| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මජ්‌ඣිමනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
2. භික්‌ඛුවග්‌ගො
2. Bhikkhuvaggo
1. අම්‌බලට්‌ඨිකරාහුලොවාදසුත්‌තවණ්‌ණනා
1. Ambalaṭṭhikarāhulovādasuttavaṇṇanā
107. එවං මෙ සුතන්‌ති අම්‌බලට්‌ඨිකරාහුලොවාදසුත්‌තං. තත්‌ථ අම්‌බලට්‌ඨිකායං විහරතීති වෙළුවනවිහාරස්‌ස පච්‌චන්‌තෙ පධානඝරසඞ්‌ඛෙපෙ විවෙකකාමානං වසනත්‌ථාය කතෙ අම්‌බලට්‌ඨිකාති එවංනාමකෙ පාසාදෙ පවිවෙකං බ්‍රූහයන්‌තො විහරති. කණ්‌ටකො නාම ජාතකාලතො පට්‌ඨාය තිඛිණොව හොති, එවමෙවං අයම්‌පි ආයස්‌මා සත්‌තවස්‌සිකසාමණෙරකාලෙයෙව පවිවෙකං බ්‍රූහයමානො තත්‌ථ විහාසි. පටිසල්‌ලානා වුට්‌ඨිතොති ඵලසමාපත්‌තිතො වුට්‌ඨාය. ආසනන්‌ති පකතිපඤ්‌ඤත්‌තමෙවෙත්‌ථ ආසනං අත්‌ථි, තං පප්‌ඵොටෙත්‌වා ඨපෙසි. උදකාධානෙති උදකභාජනෙ. ‘‘උදකට්‌ඨානෙ’’තිපි පාඨො.
107.Evaṃme sutanti ambalaṭṭhikarāhulovādasuttaṃ. Tattha ambalaṭṭhikāyaṃ viharatīti veḷuvanavihārassa paccante padhānagharasaṅkhepe vivekakāmānaṃ vasanatthāya kate ambalaṭṭhikāti evaṃnāmake pāsāde pavivekaṃ brūhayanto viharati. Kaṇṭako nāma jātakālato paṭṭhāya tikhiṇova hoti, evamevaṃ ayampi āyasmā sattavassikasāmaṇerakāleyeva pavivekaṃ brūhayamāno tattha vihāsi. Paṭisallānā vuṭṭhitoti phalasamāpattito vuṭṭhāya. Āsananti pakatipaññattamevettha āsanaṃ atthi, taṃ papphoṭetvā ṭhapesi. Udakādhāneti udakabhājane. ‘‘Udakaṭṭhāne’’tipi pāṭho.
ආයස්‌මන්‌තං රාහුලං ආමන්‌තෙසීති ඔවාදදානත්‌ථං ආමන්‌තෙසි. භගවතා හි රාහුලත්‌ථෙරස්‌ස සම්‌බහුලා ධම්‌මදෙසනා කතා. සාමණෙරපඤ්‌හං ථෙරස්‌සෙව වුත්‌තං. තථා රාහුලසංයුත්‌තං මහාරාහුලොවාදසුත්‌තං චූළරාහුලොවාදසුත්‌තමිදං අම්‌බලට්‌ඨිකරාහුලොවාදසුත්‌තන්‌ති.
Āyasmantaṃ rāhulaṃ āmantesīti ovādadānatthaṃ āmantesi. Bhagavatā hi rāhulattherassa sambahulā dhammadesanā katā. Sāmaṇerapañhaṃ therasseva vuttaṃ. Tathā rāhulasaṃyuttaṃ mahārāhulovādasuttaṃ cūḷarāhulovādasuttamidaṃ ambalaṭṭhikarāhulovādasuttanti.
