| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / सुत्तनिपातपाळि • Suttanipātapāḷi |
१०. आळवकसुत्तं
10. Āḷavakasuttaṃ
एवं मे सुतं – एकं समयं भगवा आळवियं विहरति आळवकस्स यक्खस्स भवने। अथ खो आळवको यक्खो येन भगवा तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा भगवन्तं एतदवोच – ‘‘निक्खम, समणा’’ति। ‘‘साधावुसो’’ति भगवा निक्खमि। ‘‘पविस, समणा’’ति। ‘‘साधावुसो’’ति भगवा पाविसि।
Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā āḷaviyaṃ viharati āḷavakassa yakkhassa bhavane. Atha kho āḷavako yakkho yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘nikkhama, samaṇā’’ti. ‘‘Sādhāvuso’’ti bhagavā nikkhami. ‘‘Pavisa, samaṇā’’ti. ‘‘Sādhāvuso’’ti bhagavā pāvisi.
दुतियम्पि खो…पे॰… ततियम्पि खो आळवको यक्खो भगवन्तं एतदवोच – ‘‘निक्खम, समणा’’ति। ‘‘साधावुसो’’ति भगवा निक्खमि। ‘‘पविस, समणा’’ति। ‘‘साधावुसो’’ति भगवा पाविसि।
Dutiyampi kho…pe… tatiyampi kho āḷavako yakkho bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘nikkhama, samaṇā’’ti. ‘‘Sādhāvuso’’ti bhagavā nikkhami. ‘‘Pavisa, samaṇā’’ti. ‘‘Sādhāvuso’’ti bhagavā pāvisi.
चतुत्थम्पि खो आळवको यक्खो भगवन्तं एतदवोच – ‘‘निक्खम, समणा’’ति। ‘‘न ख्वाहं तं , आवुसो, निक्खमिस्सामि। यं ते करणीयं, तं करोही’’ति।
Catutthampi kho āḷavako yakkho bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘nikkhama, samaṇā’’ti. ‘‘Na khvāhaṃ taṃ , āvuso, nikkhamissāmi. Yaṃ te karaṇīyaṃ, taṃ karohī’’ti.
‘‘पञ्हं तं, समण, पुच्छिस्सामि। सचे मे न ब्याकरिस्ससि, चित्तं वा ते खिपिस्सामि, हदयं वा ते फालेस्सामि, पादेसु वा गहेत्वा पारगङ्गाय खिपिस्सामी’’ति।
‘‘Pañhaṃ taṃ, samaṇa, pucchissāmi. Sace me na byākarissasi, cittaṃ vā te khipissāmi, hadayaṃ vā te phālessāmi, pādesu vā gahetvā pāragaṅgāya khipissāmī’’ti.
‘‘न ख्वाहं तं, आवुसो, पस्सामि सदेवके लोके समारके सब्रह्मके सस्समणब्राह्मणिया पजाय सदेवमनुस्साय यो मे चित्तं वा खिपेय्य हदयं वा फालेय्य पादेसु वा गहेत्वा पारगङ्गाय खिपेय्य। अपि च त्वं, आवुसो, पुच्छ यदाकङ्खसी’’ति। अथ खो आळवको यक्खो भगवन्तं गाथाय अज्झभासि –
‘‘Na khvāhaṃ taṃ, āvuso, passāmi sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya yo me cittaṃ vā khipeyya hadayaṃ vā phāleyya pādesu vā gahetvā pāragaṅgāya khipeyya. Api ca tvaṃ, āvuso, puccha yadākaṅkhasī’’ti. Atha kho āḷavako yakkho bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
१८३.
183.
‘‘किं सूध वित्तं पुरिसस्स सेट्ठं, किं सु सुचिण्णं सुखमावहाति।
‘‘Kiṃ sūdha vittaṃ purisassa seṭṭhaṃ, kiṃ su suciṇṇaṃ sukhamāvahāti;
किं सु 1 हवे सादुतरं रसानं, कथं जीविं जीवितमाहु सेट्ठं’’॥
Kiṃ su 2 have sādutaraṃ rasānaṃ, kathaṃ jīviṃ jīvitamāhu seṭṭhaṃ’’.
१८४.
184.
‘‘सद्धीध वित्तं पुरिसस्स सेट्ठं, धम्मो सुचिण्णो सुखमावहाति।
‘‘Saddhīdha vittaṃ purisassa seṭṭhaṃ, dhammo suciṇṇo sukhamāvahāti;
सच्चं हवे सादुतरं रसानं, पञ्ञाजीविं जीवितमाहु सेट्ठं’’॥
Saccaṃ have sādutaraṃ rasānaṃ, paññājīviṃ jīvitamāhu seṭṭhaṃ’’.
१८५.
185.
‘‘कथं सु तरति ओघं, कथं सु तरति अण्णवं।
‘‘Kathaṃ su tarati oghaṃ, kathaṃ su tarati aṇṇavaṃ;
कथं सु दुक्खमच्चेति, कथं सु परिसुज्झति’’॥
Kathaṃ su dukkhamacceti, kathaṃ su parisujjhati’’.
१८६.
186.
‘‘सद्धा तरति ओघं, अप्पमादेन अण्णवं।
‘‘Saddhā tarati oghaṃ, appamādena aṇṇavaṃ;
१८७.
187.
‘‘कथं सु लभते पञ्ञं, कथं सु विन्दते धनं।
‘‘Kathaṃ su labhate paññaṃ, kathaṃ su vindate dhanaṃ;
कथं सु कित्तिं पप्पोति, कथं मित्तानि गन्थति।
Kathaṃ su kittiṃ pappoti, kathaṃ mittāni ganthati;
अस्मा लोका परं लोकं, कथं पेच्च न सोचति’’॥
Asmā lokā paraṃ lokaṃ, kathaṃ pecca na socati’’.
१८८.
188.
‘‘सद्दहानो अरहतं, धम्मं निब्बानपत्तिया।
‘‘Saddahāno arahataṃ, dhammaṃ nibbānapattiyā;
१८९.
189.
‘‘पतिरूपकारी धुरवा, उट्ठाता विन्दते धनं।
‘‘Patirūpakārī dhuravā, uṭṭhātā vindate dhanaṃ;
सच्चेन कित्तिं पप्पोति, ददं मित्तानि गन्थति॥
Saccena kittiṃ pappoti, dadaṃ mittāni ganthati.
१९०.
190.
‘‘यस्सेते चतुरो धम्मा, सद्धस्स घरमेसिनो।
‘‘Yassete caturo dhammā, saddhassa gharamesino;
१९१.
191.
‘‘इङ्घ अञ्ञेपि पुच्छस्सु, पुथू समणब्राह्मणे।
‘‘Iṅgha aññepi pucchassu, puthū samaṇabrāhmaṇe;
यदि सच्चा दमा चागा, खन्त्या भिय्योध विज्जति’’॥
Yadi saccā damā cāgā, khantyā bhiyyodha vijjati’’.
१९२.
192.
‘‘कथं नु दानि पुच्छेय्यं, पुथू समणब्राह्मणे।
‘‘Kathaṃ nu dāni puccheyyaṃ, puthū samaṇabrāhmaṇe;
१९३.
193.
‘‘अत्थाय वत मे बुद्धो, वासायाळविमागमा।
‘‘Atthāya vata me buddho, vāsāyāḷavimāgamā;
१९४.
194.
‘‘सो अहं विचरिस्सामि, गामा गामं पुरा पुरं।
‘‘So ahaṃ vicarissāmi, gāmā gāmaṃ purā puraṃ;
नमस्समानो सम्बुद्धं, धम्मस्स च सुधम्मत’’न्ति॥
Namassamāno sambuddhaṃ, dhammassa ca sudhammata’’nti.
आळवकसुत्तं दसमं निट्ठितं।
Āḷavakasuttaṃ dasamaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / सुत्तनिपात-अट्ठकथा • Suttanipāta-aṭṭhakathā / १०. आळवकसुत्तवण्णना • 10. Āḷavakasuttavaṇṇanā
