਗਾ ਚ, ਦੁਮਗ੍ਗਪਰਿਮਜ੍ਜਿਤਾ।
‘‘Uddhaggā ca adhaggā ca, dumaggaparimajjitā;
ਦੁવਿਜਾ ਨੇਲਸਮ੍ਭੂਤਾ, ਦਨ੍ਤਾ ਤવ ਸੁਦਸ੍ਸਨਾ॥
Duvijā nelasambhūtā, dantā tava sudassanā.
੧੧੬.
116.
ਆਯਤਾ ਚ વਿਸਾਲਾ ਚ, ਨੇਤ੍ਤਾ ਤવ ਸੁਦਸ੍ਸਨਾ॥
Āyatā ca visālā ca, nettā tava sudassanā.
੧੧੭.
117.
ਉਤ੍ਤਮਙ੍ਗਰੁਹਾ ਤੁਯ੍ਹਂ, ਕੇਸਾ ਚਨ੍ਦਨਗਨ੍ਧਿਕਾ॥
Uttamaṅgaruhā tuyhaṃ, kesā candanagandhikā.
੧੧੮.
118.
ਇਸੀਨਞ੍ਚ ਪਰਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਸਞ੍ਞਤਾਨਂ ਤਪਸ੍ਸਿਨਂ॥
Isīnañca parakkantaṃ, saññatānaṃ tapassinaṃ.
੧੧੯.
119.
ਕੋ વਾ ਤ੍વਂ ਕਸ੍ਸ વਾ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਕਥਂ ਜਾਨੇਮੁ ਤਂ ਮਯਂ’’॥
Ko vā tvaṃ kassa vā putto, kathaṃ jānemu taṃ mayaṃ’’.
੧੨੦.
120.
‘‘ਨ ਪਞ੍ਹਕਾਲੋ ਭਦ੍ਦਨ੍ਤੇ, ਕਸ੍ਸਪੇવਂ ਗਤੇ ਸਤਿ।
‘‘Na pañhakālo bhaddante, kassapevaṃ gate sati;
ਏਹਿ ਸਮ੍ਮ ਰਮਿਸ੍ਸਾਮ, ਉਭੋ ਅਸ੍ਮਾਕਮਸ੍ਸਮੇ।
Ehi samma ramissāma, ubho asmākamassame;
੧੨੧.
121.
‘‘ਇਦਂ વਤ੍વਾਨ ਪਕ੍ਕਾਮਿ, ਅਚ੍ਛਰਾ ਕਾਮવਣ੍ਣਿਨੀ।
‘‘Idaṃ vatvāna pakkāmi, accharā kāmavaṇṇinī;
ਮਿਸ੍ਸਾ ਮਿਸ੍ਸਿਤੁਮਿਚ੍ਛਨ੍ਤੀ, ਇਸਿਸਿਙ੍ਗਂ ਅਲਮ੍ਬੁਸਾ’’॥
Missā missitumicchantī, isisiṅgaṃ alambusā’’.
੧੨੨.
122.
੧੨੩.
123.
੧੨੪.
124.
‘‘ਮਨਸਾ ਅਗਮਾ ਇਨ੍ਦਂ, વਸਨ੍ਤਂ ਨਨ੍ਦਨੇ વਨੇ।
‘‘Manasā agamā indaṃ, vasantaṃ nandane vane;
ਤਸ੍ਸਾ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਮਞ੍ਞਾਯ, ਮਘવਾ ਦੇવਕੁਞ੍ਜਰੋ॥
Tassā saṅkappamaññāya, maghavā devakuñjaro.
੧੨੫.
125.
‘‘ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਪਹਿਣੀ ਖਿਪ੍ਪਂ, ਸੋવਣ੍ਣਂ ਸੋਪવਾਹਨਂ।
‘‘Pallaṅkaṃ pahiṇī khippaṃ, sovaṇṇaṃ sopavāhanaṃ;
੧੨੬.
126.
‘‘ਤਮੇਨਂ ਤਤ੍ਥ ਧਾਰੇਸਿ, ਉਰੇ ਕਤ੍વਾਨ ਸੋਭਨਾ।
‘‘Tamenaṃ tattha dhāresi, ure katvāna sobhanā;
ਯਥਾ ਏਕਮੁਹੁਤ੍ਤਂવ, ਤੀਣਿ વਸ੍ਸਾਨਿ ਧਾਰਯਿ॥
Yathā ekamuhuttaṃva, tīṇi vassāni dhārayi.
੧੨੭.
127.
‘‘વਿਮਦੋ ਤੀਹਿ વਸ੍ਸੇਹਿ, ਪਬੁਜ੍ਝਿਤ੍વਾਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ।
‘‘Vimado tīhi vassehi, pabujjhitvāna brāhmaṇo;
੧੨੮.
128.
‘‘ਨવਪਤ੍ਤવਨਂ ਫੁਲ੍ਲਂ, ਕੋਕਿਲਗ੍ਗਣਘੋਸਿਤਂ।
‘‘Navapattavanaṃ phullaṃ, kokilaggaṇaghositaṃ;
ਸਮਨ੍ਤਾ ਪવਿਲੋਕੇਤ੍વਾ, ਰੁਦਂ ਅਸ੍ਸੂਨਿ વਤ੍ਤਯਿ॥
Samantā paviloketvā, rudaṃ assūni vattayi.
੧੨੯.
129.
ਕੋ ਨੁ ਮੇ ਪਾਰਿਚਰਿਯਾਯ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਲੋਭਯਿ॥
Ko nu me pāricariyāya, pubbe cittaṃ palobhayi.
੧੩੦.
130.
ਨਾਨਾਰਤ੍ਨਪਰਿਪੂਰਂ, ਨਾવਂવ ਗਣ੍ਹਿ ਅਣ੍ਣવੇ’’॥
Nānāratnaparipūraṃ, nāvaṃva gaṇhi aṇṇave’’.
੧੩੧.
131.
‘‘ਅਹਂ ਤੇ ਪਾਰਿਚਰਿਯਾਯ, ਦੇવਰਾਜੇਨ ਪੇਸਿਤਾ।
‘‘Ahaṃ te pāricariyāya, devarājena pesitā;
੧੩੨.
132.
‘‘ਇਮਾਨਿ ਕਿਰ ਮਂ ਤਾਤੋ, ਕਸ੍ਸਪੋ ਅਨੁਸਾਸਤਿ।
‘‘Imāni kira maṃ tāto, kassapo anusāsati;
੧੩੩.
133.
‘‘ਉਰੇ ਗਣ੍ਡਾਯੋ ਬੁਜ੍ਝੇਸਿ, ਤਾਯੋ ਬੁਜ੍ਝੇਸਿ ਮਾਣવ।
‘‘Ure gaṇḍāyo bujjhesi, tāyo bujjhesi māṇava;
ਇਚ੍ਚਾਨੁਸਾਸਿ ਮਂ ਤਾਤੋ, ਯਥਾ ਮਂ ਅਨੁਕਮ੍ਪਕੋ॥
Iccānusāsi maṃ tāto, yathā maṃ anukampako.
੧੩੪.
134.
‘‘ਤਸ੍ਸਾਹਂ વਚਨਂ ਨਾਕਂ, ਪਿਤੁ વੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਾਸਨਂ।
‘‘Tassāhaṃ vacanaṃ nākaṃ, pitu vuddhassa sāsanaṃ;
੧੩੫.
135.
‘‘ਸੋਹਂ ਤਥਾ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਧਿਰਤ੍ਥੁ ਜੀવਿਤੇਨ ਮੇ।
‘‘Sohaṃ tathā karissāmi, dhiratthu jīvitena me;
ਪੁਨ વਾ ਤਾਦਿਸੋ ਹੇਸ੍ਸਂ, ਮਰਣਂ ਮੇ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ’’॥
Puna vā tādiso hessaṃ, maraṇaṃ me bhavissati’’.
੧੩੬.
136.
ਸਿਰਸਾ ਅਗ੍ਗਹੀ ਪਾਦੇ, ਇਸਿਸਿਙ੍ਗਂ ਅਲਮ੍ਬੁਸਾ॥
Sirasā aggahī pāde, isisiṅgaṃ alambusā.
੧੩੭.
137.
ਮਹਾ ਅਤ੍ਥੋ ਮਯਾ ਚਿਣ੍ਣੋ, ਤਿਦਸਾਨਂ ਯਸਸ੍ਸਿਨਂ।
Mahā attho mayā ciṇṇo, tidasānaṃ yasassinaṃ;
ਤਯਾ ਸਂਕਮ੍ਪਿਤਂ ਆਸਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਦੇવਪੁਰਂ ਤਦਾ’’॥
Tayā saṃkampitaṃ āsi, sabbaṃ devapuraṃ tadā’’.
੧੩੮.
138.
‘‘ਤਾવਤਿਂਸਾ ਚ ਯੇ ਦੇવਾ, ਤਿਦਸਾਨਞ੍ਚ વਾਸવੋ।
‘‘Tāvatiṃsā ca ye devā, tidasānañca vāsavo;
ਤ੍વਞ੍ਚ ਭਦ੍ਦੇ ਸੁਖੀ ਹੋਹਿ, ਗਚ੍ਛ ਕਞ੍ਞੇ ਯਥਾਸੁਖਂ’’॥
Tvañca bhadde sukhī hohi, gaccha kaññe yathāsukhaṃ’’.
੧੩੯.
139.
‘‘ਤਸ੍ਸ ਪਾਦੇ ਗਹੇਤ੍વਾਨ, ਕਤ੍વਾ ਚ ਨਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ।
‘‘Tassa pāde gahetvāna, katvā ca naṃ padakkhiṇaṃ;
ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾਨ, ਤਮ੍ਹਾ ਠਾਨਾ ਅਪਕ੍ਕਮਿ॥
Añjaliṃ paggahetvāna, tamhā ṭhānā apakkami.
੧੪੦.
140.
‘‘ਯੋ ਚ ਤਸ੍ਸਾਸਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੋ, ਸੋવਣ੍ਣੋ ਸੋਪવਾਹਨੋ।
‘‘Yo ca tassāsi pallaṅko, sovaṇṇo sopavāhano;
ਸਉਤ੍ਤਰਚ੍ਛਦਪਞ੍ਞਾਸੋ, ਸਹਸ੍ਸਪਟਿਯਤ੍ਥਤੋ।
Sauttaracchadapaññāso, sahassapaṭiyatthato;
ਤਮੇવ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਮਾਰੁਯ੍ਹ, ਅਗਾ ਦੇવਾਨ ਸਨ੍ਤਿਕੇ॥
Tameva pallaṅkamāruyha, agā devāna santike.
੧੪੧.
141.
‘‘ਤਮੋਕ੍ਕਮਿવ ਆਯਨ੍ਤਿਂ, ਜਲਨ੍ਤਿਂ વਿਜ੍ਜੁਤਂ ਯਥਾ।
‘‘Tamokkamiva āyantiṃ, jalantiṃ vijjutaṃ yathā;
ਪਤੀਤੋ ਸੁਮਨੋ વਿਤ੍ਤੋ, ਦੇવਿਨ੍ਦੋ ਅਦਦਾ વਰਂ’’॥
Patīto sumano vitto, devindo adadā varaṃ’’.
੧੪੨.
142.
‘‘વਰਞ੍ਚੇ ਮੇ ਅਦੋ ਸਕ੍ਕ, ਸਬ੍ਬਭੂਤਾਨਮਿਸ੍ਸਰ।
‘‘Varañce me ado sakka, sabbabhūtānamissara;
ਅਲਮ੍ਬੁਸਾਜਾਤਕਂ ਤਤਿਯਂ।
Alambusājātakaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਜਾਤਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Jātaka-aṭṭhakathā / [੫੨੩] ੩. ਅਲਮ੍ਬੁਸਾਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ • [523] 3. Alambusājātakavaṇṇanā