| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā |
८. अम्बदायकत्थेरअपदानवण्णना
8. Ambadāyakattheraapadānavaṇṇanā
अनोमदस्सी भगवातिआदिकं आयस्मतो अम्बदायकत्थेरस्स अपदानं। अयम्पि पुरिमबुद्धेसु कताधिकारो तत्थ तत्थ भवे विवट्टूपनिस्सयानि पुञ्ञानि उपचिनन्तो अनोमदस्सिस्स भगवतो काले वानरयोनियं निब्बत्तो हिमवन्ते कपिराजा हुत्वा पटिवसति। तस्मिं समये अनोमदस्सी भगवा तस्सानुकम्पाय हिमवन्तमगमासि। अथ सो कपिराजा भगवन्तं दिस्वा पसन्नमानसो सुमधुरं अम्बफलं खुद्दमधुना अदासि। अथ भगवा तस्स पस्सन्तस्सेव तं सब्बं परिभुञ्जित्वा अनुमोदनं वत्वा पक्कामि। अथ सो सोमनस्ससम्पन्नहदयो तेनेव पीतिसोमनस्सेन यावतायुकं ठत्वा ततो चुतो देवलोके निब्बत्तो अपरापरं तत्थ दिब्बसुखमनुभवित्वा मनुस्सेसु च मनुस्ससम्पत्तिं अनुभवित्वा इमस्मिं बुद्धुप्पादे विभवसम्पन्ने एकस्मिं कुलगेहे निब्बत्तो सत्थरि पसीदित्वा पब्बजित्वा नचिरस्सेव छळभिञ्ञप्पत्तो अहोसि। पुब्बपुञ्ञनामेन अम्बदायकत्थेरोति पाकटो।
Anomadassī bhagavātiādikaṃ āyasmato ambadāyakattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto anomadassissa bhagavato kāle vānarayoniyaṃ nibbatto himavante kapirājā hutvā paṭivasati. Tasmiṃ samaye anomadassī bhagavā tassānukampāya himavantamagamāsi. Atha so kapirājā bhagavantaṃ disvā pasannamānaso sumadhuraṃ ambaphalaṃ khuddamadhunā adāsi. Atha bhagavā tassa passantasseva taṃ sabbaṃ paribhuñjitvā anumodanaṃ vatvā pakkāmi. Atha so somanassasampannahadayo teneva pītisomanassena yāvatāyukaṃ ṭhatvā tato cuto devaloke nibbatto aparāparaṃ tattha dibbasukhamanubhavitvā manussesu ca manussasampattiṃ anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde vibhavasampanne ekasmiṃ kulagehe nibbatto satthari pasīditvā pabbajitvā nacirasseva chaḷabhiññappatto ahosi. Pubbapuññanāmena ambadāyakattheroti pākaṭo.
५३. सो अपरभागे अत्तना कतकुसलबीजं दिस्वा सोमनस्सजातो अत्तनो पुब्बचरितापदानं पकासेन्तो अनोमदस्सी भगवातिआदिमाह। मेत्ताय अफरि लोके, अप्पमाणे निरूपधीति सो भगवा सब्बलोके अप्पमाणे सत्ते ‘‘सुखी होन्तू’’तिआदिना निरुपधि उपधिविरहितं कत्वा मेत्ताय मेत्तचित्तेन अफरि पत्थरि वड्ढेसीति अत्थो।
53. So aparabhāge attanā katakusalabījaṃ disvā somanassajāto attano pubbacaritāpadānaṃ pakāsento anomadassī bhagavātiādimāha. Mettāya aphari loke, appamāṇe nirūpadhīti so bhagavā sabbaloke appamāṇe satte ‘‘sukhī hontū’’tiādinā nirupadhi upadhivirahitaṃ katvā mettāya mettacittena aphari patthari vaḍḍhesīti attho.
५४. कपि अहं तदा आसिन्ति तदा तस्सागमनकाले कपिराजा अहोसिन्ति अत्थो।
54.Kapi ahaṃ tadā āsinti tadā tassāgamanakāle kapirājā ahosinti attho.
अम्बदायकत्थेरअपदानवण्णना समत्ता।
Ambadāyakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / अपदानपाळि • Apadānapāḷi / ८. अम्बदायकत्थेरअपदानं • 8. Ambadāyakattheraapadānaṃ
