Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ജാതക-അട്ഠകഥാ • Jātaka-aṭṭhakathā

    [൧൨൪] ൪. അമ്ബജാതകവണ്ണനാ

    [124] 4. Ambajātakavaṇṇanā

    വായമേഥേവ പുരിസോതി ഇദം സത്ഥാ ജേതവനേ വിഹരന്തോ ഏകം വത്തസമ്പന്നം ഭിക്ഖും ആരബ്ഭ കഥേസി. സോ കിര സാവത്ഥിവാസീ കുലപുത്തോ സാസനേ ഉരം ദത്വാ പബ്ബജിതോ വത്തസമ്പന്നോ അഹോസി, ആചരിയുപജ്ഝായവത്താനി പാനീയപരിഭോജനീയഉപോസഥാഗാരജന്താഘരാദിവത്താനി ച സാധുകം കരോതി, ചുദ്ദസസു മഹാവത്തേസു അസീതിഖന്ധകവത്തേസു ച പരിപൂരകാരീയേവ ഹോതി, വിഹാരം സമ്മജ്ജതി, പരിവേണം വിതക്കമാളകം വിഹാരമഗ്ഗം സമ്മജ്ജതി, മനുസ്സാനം പാനീയം ദേതി. മനുസ്സാ തസ്സ വത്തസമ്പത്തിയം പസീദിത്വാ പഞ്ചസതമത്താനി ധുവഭത്താനി അദംസു, മഹാലാഭസക്കാരോ ഉപ്പജ്ജി. തം നിസ്സായ ബഹൂനം ഫാസുവിഹാരോ ജാതോ. അഥേകദിവസം ധമ്മസഭായം ഭിക്ഖൂ കഥം സമുട്ഠാപേസും ‘‘ആവുസോ, അസുകോ നാമ ഭിക്ഖു അത്തനോ വത്തസമ്പത്തിയാ മഹന്തം ലാഭസക്കാരം നിബ്ബത്തേസി, ഏതം ഏകം നിസ്സായ ബഹൂനം ഫാസുവിഹാരോ ജാതോ’’തി. സത്ഥാ ആഗന്ത്വാ ‘‘കായ നുത്ഥ, ഭിക്ഖവേ , ഏതരഹി കഥായ സന്നിസിന്നാ’’തി പുച്ഛിത്വാ ‘‘ഇമായ നാമാ’’തി വുത്തേ ‘‘ന, ഭിക്ഖവേ, ഇദാനേവ, പുബ്ബേപായം ഭിക്ഖു വത്തസമ്പന്നോ, പുബ്ബേപേതം ഏകം നിസ്സായ പഞ്ച ഇസിസതാനി ഫലാഫലത്ഥായ അരഞ്ഞം അഗന്ത്വാ ഏതേനേവ ആനീതഫലാഫലേഹി യാപേസു’’ന്തി വത്വാ അതീതം ആഹരി.

    Vāyamethevapurisoti idaṃ satthā jetavane viharanto ekaṃ vattasampannaṃ bhikkhuṃ ārabbha kathesi. So kira sāvatthivāsī kulaputto sāsane uraṃ datvā pabbajito vattasampanno ahosi, ācariyupajjhāyavattāni pānīyaparibhojanīyauposathāgārajantāgharādivattāni ca sādhukaṃ karoti, cuddasasu mahāvattesu asītikhandhakavattesu ca paripūrakārīyeva hoti, vihāraṃ sammajjati, pariveṇaṃ vitakkamāḷakaṃ vihāramaggaṃ sammajjati, manussānaṃ pānīyaṃ deti. Manussā tassa vattasampattiyaṃ pasīditvā pañcasatamattāni dhuvabhattāni adaṃsu, mahālābhasakkāro uppajji. Taṃ nissāya bahūnaṃ phāsuvihāro jāto. Athekadivasaṃ dhammasabhāyaṃ bhikkhū kathaṃ samuṭṭhāpesuṃ ‘‘āvuso, asuko nāma bhikkhu attano vattasampattiyā mahantaṃ lābhasakkāraṃ nibbattesi, etaṃ ekaṃ nissāya bahūnaṃ phāsuvihāro jāto’’ti. Satthā āgantvā ‘‘kāya nuttha, bhikkhave , etarahi kathāya sannisinnā’’ti pucchitvā ‘‘imāya nāmā’’ti vutte ‘‘na, bhikkhave, idāneva, pubbepāyaṃ bhikkhu vattasampanno, pubbepetaṃ ekaṃ nissāya pañca isisatāni phalāphalatthāya araññaṃ agantvā eteneva ānītaphalāphalehi yāpesu’’nti vatvā atītaṃ āhari.

    അതീതേ ബാരാണസിയം ബ്രഹ്മദത്തേ രജ്ജം കാരേന്തേ ബോധിസത്തോ ഉദിച്ചബ്രാഹ്മണകുലേ നിബ്ബത്തിത്വാ വയപ്പത്തോ ഇസിപബ്ബജ്ജം പബ്ബജിത്വാ പഞ്ചസതഇസിപരിവാരോ പബ്ബതപാദേ വിഹാസി. തദാ ഹിമവന്തേ ചണ്ഡോ നിദാഘോ അഹോസി, തത്ഥ തത്ഥ പാനീയാനി ഛിജ്ജിംസു, തിരച്ഛാനാ പാനീയം അലഭമാനാ കിലമന്തി. അഥ തേസു താപസേസു ഏകോ താപസോ തേസം പിപാസദുക്ഖം ദിസ്വാ ഏകം രുക്ഖം ഛിന്ദിത്വാ ദോണിം കത്വാ പാനീയം ഉസ്സിഞ്ചിത്വാ ദോണിം പൂരേത്വാ തേസം പാനീയം അദാസി. ബഹൂസു സന്നിപതിത്വാ പാനീയം പിവന്തേസു താപസസ്സ ഫലാഫലത്ഥായ ഗമനോകാസോ നാഹോസി. സോ നിരാഹാരോപി പാനീയം ദേതിയേവ. മിഗഗണാ ചിന്തേസും ‘‘അയം അമ്ഹാകം പാനീയം ദേന്തോ ഫലാഫലത്ഥായ ഗന്തും ഓകാസം ന ലഭതി, നിരാഹാരതായ അതിവിയ കിലമതി, ഹന്ദമയം കതികം കരോമാ’’തി. തേ കതികം അകംസു ‘‘ഇതോ പട്ഠായ പാനീയം പിവനത്ഥായ ആഗച്ഛന്തേന അത്തനോ ബലാനുരൂപേന ഫലാഫലം ഗഹേത്വാവ ആഗന്തബ്ബ’’ന്തി. തേ തതോ പട്ഠായ ഏകേകോ തിരച്ഛാനോ അത്തനോ അത്തനോ ബലാനുരൂപേന മധുരമധുരാനി അമ്ബജമ്ബുപനസാദീനിഗഹേത്വാവ ആഗച്ഛതി. ഏകസ്സ അത്ഥായ ആഭതം ഫലാഫലം അഡ്ഢതേയ്യസകടഭാരപ്പമാണം അഹോസി. പഞ്ചസതതാപസാ തദേവ പരിഭുഞ്ജന്തി. അതിരേകം ഛഡ്ഡിയിത്ഥ.

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto udiccabrāhmaṇakule nibbattitvā vayappatto isipabbajjaṃ pabbajitvā pañcasataisiparivāro pabbatapāde vihāsi. Tadā himavante caṇḍo nidāgho ahosi, tattha tattha pānīyāni chijjiṃsu, tiracchānā pānīyaṃ alabhamānā kilamanti. Atha tesu tāpasesu eko tāpaso tesaṃ pipāsadukkhaṃ disvā ekaṃ rukkhaṃ chinditvā doṇiṃ katvā pānīyaṃ ussiñcitvā doṇiṃ pūretvā tesaṃ pānīyaṃ adāsi. Bahūsu sannipatitvā pānīyaṃ pivantesu tāpasassa phalāphalatthāya gamanokāso nāhosi. So nirāhāropi pānīyaṃ detiyeva. Migagaṇā cintesuṃ ‘‘ayaṃ amhākaṃ pānīyaṃ dento phalāphalatthāya gantuṃ okāsaṃ na labhati, nirāhāratāya ativiya kilamati, handamayaṃ katikaṃ karomā’’ti. Te katikaṃ akaṃsu ‘‘ito paṭṭhāya pānīyaṃ pivanatthāya āgacchantena attano balānurūpena phalāphalaṃ gahetvāva āgantabba’’nti. Te tato paṭṭhāya ekeko tiracchāno attano attano balānurūpena madhuramadhurāni ambajambupanasādīnigahetvāva āgacchati. Ekassa atthāya ābhataṃ phalāphalaṃ aḍḍhateyyasakaṭabhārappamāṇaṃ ahosi. Pañcasatatāpasā tadeva paribhuñjanti. Atirekaṃ chaḍḍiyittha.

    ബോധിസത്തോ തം ദിസ്വാ ‘‘ഏകം നാമ വത്തസമ്പന്നം നിസ്സായ ഏത്തകാനം താപസാനം ഫലാഫലത്ഥായ അഗന്ത്വാ യാപനം ഉപ്പന്നം, വീരിയം നാമ കാതബ്ബമേവാ’’തി വത്വാ ഇമം ഗാഥമാഹ –

    Bodhisatto taṃ disvā ‘‘ekaṃ nāma vattasampannaṃ nissāya ettakānaṃ tāpasānaṃ phalāphalatthāya agantvā yāpanaṃ uppannaṃ, vīriyaṃ nāma kātabbamevā’’ti vatvā imaṃ gāthamāha –

    ൧൨൪.

    124.

    ‘‘വായമേഥേവ പുരിസോ, ന നിബ്ബിന്ദേയ്യ പണ്ഡിതോ;

    ‘‘Vāyametheva puriso, na nibbindeyya paṇḍito;

    വായാമസ്സ ഫലം പസ്സ, ഭുത്താ അമ്ബാ അനീതിഹ’’ന്തി.

    Vāyāmassa phalaṃ passa, bhuttā ambā anītiha’’nti.

    തത്രായം സങ്ഖേപത്ഥോ – പണ്ഡിതോ അത്തനോ വത്തപൂരണാദികേ കമ്മസ്മിം വായമേഥേവ, ന ഉക്കണ്ഠേയ്യ. കിംകാരണാ? വായാമസ്സ നിപ്ഫലതായ അഭാവതോ. ഇതി മഹാസത്തോ ‘‘വായാമോ നാമേസ സഫലോവ ഹോതീ’’തി ഇസിഗണം ആലപന്തോ ‘‘വായാമസ്സ ഫലം പസ്സാ’’തി ആഹ. കീദിസം? ഭുത്താ അമ്ബാ അനീതിഹം. തത്ഥ അമ്ബാതി ദേസനാമത്തം, തേഹി പന നാനപ്പകാരാനി ഫലാഫലാനി ആഭതാനി. തേസു സമ്പന്നതരാനം ഉസ്സന്നതരാനം വാ വസേന ‘‘അമ്ബാ’’തി വുത്തം. യേ ഇമേഹി പഞ്ചഹി ഇസിസതേഹി സയം അരഞ്ഞം അഗന്ത്വാ ഏകസ്സ അത്ഥായ ആനീതാ അമ്ബാ ഭുത്താ, ഇദം വായാമസ്സ ഫലം. തഞ്ച ഖോ പന അനീതിഹം, ‘‘ഇതി ആഹ ഇതി ആഹാ’’തി ഏവം ഇതിഹീതിഹേന ഗഹേതബ്ബം ന ഹോതി, പച്ചക്ഖമേവ തം ഫലം പസ്സാതി. ഏവം മഹാസത്തോ ഇസിഗണസ്സ ഓവാദം അദാസി.

    Tatrāyaṃ saṅkhepattho – paṇḍito attano vattapūraṇādike kammasmiṃ vāyametheva, na ukkaṇṭheyya. Kiṃkāraṇā? Vāyāmassa nipphalatāya abhāvato. Iti mahāsatto ‘‘vāyāmo nāmesa saphalova hotī’’ti isigaṇaṃ ālapanto ‘‘vāyāmassa phalaṃ passā’’ti āha. Kīdisaṃ? Bhuttā ambā anītihaṃ. Tattha ambāti desanāmattaṃ, tehi pana nānappakārāni phalāphalāni ābhatāni. Tesu sampannatarānaṃ ussannatarānaṃ vā vasena ‘‘ambā’’ti vuttaṃ. Ye imehi pañcahi isisatehi sayaṃ araññaṃ agantvā ekassa atthāya ānītā ambā bhuttā, idaṃ vāyāmassa phalaṃ. Tañca kho pana anītihaṃ, ‘‘iti āha iti āhā’’ti evaṃ itihītihena gahetabbaṃ na hoti, paccakkhameva taṃ phalaṃ passāti. Evaṃ mahāsatto isigaṇassa ovādaṃ adāsi.

    സത്ഥാ ഇമം ധമ്മദേസനം ആഹരിത്വാ ജാതകം സമോധാനേസി – ‘‘തദാ വത്തസമ്പന്നോ താപസോ അയം ഭിക്ഖു അഹോസി, ഗണസത്ഥാ പന അഹമേവ അഹോസി’’ന്തി.

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā vattasampanno tāpaso ayaṃ bhikkhu ahosi, gaṇasatthā pana ahameva ahosi’’nti.

    അമ്ബജാതകവണ്ണനാ ചതുത്ഥാ.

    Ambajātakavaṇṇanā catutthā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ജാതകപാളി • Jātakapāḷi / ൧൨൪. അമ്ബജാതകം • 124. Ambajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact