Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੧੨. ਆਲ਼વਕਸੁਤ੍ਤਂ
12. Āḷavakasuttaṃ
੨੪੬. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਆਲ਼વਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਆਲ਼વਕਸ੍ਸ ਯਕ੍ਖਸ੍ਸ ਭવਨੇ। ਅਥ ਖੋ ਆਲ਼વਕੋ ਯਕ੍ਖੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਨਿਕ੍ਖਮ, ਸਮਣਾ’’ਤਿ। ‘‘ਸਾਧਾવੁਸੋ’’ਤਿ ਭਗવਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ। ‘‘ਪવਿਸ, ਸਮਣਾ’’ਤਿ। ‘‘ਸਾਧਾવੁਸੋ’’ਤਿ ਭਗવਾ ਪਾવਿਸਿ। ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਆਲ਼વਕੋ ਯਕ੍ਖੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਨਿਕ੍ਖਮ, ਸਮਣਾ’’ਤਿ। ‘‘ਸਾਧਾવੁਸੋ’’ਤਿ ਭਗવਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ। ‘‘ਪવਿਸ, ਸਮਣਾ’’ਤਿ। ‘‘ਸਾਧਾવੁਸੋ’’ਤਿ ਭਗવਾ ਪਾવਿਸਿ। ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਆਲ਼વਕੋ ਯਕ੍ਖੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਨਿਕ੍ਖਮ, ਸਮਣਾ’’ਤਿ। ‘‘ਸਾਧਾવੁਸੋ’’ਤਿ ਭਗવਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ। ‘‘ਪવਿਸ, ਸਮਣਾ’’ਤਿ। ‘‘ਸਾਧਾવੁਸੋ’’ਤਿ ਭਗવਾ ਪਾવਿਸਿ। ਚਤੁਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਖੋ ਆਲ਼વਕੋ ਯਕ੍ਖੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਨਿਕ੍ਖਮ, ਸਮਣਾ’’ਤਿ। ‘‘ਨ ਖ੍વਾਹਂ ਤਂ, ਆવੁਸੋ, ਨਿਕ੍ਖਮਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਯਂ ਤੇ ਕਰਣੀਯਂ ਤਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ। ‘‘ਪਞ੍ਹਂ ਤਂ, ਸਮਣ, ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਸਚੇ ਮੇ ਨ ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਸਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ વਾ ਤੇ ਖਿਪਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਹਦਯਂ વਾ ਤੇ ਫਾਲੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਪਾਦੇਸੁ વਾ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਾਰਗਙ੍ਗਾਯ ਖਿਪਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਨ ਖ੍વਾਹਂ ਤਂ, ਆવੁਸੋ, ਪਸ੍ਸਾਮਿ ਸਦੇવਕੇ ਲੋਕੇ ਸਮਾਰਕੇ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕੇ ਸਸ੍ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਪਜਾਯ ਸਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਯ, ਯੇ ਮੇ ਚਿਤ੍ਤਂ વਾ ਖਿਪੇਯ੍ਯ ਹਦਯਂ વਾ ਫਾਲੇਯ੍ਯ, ਪਾਦੇਸੁ વਾ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਾਰਗਙ੍ਗਾਯ ਖਿਪੇਯ੍ਯ। ਅਪਿ ਚ ਤ੍વਂ, ਆવੁਸੋ, ਪੁਚ੍ਛ ਯਦਾ ਕਙ੍ਖਸੀ’’ਤਿ 1।
246. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā āḷaviyaṃ viharati āḷavakassa yakkhassa bhavane. Atha kho āḷavako yakkho yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘nikkhama, samaṇā’’ti. ‘‘Sādhāvuso’’ti bhagavā nikkhami. ‘‘Pavisa, samaṇā’’ti. ‘‘Sādhāvuso’’ti bhagavā pāvisi. Dutiyampi kho āḷavako yakkho bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘nikkhama, samaṇā’’ti. ‘‘Sādhāvuso’’ti bhagavā nikkhami. ‘‘Pavisa, samaṇā’’ti. ‘‘Sādhāvuso’’ti bhagavā pāvisi. Tatiyampi kho āḷavako yakkho bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘nikkhama, samaṇā’’ti. ‘‘Sādhāvuso’’ti bhagavā nikkhami. ‘‘Pavisa, samaṇā’’ti. ‘‘Sādhāvuso’’ti bhagavā pāvisi. Catutthampi kho āḷavako yakkho bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘nikkhama, samaṇā’’ti. ‘‘Na khvāhaṃ taṃ, āvuso, nikkhamissāmi. Yaṃ te karaṇīyaṃ taṃ karohī’’ti. ‘‘Pañhaṃ taṃ, samaṇa, pucchissāmi. Sace me na byākarissasi, cittaṃ vā te khipissāmi, hadayaṃ vā te phālessāmi, pādesu vā gahetvā pāragaṅgāya khipissāmī’’ti. ‘‘Na khvāhaṃ taṃ, āvuso, passāmi sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya, ye me cittaṃ vā khipeyya hadayaṃ vā phāleyya, pādesu vā gahetvā pāragaṅgāya khipeyya. Api ca tvaṃ, āvuso, puccha yadā kaṅkhasī’’ti 2.
‘‘ਕਿਂਸੂਧ વਿਤ੍ਤਂ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਸੇਟ੍ਠਂ, ਕਿਂਸੁ ਸੁਚਿਣ੍ਣਂ ਸੁਖਮਾવਹਾਤਿ।
‘‘Kiṃsūdha vittaṃ purisassa seṭṭhaṃ, kiṃsu suciṇṇaṃ sukhamāvahāti;
ਕਿਂਸੁ ਹવੇ ਸਾਦੁਤਰਂ ਰਸਾਨਂ, ਕਥਂਜੀવਿਂ ਜੀવਿਤਮਾਹੁ ਸੇਟ੍ਠ’’ਨ੍ਤਿ॥
Kiṃsu have sādutaraṃ rasānaṃ, kathaṃjīviṃ jīvitamāhu seṭṭha’’nti.
‘‘ਸਦ੍ਧੀਧ વਿਤ੍ਤਂ ਪੁਰਿਸ੍ਸ ਸੇਟ੍ਠਂ, ਧਮ੍ਮੋ ਸੁਚਿਣ੍ਣੋ ਸੁਖਮਾવਹਾਤਿ।
‘‘Saddhīdha vittaṃ purissa seṭṭhaṃ, dhammo suciṇṇo sukhamāvahāti;
ਸਚ੍ਚਂ ਹવੇ ਸਾਦੁਤਰਂ ਰਸਾਨਂ, ਪਞ੍ਞਾਜੀવਿਂ ਜੀવਿਤਮਾਹੁ ਸੇਟ੍ਠ’’ਨ੍ਤਿ॥
Saccaṃ have sādutaraṃ rasānaṃ, paññājīviṃ jīvitamāhu seṭṭha’’nti.
‘‘ਕਥਂਸੁ ਤਰਤਿ ਓਘਂ, ਕਥਂਸੁ ਤਰਤਿ ਅਣ੍ਣવਂ।
‘‘Kathaṃsu tarati oghaṃ, kathaṃsu tarati aṇṇavaṃ;
ਕਥਂਸੁ ਦੁਕ੍ਖਮਚ੍ਚੇਤਿ, ਕਥਂਸੁ ਪਰਿਸੁਜ੍ਝਤੀ’’ਤਿ॥
Kathaṃsu dukkhamacceti, kathaṃsu parisujjhatī’’ti.
‘‘ਸਦ੍ਧਾਯ ਤਰਤਿ ਓਘਂ, ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨ ਅਣ੍ਣવਂ।
‘‘Saddhāya tarati oghaṃ, appamādena aṇṇavaṃ;
વੀਰਿਯੇਨ ਦੁਕ੍ਖਮਚ੍ਚੇਤਿ, ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਰਿਸੁਜ੍ਝਤੀ’’ਤਿ॥
Vīriyena dukkhamacceti, paññāya parisujjhatī’’ti.
‘‘ਕਥਂਸੁ ਲਭਤੇ ਪਞ੍ਞਂ, ਕਥਂਸੁ વਿਨ੍ਦਤੇ ਧਨਂ।
‘‘Kathaṃsu labhate paññaṃ, kathaṃsu vindate dhanaṃ;
ਕਥਂਸੁ ਕਿਤ੍ਤਿਂ ਪਪ੍ਪੋਤਿ, ਕਥਂ ਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਗਨ੍ਥਤਿ।
Kathaṃsu kittiṃ pappoti, kathaṃ mittāni ganthati;
ਅਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾ ਪਰਂ ਲੋਕਂ, ਕਥਂ ਪੇਚ੍ਚ ਨ ਸੋਚਤੀ’’ਤਿ॥
Asmā lokā paraṃ lokaṃ, kathaṃ pecca na socatī’’ti.
‘‘ਸਦ੍ਦਹਾਨੋ ਅਰਹਤਂ, ਧਮ੍ਮਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪਤ੍ਤਿਯਾ।
‘‘Saddahāno arahataṃ, dhammaṃ nibbānapattiyā;
‘‘ਪਤਿਰੂਪਕਾਰੀ ਧੁਰવਾ, ਉਟ੍ਠਾਤਾ વਿਨ੍ਦਤੇ ਧਨਂ।
‘‘Patirūpakārī dhuravā, uṭṭhātā vindate dhanaṃ;
ਸਚ੍ਚੇਨ ਕਿਤ੍ਤਿਂ ਪਪ੍ਪੋਤਿ, ਦਦਂ ਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਗਨ੍ਥਤਿ।
Saccena kittiṃ pappoti, dadaṃ mittāni ganthati;
ਅਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾ ਪਰਂ ਲੋਕਂ, ਏવਂ ਪੇਚ੍ਚ ਨ ਸੋਚਤਿ॥
Asmā lokā paraṃ lokaṃ, evaṃ pecca na socati.
‘‘ਯਸ੍ਸੇਤੇ ਚਤੁਰੋ ਧਮ੍ਮਾ, ਸਦ੍ਧਸ੍ਸ ਘਰਮੇਸਿਨੋ।
‘‘Yassete caturo dhammā, saddhassa gharamesino;
ਸਚ੍ਚਂ ਦਮ੍ਮੋ ਧਿਤਿ ਚਾਗੋ, ਸ વੇ ਪੇਚ੍ਚ ਨ ਸੋਚਤਿ॥
Saccaṃ dammo dhiti cāgo, sa ve pecca na socati.
‘‘ਇਙ੍ਘ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਪੁਚ੍ਛਸ੍ਸੁ, ਪੁਥੂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ।
‘‘Iṅgha aññepi pucchassu, puthū samaṇabrāhmaṇe;
ਯਦਿ ਸਚ੍ਚਾ ਦਮ੍ਮਾ ਚਾਗਾ, ਖਨ੍ਤ੍ਯਾ ਭਿਯ੍ਯੋਧ વਿਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ॥
Yadi saccā dammā cāgā, khantyā bhiyyodha vijjatī’’ti.
‘‘ਕਥਂ ਨੁ ਦਾਨਿ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ, ਪੁਥੂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ।
‘‘Kathaṃ nu dāni puccheyyaṃ, puthū samaṇabrāhmaṇe;
‘‘ਸੋ ਅਹਂ વਿਚਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਗਾਮਾ ਗਾਮਂ ਪੁਰਾ ਪੁਰਂ।
‘‘So ahaṃ vicarissāmi, gāmā gāmaṃ purā puraṃ;
ਨਮਸ੍ਸਮਾਨੋ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਚ ਸੁਧਮ੍ਮਤ’’ਨ੍ਤਿ॥
Namassamāno sambuddhaṃ, dhammassa ca sudhammata’’nti.
ਯਕ੍ਖਸਂਯੁਤ੍ਤਂ ਸਮਤ੍ਤਂ।
Yakkhasaṃyuttaṃ samattaṃ.
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
Tassuddānaṃ –
ਇਨ੍ਦਕੋ ਸਕ੍ਕ ਸੂਚਿ ਚ, ਮਣਿਭਦ੍ਦੋ ਚ ਸਾਨੁ ਚ।
Indako sakka sūci ca, maṇibhaddo ca sānu ca;
ਪਿਯਙ੍ਕਰ ਪੁਨਬ੍ਬਸੁ ਸੁਦਤ੍ਤੋ ਚ, ਦ੍વੇ ਸੁਕ੍ਕਾ ਚੀਰਆਲ਼વੀਤਿ ਦ੍વਾਦਸ॥
Piyaṅkara punabbasu sudatto ca, dve sukkā cīraāḷavīti dvādasa.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੧੨. ਆਲ਼વਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 12. Āḷavakasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧੨. ਆਲ਼વਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 12. Āḷavakasuttavaṇṇanā