අයඤ්‌හි ආයස්‌මා සත්‌තවස්‌සිකකාලෙ භගවන්‌තං චීවරකණ්‌ණෙ ගහෙත්‌වා ‘‘දායජ්‌ජං මෙ සමණ දෙහී’’ති දායජ්‌ජං යාචමානො භගවතා ධම්‌මසෙනාපතිසාරිපුත්‌තත්‌ථෙරස්‌ස නිය්‍යාදෙත්‌වා පබ්‌බාජිතො. අථ භගවා දහරකුමාරා නාම යුත්‌තායුත්‌තං කථං කථෙන්‌ති, ඔවාදමස්‌ස දෙමීති රාහුලකුමාරං ආමන්‌තෙත්‌වා ‘‘සාමණෙරෙන නාම, රාහුල, තිරච්‌ඡානකථං කථෙතුං න වට්‌ටති, ත්‌වං කථයමානො එවරූපං කථං කථෙය්‍යාසී’’ති සබ්‌බබුද්‌ධෙහි අවිජහිතං දසපුච්‌ඡං පඤ්‌චපණ්‌ණාසවිස්‌සජ්‌ජනං – ‘‘එකො පඤ්‌හො එකො උද්‌දෙසො එකං වෙය්‍යාකරණං ද්‌වෙ පඤ්‌හා…පෙ.… දස පඤ්‌හා දස උද්‌දෙසා දස වෙය්‍යාකරණාති. එකං නාම කිං? සබ්‌බෙ සත්‌තා ආහාරට්‌ඨිතිකා…පෙ.… දස නාම කිං? දසහඞ්‌ගෙහි සමන්‌නාගතො අරහාති වුච්‌චතී’’ති (ඛු. පා. 4.10) ඉමං සාමණෙරපඤ්‌හං කථෙසි. පුන චින්‌තෙසි ‘‘දහරකුමාරා නාම පියමුසාවාදා හොන්‌ති, අදිට්‌ඨමෙව දිට්‌ඨං අම්‌හෙහි, දිට්‌ඨමෙව න දිට්‌ඨං අම්‌හෙහීති වදන්‌ති ඔවාදමස්‌ස දෙමී’’ති අක්‌ඛීහි ඔලොකෙත්‌වාපි සුඛසඤ්‌ජානනත්‌ථං පඨමමෙව චතස්‌සො උදකාධානූපමායො , තතො ද්‌වෙ හත්‌ථිඋපමායො එකං ආදාසූපමඤ්‌ච දස්‌සෙත්‌වා ඉමං සුත්‌තං කථෙසි. චතූසු පන පච්‌චයෙසු තණ්‌හාවිවට්‌ටනං පඤ්‌චසු කාමගුණෙසු ඡන්‌දරාගප්‌පහානං කල්‍යාණමිත්‌තුපනිස්‌සයස්‌ස මහන්‌තභාවඤ්‌ච දස්‌සෙත්‌වා රාහුලසුත්‌තං (සු. නි. රාහුලසුත්‌ත) කථෙසි. ආගතාගතට්‌ඨානෙ භවෙසු ඡන්‌දරාගො න කත්‌තබ්‌බොති දස්‌සෙතුං රාහුලසංයුත්‌තං (සං. නි. 2.188 ආදයො) කථෙසි. ‘‘අහං සොභාමි, මම වණ්‌ණායතනං පසන්‌න’’න්‌ති අත්‌තභාවං නිස්‌සාය ගෙහස්‌සිතඡන්‌දරාගො න කත්‌තබ්‌බොති මහාරාහුලොවාදසුත්‌තං කථෙසි.
Ayañhi āyasmā sattavassikakāle bhagavantaṃ cīvarakaṇṇe gahetvā ‘‘dāyajjaṃ me samaṇa dehī’’ti dāyajjaṃ yācamāno bhagavatā dhammasenāpatisāriputtattherassa niyyādetvā pabbājito. Atha bhagavā daharakumārā nāma yuttāyuttaṃ kathaṃ kathenti, ovādamassa demīti rāhulakumāraṃ āmantetvā ‘‘sāmaṇerena nāma, rāhula, tiracchānakathaṃ kathetuṃ na vaṭṭati, tvaṃ kathayamāno evarūpaṃ kathaṃ katheyyāsī’’ti sabbabuddhehi avijahitaṃ dasapucchaṃ pañcapaṇṇāsavissajjanaṃ – ‘‘eko pañho eko uddeso ekaṃ veyyākaraṇaṃ dve pañhā…pe… dasa pañhā dasa uddesā dasa veyyākaraṇāti. Ekaṃ nāma kiṃ? Sabbe sattā āhāraṭṭhitikā…pe… dasa nāma kiṃ? Dasahaṅgehi samannāgato arahāti vuccatī’’ti (khu. pā. 4.10) imaṃ sāmaṇerapañhaṃ kathesi. Puna cintesi ‘‘daharakumārā nāma piyamusāvādā honti, adiṭṭhameva diṭṭhaṃ amhehi, diṭṭhameva na diṭṭhaṃ amhehīti vadanti ovādamassa demī’’ti akkhīhi oloketvāpi sukhasañjānanatthaṃ paṭhamameva catasso udakādhānūpamāyo , tato dve hatthiupamāyo ekaṃ ādāsūpamañca dassetvā imaṃ suttaṃ kathesi. Catūsu pana paccayesu taṇhāvivaṭṭanaṃ pañcasu kāmaguṇesu chandarāgappahānaṃ kalyāṇamittupanissayassa mahantabhāvañca dassetvā rāhulasuttaṃ (su. ni. rāhulasutta) kathesi. Āgatāgataṭṭhāne bhavesu chandarāgo na kattabboti dassetuṃ rāhulasaṃyuttaṃ (saṃ. ni. 2.188 ādayo) kathesi. ‘‘Ahaṃ sobhāmi, mama vaṇṇāyatanaṃ pasanna’’nti attabhāvaṃ nissāya gehassitachandarāgo na kattabboti mahārāhulovādasuttaṃ kathesi.
තත්‌ථ රාහුලසුත්‌තං ඉමස්‌මිං නාම කාලෙ වුත්‌තන්‌ති න වත්‌තබ්‌බං. තඤ්‌හි අභිණ්‌හොවාදවසෙන වුත්‌තං. රාහුලසංයුත්‌තං සත්‌තවස්‌සිකකාලතො පට්‌ඨාය යාව අවස්‌සිකභික්‌ඛුකාලා වුත්‌තං. මහාරාහුලොවාදසුත්‌තං අට්‌ඨාරස වස්‌සසාමණෙරකාලෙ වුත්‌තං. චූළරාහුලොවාදසුත්‌තං අවස්‌සිකභික්‌ඛුකාලෙ වුත්‌තං. කුමාරකපඤ්‌හඤ්‌ච ඉදඤ්‌ච අම්‌බලට්‌ඨිකරාහුලොවාදසුත්‌තං සත්‌තවස්‌සිකසාමණෙරකාලෙ වුත්‌තං. තෙසු රාහුලසුත්‌තං අභිණ්‌හොවාදත්‌ථං, රාහුලසංයුත්‌තං, ථෙරස්‌ස විපස්‌සනාගබ්‌භගහණත්‌ථං, මහාරාහුලොවාදං ගෙහස්‌සිතඡන්‌දරාගවිනොදනත්‌ථං, චූළරාහුලොවාදං ථෙරස්‌ස පඤ්‌චදස-විමුත්‌තිපරිපාචනීය-ධම්‌මපරිපාකකාලෙ අරහත්‌තගාහාපනත්‌ථං වුත්‌තං. ඉදඤ්‌ච පන සන්‌ධාය රාහුලත්‌ථෙරො භික්‌ඛුසඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ තථාගතස්‌ස ගුණං කථෙන්‌තො ඉදමාහ –
Tattha rāhulasuttaṃ imasmiṃ nāma kāle vuttanti na vattabbaṃ. Tañhi abhiṇhovādavasena vuttaṃ. Rāhulasaṃyuttaṃ sattavassikakālato paṭṭhāya yāva avassikabhikkhukālā vuttaṃ. Mahārāhulovādasuttaṃ aṭṭhārasa vassasāmaṇerakāle vuttaṃ. Cūḷarāhulovādasuttaṃ avassikabhikkhukāle vuttaṃ. Kumārakapañhañca idañca ambalaṭṭhikarāhulovādasuttaṃ sattavassikasāmaṇerakāle vuttaṃ. Tesu rāhulasuttaṃ abhiṇhovādatthaṃ, rāhulasaṃyuttaṃ, therassa vipassanāgabbhagahaṇatthaṃ, mahārāhulovādaṃ gehassitachandarāgavinodanatthaṃ, cūḷarāhulovādaṃ therassa pañcadasa-vimuttiparipācanīya-dhammaparipākakāle arahattagāhāpanatthaṃ vuttaṃ. Idañca pana sandhāya rāhulatthero bhikkhusaṅghamajjhe tathāgatassa guṇaṃ kathento idamāha –
‘‘කිකීව බීජං රක්‌ඛෙය්‍ය, චාමරී වාලමුත්‌තමං;
‘‘Kikīva bījaṃ rakkheyya, cāmarī vālamuttamaṃ;
නිපකො සීලසම්‌පන්‌නො, මමං රක්‌ඛි තථාගතො’’ති. (අප. 1.2.83);
Nipako sīlasampanno, mamaṃ rakkhi tathāgato’’ti. (apa. 1.2.83);
සාමණෙරපඤ්‌හං අයුත්‌තවචනපහානත්‌ථං, ඉදං අම්‌බලට්‌ඨිකරාහුලොවාදසුත්‌තං සම්‌පජානමුසාවාදස්‌ස අකරණත්‌ථං වුත්‌තං.
Sāmaṇerapañhaṃ ayuttavacanapahānatthaṃ, idaṃ ambalaṭṭhikarāhulovādasuttaṃ sampajānamusāvādassa akaraṇatthaṃ vuttaṃ.
තත්‌ථ පස්‌සසි නොති පස්‌සසි නු. පරිත්‌තන්‌ති ථොකං. සාමඤ්‌ඤන්‌ති සමණධම්‌මො. නික්‌කුජ්‌ජිත්‌වාති අධොමුඛං කත්‌වා. උක්‌කුජ්‌ජිත්‌වාති උත්‌තානං කත්‌වා.
Tattha passasi noti passasi nu. Parittanti thokaṃ. Sāmaññanti samaṇadhammo. Nikkujjitvāti adhomukhaṃ katvā. Ukkujjitvāti uttānaṃ katvā.
108. සෙය්‍යථාපි, රාහුල, රඤ්‌ඤො නාගොති අයං උපමා සම්‌පජානමුසාවාදෙ සංවරරහිතස්‌ස ඔපම්‌මදස්‌සනත්‌ථං වුත්‌තා. තත්‌ථ ඊසාදන්‌තොති රථීසාසදිසදන්‌තො . උරුළ්‌හවාති අභිවඩ්‌ඪිතො ආරොහසම්‌පන්‌නො. අභිජාතොති සුජාතො ජාතිසම්‌පන්‌නො. සඞ්‌ගාමාවචරොති සඞ්‌ගාමං ඔතිණ්‌ණපුබ්‌බො. කම්‌මං කරොතීති ආගතාගතෙ පවට්‌ටෙන්‌තො ඝාතෙති. පුරත්‌ථිමකායාදීසු පන පුරත්‌ථිමකායෙන තාව පටිසෙනාය ඵලකකොට්‌ඨකමුණ්‌ඩපාකාරාදයො පාතෙති, තථා පච්‌ඡිමකායෙන. සීසෙන කම්‌මං නාම නියමෙත්‌වා එතං පදෙසං මද්‌දිස්‌සාමීති නිවත්‌තිත්‌වා ඔලොකෙති, එත්‌තකෙන සතම්‌පි සහස්‌සම්‌පි ද්‌වෙධා භිජ්‌ජති. කණ්‌ණෙහි කම්‌මං නාම ආගතාගතෙ සරෙ කණ්‌ණෙහි පහරිත්‌වා පාතනං. දන්‌තෙහි කම්‌මං නාම පටිහත්‌ථිඅස්‌සහත්‌ථාරොහඅස්‌සාරොහපදාදීනං විජ්‌ඣනං. නඞ්‌ගුට්‌ඨෙන කම්‌මං නාම නඞ්‌ගුට්‌ඨෙ බන්‌ධාය දීඝාසිලට්‌ඨියා වා අයමුසලෙන වා ඡෙදනභෙදනං. රක්‌ඛතෙව සොණ්‌ඩන්‌ති සොණ්‌ඩං පන මුඛෙ පක්‌ඛිපිත්‌වා රක්‌ඛති.
108.Seyyathāpi, rāhula, rañño nāgoti ayaṃ upamā sampajānamusāvāde saṃvararahitassa opammadassanatthaṃ vuttā. Tattha īsādantoti rathīsāsadisadanto . Uruḷhavāti abhivaḍḍhito ārohasampanno. Abhijātoti sujāto jātisampanno. Saṅgāmāvacaroti saṅgāmaṃ otiṇṇapubbo. Kammaṃ karotīti āgatāgate pavaṭṭento ghāteti. Puratthimakāyādīsu pana puratthimakāyena tāva paṭisenāya phalakakoṭṭhakamuṇḍapākārādayo pāteti, tathā pacchimakāyena. Sīsena kammaṃ nāma niyametvā etaṃ padesaṃ maddissāmīti nivattitvā oloketi, ettakena satampi sahassampi dvedhā bhijjati. Kaṇṇehi kammaṃ nāma āgatāgate sare kaṇṇehi paharitvā pātanaṃ. Dantehi kammaṃ nāma paṭihatthiassahatthārohaassārohapadādīnaṃ vijjhanaṃ. Naṅguṭṭhena kammaṃ nāma naṅguṭṭhe bandhāya dīghāsilaṭṭhiyā vā ayamusalena vā chedanabhedanaṃ. Rakkhateva soṇḍanti soṇḍaṃ pana mukhe pakkhipitvā rakkhati.
තත්‌ථාති තස්‌මිං තස්‌ස හත්‌ථිනො කරණෙ. අපරිච්‌චත්‌තන්‌ති අනිස්‌සට්‌ඨං, පරෙසං ජයං අම්‌හාකඤ්‌ච පරාජයං පස්‌සීති මඤ්‌ඤති. සොණ්‌ඩායපි කම්‌මං කරොතීති අයමුග්‌ගරං වා ඛදිරමුසලං වා ගහෙත්‌වා සමන්‌තා අට්‌ඨාරසහත්‌ථට්‌ඨානං මද්‌දති. පරිච්‌චත්‌තන්‌ති විස්‌සට්‌ඨං, ඉදානි හත්‌ථියොධාදීසු න කුතොචි භායති, අම්‌හාකං ජයං පරෙසඤ්‌ච පරාජයං පස්‌සීති මඤ්‌ඤති. නාහං තස්‌ස කිඤ්‌චි පාපන්‌ති තස්‌ස දුක්‌කටාදිආපත්‌තිවීතික්‌කමෙ වා මාතුඝාතකාදිකම්‌මෙසු වා කිඤ්‌චි පාපං අකත්‌තබ්‌බං නාම නත්‌ථි. තස්‌මා තිහ තෙති යස්‌මා සම්‌පජානමුසාවාදිනො අකත්‌තබ්‌බං පාපං නාම නත්‌ථි, තස්‌මා තයා හසායපි දවකම්‍යතායපි මුසා න භණිස්‌සාමීති සික්‌ඛිතබ්‌බං. පච්‌චවෙක්‌ඛණත්‌ථොති ඔලොකනත්‌ථො, යං මුඛෙ වජ්‌ජං හොති, තස්‌ස දස්‌සනත්‌ථොති වුත්‌තං හොති. පච්‌චවෙක්‌ඛිත්‌වා පච්‌චවෙක්‌ඛිත්‌වාති ඔලොකෙත්‌වා ඔලොකෙත්‌වා.
Tatthāti tasmiṃ tassa hatthino karaṇe. Apariccattanti anissaṭṭhaṃ, paresaṃ jayaṃ amhākañca parājayaṃ passīti maññati. Soṇḍāyapi kammaṃ karotīti ayamuggaraṃ vā khadiramusalaṃ vā gahetvā samantā aṭṭhārasahatthaṭṭhānaṃ maddati. Pariccattanti vissaṭṭhaṃ, idāni hatthiyodhādīsu na kutoci bhāyati, amhākaṃ jayaṃ paresañca parājayaṃ passīti maññati. Nāhaṃ tassa kiñci pāpanti tassa dukkaṭādiāpattivītikkame vā mātughātakādikammesu vā kiñci pāpaṃ akattabbaṃ nāma natthi. Tasmā tiha teti yasmā sampajānamusāvādino akattabbaṃ pāpaṃ nāma natthi, tasmā tayā hasāyapi davakamyatāyapi musā na bhaṇissāmīti sikkhitabbaṃ. Paccavekkhaṇatthoti olokanattho, yaṃ mukhe vajjaṃ hoti, tassa dassanatthoti vuttaṃ hoti. Paccavekkhitvā paccavekkhitvāti oloketvā oloketvā.
109. සසක්‌කං න කරණීයන්‌ති එකංසෙනෙව න කාතබ්‌බං. පටිසංහරෙය්‍යාසීති නිවත්‌තෙය්‍යාසි මා කරෙය්‍යාසි. අනුපදජ්‌ජෙය්‍යාසීති අනුපදෙය්‍යාසි උපත්‌ථම්‌භෙය්‍යාසි පුනප්‌පුනං කරෙය්‍යාසි. අහොරත්‌තානුසික්‌ඛීති රත්‌තිඤ්‌ච දිවඤ්‌ච සික්‌ඛමානො.
109.Sasakkaṃ na karaṇīyanti ekaṃseneva na kātabbaṃ. Paṭisaṃhareyyāsīti nivatteyyāsi mā kareyyāsi. Anupadajjeyyāsīti anupadeyyāsi upatthambheyyāsi punappunaṃ kareyyāsi. Ahorattānusikkhīti rattiñca divañca sikkhamāno.
111. අට්‌ටීයිතබ්‌බන්‌ති අට්‌ටෙන පීළිතෙන භවිතබ්‌බං. හරායිතබ්‌බන්‌ති ලජ්‌ජිතබ්‌බං. ජිගුච්‌ඡිතබ්‌බන්‌ති ගූථං දිස්‌වා විය ජිගුච්‌ඡා උප්‌පාදෙතබ්‌බා. මනොකම්‌මස්‌ස පන අදෙසනාවත්‌ථුකත්‌තා ඉධ දෙසෙතබ්‌බන්‌ති න වුත්‌තං. කිත්‌තකෙ පන ඨානෙ කායකම්‌මවචීකම්‌මානි සොධෙතබ්‌බානි, කිත්‌තකෙ මනොකම්‌මන්‌ති. කායකම්‌මවචීකම්‌මානි තාව එකස්‌මිං පුරෙභත්‌තෙයෙව සොධෙතබ්‌බානි. භත්‌තකිච්‌චං කත්‌වා දිවාට්‌ඨානෙ නිසින්‌නෙන හි පච්‌චවෙක්‌ඛිතබ්‌බං ‘‘අරුණුග්‌ගමනතො පට්‌ඨාය යාව ඉමස්‌මිං ඨානෙ නිසජ්‌ජා අත්‌ථි නු ඛො මෙ ඉමස්‌මිං අන්‌තරෙ පරෙසං අප්‌පියං කායකම්‌මං වා වචීකම්‌මං වා’’ති. සචෙ අත්‌ථීති ජානාති, දෙසනායුත්‌තං දෙසෙතබ්‌බං, ආවිකරණයුත්‌තං ආවිකාතබ්‌බං. සචෙ නත්‌ථි, තෙනෙව පීතිපාමොජ්‌ජෙන විහාතබ්‌බං. මනොකම්‌මං පන එතස්‌මිං පිණ්‌ඩපාතපරියෙසනට්‌ඨානෙ සොධෙතබ්‌බං. කථං? ‘‘අත්‌ථි නු ඛො මෙ අජ්‌ජ පිණ්‌ඩපාතපරියෙසනට්‌ඨානෙ රූපාදීසු ඡන්‌දො වා රාගො වා පටිඝං වා’’ති? සචෙ අත්‌ථි, ‘‘පුන න එවං කරිස්‌සාමී’’ති චිත්‌තෙනෙව අධිට්‌ඨාතබ්‌බං. සචෙ නත්‌ථි, තෙනෙව පීතිපාමොජ්‌ජෙන විහාතබ්‌බං.
111.Aṭṭīyitabbanti aṭṭena pīḷitena bhavitabbaṃ. Harāyitabbanti lajjitabbaṃ. Jigucchitabbanti gūthaṃ disvā viya jigucchā uppādetabbā. Manokammassa pana adesanāvatthukattā idha desetabbanti na vuttaṃ. Kittake pana ṭhāne kāyakammavacīkammāni sodhetabbāni, kittake manokammanti. Kāyakammavacīkammāni tāva ekasmiṃ purebhatteyeva sodhetabbāni. Bhattakiccaṃ katvā divāṭṭhāne nisinnena hi paccavekkhitabbaṃ ‘‘aruṇuggamanato paṭṭhāya yāva imasmiṃ ṭhāne nisajjā atthi nu kho me imasmiṃ antare paresaṃ appiyaṃ kāyakammaṃ vā vacīkammaṃ vā’’ti. Sace atthīti jānāti, desanāyuttaṃ desetabbaṃ, āvikaraṇayuttaṃ āvikātabbaṃ. Sace natthi, teneva pītipāmojjena vihātabbaṃ. Manokammaṃ pana etasmiṃ piṇḍapātapariyesanaṭṭhāne sodhetabbaṃ. Kathaṃ? ‘‘Atthi nu kho me ajja piṇḍapātapariyesanaṭṭhāne rūpādīsu chando vā rāgo vā paṭighaṃ vā’’ti? Sace atthi, ‘‘puna na evaṃ karissāmī’’ti citteneva adhiṭṭhātabbaṃ. Sace natthi, teneva pītipāmojjena vihātabbaṃ.
112. සමණා වා බ්‍රාහ්‌මණා වාති බුද්‌ධා වා පච්‌චෙකබුද්‌ධා වා තථාගතසාවකා වා. තස්‌මාතිහාති යස්‌මා අතීතෙපි එවං පරිසොධෙසුං, අනාගතෙපි පරිසොධෙස්‌සන්‌ති, එතරහිපි පරිසොධෙන්‌ති, තස්‌මා තුම්‌හෙහිපි තෙසං අනුසික්‌ඛන්‌තෙහි එවං සික්‌ඛිතබ්‌බන්‌ති අත්‌ථො. සෙසං සබ්‌බත්‌ථ උත්‌තානමෙව. ඉමං පන දෙසනං භගවා යාව භවග්‌ගා උස්‌සිතස්‌ස රතනරාසිනො යොජනියමණික්‌ඛන්‌ධෙන කූටං ගණ්‌හන්‌තො විය නෙය්‍යපුග්‌ගලවසෙන පරිනිට්‌ඨාපෙසීති.
112.Samaṇā vā brāhmaṇā vāti buddhā vā paccekabuddhā vā tathāgatasāvakā vā. Tasmātihāti yasmā atītepi evaṃ parisodhesuṃ, anāgatepi parisodhessanti, etarahipi parisodhenti, tasmā tumhehipi tesaṃ anusikkhantehi evaṃ sikkhitabbanti attho. Sesaṃ sabbattha uttānameva. Imaṃ pana desanaṃ bhagavā yāva bhavaggā ussitassa ratanarāsino yojaniyamaṇikkhandhena kūṭaṃ gaṇhanto viya neyyapuggalavasena pariniṭṭhāpesīti.
පපඤ්‌චසූදනියා මජ්‌ඣිමනිකායට්‌ඨකථාය
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
අම්‌බලට්‌ඨිකරාහුලොවාදසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Ambalaṭṭhikarāhulovādasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / මජ්‌ඣිමනිකාය • Majjhimanikāya / 1. අම්‌බලට්‌ඨිකරාහුලොවාදසුත්‌තං • 1. Ambalaṭṭhikarāhulovādasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / මජ්‌ඣිමනිකාය (ටීකා) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 1. අම්‌බලට්‌ඨිකරාහුලොවාදසුත්‌තවණ්‌ණනා • 1. Ambalaṭṭhikarāhulovādasuttavaṇṇanā
