Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਿਲਿਨ੍ਦਪਞ੍ਹਪਾਲ਼ਿ • Milindapañhapāḷi |
੮. ਅਮਰਾਦੇવੀਪਞ੍ਹੋ
8. Amarādevīpañho
੮. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਭਾਸਿਤਮ੍ਪੇਤਂ ਭਗવਤਾ –
8. ‘‘Bhante nāgasena, bhāsitampetaṃ bhagavatā –
‘‘‘ਸਚੇ ਲਭੇਥ ਖਣਂ વਾ ਰਹੋ વਾ, ਨਿਮਨ੍ਤਕਂ 1 વਾਪਿ ਲਭੇਥ ਤਾਦਿਸਂ।
‘‘‘Sace labhetha khaṇaṃ vā raho vā, nimantakaṃ 2 vāpi labhetha tādisaṃ;
‘‘ਪੁਨ ਚ ਕਥੀਯਤਿ ‘ਮਹੋਸਧਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ ਅਮਰਾ ਨਾਮ ਇਤ੍ਥੀ ਗਾਮਕੇ ਠਪਿਤਾ ਪવੁਤ੍ਥਪਤਿਕਾ ਰਹੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ વਿવਿਤ੍ਤਾ ਰਾਜਪ੍ਪਟਿਸਮਂ ਸਾਮਿਕਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਸਹਸ੍ਸੇਨ ਨਿਮਨ੍ਤੀਯਮਾਨਾ ਪਾਪਂ ਨਾਕਾਸੀ’ਤਿ। ਯਦਿ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਭਗવਤਾ ਭਣਿਤਂ ‘ਸਚੇ…ਪੇ॰… ਸਦ੍ਧਿ’ਨ੍ਤਿ ਤੇਨ ਹਿ ‘ਮਹੋਸਧਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ…ਪੇ॰… ਨਾਕਾਸੀ’ਤਿ ਯਂ વਚਨਂ, ਤਂ ਮਿਚ੍ਛਾ। ਯਦਿ ਮਹੋਸਧਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ…ਪੇ॰… ਨਾਕਾਸਿ, ਤੇਨ ਹਿ ‘ਸਚੇ…ਪੇ॰… ਸਦ੍ਧਿ’ਨ੍ਤਿ ਤਮ੍ਪਿ વਚਨਂ ਮਿਚ੍ਛਾ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਉਭਤੋ ਕੋਟਿਕੋ ਪਞ੍ਹੋ ਤવਾਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਯਾ ਨਿਬ੍ਬਾਹਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ।
‘‘Puna ca kathīyati ‘mahosadhassa bhariyā amarā nāma itthī gāmake ṭhapitā pavutthapatikā raho nisinnā vivittā rājappaṭisamaṃ sāmikaṃ karitvā sahassena nimantīyamānā pāpaṃ nākāsī’ti. Yadi, bhante nāgasena, bhagavatā bhaṇitaṃ ‘sace…pe… saddhi’nti tena hi ‘mahosadhassa bhariyā…pe… nākāsī’ti yaṃ vacanaṃ, taṃ micchā. Yadi mahosadhassa bhariyā…pe… nākāsi, tena hi ‘sace…pe… saddhi’nti tampi vacanaṃ micchā. Ayampi ubhato koṭiko pañho tavānuppatto, so tayā nibbāhitabbo’’ti.
‘‘ਭਾਸਿਤਮ੍ਪੇਤਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਭਗવਤਾ ‘ਸਚੇ…ਪੇ॰… ਸਦ੍ਧਿ’ਨ੍ਤਿ। ਕਥੀਯਤਿ ਚ ‘ਮਹੋਸਧਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ …ਪੇ॰… ਨਾਕਾਸੀ’ਤਿ। ਕਰੇਯ੍ਯ ਸਾ, ਮਹਾਰਾਜ, ਇਤ੍ਥੀ ਸਹਸ੍ਸਂ ਲਭਮਾਨਾ ਤਾਦਿਸੇਨ ਪੁਰਿਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ, ਨ ਸਾ ਕਰੇਯ੍ਯ ਸਚੇ ਖਣਂ વਾ ਰਹੋ વਾ ਨਿਮਨ੍ਤਕਂ વਾਪਿ ਤਾਦਿਸਂ ਲਭੇਯ੍ਯ, વਿਚਿਨਨ੍ਤੀ ਸਾ, ਮਹਾਰਾਜ, ਅਮਰਾ ਇਤ੍ਥੀ ਨ ਅਦ੍ਦਸ ਖਣਂ વਾ ਰਹੋ વਾ ਨਿਮਨ੍ਤਕਂ વਾਪਿ ਤਾਦਿਸਂ।
‘‘Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā ‘sace…pe… saddhi’nti. Kathīyati ca ‘mahosadhassa bhariyā …pe… nākāsī’ti. Kareyya sā, mahārāja, itthī sahassaṃ labhamānā tādisena purisena saddhiṃ pāpakammaṃ, na sā kareyya sace khaṇaṃ vā raho vā nimantakaṃ vāpi tādisaṃ labheyya, vicinantī sā, mahārāja, amarā itthī na addasa khaṇaṃ vā raho vā nimantakaṃ vāpi tādisaṃ.
‘‘ਇਧ ਲੋਕੇ ਗਰਹਭਯਾ ਖਣਂ ਨ ਪਸ੍ਸਿ, ਪਰਲੋਕੇ ਨਿਰਯਭਯਾ ਖਣਂ ਨ ਪਸ੍ਸਿ, ਕਟੁਕવਿਪਾਕਂ ਪਾਪਨ੍ਤਿ ਖਣਂ ਨ ਪਸ੍ਸਿ, ਪਿਯਂ ਅਮੁਞ੍ਚਿਤੁਕਾਮਾ ਖਣਂ ਨ ਪਸ੍ਸਿ, ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਗਰੁਕਤਾਯ ਖਣਂ ਨ ਪਸ੍ਸਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਅਪਚਾਯਨ੍ਤੀ ਖਣਂ ਨ ਪਸ੍ਸਿ, ਅਨਰਿਯਂ ਗਰਹਨ੍ਤੀ ਖਣਂ ਨ ਪਸ੍ਸਿ, ਕਿਰਿਯਂ ਅਭਿਨ੍ਦਿਤੁਕਾਮਾ ਖਣਂ ਨ ਪਸ੍ਸਿ। ਏવਰੂਪੇਹਿ ਬਹੂਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਖਣਂ ਨ ਪਸ੍ਸਿ।
‘‘Idha loke garahabhayā khaṇaṃ na passi, paraloke nirayabhayā khaṇaṃ na passi, kaṭukavipākaṃ pāpanti khaṇaṃ na passi, piyaṃ amuñcitukāmā khaṇaṃ na passi, sāmikassa garukatāya khaṇaṃ na passi, dhammaṃ apacāyantī khaṇaṃ na passi, anariyaṃ garahantī khaṇaṃ na passi, kiriyaṃ abhinditukāmā khaṇaṃ na passi. Evarūpehi bahūhi kāraṇehi khaṇaṃ na passi.
‘‘ਰਹੋਪਿ ਸਾ ਲੋਕੇ વਿਚਿਨਿਤ੍વਾ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੀ ਪਾਪਂ ਨਾਕਾਸਿ। ਸਚੇ ਸਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਰਹੋ ਲਭੇਯ੍ਯ, ਅਥ ਅਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਰਹੋ ਨ ਲਭੇਯ੍ਯ। ਸਚੇ ਅਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਰਹੋ ਲਭੇਯ੍ਯ, ਅਥ ਪਰਚਿਤ੍ਤવਿਦੂਹਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਹਿ ਰਹੋ ਨ ਲਭੇਯ੍ਯ। ਸਚੇ ਪਰਚਿਤ੍ਤવਿਦੂਹਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਹਿ ਰਹੋ ਲਭੇਯ੍ਯ, ਅਥ ਪਰਚਿਤ੍ਤવਿਦੂਨੀਹਿ ਦੇવਤਾਹਿ ਰਹੋ ਨ ਲਭੇਯ੍ਯ। ਸਚੇ ਪਰਚਿਤ੍ਤવਿਦੂਨੀਹਿ ਦੇવਤਾਹਿ ਰਹੋ ਲਭੇਯ੍ਯ, ਅਤ੍ਤਨਾવ ਪਾਪੇਹਿ ਰਹੋ ਨ ਲਭੇਯ੍ਯ। ਸਚੇ ਅਤ੍ਤਨਾવ ਪਾਪੇਹਿ ਰਹੋ ਲਭੇਯ੍ਯ, ਅਥ ਅਧਮ੍ਮੇਨ ਰਹੋ ਨ ਲਭੇਯ੍ਯ। ਏવਰੂਪੇਹਿ ਬਹੁવਿਧੇਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਰਹੋ ਅਲਭਿਤ੍વਾ ਪਾਪਂ ਨਾਕਾਸਿ।
‘‘Rahopi sā loke vicinitvā apassantī pāpaṃ nākāsi. Sace sā manussehi raho labheyya, atha amanussehi raho na labheyya. Sace amanussehi raho labheyya, atha paracittavidūhi pabbajitehi raho na labheyya. Sace paracittavidūhi pabbajitehi raho labheyya, atha paracittavidūnīhi devatāhi raho na labheyya. Sace paracittavidūnīhi devatāhi raho labheyya, attanāva pāpehi raho na labheyya. Sace attanāva pāpehi raho labheyya, atha adhammena raho na labheyya. Evarūpehi bahuvidhehi kāraṇehi raho alabhitvā pāpaṃ nākāsi.
‘‘ਨਿਮਨ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਸਾ ਲੋਕੇ વਿਚਿਨਿਤ੍વਾ ਤਾਦਿਸਂ ਅਲਭਨ੍ਤੀ ਪਾਪਂ ਨਾਕਾਸਿ। ਮਹੋਸਧੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਅਟ੍ਠવੀਸਤਿਯਾ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਕਤਮੇਹਿ ਅਟ੍ਠવੀਸਤਿਯਾ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ? ਮਹੋਸਧੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸੂਰੋ ਹਿਰਿਮਾ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪੀ ਸਪਕ੍ਖੋ ਮਿਤ੍ਤਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਖਮੋ ਸੀਲવਾ ਸਚ੍ਚવਾਦੀ ਸੋਚੇਯ੍ਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਅਕ੍ਕੋਧਨੋ ਅਨਤਿਮਾਨੀ ਅਨੁਸੂਯਕੋ વੀਰਿਯવਾ ਆਯੂਹਕੋ ਸਙ੍ਗਾਹਕੋ ਸਂવਿਭਾਗੀ ਸਖਿਲੋ ਨਿવਾਤવੁਤ੍ਤਿ ਸਣ੍ਹੋ ਅਸਠੋ ਅਮਾਯਾવੀ ਅਤਿਬੁਦ੍ਧਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਕਿਤ੍ਤਿਮਾ વਿਜ੍ਜਾਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਹਿਤੇਸੀ ਉਪਨਿਸ੍ਸਿਤਾਨਂ ਪਤ੍ਥਿਤੋ ਸਬ੍ਬਜਨਸ੍ਸ ਧਨવਾ ਯਸવਾ। ਮਹੋਸਧੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਇਮੇਹਿ ਅਟ੍ਠવੀਸਤਿਯਾ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਸਾ ਅਞ੍ਞਂ ਤਾਦਿਸਂ ਨਿਮਨ੍ਤਕਂ ਅਲਭਿਤ੍વਾ ਪਾਪਂ ਨਾਕਾਸੀ’’ਤਿ। ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਏવਮੇਤਂ ਤਥਾ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ।
‘‘Nimantakampi sā loke vicinitvā tādisaṃ alabhantī pāpaṃ nākāsi. Mahosadho, mahārāja, paṇḍito aṭṭhavīsatiyā aṅgehi samannāgato. Katamehi aṭṭhavīsatiyā aṅgehi samannāgato? Mahosadho, mahārāja, sūro hirimā ottappī sapakkho mittasampanno khamo sīlavā saccavādī soceyyasampanno akkodhano anatimānī anusūyako vīriyavā āyūhako saṅgāhako saṃvibhāgī sakhilo nivātavutti saṇho asaṭho amāyāvī atibuddhisampanno kittimā vijjāsampanno hitesī upanissitānaṃ patthito sabbajanassa dhanavā yasavā. Mahosadho, mahārāja, paṇḍito imehi aṭṭhavīsatiyā aṅgehi samannāgato. Sā aññaṃ tādisaṃ nimantakaṃ alabhitvā pāpaṃ nākāsī’’ti. ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.
ਅਮਰਾਦੇવੀਪਞ੍ਹੋ ਅਟ੍ਠਮੋ।
Amarādevīpañho aṭṭhamo.
Footnotes: