Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മജ്ഝിമനികായ (ടീകാ) • Majjhimanikāya (ṭīkā)

    ൨. ഭിക്ഖുവഗ്ഗോ

    2. Bhikkhuvaggo

    ൧. അമ്ബലട്ഠികരാഹുലോവാദസുത്തവണ്ണനാ

    1. Ambalaṭṭhikarāhulovādasuttavaṇṇanā

    ൧൦൭. അമ്ബലട്ഠികായന്തി ഏത്ഥ അമ്ബലട്ഠികാ വുച്ചതി സുജാതോ തരുണമ്ബരുക്ഖോ, തസ്സ പന അവിദൂരേ കതോ പാസാദോ ഇധ ‘‘അമ്ബലട്ഠികാ’’തി അധിപ്പേതോ. തേനാഹ ‘‘വേളുവനവിഹാരസ്സാ’’തിആദി. പധാനഘരസങ്ഖേപേതി ഭാവനാഗേഹപ്പകാരേ യോഗീനം ഗേഹേതി അത്ഥോ. തിഖിണോവ ഹോതി, ന തസ്സ തിഖിണഭാവോ കേനചി കാതബ്ബോ സഭാവസിദ്ധത്താ. ഏവമേവ അത്തനോ വിമുത്തിപരിപാചനകമ്മുനാ തിക്ഖവിസദഭാവപ്പത്തിയാ അയമ്പി ആയസ്മാ…പേ॰… തത്ഥ വിഹാസി. പകതിപഞ്ഞത്തമേവാതി പകതിയാ പഞ്ഞത്തം ബുദ്ധാനം ഉപഗമനതോ പുരേതരമേവ ചാരിത്തവസേന പഞ്ഞത്തം.

    107.Ambalaṭṭhikāyanti ettha ambalaṭṭhikā vuccati sujāto taruṇambarukkho, tassa pana avidūre kato pāsādo idha ‘‘ambalaṭṭhikā’’ti adhippeto. Tenāha ‘‘veḷuvanavihārassā’’tiādi. Padhānagharasaṅkhepeti bhāvanāgehappakāre yogīnaṃ geheti attho. Tikhiṇova hoti, na tassa tikhiṇabhāvo kenaci kātabbo sabhāvasiddhattā. Evameva attano vimuttiparipācanakammunā tikkhavisadabhāvappattiyā ayampi āyasmā…pe… tattha vihāsi. Pakatipaññattamevāti pakatiyā paññattaṃ buddhānaṃ upagamanato puretarameva cārittavasena paññattaṃ.

    ൧൦൮. ഉദകം അനേന ധീയതി, ഠപീയതി വാ ഏത്ഥാതി ഉദകാധാനം. ഉദകട്ഠാനന്തി ച ഖുദ്ദകഭാജനം. ‘‘ഓവാദദാനത്ഥം ആമന്തേസീ’’തി വത്വാ തം പനസ്സ ഓവാദദാനം ന ഇധേവ, അഥ ഖോ ബഹൂസു ഠാനേസു ബഹുക്ഖത്തും പവത്തിതന്തി താനി താനി സങ്ഖേപതോ ദസ്സേത്വാ ഇധ സംവണ്ണനത്ഥം ‘‘ഭഗവതാ ഹീ’’തിആദി വുത്തം.

    108. Udakaṃ anena dhīyati, ṭhapīyati vā etthāti udakādhānaṃ. Udakaṭṭhānanti ca khuddakabhājanaṃ. ‘‘Ovādadānatthaṃ āmantesī’’ti vatvā taṃ panassa ovādadānaṃ na idheva, atha kho bahūsu ṭhānesu bahukkhattuṃ pavattitanti tāni tāni saṅkhepato dassetvā idha saṃvaṇṇanatthaṃ ‘‘bhagavatā hī’’tiādi vuttaṃ.

    തത്ഥ സബ്ബബുദ്ധേഹി അവിജഹിതന്തി ഇമിനാ സബ്ബേസം ബുദ്ധാനം സാസനേ കുമാരപഞ്ഹാ നാമ ഹോതീതി ദസ്സേതി. ഏകേകതോ പട്ഠായ യാവ ദസകാ പവത്താ ദസ പുച്ഛാ ഏതസ്സാതി ദസപുച്ഛം, ഏകേകതോ പട്ഠായ യാവ ദസകാ ഏകുത്തരവസേന പവത്തം വിസ്സജ്ജനത്ഥായ പഞ്ചപണ്ണസവിസ്സജ്ജനം സാമണേരപഞ്ഹന്തി സമ്ബന്ധോ. യം പനേത്ഥ വത്തബ്ബം, തം പരമത്ഥജോതികായം ഖുദ്ദകട്ഠകഥായം (ഖു॰ പാ॰ അട്ഠ॰ ൪.കുമാരപഞ്ഹവണ്ണനാ) വുത്തനയേനേവ വേദിതബ്ബം. അനാദീനവദസ്സിതായ അഭിണ്ഹം മുസാ സമുദാചരണതോ ‘‘പിയമുസാവാദാ’’തി വുത്തം, ഉദകാവസേസഛഡ്ഡനഉദകാധാനനികുജ്ജനഉക്കുജ്ജനദസ്സനസഞ്ഞിതാ ചതസ്സോ ഉദകാധാനൂപമായോ സബ്ബസ്സ യുദ്ധകമ്മസ്സ അകരണകരണവസേന ദസ്സിതാ ദ്വേ ഹത്ഥിഉപമായോ.

    Tattha sabbabuddhehi avijahitanti iminā sabbesaṃ buddhānaṃ sāsane kumārapañhā nāma hotīti dasseti. Ekekato paṭṭhāya yāva dasakā pavattā dasa pucchā etassāti dasapucchaṃ, ekekato paṭṭhāya yāva dasakā ekuttaravasena pavattaṃ vissajjanatthāya pañcapaṇṇasavissajjanaṃ sāmaṇerapañhanti sambandho. Yaṃ panettha vattabbaṃ, taṃ paramatthajotikāyaṃ khuddakaṭṭhakathāyaṃ (khu. pā. aṭṭha. 4.kumārapañhavaṇṇanā) vuttanayeneva veditabbaṃ. Anādīnavadassitāya abhiṇhaṃ musā samudācaraṇato ‘‘piyamusāvādā’’ti vuttaṃ, udakāvasesachaḍḍanaudakādhānanikujjanaukkujjanadassanasaññitā catasso udakādhānūpamāyo sabbassa yuddhakammassa akaraṇakaraṇavasena dassitā dve hatthiupamāyo.

    തത്ഥ രാഹുലസുത്തന്തി സുത്തനിപാതേ ആഗതം രാഹുലസുത്തം (സു॰ നി॰ ൩൩൭ ആദയോ). അഭിണ്ഹോവാദവസേന വുത്തന്തി ഇമിനാ അന്തരന്തരാ തം സുത്തം കഥേത്വാ ഭഗവാ ഥേരം ഓവദതീതി ദസ്സേതി. ഇദഞ്ച പനാതി ഇദം യഥാവുത്തം ഭഗവതോ തംതംകാലാനുരൂപം അത്തനോ ഓവാദദാനം സന്ധായ. ബീജന്തി അണ്ഡം. പസ്സസി നൂതി നു-സദ്ദോ അനുജാനനേ, നനു പസ്സസീതി അത്ഥോ. സച്ചധമ്മം ലങ്ഘിത്വാ ഠിതസ്സ കിഞ്ചിപി അകത്തബ്ബം നാമ പാപം നത്ഥീതി ആഹ – ‘‘സമ്പജാനമുസാവാദേ സംവരരഹിതസ്സ ഓപമ്മദസ്സനത്ഥം വുത്താ’’തി. തഥാ ഹി –

    Tattharāhulasuttanti suttanipāte āgataṃ rāhulasuttaṃ (su. ni. 337 ādayo). Abhiṇhovādavasena vuttanti iminā antarantarā taṃ suttaṃ kathetvā bhagavā theraṃ ovadatīti dasseti. Idañca panāti idaṃ yathāvuttaṃ bhagavato taṃtaṃkālānurūpaṃ attano ovādadānaṃ sandhāya. Bījanti aṇḍaṃ. Passasi nūti nu-saddo anujānane, nanu passasīti attho. Saccadhammaṃ laṅghitvā ṭhitassa kiñcipi akattabbaṃ nāma pāpaṃ natthīti āha – ‘‘sampajānamusāvāde saṃvararahitassa opammadassanatthaṃ vuttā’’ti. Tathā hi –

    ‘‘ഏകം ധമ്മമതീതസ്സ, മുസാവാദിസ്സ ജന്തുനോ;

    ‘‘Ekaṃ dhammamatītassa, musāvādissa jantuno;

    വിതിണ്ണപരലോകസ്സ, നത്ഥി പാപമകാരിയ’’ന്തി. (ധ॰ പ॰ ൧൭൬);

    Vitiṇṇaparalokassa, natthi pāpamakāriya’’nti. (dha. pa. 176);

    ഉരുള്ഹവാതി ഉരുള്ഹോ ഹുത്വാ ഉസ്സിതോ. സോ പന ദമവസേന അഭിരുയ്ഹ വഡ്ഢിതോ ആരോഹനയോഗ്യോ ച ഹോതീതി ആഹ ‘‘അഭിവഡ്ഢിതോ ആരോഹസമ്പന്നോ’’തി. ആഗതാഗതേതി അത്തനോ യോഗ്യപദേസം ആഗതാഗതേ. പടിസേനായ ഫലകകോട്ഠകമുണ്ഡപാകാരാദയോതി പടിസേനായ അത്തനോ ആരക്ഖത്ഥായ ഠപിതേ ഫലകകോട്ഠകേ ചേവ ഉദ്ധച്ഛദപാകാരാദികേ ച. ഏതം പദേസന്തി ഏതം പരസേനാപദേസം. ഏത്തകേനാതി ഓലോകനമത്തേന. തസ്സ ഓലോകനാകാരദസ്സനേനേവ. സതമ്പി സഹസ്സമ്പി സേനാനീകം ദ്വേധാ ഭിജ്ജതി, തീരപാതികം മദ്ദിതം ഹുത്വാ പദാതാ ഹുത്വാ ദ്വേധാ ഹുത്വാ പലായന്തി. കണ്ണേഹി പഹരിത്വാതി പഗേവ സരാനം ആഗമനസദ്ദം ഉപധാരേത്വാ യഥാ വേഗോ ന ഹോതി, ഏവം സമുട്ഠാപേത്വാ തേഹി പഹരിത്വാ പാതനം. പടിഹത്ഥിപടിഅസ്സാതിആദിനാ പച്ചേകം പതി-സദ്ദോ യോജേതബ്ബോതി. ദീഘാസിലട്ഠിയാതി ദീഘലതായ അസിലട്ഠിയാ.

    Uruḷhavāti uruḷho hutvā ussito. So pana damavasena abhiruyha vaḍḍhito ārohanayogyo ca hotīti āha ‘‘abhivaḍḍhito ārohasampanno’’ti. Āgatāgateti attano yogyapadesaṃ āgatāgate. Paṭisenāya phalakakoṭṭhakamuṇḍapākārādayoti paṭisenāya attano ārakkhatthāya ṭhapite phalakakoṭṭhake ceva uddhacchadapākārādike ca. Etaṃ padesanti etaṃ parasenāpadesaṃ. Ettakenāti olokanamattena. Tassa olokanākāradassaneneva. Satampi sahassampi senānīkaṃ dvedhā bhijjati, tīrapātikaṃ madditaṃ hutvā padātā hutvā dvedhā hutvā palāyanti. Kaṇṇehi paharitvāti pageva sarānaṃ āgamanasaddaṃ upadhāretvā yathā vego na hoti, evaṃ samuṭṭhāpetvā tehi paharitvā pātanaṃ. Paṭihatthipaṭiassātiādinā paccekaṃ pati-saddo yojetabboti. Dīghāsilaṭṭhiyāti dīghalatāya asilaṭṭhiyā.

    കരണേതി കമ്മകരണേ. മഞ്ഞതി ഹത്ഥാരോഹോ. അയമുഗ്ഗരന്തി താദിസേ കാലേ ഗഹിതമുഗ്ഗരം. ഓലോകേത്വാതി ഞാണചക്ഖുനാ ദിസ്വാ, അഭിണ്ഹം സമ്പജഞ്ഞം ഉപട്ഠപേത്വാതി അത്ഥോ.

    Karaṇeti kammakaraṇe. Maññati hatthāroho. Ayamuggaranti tādise kāle gahitamuggaraṃ. Oloketvāti ñāṇacakkhunā disvā, abhiṇhaṃ sampajaññaṃ upaṭṭhapetvāti attho.

    ൧൦൯. സസക്കന്തി പസ്സിതും യുത്തം കത്വാ ഉസ്സാഹം ജനേത്വാ ന കരണീയം, താദിസം നിയമതോ അകത്തബ്ബം ഹോതീതി ആഹ ‘‘ഏകംസേനേവ ന കാതബ്ബ’’ന്തി. പടിസംഹരേയ്യാസീതി കരണതോ സങ്കോചം ആപജ്ജേയ്യാസി. യഥാഭൂതോ അസന്തോ നിവത്തോ അകരോന്തോ നാമ ഹോതീതി ആഹ ‘‘നിവത്തേയ്യാസി മാ കരേയ്യാസീ’’തി. അനുപദേയ്യാസീതി അനുബലപ്പദായീ ഭവേയ്യാസി. തേനാഹ ‘‘ഉപത്ഥമ്ഭേയ്യാസീ’’തി. തം പന അനുബലപ്പദാനം ഉപത്ഥമ്ഭനം പുനപ്പുനം കരണമേവാതി ആഹ ‘‘പുനപ്പുനം കരേയ്യാസീ’’തി . സിക്ഖമാനോതി തംയേവ അധിസീലസിക്ഖം തന്നിസ്സയഞ്ച സിക്ഖാദ്വയം സിക്ഖന്തോ സമ്പാദേന്തോ.

    109.Sasakkanti passituṃ yuttaṃ katvā ussāhaṃ janetvā na karaṇīyaṃ, tādisaṃ niyamato akattabbaṃ hotīti āha ‘‘ekaṃseneva na kātabba’’nti. Paṭisaṃhareyyāsīti karaṇato saṅkocaṃ āpajjeyyāsi. Yathābhūto asanto nivatto akaronto nāma hotīti āha ‘‘nivatteyyāsi mā kareyyāsī’’ti. Anupadeyyāsīti anubalappadāyī bhaveyyāsi. Tenāha ‘‘upatthambheyyāsī’’ti. Taṃ pana anubalappadānaṃ upatthambhanaṃ punappunaṃ karaṇamevāti āha ‘‘punappunaṃ kareyyāsī’’ti . Sikkhamānoti taṃyeva adhisīlasikkhaṃ tannissayañca sikkhādvayaṃ sikkhanto sampādento.

    ൧൧൧. കിത്തകേ പന ഠാനേതി കിത്തകേ ഠാനേ പവത്താനി. അവിദൂരേ ഏവ പവത്താനീതി ദസ്സേന്തോ ‘‘ഏകസ്മിം പുരേഭത്തേയേവ സോധേതബ്ബാനീ’’തി ആഹ. ഏവഞ്ഹി താനി സുസോധിതാനി ഹോന്തി സുപരിസുദ്ധാനി. പരേസം അപ്പിയം ഗരും ഗാരയ്ഹം, യഥാവുത്തട്ഠാനതോ പന അഞ്ഞം വാ കമ്മട്ഠാനമനസികാരേനേവ കായകമ്മാദീനി പരിസോധിതാനി ഹോന്തീതി ന ഗഹിതം. പടിഘം വാതി ഏത്ഥ വാ-സദ്ദേന അസമപേക്ഖണേ മോഹസ്സ സങ്ഗഹോ ദട്ഠബ്ബോ.

    111.Kittakepana ṭhāneti kittake ṭhāne pavattāni. Avidūre eva pavattānīti dassento ‘‘ekasmiṃ purebhatteyeva sodhetabbānī’’ti āha. Evañhi tāni susodhitāni honti suparisuddhāni. Paresaṃ appiyaṃ garuṃ gārayhaṃ, yathāvuttaṭṭhānato pana aññaṃ vā kammaṭṭhānamanasikāreneva kāyakammādīni parisodhitāni hontīti na gahitaṃ. Paṭighaṃ vāti ettha -saddena asamapekkhaṇe mohassa saṅgaho daṭṭhabbo.

    ൧൧൨. വുത്തനയേന കായകമ്മാദിപരിസോധനം നാമ ഇധേവ, ന ഇതോ ബഹിദ്ധാതി ആഹ ‘‘ബുദ്ധാ…പേ॰… സാവകാ വാ’’തി. തേ ഹി അത്ഥതോ സമണബ്രാഹ്മണാ വാതി. തസ്മാതി യസ്മാ സബ്ബബുദ്ധപച്ചേകബുദ്ധസാവകേഹി ആരുള്ഹമഗ്ഗോ, രാഹുല, മയാ തുയ്ഹം ആചിക്ഖിതോ, തസ്മാ. തേന അനുസിക്ഖന്തേന തയാ ഏവം സിക്ഖിതബ്ബന്തി ഓവാദം അദാസി. സേസം വുത്തനയത്താ സുവിഞ്ഞേയ്യമേവ.

    112. Vuttanayena kāyakammādiparisodhanaṃ nāma idheva, na ito bahiddhāti āha ‘‘buddhā…pe… sāvakā vā’’ti. Te hi atthato samaṇabrāhmaṇā vāti. Tasmāti yasmā sabbabuddhapaccekabuddhasāvakehi āruḷhamaggo, rāhula, mayā tuyhaṃ ācikkhito, tasmā. Tena anusikkhantena tayā evaṃ sikkhitabbanti ovādaṃ adāsi. Sesaṃ vuttanayattā suviññeyyameva.

    അമ്ബലട്ഠികരാഹുലോവാദസുത്തവണ്ണനായ ലീനത്ഥപ്പകാസനാ

    Ambalaṭṭhikarāhulovādasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā

    സമത്താ.

    Samattā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / മജ്ഝിമനികായ • Majjhimanikāya / ൧. അമ്ബലട്ഠികരാഹുലോവാദസുത്തം • 1. Ambalaṭṭhikarāhulovādasuttaṃ

    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / മജ്ഝിമനികായ (അട്ഠകഥാ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ൧. അമ്ബലട്ഠികരാഹുലോവാദസുത്തവണ്ണനാ • 1. Ambalaṭṭhikarāhulovādasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact